Τελικά όχι τόσο «αθώα» τα αντισηπτικά και τα σπρέι στη μετά Covid εποχή

Η αλόγιστη χρήση αντιμικροβιακών χημικών ουσιών κατά την περίοδο της πανδημίας Covid-19 συνδέεται με προβλήματα υγείας, ανθεκτικότητα των μικροβίων και περιβαλλοντική βλάβη, προειδοποιούν επιστήμονες με δημοσίευσή τους στο περιοδικό «Environmental Science & Technology».

Οι επιστήμονες περιγράφουν λεπτομερώς πώς οι τεταρτοταγείς ενώσεις αμμωνίου (QACs) χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στο σπίτι, την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και τους χώρους εργασίας, παρά τη διαθεσιμότητα ασφαλέστερων εναλλακτικών λύσεων και σε ορισμένες περιπτώσεις την ύπαρξη περιορισμένων αποδείξεων για τη μείωση στη μετάδοση του Covid-19.

Οι ενώσεις QACs χρησιμοποιούνται σε απολυμαντικά διαλύματα, μαντηλάκια, απολυμαντικά χεριών, σπρέι και νεφελοποιητές, ενώ ενσωματώνονται και σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας, υφάσματα, χρώματα, ιατρικά όργανα και άλλα. Ένα από τα πιο συνηθισμένα τέτοια χημικά είναι το χλωριούχο βενζαλκόνιο, ενώ άλλα μπορούν να αναγνωριστούν στις ετικέτες των συστατικών με ονόματα που τελειώνουν σε «χλωριούχο αμμώνιο» ή παρόμοια.

Ωστόσο, η αναγνώριση των QACs ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό. Για παράδειγμα, οι ετικέτες των φυτοφαρμάκων υποχρεούνται να αναγράφουν τις QACs, αλλά οι ετικέτες των χρωμάτων όχι.

Μελέτες έχουν βρει συσχετίσεις μεταξύ των QACs και του άσθματος, της δερματίτιδας και των φλεγμονών. Επίσης, μελέτες σε ζώα εγείρουν ανησυχίες για πιθανές συνδέσεις με στειρότητα και γενετικές ανωμαλίες. Επιπλέον, υπάρχουν στοιχεία που χρονολογούνται ήδη από τη δεκαετία του 1950 ότι συμβάλλουν στην ανθεκτικότητα των μικροβίων, καθιστώντας ορισμένα είδη βακτηρίων ανθεκτικά τόσο στις QACs όσο και σε κρίσιμα αντιβιοτικά.

«Τα απολυμαντικά μαντηλάκια που περιέχουν QACs χρησιμοποιούνται συχνά στα σχολικά θρανία των παιδιών, στα τραπέζια εξέτασης των νοσοκομείων και στα σπίτια, όπου παραμένουν σε αυτές τις επιφάνειες και στον αέρα», δηλώνει η Κόρτνεϊ Κάριγκναν, επίκουρη καθηγήτρια στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και μία από τους συγγραφείς της μελέτης. Όπως προσθέτει η ίδια, «συνιστούμε τον τακτικό καθαρισμό με σαπούνι και νερό και την απολύμανση μόνο όταν χρειάζεται, με ασφαλέστερα προϊόντα».