Τα 12 πιο «βρώμικα» φρούτα και λαχανικά

Παρότι τα φρούτα και τα λαχανικά είναι απαραίτητα για μια ισορροπημένη διατροφή – παρέχοντας στον οργανισμό πολύτιμες βιταμίνες, μεταλλικά στοιχειά και φυτικές ίνες – χρειάζεται έλεγχος από το χωράφι μέχρι το ράφι ή το πιάτο του καταναλωτή, καθώς πολλά από αυτά είναι πολύ επιβαρυμένα από φυτοφάρμακα.

Οι ειδικοί προειδοποιούν πως πέρα από το μέτρο που απαιτείται στη χρήση των βλαβερών αυτών χημικών, οι καταναλωτές θα πρέπει να προτιμούν προϊόντα όσο γίνεται πιο κοντά στη φύση.

Πιο συγκεκριμένα μας καλούν να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, να τα ξεφλουδίζουμε, να τα πλένουμε και να τα τρίβουμε καλά. Μάλιστα – στις περιπτώσεις που αυτό μπορεί να γίνει – βοηθάει να τα αφήνουμε σε λίγο χλιαρό νερό με ξύδι.

Ποια είναι όμως το πιο «επικίνδυνα» φρούτα και λαχανικά;

Η Environmental Working Group είναι μια αμερικανική ομάδα ακτιβιστών που ειδικεύεται στην έρευνα στους τομείς των γεωργικών επιδοτήσεων, των τοξικών χημικών ουσιών, των ρύπων του πόσιμου νερού και της εταιρικής ευθύνης.

Κάθε χρόνο δημοσιεύει έναν οδηγό του αγοραστή για τα φυτοφάρμακα έπειτα από ανάλυση των τελευταίων δεδομένων δοκιμών φρούτων και λαχανικών από το Υπουργείο Γεωργίας και την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων.

Ο οδηγός του 2024 περιλαμβάνει δεδομένα από 47.510 δείγματα 46 φρούτων και λαχανικών.

Φυτοφάρμακα: «Να ξεφλουδίζετε και να πλένετε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά», λέει ο καθηγητής Σφλώμος

Ο Ομότιμος Καθηγητής Χημείας και Τοξικολογίας Τροφίμων Κωνσταντίνος Σφλώμος μίλησε στο ΕΡΤnews για τα φυτοφάρμακα, με αφορμή την «βρώμικη δωδεκάδα», μια ετήσια λίστα με τα πιο μολυσμένα φρούτα και λαχανικά που συντάσσει από το 2004 η μη κερδοσκοπική οργάνωση περιβαλλοντικής υγείας, Environmental Working Group (EWG). Ο κ. Σφλώμος τόνισε ότι με το ξεφλούδισμα γλιτώνουμε αρκετά φυτοφάρμακα, αλλά παράλληλα επιβεβαίωσε ότι η σύνδεση με κρούσματα καρκίνου είναι αναπόφευκτη. Φρούτα και λαχανικά εκτός εποχής, έχουν περισσότερα φυτοφάρμακα, υπενθύμισε.

«Θα πρέπει να απαγορευθούν φυτοφάρμακα, τα οποία ακόμα και σήμερα παράγονται παρόλο που έχουν φύγει από τη λίστα των επιτρεπόμενων. Θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος», τόνισε ο καθηγητής και στη συνέχεια αναφέρθηκε στους αγρότες: «Xρειάζεται έλεγχος από το χωράφι μέχρι το ράφι ή το πιάτο του καταναλωτή. Πρέπει να υπάρξει μια περίοδος κατά την οποία θα διασπαστεί το φυτοφάρμακο, δηλαδή να μεσολαβεί χρόνος από τη συγκομιδή μέχρι την κατανάλωση. Μην αφήσουμε το δέντρο να καλύψει το δάσος. Η βάση της μεσογειακής διατροφής και της σωστής διατροφής, είναι ακριβώς τα φυτικά προϊόντα. Φρέσκα φρούτα και λαχανικά», σημείωσε ο καθηγητής.

«Το δηλητήριο κρύβεται στη δόση»

«Ο πατέρας της τοξικολογίας, ο Παράκελσος, είχε πει το Μεσαίωνα ότι το δηλητήριο κρύβεται στη δόση. Άρα λοιπόν, εάν πάρουμε ακόμα και το πιο αγαθό φάρμακο σε μεγάλη δόση, πάνω από το επιτρεπτό όριο αρχίζει και λειτουργεί τοξικά. Θα πρέπει λοιπόν να έχουμε ένα μέτρο και να τρώμε όσο πιο κοντά στη φύση γίνεται τα προϊόντα. Να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, να ξεφλουδίζουμε, να πλένουμε, να τρίβουμε καλά. Πρέπει να είναι τρομερά μεγάλες ποσότητες του υπολείμματος για να εισχωρήσει από τη φλούδα», είπε σχετικά με το ξεφλούδισμα.

Ωστόσο όπως τόνισε χάνεται η μπάλα αν το φυτοφάρμακο εισέλθει μέσω του ριζικού συστήματος στον καρπό. «Θα πρέπει επίσης να προσέχουμε ιδιαίτερα αυτά που είναι κοντά στο έδαφος και τα ραντίζουμε για ζιζάνια, κλπ, όπως είναι οι φράουλες. Να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, να ξεφλουδίζουμε, να πλένουμε, να τρίβουμε καλά. Το σπανάκι μπορούμε να το αφήσουμε σε λίγο χλιαρό νερό με λίγο ξύδι να ξεπλυθεί», πρόσθεσε.

Παρόμοιες μελέτες μιλάνε για ανιχνεύσιμα ποσοστά των φυτοφαρμάκων, ενώ η μελέτη του EWG διαπιστώνει ότι είναι κάτω από το επιτρεπόμενο όριο, είπε ο Κωνσταντίνος Σφλώμος, υπενθυμίζοντας ότι ιδανικό θα ήταν «να πάμε σε μια πιο οικολογική διαχείριση των αγροτικών προϊόντων. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης νομίζω ότι έχει την ευθύνη να ελέγχει δειγματοληπτικά, ενώ υπάρχουν έρευνες και προγράμματα μέσα στα πανεπιστήμια. Μετράνε και τις διοξίνες και δημοσιεύονται συχνά πυκνά τέτοιες έρευνες».

Ο αγρότης όταν χρησιμοποιεί φυτοφάρμακα είναι σαν να εθελοτυφλεί

Υπάρχουν διάφορες δικαιολογίες από το ότι δε με βολεύει η μάσκα ή δεν μπορώ να δουλέψω με γάντια. Ο σωστός καλλιεργητής λαμβάνει αυτά τα μέτρα, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις, είπε κλείνοντας ο καθηγητής Σφλώμος.

Περίπου το 95% των μη βιολογικών φραουλών, των φυλλωδών λαχανικών, όπως το σπανάκι και το λάχανο, των σταφυλιών, των ροδάκινων και των αχλαδιών που έλεγξε η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών περιείχαν ανιχνεύσιμα επίπεδα φυτοφαρμάκων, σύμφωνα με τον φετινό Οδηγό του καταναλωτή για τα φυτοφάρμακα στα προϊόντα.

Η «βρώμικη δωδεκάδα», μια ετήσια λίστα με τα πιο μολυσμένα φρούτα και λαχανικά που συντάσσει από το 2004 η μη κερδοσκοπική οργάνωση περιβαλλοντικής υγείας, Environmental Working Group (EWG), περιλαμβάνει επίσης νεκταρίνια, μήλα, πιπεριές, κεράσια, μύρτιλα και φασολάκια.

Από αυτά τα 46 είδη, αυτά είναι τα 12 «βρώμικα» φρούτα και λαχανικά ήταν περισσότερο μολυσμένα με φυτοφάρμακα:

1. Φράουλες

2. Σπανάκι

3. Κέιλ

4. Σταφύλια

5. Ροδάκινα

6. Αχλάδια

7. Νεκταρίνια

8. Μήλα

9. Πιπεριές

10. Κεράσια

11. Μύρτιλα

12. Πράσινα φασόλια