Ρεπορτάζ: Φορο-ανάσες στους συνεπείς – Αλλαγές στη φορολογία

*Τι αλλάζει στην εφάπαξ καταβολή οφειλών
*Μικρότερη παρακράτηση για ενημερότητα
*Νέο τοπίο για τον ακατάσχετο λογαριασμό
*Στα “σκαριά” νέο ν/σ του υπ. Οικονομικών

Ευνοϊκότερο περιβάλλον για τους συνεπείς φορολογούμενους και κίνητρα σε όσους έχουν κατασχεμένο τραπεζικό λογαριασμό, ετοιμάζει η κυβέρνηση, με νομοσχέδιο που φέρνει προς ψήφιση στη Βουλή.

Οι αλλαγές εντάσσονται στη γενικότερη φιλοσοφία “ελάφρυνσης” της μεσαίας τάξης, η οποία συνεχίζει να σηκώνει μεγάλα βάρη και ανταποκρίνεται με δυσκολία στις υποχρεώσεις της.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε, ότι η ακρίβεια έχει “τσακίσει” τους προϋπολογισμούς της συντριπτικής πλειονότητας των νοικοκυριών, που αναζητούν ανάσες, οι οποίες θα βελτιώσουν την καθημερινότητά τους.

Οι αποφάσεις έχουν ληφθεί και σύμφωνα με πληροφορίες θα ανακοινωθούν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό κατά τη διάρκεια της ομιλίας του προς τους παραγωγικούς φορείς στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης στις αρχές Σεπτεμβρίου.

Οι νέες ρυθμίσεις δεν είναι άσχετες και με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, όπου η Ν.Δ. έχασε 13 μονάδες σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2023, γεγονός που υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να προχωρήσει στη λήψη μέτρων.

Κυβερνητικά στελέχη αναγνωρίζουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η μεσαία τάξη και υπογραμμίζουν σε όλους τους τόνους, ότι θα υπάρξουν ευνοϊκές αλλαγές με στόχο να αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημά τους.

Στο πλαίσιο αυτό, οι επόμενες ημέρες θεωρούνται ιδιαιτέρως κρίσιμες σχετικά με τις αλλαγές που θα γίνουν, καθώς οι ελαφρύνσεις που θα υπάρξουν δεν θα πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα.

Το μεγάλο στοίχημα

Το νομοσχέδιο που έρθει προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή, το φθινόπωρο, θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις που θα δίνουν ανάσα στα μεσαία και λαϊκά εισοδήματα, ενισχύοντας ταυτόχρονα τις πληρωμές εντός των προθεσμιών.

Με τις ρυθμίσεις που θα περιληφθούν στο νομοσχέδιο -σκούπα του υπουργείου Οικονομικών, στόχος είναι η επανασύνδεση με νοικοκυραίους ψηφοφόρους, οι οποίοι θεωρούνται βασικοί σύμμαχοι της Ν.Δ. και του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Στόχος είναι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης που έδειξε να χάνεται στις ευρωεκλογές, μέσω της ενίσχυσης των οικογενειακών προϋπολογισμών και της ελάφρυνσης τους από τα βάρη της ακρίβειας και της έμμεσης φορολογίας.

Κυβερνητικά στελέχη μιλούν για ένα μεγάλο στοίχημα που θα δίνει ανάσες στους φορολογούμενους, οι οποίοι παρά το πρόβλημα της ακρίβειας συνεχίζουν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους προς το κράτος.

Το νομοσχέδιο – σκούπα θα αφορά κατά κύριο λόγο όλους εκείνους τους οφειλέτες οι οποίοι φροντίζουν να εξοφλούν εμπρόθεσμα τις δόσεις των χρεών τους και αποφεύγουν να μπουν σε λογικές στρατηγικών κακοπληρωτών.

Στην ουσία, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε ρυθμίσεις, οι οποίες αφορούν μεταξύ άλλων στη μείωση των κρατήσεων για τους συνεπείς οφειλέτες και σε μεγαλύτερη έκπτωση για όσους εξοφλούν εφάπαξ τον πρόσθετο φόρο εισοδήματος.

Επιβράβευση συνέπειας

Παρά τη δυσκολία της συγκυρίας και την ανάγκη για δημοσιονομική σταθερότητα που αποτελεί “Ευαγγέλιο” για την κυβέρνηση, το οικονομικό επιτελείο δηλώνει έτοιμο να προχωρήσει σε αναγκαίες αλλαγές.

Πρώτη κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή είναι η επιβράβευση της συνέπειας για όλους εκείνους τους φορολογούμενους που πληρώνουν στην ώρα τους και δεν συσσωρεύουν χρέη και οφειλές είτε στα ασφαλιστικά ταμεία είτε στην εφορία.

Στο νέο νομοσχέδιο θα περιληφθούν διατάξεις, μέσω των οποίων θα επιβραβεύονται οι συνεπείς οφειλέτες, οι οποίοι με τη στάση τους συμβάλουν στο να έχει το κράτος έσοδα από την φορολογία.

Μεγαλύτερη έκπτωση φόρου

Ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φορολογούμενοι έχει σχέση με την έκπτωση, που δίνει το υπουργείο Οικονομικών, σε όσους έχουν τη διάθεση να πληρώσουν εφάπαξ την οφειλή τους στην εφορία.

Η έκπτωση του 3% δεν αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τους φορολογούμενους, κάτι που σημαίνει ότι η μεγάλη πλειονότητα προτιμά να πληρώσει σε οκτώ δόσεις τους φόρους της προς τη φορολογική διοίκηση.

Το αποτέλεσμα είναι να χάνεται “ζεστό” χρήμα, το οποίο το κράτος χρειάζεται για να ανταποκριθεί σε άλλες υποχρεώσεις του και η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προτίθεται να βελτιώσει την υφιστάμενη ρύθμιση.

Ήδη εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο της γενναίας αύξησης στο όριο του 3% σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης του πρόσθετου φόρου εισοδήματος έως και τις 31 Ιουλίου, ώστε οι φορολογούμενοι να έχουν ένα ισχυρό δέλεαρ.

Δεν θα πρέπει επίσης να αποκλείεται σύστημα με κλιμακωτά μπόνους για όσους εξοφλούν το ποσό του φόρου εισοδήματος, σε λιγότερες από οκτώ δόσεις, πριν δηλαδή από την καταληκτική ημερομηνία του Φεβρουαρίου.

Οι όποιες αλλαγές θα ισχύσουν για τις φορολογικές δηλώσεις του 2025 και αφού σταθμιστούν οι πιθανές επιπτώσεις στο ύψος των εσόδων και τη δημοσιονομική ισορροπία που είναι αναγκαία για τη χώρα.

Ανάλογες κινήσεις είναι πιθανό να γίνουν και στον ΕΝΦΙΑ καθώς από το νέο έτος ο φόρος θα εξοφλείται σε 12 δόσεις και οι φορολογούμενοι θα πρέπει να αρχίσουν να ξεπληρώνουν από τον προσεχή Μάρτιο.

Λιγότερη παρακράτηση

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται και τα κίνητρα που θα δίνονται σε όσους φορολογούμενους φροντίζουν να ανταποκρίνονται εμπρόθεσμα στην πληρωμή των δόσεων ρυθμίσεων που έχουν υπαχθεί.

Στην περίπτωση που είναι συνεπείς και επιθυμούν να προχωρήσουν στην έκδοση φορολογικής ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων από το Δημόσιο ή για την πώληση ακινήτου, τότε η Εφορία θα τους παρακρατεί λιγότερα χρήματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σε μια τέτοια περίπτωση, η παρακράτηση, με βάση το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών, μπορεί από το 70% που φθάνει σήμερα να μειωθεί και στο 50% ή και χαμηλότερα.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι προϋποθέσεις θα παραμείνουν αυστηρές όπως π.χ. ότι δεν έχουν χαθεί δόσεις και θα εξετάζονται εξονυχιστικά οι λόγοι για τους οποίους ζητείται η φορολογική ενημερότητα.

Ακατάσχετος

Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε όλους όσοι βιώνουν τον εφιάλτη του κατασχεμένου λογαριασμού, οι οποίοι παρά το γεγονός ότι είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, δεν μπορούν να σηκώσουν κεφάλι.

Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, αναγνωρίζουν το πρόβλημα και τονίζουν ότι θα ενεργοποιηθεί το νομοθετικό πλαίσιο για τον προοδευτικά ακατάσχετο λογαριασμό, που παραμένει στα χαρτιά από το 2019.

Μέσα στο επόμενο διάστημα και αμέσως μετά την ψήφιση του νέου νόμου, θα γίνει το πρώτο και αναγκαίο βήματα για τον νέο ακατάσχετο λογαριασμό, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η προοδευτική αύξησή του.

Η ρύθμιση αφορά εκείνους τους φορολογούμενους που ναι μεν έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη, αλλά έχουν φροντίσει να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν είναι συνεπείς στην εξυπηρέτησή τους.

Το μεγάλο πρόβλημα έχει σχέση με το γεγονός ότι το παρά το ότι έχει ψηφιστεί από το 2019, παρέμεινε τα προηγούμενα χρόνια ανενεργό, προκαλώντας δυσφορία στους συνεπείς οφειλέτες.

Στο οικονομικό επιτελείο αναγνωρίζουν την αδικία και τονίζουν ότι πολύ σύντομα το μέτρο θα “ξεκλειδώσει” για να βοηθήσει τους συνεπείς φορολογούμενους να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.

Με τον τρόπο αυτόν, οι συνεπείς φορολογούμενοι θα έχουν ένα ισχυρό κίνητρο, για να πληρώνουν χωρίς καθυστερήσεις τις δόσεις και να εξοφλούν τις οφειλές τους προς την εφορία.

Οι αλλαγές

Με βάση την ισχύουσα ρύθμιση, όσοι έχουν οφειλές προς την εφορία και επιθυμούν να έχουν ακατάσχετο όριο πάνω από το «καθεστώς» των 1.250 ευρώ, θα πρέπει να πληρούν τρεις βασικές προϋποθέσεις.

Η πρώτη είναι να έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους και να έχει προηγηθεί η πληρωμή δύο δόσεων, η δεύτερη να πληρώνουν με συνέπεια τις δόσεις τους και η τρίτη, να έχουν δηλώσει τον λογαριασμό για τον οποίο ζητείται περιορισμός της κατάσχεσης.

Με βάση το σχεδιασμό που έχει γίνει από το υπουργείο Οικονομικών και την ΑΑΔΕ, για να “χτιστεί” ο προοδευτικά ακατάσχετος λογαριασμός θα πρέπει να γίνουν τα εξής:

Α. Πληρωμή δύο δόσεων: Στην περίπτωση που φορολογούμενος έχει δεσμευμένο τραπεζικό λογαριασμό και αφού υπαχθεί σε ρύθμιση των χρεών του, θα πρέπει πρώτα να πληρώσει δύο δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών. Με τον τρόπο αυτό, κατά τη διάρκεια του τρίτου μήνα, θα αποκτά τη δυνατότητα να ζητήσει την πολυπόθητη αύξηση του ακατάσχετου ορίου.
Β. Ο Συντελεστής 3: Ως βάση υπολογισμού του νέου ακατάσχετου λογαριασμού θα είναι το άθροισμα των δόσεων της ρύθμισης του μήνα, η οποία θα πολλαπλασιάζεται με τον συντελεστή 3. Με τον τρόπο αυτό θα προκύπτει το νέο ποσό του τραπεζικού λογαριασμού, που δεν θα μπορεί να κατασχεθεί. Έτσι, εάν υποθέσουμε ότι η μηνιαία δόση είναι της τάξεως των 500 ευρώ, με την έναρξη της διαδικασίας οι συνεπείς οφειλέτες θα μπορούν τον τρίτο μήνα να κερδίσει ακατάσχετο όριο 1.500 ευρώ, από 1.250 ευρώ που ισχύει σήμερα.
Γ. Ύψος μηνιαίας δόσης: Για να χτιστεί ο νέος ακατάσχετος λογαριασμός η μηνιαία δόση της ρύθμισης θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη του ποσού των 400 ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, την περίπτωση που η δόση ή ακόμη και οι δόσεις, στο ενδεχόμενο που υπάρχουν περισσότερες ρυθμίσεις, έχει ως βάση αναφοράς τα 100 ευρώ. Κατά συνέπεια, με την εφαρμογή του συντελεστή 3, το ποσό που θα προκύψει είναι της τάξης των 300 ευρώ. Επί της ουσίας, θα είναι μικρότερο από το ύψος του ακατάσχετου των 1.250 ευρώ που ισχύει σήμερα και έτσι το όριο του ακατάσχετου λογαριασμού θα παραμένει αμετάβλητο.
Δ. Συνέπεια στις ρυθμίσεις: Ο κρίσιμος συντελεστής 3, όσο οι μήνες περνούν και υπό την προϋπόθεση ότι η ρύθμιση τηρείται απαρέγκλιτα, θα αυξάνεται. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι εάν ένας φορολογούμενος έχει υπαχθεί στην πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, με την εξόφληση πέντε δόσεων των 500 ευρώ θα έχει πετύχει συντελεστή 3,8 και θα μπορεί έτσι να αυξήσει τον ακατάσχετο λογαριασμό στα 1.900 ευρώ.
Ε. Το “ξεμπλοκάρισμα”: Μόνον εύκολη υπόθεση δεν θεωρείται η απελευθέρωση ενός τραπεζικού λογαριασμού στην περίπτωση χρεών. Ο οφειλέτης θα πρέπει πρώτα να πετύχει τον μέγιστο συντελεστή, ο οποίος, με βάση τα σημερινά δεδομένα, υπολογίζεται περίπου σε 4,5. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι ο φορολογούμενος θα μπορεί να τον “κερδίσει”, μόνον όταν πλησιάζει στην πλήρη εξόφληση της οφειλής του, γεγονός που οδηγεί αυτόματα και στο “ξεμπλοκάρισμα” του λογαριασμού του.