Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ασφάλειας «είδαν» πλοία του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού κοντά στις διαρροές του Nord Stream, τι λέει η Ρωσία

Δεν είναι σαφές αν τα πλοία είχαν κάποια σχέση με τις εκρήξεις, δήλωσαν οι ίδιες πηγές (και όχι μόνο) αλλά είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που θα εξετάσουν οι ερευνητές.

Ρωσικά υποβρύχια παρατηρήθηκαν όχι μακριά από αυτές τις περιοχές την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους των μυστικών υπηρεσιών.

Τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη καμία εμπεριστατωμένη εξήγηση για το τι συνέβη, λίγες ημέρες αφότου οι εκρήξεις φάνηκε να προκαλούν τρεις ξεχωριστές και ταυτόχρονες διαρροές στους δύο αγωγούς τη Δευτέρα.

Ρωσικά πλοία επιχειρούν συνήθως στην περιοχή, σύμφωνα με Δανό στρατιωτικό αξιωματούχο, ο οποίος τόνισε ότι η παρουσία των πλοίων δεν υποδηλώνει απαραίτητα ότι η Ρωσία προκάλεσε τη ζημιά.

«Τους βλέπουμε κάθε εβδομάδα. Οι ρωσικές δραστηριότητες στη Βαλτική Θάλασσα έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Δοκιμάζουν αρκετά συχνά την ευαισθητοποίησή μας – τόσο στη θάλασσα όσο και στον αέρα», ανέφερε ο ίδιος.

Η παρατήρηση των Ρώσων στο σημείο εξακολουθούν να δημιουργούν περαιτέρω υποψίες για τη Ρωσία, η οποία έχει τραβήξει τη μεγαλύτερη προσοχή τόσο από Ευρωπαίους όσο και από Αμερικανούς αξιωματούχους ως ο μόνος παράγοντας στην περιοχή που πιστεύεται ότι έχει τόσο την ικανότητα όσο και το κίνητρο να βλάψει σκόπιμα τους αγωγούς.

Αμερικανοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες για τα πλοία την Τετάρτη.

Τόσο η Δανία όσο και η Σουηδία διεξάγουν έρευνες, αλλά δεν έχει γίνει ακόμη επιτόπια επιθεώρηση και οι λεπτομέρειες σχετικά με το τι ακριβώς προκάλεσε τις εκρήξεις παραμένουν αόριστες.

Από την πλευρά του, Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι υπάρχει αξιολόγηση από την κυβέρνηση της Δανίας σε εξέλιξη και ότι θα μπορούσε να χρειαστούν έως και δύο εβδομάδες για να ξεκινήσει κανονικά η έρευνα, επειδή η πίεση στους σωλήνες καθιστά δύσκολη την προσέγγιση του σημείου των διαρροών – αν και μια άλλη πηγή που γνωρίζει το θέμα δήλωσε ότι η έρευνα θα μπορούσε να ξεκινήσει ήδη από την Κυριακή.

Οι πρωθυπουργοί της Δανίας και της Σουηδίας δήλωσαν δημοσίως την Τρίτη ότι οι διαρροές ήταν πιθανότατα αποτέλεσμα σκόπιμων ενεργειών και όχι ατυχημάτων, και η υπηρεσία ασφαλείας της Σουηδίας ανέφερε σε ανακοίνωσή της την Τετάρτη ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί “το ενδεχόμενο να κρύβεται πίσω από αυτό μια ξένη δύναμη”. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν χαρακτήρισε επίσης το βράδυ της Τρίτης τις διαρροές “προφανές σαμποτάζ” σε ένα tweet.

Ανώτεροι δυτικοί αξιωματούχοι έχουν μέχρι στιγμής αποφύγει να αποδώσουν την επίθεση στη Ρωσία ή σε οποιοδήποτε άλλο έθνος, ενώ το Κρεμλίνο έχει αρνηθεί δημοσίως ότι έπληξε τους αγωγούς κι ένας εκπρόσωπός του χαρακτήρισε τον ισχυρισμό «προβλέψιμα ηλίθιο και παράλογο».

Έρευνες για τις διαρροές

Η κυβέρνηση της Δανίας έχει αναλάβει την ηγεσία της έρευνας και έχει θέσει σε εφαρμογή μια ζώνη αποκλεισμού πέντε ναυτικών μιλίων και μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων 1 χιλιομέτρου, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές που γνωρίζουν το θέμα.

Εκτός από τον Σάλιβαν, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι ήταν πολύ πιο επιφυλακτικοί από τους Ευρωπαίους ομολόγους τους στην εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τις διαρροές.

«Νομίζω ότι πολλοί από τους εταίρους μας έχουν διαπιστώσει ή πιστεύουν ότι πρόκειται για σαμποτάζ. Δεν είμαι στο σημείο που μπορώ να σας πω το ένα ή το άλλο. Το μόνο πράγμα που γνωρίζω εκεί είναι ότι πιστεύουμε ότι το νερό είναι μεταξύ 80 και 100 μέτρων [σε βάθος] σε αυτό το σημείο όπου βρίσκεται ο αγωγός. Εκτός από αυτό, δεν γνωρίζω τίποτα περισσότερο»,  δήλωσε την Τετάρτη ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος.

Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος και Αμερικανός στρατιωτικός δήλωσαν ότι η Ρωσία εξακολουθεί να είναι ο κύριος ύποπτος -υποθέτοντας ότι η ευρωπαϊκή εκτίμηση για σκόπιμο σαμποτάζ επιβεβαιώνεται- επειδή δεν υπάρχουν άλλοι αληθοφανείς ύποπτοι με την ικανότητα και τη βούληση να πραγματοποιήσουν την επιχείρηση.

«Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς άλλον παράγοντα στην περιοχή με τις δυνατότητες και το ενδιαφέρον να πραγματοποιήσει μια τέτοια επιχείρηση», δήλωσε ο Δανός στρατιωτικός αξιωματούχος.

Η Ρωσία έχει ζητήσει συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τον κατεστραμμένο αγωγό αυτή την εβδομάδα – κάτι που ο ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι είναι ύποπτο. Συνήθως, είπε ο αξιωματούχος, η Ρωσία δεν είναι αρκετά οργανωμένη για να κινηθεί τόσο γρήγορα, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο ελιγμός ήταν προσχεδιασμένος.

Εάν η Ρωσία προκάλεσε σκόπιμα τις εκρήξεις, θα σαμποτάριζε ουσιαστικά τους δικούς της αγωγούς: Η ρωσική κρατική εταιρεία Gazprom είναι ο κύριος μέτοχος του Nord Stream 1 και ο μοναδικός ιδιοκτήτης του Nord Stream 2.

Αξιωματούχοι που γνωρίζουν τις τελευταίες πληροφορίες λένε ότι η Μόσχα πιθανότατα θα θεωρούσε ότι ένα τέτοιο βήμα αξίζει το τίμημα, αν βοηθούσε στην αύξηση του κόστους υποστήριξης της Ουκρανίας για την Ευρώπη.

Αξιωματούχοι των αμερικανικών και δυτικών μυστικών υπηρεσιών πιστεύουν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν ποντάρει στο ότι καθώς το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται και ο χειμώνας πλησιάζει, το ευρωπαϊκό κοινό θα μπορούσε να στραφεί εναντίον της δυτικής στρατηγικής οικονομικής απομόνωσης της Ρωσίας. Το σαμποτάζ των αγωγών θα μπορούσε να «δείξει τι είναι ικανή να κάνει η Ρωσία», δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος.

Η Ρωσία έχει λάβει μέτρα για να χειραγωγήσει τις ενεργειακές ροές με τρόπους που προκάλεσαν οικονομικό πόνο στην ίδια, αλλά και έβλαψαν την Ευρώπη. Η Ρωσία μείωσε τις προμήθειες φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του Nord Stream 1 πριν αναστείλει εντελώς τις ροές τον Αύγουστο, κατηγορώντας τις δυτικές κυρώσεις για την πρόκληση τεχνικών δυσκολιών. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί λένε ότι αυτό ήταν ένα πρόσχημα για να σταματήσει η προμήθεια φυσικού αερίου.

«Έχουν ήδη δείξει ότι είναι απολύτως ευτυχείς να το κάνουν αυτό. Ζυγίζουν τον οικονομικό τους πόνο έναντι του πόνου της Ευρώπης», ανέφερε χαρακτηριστικά πηγή με γνώση της υπόθεσης.

Ο νέος αγωγός Nord Stream 2 δεν είχε ακόμη τεθεί σε εμπορική λειτουργία. Το σχέδιο να τον χρησιμοποιήσει για την προμήθεια φυσικού αερίου απορρίφθηκε από τη Γερμανία λίγες ημέρες πριν η Ρωσία στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο.

Ωστόσο, Αμερικανοί, Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι προειδοποιούν εδώ και μήνες ότι κρίσιμες υποδομές (όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και σε ΗΠΑ και Ευρώπη) θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο της Ρωσίας στο πλαίσιο του πολέμου της κατά της Ουκρανίας.

Οι ΗΠΑ προειδοποίησαν αρκετούς Ευρωπαίους συμμάχους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (και τη Γερμανία), ότι οι αγωγοί Nord Stream 1 και 2 θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν απειλές και ακόμη και να δεχθούν επίθεση, σύμφωνα με δύο άτομα που γνωρίζουν τις πληροφορίες και τις προειδοποιήσεις.

Οι προειδοποιήσεις βασίστηκαν σε εκτιμήσεις των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, αλλά ήταν ασαφείς, είπαν οι άνθρωποι – δεν ήταν σαφές από τις προειδοποιήσεις ποιος θα μπορούσε να είναι υπεύθυνος για τυχόν επιθέσεις στους αγωγούς ή πότε θα μπορούσαν να συμβούν.

Η CIA αρνήθηκε να σχολιάσει. Το Der Spiegel ήταν το πρώτο που αναφέρθηκε στις προειδοποιήσεις των μυστικών υπηρεσιών.

Οι διαρροές εντοπίστηκαν σε πεδίο που ελέγχεται από τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ – Τι λέει η Ρωσία

Μετά τις τοποθετήσεις Ε.Ε. και ΝΑΤΟ, οι οποίες έκαναν λόγο για σαμποτάζ στους αγωγούς (χωρίς να κατονομάσουν τη Μόσχα ως υπεύθυνη), το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, με σημερινή ανακοίνωσή του, θέτει στο κάδρο τις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο Ria Novosti, το ΥΠΕΞ της χώρας ανέφερε ότι «οι διαρροές εντοπίστηκαν σε ζώνη η οποία ελέγχεται από τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες». Η δήλωση της Μόσχας έρχεται στον απόηχο και δημοσιεύματος του CNN, σύμφωνα με το οποίο πλοία του ρωσικού ναυτικού εντοπίστηκαν κοντά στο σημείο των διαρροών.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το αμερικανικό δίκτυο, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας κατέγραψαν τη Δευτέρα και την Τρίτη κινήσεις από πλοία υποστήριξης του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού κοντά στους αγωγούς Nord Stream, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους των δυτικών μυστικών υπηρεσιών και μια άλλη πηγή με γνώση του θέματος. Κοντά στην περιοχή είχαν επίσης εντοπιστεί ρωσικά υποβρύχια την περασμένη εβδομάδα.

Το CNN σημειώνει πως αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι εμπλέκονται ως ύποπτοι στο σαμποτάζ καθώς δεν είναι σαφές εάν τα πλοία είχαν κάποια σχέση με τις εκρήξεις, ενώ η Δανία έχει κρατήσει αποστάσεις σημειώνοντας πως τα ρωσικά πλοία εμφανίζονται συχνά στο σημείο για ασκήσεις και δεν είναι κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά.

Ωστόσο, η πληροφορία αυτή είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που θα εξετάσουν οι ερευνητές που αναζητούν τα αίτια των εκρήξεων που προκάλεσαν τις διαρροές, οι οποίες αποδίδονται σε εσκεμμένη ενέργεια και δολιοφθορά.