Βουλή: Εκδόθηκε το αναθεωρημένο Σύνταγμα της Ελλάδος – Αναλυτικά οι αλλαγές

Η Διεύθυνση Εκδόσεων και Εκτυπώσεων της Βουλής των Ελλήνων θέτει, σήμερα, σε διανομή το κείμενο του Συντάγματος, όπως αναθεωρήθηκε.

Η έκδοση περιλαμβάνει πρόλογο του Προέδρου της Βουλής, κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα, και ευρετήριο όρων σημαντικά εμπλουτισμένο σε σχέση με αυτό της προηγούμενης έκδοσης του Συντάγματος.

Όπως αναφέρει ο Πρόεδρος της Βουλής στον πρόλογο της έκδοσης, «Οι εννέα ουσιαστικές αλλαγές που επέφερε στο συνταγματικό κείμενο η τελευταία αυτή αναθεώρησή του έχουν ως εξής:

1. 1. Στο άρθρο 21 παρ. 1 (Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα) προσετέθη εδάφιο για την κρατική μέριμνα για αξιοπρεπή διαβίωση μέσω ενός συστήματος ελαχίστου εγγυημένου εισοδήματος.
2. 2. Η κρισιμότερη ωστόσο μεταβολή του συνταγματικού κειμένου αφορά στην αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από την απειλή διαλύσεως της Βουλής προς διεξαγωγή εκλογών. Στο άρθρο 32 παρ. 4 καταργήθηκε ένα κίνητρο συναινέσεως που εξελίχθηκε σε αντικίνητρο, δηλαδή οι εκλογές που προβλέπονταν στην περίπτωση αδυναμίας αναδείξεως Προέδρου της Δημοκρατίας. Έτσι, η Βουλή, όταν δεν βρίσκεται η αυξημένη πλειοψηφία, εκλέγει Πρόεδρο με απόλυτη πλειοψηφία και, αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή, με σχετική πλειοψηφία, καταργουμένης της μεσολαβήσεως εκλογών, όπως συμβαίνει και σε άλλα συστήματα κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας με αιρετό Αρχηγό του Κράτους. Η δυνατότητα εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από μικρότερη πλειοψηφία και πάντα στην ίδια Βουλή, χωρίς, δηλαδή, όπως ίσχυε πριν, πρόκληση εκλογών, τελικά μπορεί να αποβεί ισχυρότατο συναινετικό κίνητρο για ευρύτερες πλειοψηφίες.
3. 3. Η αλλαγή στο άρθρο 54 παρ. 4 αφορά στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των εκτός Επικρατείας πολιτών, και ήδη έχει ψηφιστεί ο εκτελεστικός νόμος που ρυθμίζει αυτό το δικαίωμα (Ν. 4648/2019 “Διευκόλυνση άσκησης εκλογικού δικαιώ­ματος εκλογέων που βρίσκονται εκτός Ελληνικής Επικράτειας και τροποποίηση εκλογικής διαδικασίας”).
4. 4. Στο άρθρο 62 η ρύθμιση για τη βουλευτική ασυλία επικυρώνει την κοινοβουλευτική πρακτική των τελευταίων ετών, σε συμμόρφωση και με τη νομολογία του ΕΔΔΑ. Η βουλευτική ασυλία περιορίζεται μόνο σε πράξεις που ανάγονται στην πολιτική δράση των βουλευτών.
5. Στο άρθρο 68 παρ. 2 αναγνωρίζεται η δυνατότητα της αντιπολιτεύσεως να προκαλεί τη σύσταση δύο εξεταστικών επιτροπών ανά κοινοβουλευτική περίοδο για θέματα δικής της επιλογής. Η εξεταστική επιτροπή είναι πολύ σημαντικό μέσο κοινοβουλευτικού ελέγχου, και προσφυώς χαρακτηρίστηκε και ως κίνηση πολιτικού πολιτισμού το γεγονός ότι η αναθεωρητική Βουλή του 2019, με δεδομένο τον πλειοψηφικό της συσχετισμό, υπερψήφισε αυτή τη δυνατότητα.
6. 6. Στο άρθρο 73 παρ. 6 υιοθετήθηκε πρόταση της αντιπολιτεύσεως για την άσκηση λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, η οποία, τελικά, διαμορφώθηκε ως εξής: σε δύο το πολύ περιπτώσεις εντός της βουλευτικής περιόδου, με υπογραφή 500.000 πολιτών, οι οποίες, εύλογα, δεν μπορούν να αφορούν θέματα δημοσιονομικά, εξωτερικής πολιτικής, και εθνικής άμυνας.
7. 7. Στο άρθρο 86 παρ. 3 καταργήθηκε ο επιβόητος περιορισμός στην κατά χρόνο αρμοδιότητα της Βουλής να ασκεί δίωξη για αδικήματα υπουργών. Η Βουλή μπορεί πλέον να ασκεί δίωξη εντός του χρονικού ορίου της κοινής παραγραφής για κάθε αδίκημα. Μία θεσμική “προστασία” που ίσχυε από το 1864, παύει να ισχύει. Για τη συγκεκριμένη διάταξη επιτεύχθηκε πολύ μεγάλη πλειοψηφία και στη Βουλή που την πρότεινε (255 ψήφοι) και στη Βουλή που την αναθεώρησε (274 ψήφοι).
8. 8. Με το άρθρο 96 παρ. 5 εξομοιώθηκαν τα μέλη του δικαστικού σώματος των ενόπλων δυνάμεων με τους λοιπούς δικαστικούς λειτουργούς.
9. 9. Με το άρθρο 101Α παρ. 2 μειώνεται η απαιτούμενη πλειοψηφία από τα 4/5 στα 3/5 της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, προκειμένου να επιλέγονται τα μέλη των ανεξαρτήτων αρχών που αναφέρονται στο Σύνταγμα. Επιπλέον της διευκολύνσεως αυτής της επιλογής των νέων μελών, παρατείνεται η θητεία των προηγούμενων μέχρι την ανάδειξη των νέων. Με τον τρόπο αυτό γίνεται πιο εύρυθμη η επιλογή ηγεσίας σε ανεξάρτητες αρχές, αποφεύγονται καθυστερήσεις, και εξασφαλίζεται η συνέχιση της θητείας των μελών τους, καθώς οι ανεξάρτητες αρχές είναι διαρκή όργανα.

Με όλα αυτά, και με την κατάργηση αναχρονιστικών διατάξεων, το Σύνταγμά μας είναι πλέον βελτιωμένο, χάρη στην τελευταία αναθεώρησή του που απετέλεσε ένα αδιαμφισβήτητο βήμα μπροστά».

Το αναθεωρημένο ισχύον Σύνταγμα θα αναρτηθεί στον επίσημο διαδικτυακό τόπο της Βουλής των Ελλήνων εντός των επομένων ωρών.