Τελειώνει ο χρόνος για την επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας – Πως θα κερδίσετε ως 1.000 ευρώ

Η προθεσμία επιλογής μεταξύ των έξι κατηγοριών ασφαλίστρου λήγει αύριο Τετάρτη 31 Ιανουαρίου και 1,3 εκατ. μη μισθωτοί καλούνται να αποφασίσουν το ύψος των εισφορών που θα καταβάλουν για το 2024.

Oι εισφορές για όλες τις ασφαλιστικές κατηγορίες (κλάδων σύνταξης, υγειονομικής περίθαλψης, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών) θα είναι αυξημένες κατά 3,46%. Όσοι δεν υποβάλουν αίτηση δήλωση επιλογής μεταβολής θα παραμείνουν, για το τρέχον έτος, στην κατηγορία που ήταν και πέρυσι. Η πρώτη αποπληρωμή των νέων εισφορών θα πρέπει να γίνει έως το τέλος Φεβρουαρίου. Νομικοί στην κοινωνική ασφάλιση κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ξεκαθαρίζοντας ότι όσο χαμηλότερες είναι οι εισφορές τόσο χαμηλότερη και η μελλοντική σύνταξη. Μάλιστα, ξεκαθαρίζουν για τους ασφαλισμένους που βρίσκονται κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης, οι οποίοι επιλέγουν για λίγα έτη υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία, ότι δεν αρκεί για να εξασφαλίσουν ένα ικανοποιητικό ποσό. Υψηλότερες συντάξιμες αποδοχές προκύπτουν από την επιλογή της 3ης ασφαλιστικής κατηγορίας και πάνω.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ηλεκτρονικού Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, το 90% των 1,3 εκατ. ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών επιλέγει χαμηλές εισφορές που οδηγούν σε χαμηλές μελλοντικές συντάξεις, οι οποίες δεν ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ.

Η συντριπτική πλειοψηφία των μη μισθωτών εγκλωβίζεται σε πολύ χαμηλές μελλοντικές συντάξεις, καθώς βάσει των όσων ισχύουν μέχρι τώρα, κάποιος με 20 έτη ασφάλισης, πληρώνοντας την 1η χαμηλή κατηγορία, θα λάβει σύνταξη που δεν θα ξεπερνά τα 510 ευρώ μεικτά. Εάν ο ίδιος επαγγελματίας, κατά τα ίδια 20 χρόνια, επιλέξει την ασφάλιση στην τρίτη κατηγορία, η σύνταξή του στο τέλος του ασφαλιστικού του βίου θα είναι 571 ευρώ. Εάν ο επαγγελματίας, αντί για 20 χρόνια, παραμείνει στην εργασία 40 έτη, επιλέγοντας τη χαμηλή πρώτη κατηγορία ασφάλισης, τότε η σύνταξη που θα λάβει θα είναι της τάξεως των 771 ευρώ, ενώ εάν ασφαλιστεί στην 6η κατηγορία για συνεχόμενα 40 χρόνια, τότε η κύρια σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.634 ευρώ τον μήνα.

Ειδική πλατφόρμα

Στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ υπάρχει ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι ασφαλισμένοι μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να ενταχθούν για το 2024 και θα παραμείνει ανοικτή έως την Τετάρτη 31 Ιανουαρίου.

Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας δηλώνεται για τους κλάδους Κύριας, Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το έτος. Οι ασφαλισμένοι που δεν θα υποβάλλουν αίτηση, θα παραμείνουν για το έτος 2024, στην κατηγορία που είχαν καταταχθεί το προηγούμενο έτος.

Η συντριπτική πλειοψηφία των μη μισθωτών επιλέγει συνήθως την 1η και χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία, οι εισφορές της οποίας είναι κατά 8 ευρώ το μήνα (95,52 ευρώ το χρόνο) ακριβότερες φέτος, με την αύξηση του 3,5%. Νέες κατηγορίες των ασφαλιστικών εισφορών κυμαίνονται από 238,22 ευρώ για κύρια ασφάλιση και υγεία (1η κατηγορία) έως και 642,09 ευρώ (6η κατηγορία).

Σχεδόν 8 ευρώ τον μήνα ή 95,52 ευρώ τον χρόνο αυξάνονται για τη συντριπτική πλειονότητα των μη μισθωτών, που επιλέγουν την ασφάλιση στην 1η, χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, οι εισφορές για κύρια ασφάλιση και υγεία. Στην περίπτωση που κάποιος μη μισθωτός ασφαλισμένος (ελεύθερος επαγγελματίας ή αυτοαπασχολούμενος) καταβάλλει εκτός από εισφορές για κύρια σύνταξη και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και εισφορές για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ, τότε για την 1η κατηγορία θα κληθεί να πληρώσει επιπλέον κάτι παραπάνω από 10 ευρώ τον μήνα και συγκεκριμένα 311,95 ευρώ τον μήνα, όταν το 2023 πλήρωνε 301,54 ευρώ.

Οι ασφαλισμένοι που επιλέγουν την 1η ασφαλιστική κατηγορία θα πρέπει να αναλογιστούν ότι από τα 238,22 ευρώ για την σύνταξη τους υπολογίζονται μόνο τα 175,83 ευρώ το μήνα, ενώ για την 6η κατηγορία από τα 642,09 ευρώ τα 567,19 ευρώ. Με βάση αυτά που ισχύουν σήμερα, η σύνταξη που θα λάβει κάποιος μετά από 40 έτη ασφάλισης, έχοντας επιλέξει τα περισσότερα χρόνια ασφάλισής του την πρώτη, χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, δεν θα ξεπερνά τα 880 ευρώ.

Αντίστοιχα, κάποιος που επιλέγει την 3η ασφαλιστική κατηγορία, θα λάβει σύνταξη περίπου 1.100 ευρώ, εφόσον διατηρήσει την ίδια κατηγορία για το σύνολο του ασφαλιστικού του βίου. Τέλος, αν κάποιος επιλέξει την ανώτερη, δηλαδή την 6η ασφαλιστική κατηγορία, μετά από σαράντα έτη ασφάλισης, διατηρώντας την ίδια αυτή κατηγορία, θα λάβει σύνταξη κοντά στα 1.800 ευρώ.

Αναπροσαρμόζεται και το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών το οποίο χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών κατά 3,46% για το τρέχον έτος και διαμορφώνεται στο ποσό των 7.373,88 ευρώ. Αυξάνονται κατά το ίδιο ποσοστό και οι ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, καθώς επίσης και οι εισφορές για όσους ασφαλίζονται για επικούρηση και εφάπαξ. Σε όλα τα νέα ποσά για την κύρια ασφάλιση πρέπει να προστεθούν και 10 ευρώ τον μήνα, λόγω της ειδικής εισφοράς υπέρ ανεργίας που καταβάλλεται προς τη ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ).

Αντίστοιχα, για τους αγρότες, η 1η ασφαλιστική κατηγορία διαμορφώνεται για το νέο έτος στα 141,8 ευρώ, αυξημένη κατά 4,74 ευρώ τον μήνα (ή 56,88 ευρώ ετησίως), σε σχέση με το 2023 και η 6η ασφαλιστική κατηγορία φτάνει στα 384,56 ευρώ, ήτοι αυξάνεται κατά 12,86 ευρώ τον μήνα ή 154,32 ευρώ τον χρόνο.

Όσο για τις εισφορές επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ (αφορούν τις περιπτώσεις εκείνες όπου οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι έχουν υποχρέωση ασφάλισης), η αύξηση του 3,46% διαμορφώνει την 1η ασφαλιστική κατηγορία για επικούρηση στα 44,24 ευρώ (+1,48 ευρώ το μήνα ή 17,76 ευρώ τον χρόνο) και για εφάπαξ στα 29,49 ευρώ (+0,98 ευρώ τον μήνα ή 11,76 ευρώ τον χρόνο).

Πως διαμορφώνονται οι συντάξεις με τις νέες εισφορές από 1/1/2024

Η σύνταξη υπολογίζεται με τον μέσο όρο των εισφορών που έχει καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας από το 2002 μέχρι τον χρόνο που συνταξιοδοτείται, που βέβαια σημαίνει ότι κάποιος που αρχίζει ασφάλιση σήμερα θα λάβει σύνταξη με βάση τον μέσο όρο εισφορών του συνόλου του ασφαλιστικού βίου. Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, το ύψος των συντάξεων με τις σημερινές ασφαλιστικές εισφορές διαμορφώνεται ενδεικτικά ως εξής:

• Ασφαλισμένος στην 1η κατηγορία με 30 έτη ασφάλισης θα λάβει σύνταξη μόλις 650 ευρώ. Με 35 έτη η σύνταξη θα διαμορφωθεί κοντά στα 750 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης θα φτάσει τα 870 ευρώ.
• Ασφαλισμένος στη 2η κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης θα πάρει σύνταξη 700 ευρώ. Με 35 έτη η σύνταξη του θα είναι περίπου 820 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης θα φτάσει τα 960 ευρώ.

Σύμφωνα με τους ειδικούς καλύτερες απολαβές θα έχουν όσοι βρίσκονται από την 3η κατηγορία και πάνω.

•  Ασφαλισμένος στην 3η κατηγορία με 30 έτη ασφάλισης θα λάβει περίπου 780 ευρώ σύνταξη. Με 35 έτη η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 925,60 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.100 ευρώ.
•  Ασφαλισμένος στην 4η κατηγορία με 33 έτη ασφάλισης θα λάβει 970 ευρώ. Στα 39 έτη η σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 1.200 ευρώ και στα 42 έτη ασφάλισης φτάνει περίπου στα 1.300 ευρώ.
•  Ασφαλισμένος στην 5η κατηγορία με 33έτη ασφάλισης θα πάρει σύνταξη 1.100 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης θα φτάσει τα 1.400 ευρώ.
•  Ασφαλισμένος στην 6η κατηγορία με 35 έτη θα λάβει σύνταξη περίπου 1.500 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης θα ξεπεράσει τα 1.800 ευρώ.