«Πρωτοβουλία Πολιτών Λυκόβρυσης Πεύκης» για τη νεανική βία

Η «Πρωτοβουλία Πολιτών Λυκόβρυσης Πεύκης» τοποθετείται σε ανακοίνωσή της για τις αιτίες και την ορθή αντιμετώπιση του φαινομένου της νεανικής βίας:

«Η βία στη νεολαία δεν είναι ένα φαινόμενο που εμφανίστηκε ξαφνικά, ούτε αποτελεί ένδειξη ότι τα παιδιά μας έχουν γίνει πιο επιθετικά. Αντίθετα, είναι το αποτέλεσμα μιας βαθύτερης κοινωνικής κρίσης που αντανακλά την ευρύτερη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα. Οι οικονομικές ανισότητες, η έλλειψη ευκαιριών, η ανασφάλεια για το μέλλον και η υποβάθμιση της παιδείας και των θεσμών είναι μερικοί από τους βασικούς παράγοντες που δημιουργούν ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο η βία βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να αναπτυχθεί.

Η οικονομική κρίση που έπληξε την Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες είχε σοβαρές επιπτώσεις όχι μόνο στη διαβίωση των οικογενειών, αλλά και στην ψυχολογία των νέων. Πολλά παιδιά μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον γεμάτο άγχος και οικονομική ανασφάλεια, βλέποντας τους γονείς τους να παλεύουν καθημερινά για τα βασικά. Η έλλειψη σταθερότητας και προοπτικής δημιουργεί θυμό, απογοήτευση και μια αίσθηση αδικίας, συναισθήματα που συχνά μετατρέπονται σε επιθετικότητα. Όταν δεν υπάρχει διέξοδος για να εκφραστεί αυτή η πίεση δημιουργικά, η βία γίνεται ένας τρόπος αντίδρασης και εκτόνωσης.

Ένας ακόμα παράγοντας που συμβάλλει στην εξάπλωση της βίας είναι η έλλειψη δικαιοσύνης και η αίσθηση ατιμωρησίας. Όταν οι νέοι διαπιστώνουν ότι η διαφθορά παραμένει ατιμώρητη, ότι οι ισχυροί δρουν ανεξέλεγκτα και ότι οι κοινωνικές ανισότητες διαιωνίζονται χωρίς συνέπειες, χάνουν την εμπιστοσύνη τους στους θεσμούς. Αυτή η απογοήτευση οδηγεί συχνά στην υιοθέτηση επιθετικών συμπεριφορών, είτε ως μορφή αντίδρασης είτε ως τρόπος επιβίωσης σε ένα περιβάλλον όπου οι κανόνες φαίνεται να ισχύουν μόνο για τους αδύναμους. Αντί να αισθάνονται προστατευμένοι από τη δικαιοσύνη, πολλοί νέοι την αντιλαμβάνονται ως εργαλείο καταστολής ή ως έναν μηχανισμό που λειτουργεί προς όφελος των λίγων.

Παρόλο που η πολιτεία συχνά επιχειρεί να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της νεανικής βίας μέσω της αυξημένης αστυνόμευσης, αυτή η προσέγγιση δεν αποτελεί ουσιαστική λύση. Η καταστολή μπορεί προσωρινά να περιορίσει εκδηλώσεις βίας, αλλά δεν αντιμετωπίζει τις βαθύτερες αιτίες του προβλήματος. Αντίθετα, μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα αδικίας και να οδηγήσει σε ακόμα πιο έντονες αντιδράσεις. Μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερβολική αστυνόμευση στις κοινωνικά ευάλωτες ομάδες μπορεί να εντείνει το αίσθημα αποξένωσης και να αυξήσει την πιθανότητα εμπλοκής σε παραβατικές συμπεριφορές (Tyler, 2006). Η πραγματική λύση βρίσκεται στην πρόληψη, μέσω της ενίσχυσης των κοινωνικών δομών, της εκπαίδευσης και της δημιουργίας ευκαιριών που θα δώσουν στους νέους έναν ουσιαστικό λόγο να επενδύσουν στο μέλλον τους.

Επομένως, η αύξηση της βίας στους νέους δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός ούτε ένα ανεξήγητο φαινόμενο. Είναι η φυσική συνέπεια της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας της Ελλάδας. Αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, δεν αρκεί να κατηγορούμε απλώς τη νεολαία ή να αναζητούμε επιφανειακές λύσεις. Αντίθετα, πρέπει να επενδύσουμε σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα καλλιεργεί την κριτική σκέψη και τις αξίες της συνεργασίας, να ενισχύσουμε την κοινωνική δικαιοσύνη και να προσφέρουμε πραγματικές ευκαιρίες στους νέους. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε σε μια κοινωνία όπου η βία δεν θα αποτελεί πλέον τρόπο έκφρασης, αλλά θα αντικατασταθεί από τη δημιουργικότητα, τη συμμετοχή και την ελπίδα για το μέλλον».