ΔΝΤ: Να μην βιαστούν οι Κεντρικές Τράπεζες να μειώσουν τα επιτόκια

Οι προσδοκίες ότι η διαδικασία μείωσης του παγκόσμιου πληθωρισμού εισέρχεται στο “τελευταίο μίλι” του και η νομισματική πολιτική θα χαλαρώσει έχουν οδηγήσει σε άνοδο τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως από τον περασμένο Οκτώβριο, επισημαίνει το ΔΝΤ στην έκθεση για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα Global Financial Stability Report.

Πολλές αναδυόμενες αγορές έχουν επιδείξει ανθεκτικότητα και ορισμένες frontier οικονομίες έχουν εκμεταλλευτεί την έντονη διάθεση ανάληψης ρίσκου για την έκδοση διεθνούς χρέους. Η παγκόσμια οικονομία φαίνεται ολοένα και πιο πιθανό να επιτύχει μια ήπια προσγείωση και οι ρωγμές στο χρηματοπιστωτικό σύστημα που εκτίθενται από τα υψηλά επιτόκια δεν έχουν υποστεί περαιτέρω ρήξη. Παράλληλα, οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής σταθερότητας έχουν υποχωρήσει. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί σημαντικοί κίνδυνοι σε αυτό το τελευταίο μίλι, όπως τονίζει το Ταμείο.

Βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι

Οι τιμές των εμπορικών ακινήτων (CRE) μειώθηκαν κατά 12% παγκοσμίως το περασμένο έτος σε πραγματικούς όρους εν μέσω αυξανόμενων επιτοκίων και διαρθρωτικών αλλαγών μετά την πανδημία COVID-19, με τους κλάδους των γραφείων των ΗΠΑ και της Ευρώπης να έχουν σημειώσει τη μεγαλύτερη πτώση. Αν και οι τράπεζες φαίνονται σε καλή θέση για να απορροφήσουν συνολικά τις απώλειες CRE, ορισμένες χώρες ενδέχεται να αντιμετωπίσουν περισσότερες πιέσεις δεδομένου ότι οι τράπεζές τους κατέχουν μεγάλα ποσά δανείων CRE, ειδικά εάν αυτές οι συμμετοχές συγκεντρώνονται σε τμήματα CRE που παρουσιάζουν χαμηλή ζήτηση, επισημαίνει το ΔΝΤ. Ορισμένες τράπεζες θα μπορούσαν μάλιστα να υποστούν μεγαλύτερες απώλειες από άλλες, σε ορισμένες περιπτώσεις που επιδεινώνονται από ζητήματα όπως η λιγότερο σταθερή χρηματοδότηση.

Οι τιμές των κατοικιών συνέχισαν να προσαρμόζονται πτωτικά στις περισσότερες χώρες, αλλά γενικά παραμένουν πάνω από τα επίπεδα πριν την πανδημία. Οι μειώσεις στις πραγματικές τιμές των κατοικιών οφείλονται στα υψηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων και ήταν πιο έντονες στις προηγμένες οικονομίες (–2,7% σε ετήσια βάση) από ό,τι στις αναδυόμενες αγορές (–1,6%). Ωστόσο, οι δείκτες βιωσιμότητας του χρέους των νοικοκυριών βρίσκονται σε μέτρια επίπεδα παγκοσμίως και η αύξηση των αθετήσεων των στεγαστικών δανείων για κατοικίες εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο.

Επιπλέον, επισημαίνει το ΔΝΤ, η μεταβλητότητα έχει υποχωρήσει σε πολυετή χαμηλά για τις περισσότερες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, αντανακλώντας πιθανώς την αυξημένη αισιοδοξία ότι ο παγκόσμιος κύκλος αύξησης των επιτοκίων πλησιάζει στο τέλος του. Η χαμηλή μεταβλητότητα έχει κρύψει ωστόσο το γεγονός ότι οι χρηματοοικονομικές συνθήκες ανταποκρίνονται περισσότερο σε αυτόν τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων από ό,τι σε προηγούμενους κύκλους στις ανακοινώσεις οικονομικών δεδομένων, ιδιαίτερα στις ανακοινώσεις των στοιχείων του πληθωρισμού. Συνεπώς, σημαντικές εκπλήξεις από το μέτωπο του πληθωρισμού θα μπορούσαν να αλλάξουν απότομα το επενδυτικό κλίμα, αποσυμπιέζοντας γρήγορα την αστάθεια των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και προκαλώντας ταυτόχρονες αντιστροφές τιμών, προκαλώντας έτσι μια απότομη σύσφιξη των χρηματοοικονομικών συνθηκών, προειδοποιεί το ΔΝΤ.

Μήνυμα στις Κεντρικές Τράπεζες να μη βιαστούν

Σε αυτό το πλαίσιο, το ΔΝΤ διαμηνύει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να αποφύγουν την πρόωρη νομισματική χαλάρωση και να απωθήσουν κατάλληλα τις υπερβολικά αισιόδοξες προσδοκίες της αγοράς για μειώσεις των επιτοκίων που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη χαλάρωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών και να περιπλέξουν το τελευταίο μίλι του αποπληθωρισμού. Όπου η πρόοδος στον αποπληθωρισμό είναι αρκετή για να υποδηλώσει ότι ο πληθωρισμός κινείται με βιώσιμο τρόπο προς τον στόχο, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει σταδιακά να κινηθούν προς μια πιο ουδέτερη στάση πολιτικής.

Οι αρχές θα πρέπει επίσης να ενισχύσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό των τρωτών σημείων του χρέους, συμπεριλαμβανομένων των αναδυόμενων αγορών. Στην Κίνα, οι αυστηρές πολιτικές για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στον τομέα των ακινήτων είναι κρίσιμες.

Οι εποπτικές και ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να χρησιμοποιούν κατάλληλα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων και των έγκαιρων διορθωτικών μέτρων, για να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες και τα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι ανθεκτικά στις πιέσεις στα εμπορικά και οικιστικά ακίνητα και στην ύφεση του πιστωτικού κύκλου. Επίσης, περαιτέρω πρόοδος στα πλαίσια εξυγίανσης και η ετοιμότητα εφαρμογής τους είναι κρίσιμης σημασίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των αδύναμων ή πτωχευμένων τραπεζών, χωρίς να υπονομεύεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα ή να διακυβεύονται τα δημόσια κεφάλαια.

Η ποσοτική σύσφιξη και η μείωση των ισολογισμών πρέπει να προχωρήσουν με προσοχή. Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να παρακολουθούν προσεκτικά τα θέματα λειτουργίας της αγοράς και να κινητοποιηθούν για να αντιμετωπίσουν πιθανές πιέσεις της αγοράς. Η διασφάλιση ότι οι τράπεζες είναι έτοιμες να έχουν πρόσβαση στη ρευστότητα της κεντρικής τράπεζας και η έγκαιρη παρέμβαση για την αντιμετώπιση της πίεσης ρευστότητας στον χρηματοπιστωτικό τομέα μπορεί να μετριάσει τη χρηματοπιστωτική αστάθεια.

Παράλληλα, δεδομένων των πιθανών κινδύνων της ταχέως αναπτυσσόμενης αγοράς ιδιωτικών πιστώσεων, οι αρχές θα πρέπει να εξετάσουν μια πιο προορατική εποπτική και ρυθμιστική προσέγγιση. Είναι βασικό να καλυφθούν τα κενά δεδομένων και να ενισχυθούν οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των κινδύνων, τονίζει το Ταμείο. Οι αρχές θα πρέπει επίσης να ενισχύσουν τη διασυνοριακή ρυθμιστική συνεργασία και να κάνουν τις εκτιμήσεις κινδύνου συνεπείς σε όλους τους χρηματοπιστωτικούς τομείς.

Τέλος, μια στρατηγική κυβερνοασφάλειας μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα στον κυβερνοχώρο, συνοδευόμενη από αποτελεσματική ρύθμιση και εποπτική ικανότητα, καθώς και από βελτιωμένη αναφορά περιστατικών στον κυβερνοχώρο. Η παροχή κρίσιμων υπηρεσιών για την αντιμετώπιση των διαταραχών είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό πιθανών ζημιών στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δεδομένης της παγκόσμιας φύσης και των συστημικών επιπτώσεων των κυβερνοεπιθέσεων, ο διασυνοριακός συντονισμός είναι ζωτικής σημασίας.