Τεράστιες οι διαστάσεις της στεγαστικής κρίσης – Ένα στα 4 νοικοκυριά δεν μπορεί να πληρώσει νοίκι

Παρότι η υλική και κοινωνική στέρηση καταγράφει σταθερά μειούμενη πορεία (το 2023 μειώθηκε κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2022 στο σύνολο του πληθυσμού), η στεγαστική κρίση έχει γιγαντωθεί, αγγίζοντας πλέον όχι μόνο τον φτωχό πληθυσμό, αλλά και την πολυσυζητημένη «μεσαία τάξη».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις συνθήκες διαβίωσης των νοικοκυριών, οι δυσκολίες στην πληρωμή ενοικίου, δόσης δανείου, πάγιων λογαριασμών και καταναλωτικών δανείων ήταν η συνιστώσα στέρησης που παρουσίασε το 2023 τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση: +62,5%!

Πλέον στο σύνολο του πληθυσμού (φτωχοί και μη φτωχοί) σχεδόν ένα στα δύο νοικοκυριά (ποσοστό 47,3%) δυσκολεύεται να πληρώσει το νοίκι, τη δόση δανείου και τους λογαριασμούς, ενώ το 2022 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 29,1%.

Κι όλο αυτό συμβαίνει την ώρα που το μέσο διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε. Ωστόσο η αύξηση των τιμών στα βασικά αγαθά και στο κόστος στέγασης αποδεικνύεται μεγαλύτερη παρά τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση για την καταπολέμηση της ακρίβειας, με αποτέλεσμα η ανασφάλεια των νοικοκυριών να μεγεθύνεται.

Τα 8 στα 10 φτωχότερα νοικοκυριά δυσκολεύονται

Τα φτωχότερα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν φυσικά μεγαλύτερα προβλήματα, με το ποσοστό να φθάνει πλέον στο 79,1%. Δηλαδή 8 στα 10 νοικοκυριά δηλώνουν οικονομική αδυναμία να αντεπεξέλθουν στις πληρωμές ενοικίου, δόσεων δανείων και πάγιων λογαριασμών.

Ωστόσο, δεν είναι καθόλου αμελητέο και το ποσοστό του μη φτωχού πληθυσμού που έχει το ίδιο πρόβλημα, καθώς φθάνει στο 39,8%. Δηλαδή 4 στα 10 νοικοκυριά με μεσαία εισοδήματα.

Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί ότι στον μη φτωχό πληθυσμό μόνο η οικονομική αδυναμία για αντικατάσταση των φθαρμένων επίπλων ξεπερνά ως ποσοστό τις δυσκολίες πληρωμής ενοικίου, δόσης δανείου και λογαριασμών (46,7% δηλώνουν οικονομική αδυναμία για αντικατάσταση επίπλων όταν αυτά φθείρονται ή καταστρέφονται έναντι 39,8% που λένε ότι έχουν δυσκολίες στην πληρωμή ενοικίου, δόσης δανείου, πάγιων λογαριασμών και καταναλωτικών δανείων).

Μεγάλο βάρος το κόστος στέγασης για τους φτωχούς

Το ποσοστό του πληθυσμού που δηλώνει επιβάρυνση από το κόστος στέγασης ανέρχεται σε 28,5%, ενώ το ποσοστό για τον φτωχό και για τον μη φτωχό πληθυσμό είναι 86,3% και 15,1%, αντίστοιχα.

Ας σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα από την επιβάρυνση του κόστους στέγασης έχουν οι ηλικιωμένες γυναίκες (+65 ετών) στον φτωχό πληθυσμό, αφού το δηλώνουν σε ποσοστό 90,1%.

Ένα στα τέσσερα νοικοκυριά δυσκολεύεται να πληρώσει το νοίκι

Η δυσκολία πληρωμής του ενοικίου για την κατοικία ή της δόσης δανείου κύριας κατοικίας αφορούσε το 43,5% του φτωχού πληθυσμού το 2023, ενώ στον μη φτωχό πληθυσμό το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 21,9%.

Στο σύνολο του πληθυσμού (φτωχά και μη φτωχά νοικοκυριά) ένας στους 4 (ποσοστό 26%) δυσκολεύεται να πληρώσει το ενοίκιο για το σπίτι που μένει ή τη δόση του δανείου για την κύρια κατοικία του.

Δεδομένου ότι μόνο στην Αττική η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης το πρώτο τρίμηνο του 2024 έχει πλέον αγγίξει τα 9,6 ευρώ ανά τ.μ., ήτοι 11,6% υψηλότερη σε σχέση με πριν από ένα χρόνο, η δυσκολία πληρωμής ενοικίων συνεχίζεται και εφέτος.

Αδυναμία πληρωμής λογαριασμών

Την ίδια στιγμή, σημαντικό είναι το ποσοστό των νοικοκυριών που τους τελευταίους 12 μήνες καθυστέρησαν να πληρώσουν λογαριασμούς λόγω οικονομικών δυσκολιών.

Συγκεκριμένα, το 64,7% του φτωχού πληθυσμού δηλώνει δυσκολία στην έγκαιρη πληρωμή πάγιων λογαριασμών, όπως αυτών του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου, κ.λπ., ενώ για τον μη φτωχό πληθυσμό το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 24,9%.