Κλιματική Κρίση & Επισιτιστική ασφάλεια: Η συμβολή του Ζωντανού Ευδόκιμου Αγρο-οικολογικού Εργαστηρίου (THALLA)

Η συμβολή του Ζωντανού Ευδόκιμου Αγρο-οικολογικού Εργαστηρίου (THALLA) στην αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη, 17 Δεκεμβρίου 2024, στο Συνεδριακό Κέντρο Δήμου Θηβαίων η ημερίδα: Κλιματική Κρίση & Επισιτιστική ασφάλεια: Η συμβολή του Ζωντανού Ευδόκιμου Αγρο-οικολογικού Εργαστηρίου (THALLA) στην αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων, στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου: THALLA, για την ευαισθητοποίηση της κοινότητας γύρω από τα καίρια ζητήματα της κλιματικής κρίσης, της επισιτιστικής ασφάλειας και της βιοποικιλότητας, με απώτερο στόχο την ενδυνάμωση και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος.

Το έργο πραγματοποιείται από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Εργαστήριο Οργανωσιακής Καινοτομίας και Συστημάτων Διοίκησης/ORIMAS Lab) σε συνεργασία με την Ένωση Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ), την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ) και την Ένωση Αγροτών FARMERS UNION, στο πλαίσιο ενός Πανευρωπαϊκού Δικτύου Ζωντανών Εργαστηρίων (ECOREADY).

Με βάση τις πρακτικές της αγρο-οικολογίας και εφαρμόζοντας τις μεθόδους και τα εργαλεία συν-σχεδιασμού των Ζωντανών Εργαστηρίων, το THALLA στοχεύει να αναπτύξει σχέδια αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών (contingency plans) και προτάσεις πολιτικής σε εναλλακτικά σενάρια κρίσης του αγρο-διατροφικού συστήματος στις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Θεσσαλίας. Επιπλέον, το THALLA θα δημιουργήσει μια Κοινότητα Πρακτικών, ένα δυναμικό σύστημα ανταλλαγής γνώσεων, το οποίο θα ενισχύσει τον ανοικτό δημόσιο διάλογο με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών (υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, ερευνητές, πολίτες, εργαζόμενοι, καταναλωτές, αγρότες και εκπρόσωποι από τη βιομηχανία τροφίμων).

Στην ημερίδα απηύθυναν χαιρετισμό ο Πρύτανης του ΓΠΑ καθηγητής Σ. Κίντζιος, ο Αντιπεριφερειάρχης  Αγροτικής Οικονομίας, Κτηνοτροφίας & Αλιείας κος Κ. Αποστολόπουλος, ο Δήμαρχος Θηβαίων κος Γ. Αναστασίου, ο Πρόεδρος της Ένωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ) κος Α. Ραυτόπουλος, η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Έρευνας, Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ) κα Γ. Γκόνου, εκ μέρους του κου Μαυρίδη Α., Διευθύνοντα Συμβούλου της ΕΕΤΑΑ, και ο Πρόεδρος του FARMERS UNION κος Γ. Μπακόλας. Επίσης, στην εκδήλωση συμμετείχε ο Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας (ΣΒΘΣΕ), κος Λ. Παπαχαραλάμπους.

Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου, καθηγητής Π. Τριβέλλας, παρουσίασε το πλαίσιο και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης και της επισιτιστικής ασφάλειας σε εθνικό, ευρωπαϊκό και  παγκόσμιο επίπεδο, αναδεικνύοντας ότι οι πιο ευάλωτοι εταίροι στο αγροδιατροφκό σύστημα είναι οι αγρότες και οι καταναλωτές, καταλήγοντας στον ρόλο του Ζωντανού Ευδόκιμου Αγρο-οικολογικού Εργαστηρίου (THALLA) για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος.

Η Διευθύντρια της ΕΕΚΕ κα Α. Χατζηπαύλου ανέδειξε τον ρόλο της ΕΕΚΕ και παρουσίασε τους κινδύνους φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, τις δράσεις ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης καταναλωτών σχετικά με την σπατάλη, την ακρίβεια, την κερδοσκοπία και την ασφάλεια των τροφίμων από το χωράφι στο ράφι, καθώς και τον κοινωνικό αποκλεισμό σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Έρευνας, Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης της ΕΕΤΑΑ κα Γ. Γκόνου, ανέλυσε τον ρόλο της ΕΕΤΑΑ ως Επιστημονικού και Τεχνικού Σύμβουλου στην υποστήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και τις δράσεις της ενημέρωσης, εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης καταναλωτών γύρω από τις μεγάλες προκλήσεις, όπως η κλιματική κρίση, η υποβάθμιση των φυσικών οικοσυστημάτων, η απώλεια γεωργικής γης, και η επισιτιστική ανασφάλεια.

Η μεταδιδακτορική ερευνήτρια κα Ε. Καλλικαντζάρου εκ μέρους του FARMERS UNION, παρουσίασε τις προκλήσεις και τους κινδύνους της κλιματικής κρίσης για την γεωργία τονίζοντας το κόστος της κλιματικής αλλαγής και τη συμβολή του πρωτογενούς αγροτικού τομέα στην Ελλάδα, αναδεικνύοντας τη σημαντικότητα ου ρόλου των αγροτών.

Η μεταδιδακτορική ερευνήτρια κα Α. Αναστασοπούλου, (ORIMAS Lab, ΓΠΑ), ανέλυσε τα πέντε σενάρια κλιματικής κρίσης που θα συν-αναπτύξουν οι εταίροι του THALLA, τις μεθοδολογίες και τα εργαλεία ανοικτής καινοτομίας του ζωντανού εργαστηρίου, καθώς και την συμβολή του στην ενίσχυση της κοινωνικής ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος.

Ειδικότερα, το έργο THALLA στοχεύει να αναπτύξει σχέδια αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών (π.χ. πλημμύρες, ξηρασία), καθώς και προτάσεις πολιτικής σε εναλλακτικά σενάρια κρίσης του αγρο-διατροφικού συστήματος εστιάζοντας σε πέντε βασικά αγροδιατροφκά προϊόντα (βιομηχανική τομάτα, σιτηρά, ελιά, μέλι, και προϊόντα ιχθυοκαλλιέργειας) στις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας και Θεσσαλίας.

Στο δεύτερο μέρος της ημερίδας, ο καθηγητής Δ. Μπιλάλης, παρουσίασε την καλλιέργεια της βιομηχανικής τομάτας και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της, καθώς και τα σιτηρά και τη σύνδεσή τους με την επισιτιστική ασφάλεια στην Ελλάδα, ο ομότιμος καθηγητής Π. Χαριζάνης,  ανέλυσε τις Επιπτώσεις της Κλιματικής Κρίσης στην Παραγωγή Μελιού, την Επισιτιστική Ασφάλεια και τις Προσαρμογές, ο επίκουρος καθηγητής Μ. Μαλανδράκης υπογράμμισε την επίδραση της Κλιματικής Κρίσης στη Βιωσιμότητα και στην Ανάπτυξη των Υδατοκαλλιεργειών και η επίκουρη καθηγήτρια Α. Παπακωνσταντίνου ανέδειξε τα χαρακτηριστικά της περιβαλλοντικά βιώσιμης διατροφής, οι σύγχρονες διατροφικές συνήθεις και οι επιπτώσεις τους στην υγεία, καθώς και το μεσογειακό πρότυπο διατροφής ως απάντηση στην κλιματική κρίση.