ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ-ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ: Πόσους και πως «σταυρώνουμε» στις εκλογές

• Αναλυτικός οδηγός για το πώς θα ψηφίσουμε στην κάλπη

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τις αυτοδιοικητικές εκλογές -δημοτικές και περιφερειακές-, οι οποίες είναι προγραμματισμένες να γίνουν μαζί με τις ευρωεκλογές στις 26 Μαΐου.

Τόσο στις δημοτικές όσο και στις περιφερειακές εκλογές είναι βέβαιο ότι θα χρειαστεί στις περισσότερες των περιπτώσεων και 2ος γύρος, λόγω του ότι είναι δύσκολο να πιάσει κανείς το 50%+1 των ψήφων.

Το νέο στοιχείο αυτών των εκλογών με βάση τον «Κλεισθένη», είναι η απλή αναλογική, κάτι που σημαίνει ότι δεν υπάρχει «μπόνους» για τον συνδυασμό του δημάρχου ή του περιφερειάρχη που θα εκλεγεί στο β’ γύρο.

Ας δούμε τι ισχύει για τις δημοτικές εκλογές και τι θα πρέπει να προσέξουμε όταν βρεθούμε μπροστά στην κάλπη για να ψηφίσουμε.

Ειδικότερα:

• ο εκλογέας εκφράζεται υπέρ των υποψηφίων µε σταυρό προτίμησης που θα σημειωθεί δίπλα από το όνομα του υποψηφίου,
• ο σταυρός σημειώνεται με στυλό μαύρης ή μπλε απόχρωσης και μπαίνει δίπλα από το ονοματεπώνυμο κάθε υποψηφίου είτε δεξιά είτε αριστερά.

Στην περίπτωση που ο σταυρός προτίμησης μπει με διαφορετικό τρόπο, τότε  θεωρείται ότι δεν είναι εγγεγραμμένος και ελέγχεται η εγκυρότητα του ψηφοδελτίου σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου.

Όσον αφορά στον υποψήφιο δήμαρχο δεν χρειάζεται σταυρός προτίμησης αλλά στην περίπτωση που γίνει κάτι τέτοιο το ψηφοδέλτιο δεν θεωρείται σε καμία περίπτωση άκυρο.

Στην επαναληπτική ψηφοφορία δεν μπαίνει σταυρός προτίμησης, λόγω του ότι αυτή διεξάγεται μεταξύ των δύο υποψήφιων δημάρχων των συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους.

Στην περίπτωση που υπάρξει όμως σταυρός προτίμησης σε  ψηφοδέλτιο δεν τίθεται θέμα ακυρότητάς του.

Σταυροί προτίμησης

Όσον αφορά στους δήμους οι οποίοι αποτελούν ενιαία εκλογική περιφέρεια τότε ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του σε έναν, δύο ή και τρεις υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους.

Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να «σταυρώσουμε» μέχρι και τρεις υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους.

Εάν πάντως σε ένα ψηφοδέλτιο υπάρχουν πάνω από τους προβλεπόμενους «σταυρούς», αυτό δεν θεωρείται άκυρο και λογίζεται υπέρ του συνδυασμού.

Σε αυτή την περίπτωση χαμένοι είναι οι υποψήφιοι δημοτικοί  σύμβουλοι, λόγω του ότι ουδείς απ’ αυτούς κερδίζει το σταυρό προτίμησης.

Θα πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο γραφής του σταυρού προτίμησης που μπορεί να οφείλεται στη σπουδή, την ηλικία, ή ακόμη και την ελαττωμένη όραση του ψηφοφόρου ή το μέσο που χρησιμοποίησε.

Πάντως, σταυροί οι οποίοι είναι έντονοι, άτονοι, κακότεχνοι, μεγαλύτεροι ή και μικρότεροι συνήθως δεν συνεπάγονται ακυρότητα της ψήφου.

Καλό είναι να γνωρίζουμε, ότι ο ανώμαλος σχηματισμός του σταυρού είναι στην ουσιαστική εκτίμηση του δικαστηρίου αν αποτελεί ή όχι διακριτικό γνώρισμα που παραβιάζει το απόρρητο της ψηφοφορίας (ΑΕ∆ 25, 26/1999).

Περισσότερες εκλογικές περιφέρειες

Αναφορικά με τους δήμους που αποτελούνται από περισσότερες εκλογικές περιφέρειες, τα δεδομένα είναι διαφορετικά.

Σ’ αυτή την περίπτωση, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του:

Α) σε έναν υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο, όταν  η εκλογική του περιφέρεια είναι μονοεδρική, διεδρική,  ή τριεδρική.

Β). σε έναv ή δύο ή τρεις υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους, όταν η εκλογική του περιφέρεια έχει περισσότερες από τρεις έδρες ή και σε έναν υποψήφιο σύμβουλο από όλες τις άλλες περιφέρειες του οικείου δήμου.

Αυτό σημαίνει ότι ο εκλογέας μπορεί:

• να βάλει έναν ή και περισσότερους σταυρούς προτίμησης ανάλογα µε τις έδρες της εκλογικής του περιφέρειας, σε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο της εκλογικής περιφέρειας, στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένος και
• έναν σταυρό προτίμησης σε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο όλων των άλλων εκλογικών περιφερειών.

Αν σε ένα ψηφοδέλτιο μπουν σε κάποιο μέρος του περισσότεροι από τους προβλεπόμενους σταυρούς προτίμησης, το ψηφοδέλτιο είναι έγκυρο και λογίζεται υπέρ του συνδυασμού.

Και σε αυτή την περίπτωση όμως χαμένοι βγαίνουν οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι, αφού δεν λαμβάνεται υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης.

Επίσης, ο κάθε εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του, είτε σε έναν είτε σε δύο υποψηφίους του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας και σε έναν υποψήφιο σύμβουλο ή εκπρόσωπο της τοπικής κοινότητας.

Περιφερειακές εκλογές

Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης προκύπτει με βάση τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας.

Στην περίπτωση που ο αριθμός των εδρών της εκλογικής περιφέρειας είναι από 12 και πάνω, μπαίνουν 4 σταυροί, από 8 έως 12 τρεις σταυροί, από 4 έως 7 δύο σταυροί και από 1 έως 3, ένας σταυρός.

Αν σε ένα ψηφοδέλτιο μπουν περισσότεροι από τους προβλεπόμενους σταυρούς προτίμησης, το ψηφοδέλτιο είναι έγκυρο και λογίζεται υπέρ του συνδυασμού.

Χαμένοι και πάλι όμως είναι οι υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι που αν και «σταυρώθηκαν» δεν θα πάρουν καμία ψήφο. Και σ’ αυτή την περίπτωση δεν χρειάζεται «σταυρός»  στον υποψήφιο Περιφερειάρχη ή Αντιπεριφερειάρχη. Εάν πάντως μπει σταυρός, δεν ακυρώνεται το ψηφοδέλτιο.

Κατά τη διάρκεια της επαναληπτικής ψηφοφορία δεν χρειάζεται σταυρός προτίμησης. Εάν πάντως υπάρχει σταυρός προτίμησης σε ψηφοδέλτιο δεν συνεπάγεται την ακυρότητα αυτού.