Το θέατρο σκιών συνάντησε τη Μικρά Ασία στον Ιωνικό Σύνδεσμο

Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το αφιέρωμα «Θέατρο σκιών και Μικρά Ασία», στην αίθουσα εκδηλώσεων Στράτος Μελεμενής του Ιωνικού Συνδέσμου, την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου 2023.

Την εκδήλωση, που ήταν μια πρωτοβουλία του επίτιμου Προέδρου του Ιωνικού Συνδέσμου, Τάκη Κωστιδάκη, ο οποίος και συντόνισε τη ροή της, συνδιοργάνωσαν ο Ιωνικός Σύνδεσμος και το Πανελλήνιο Σωματείο Θεάτρου Σκιών, τιμώντας τη μνήμη και την κληρονομιά της Μ. Ασίας.

Το καλωσόρισμα της Αντιπροέδρου Δέσποινας Γεωργαντζή στο ακροατήριο, που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα κατακλύζοντας τον χώρο του Ιωνικού Συνδέσμου, ακολούθησαν διάλεξη και παράσταση, αντανακλώντας τη «συνάντηση» θεάτρου σκιών και Μικράς Ασίας.

Η θεατρολόγος Ανθή Γ. Χοτζάκογλου, Μικρασιάτισσα τρίτης γενιάς, παρουσίασε με γλαφυρότητα και επιστημονική πληρότητα πτυχές της πρωτότυπης μελέτης της, γύρω από την παρουσία του θεάτρου σκιών στη Σμύρνη και τα περίχωρά της, κατά την περίοδο της Μικρασιατικής εκστρατείας 1919-1922. Μέσα από πλούσιο, σπάνιο εποπτικό υλικό, προερχόμενο από ποικίλους φορείς, αρχεία, καθώς και τον ελληνικό Τύπο Σμύρνης, Κωνσταντινούπολης και Ελλάδας, τεκμηρίωσε την παρουσία Ελλήνων καραγκιοζοπαικτών στη Σμύρνη, τόσο πολιτών όσο και στρατιωτών, σε χώρους θεατρικούς αλλά και σε αυτοσχέδια πάλκα εντός στρατοπέδων, στρατιωτικών νοσοκομείων και εντευκτηρίων («Σπίτια Στρατιώτη»), παρουσιάζοντας τις συνθήκες, το δραματολόγιο και την τεράστια ανταπόκριση, που γνώρισε η τέχνη τους, καθώς συνέβαλλε στη διασκέδαση, την ψυχαγωγία αλλά και τη φιλεθνική θωράκιση του στρατεύματος.  Η Α. Χοτζάκογλου, συγγραφέας μαζί με τον ομότιμο καθηγητή θεατρολογίας Β. Πούχνερ, του βιβλίου «Χίλια χρόνια θέατρο σκιών στην ανατολική Μεσόγειο και στη χερσόνησο του Αίμου: από τον αραβικό στον ελληνικό Καραγκιόζη» (εκδ. Ηρόδοτος), επεσήμανε πως η Στρατιά Μ. Ασίας και ο ντόπιος πληθυσμός αποτέλεσαν φυτώριο καλλιτεχνών και φιλοθεάμονος ακροατηρίου, γεγονός που αντικατοπτρίστηκε στην ακμή, που γνώρισε το θέατρο σκιών στη λαβωμένη μετά τη μικρασιατική καταστροφή, Ελλάδα.

Στη συνέχεια, ο καραγκιοζοπαίκτης Γιάννης Νταγιάκος, με καταγωγή εκ πατρός από τα παράλια της Μ. Ασίας και τη Χίο, παρουσίασε την παράσταση θεάτρου σκιών «Οι γαμπροί της Σμύρνης». Ο καλλιτέχνης, του οποίου προσφάτως κυκλοφόρησαν δύο νέα εικονογραφημένα βιβλία με χαρτοκοπτικές, ηχογράφηση και πρωταγωνιστή τον λαϊκό κατεργάρη (βλ. «Ο Καραγκιόζης στο δάσος και το στοιχειό του πηγαδιού» & «Καραγκιόζης και Κύπρος 9η Ιουλίου 1821-Κυπριανός», διάθεση «Βιβλιοχαρτική Φτούλη»), έστησε μια κωμική παράσταση με κέφι και νοσταλγία, χάρη στη σαραντάχρονη καλλιτεχνική του εμπειρία. Από τον μπερντέ του Γ. Νταγιάκου παρήλασε ένα πλήθος πολύχρωμων, ζωηρών χειροποίητων φιγούρων του, οι οποίες ζωντάνεψαν μια παραδοσιακή ιστορία του λαϊκού θεάτρου σκιών, όπως την έχει διδαχθεί στο πλευρό του Ευγ. Σπαθάρη, εμπλουτισμένη με μικρασιατικά στοιχεία και παραδοσιακά τραγούδια του θεάματος. Οι περιπέτειες του γερο-Ιορδάνη, μεταξύ Σμύρνης και Μπουρνόβα, της κόρης του και του πολυμήχανου Καραγκιόζη, ο οποίος στα χέρια του Γ. Νταγιάκου από υπηρέτης ντύθηκε γαμπρός εν μέσω μια μικρασιατικής βεγγέρας, διασκέδασαν το ακροατήριο του Ιωνικού Συνδέσμου, που χειροκρότησε με παλμό την εκδήλωση, νοσταλγώντας, γελώντας και συγχαίροντας τους συμμετέχοντες, που του προσέφεραν ένα ταξίδι στη Μ. Ασία των αλλοτινών χρόνων.

Την εκδήλωση, που έκλεισε με κέρασμα από τον Ιωνικό Σύνδεσμο, τίμησαν και στήριξαν με την παρουσία τους οι, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας, Φιλαδελφείας, Ηρακλείου και Χαλκηδόνος, κ.κ Γαβριήλ, οι αντιδήμαρχοι Ποιότητας Ζωής, Περιβάλλοντος και Δημοτικής Συγκοινωνίας Αγγελική Σακκαλόγλου, Ψηφιακής Πολιτικής, Βασίλειος Σπηλιωτόπουλος Δημοτικοί Σύμβουλοι Μιλτιάδης Καναβός, Όλγα Ακιανίδου, Βασίλης Χριστοδούλου, ο Πρόεδρος του Κέντρου Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού (ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ.), Λουκάς Χριστοδούλου, ο του Πανελλήνιο Σωματείο Θεάτρου Σκιών Αντώνης Παντιώρας, η Πρόεδρος της Πολιτιστικής Ένωσης Μικρασιατών Νέας Ιωνίας «Η Καππαδοκία» Κούλα Μπρόλιου και η Πρόεδρος του Ενιαίου Παραρτήματος Ν.Ι.Φ.Η.Μ. της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Βέτα Γεωργιάδου, μέλη συλλόγων, καραγκιοζοπαίκτες, φίλοι του θεάτρου σκιών και του λαϊκού πολιτισμού.