Το «ξύπνημα» της φύσης την Κυριακή της Τυρινής από τους τρομακτικούς «Μπαμπόγερους» της Ανθής

Θα ξυπνήσουν τη φύση, καλωσορίζοντας την άνοιξη, με κωδωνοκρουσίες, χορούς και διονυσιακά τελετουργικά. Ο λόγος για τους «Μπαμπόγερους» της Ανθής Σερρών που μετά από προετοιμασία πολλών μηνών, την Κυριακή της Τυρινής θα πάρουν την ευλογία από τον Άγιο Γεώργιο, τον προστάτη του χωριού και θα τη «σκορπίσουν» σε κάθε σπίτι που θα επισκεφθούν.

«Το έθιμο έρχεται από πολύ παλιά με τους παππούδες και τους προπάππους μας να το συντηρούν αυτούσιο, αλλά και μας τους νεότερους να το ακολουθούμε πιστά», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανθής Νιγρίτας Σερρών Διονύσης Παρούσης, που η έρευνά του τον οδήγησε να βρει πως το έθιμο ξεκίνησε στο χωριό πριν από εκατό χρόνια.

«Οι πρώτοι “Μπαμπόγεροι” φέρεται να ξεκινάνε στην Ανθή γύρω στο 1920. Στην αρχή ήταν ελάχιστοι, αλλά κάθε χρόνο γινόταν όλο και περισσότεροι» λέει ο κ. Παρούσης, επισημαίνοντας πως «το δρώμενο γίνεται αδιάλειπτα κάθε χρόνο, πέραν της διακοπής του κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου».
Σύμφωνα με το δρώμενο, που παίρνει σάρκα και οστά το τριήμερο της Αποκριάς, οι «Μπαμπόγεροι» φορώντας βαριές στολές, από δέρματα αιγοπροβάτων και πανύψηλα μυτερά καπέλα, ξορκίζουν το κακό και εξαγνίζουν τη γη.

Η συμβολική φορεσιά 

«Ο “Μπαμπόγερος” έχει καλυμμένο το πρόσωπό του και πάνω από τα δέρματα που φορά, που πλέον είναι όλα επεξεργασμένα, ή τεχνητά, δένει στη μέση του με σκοινί πέντε κουδούνες, τέσσερα χάλκινα «κυπριά» και ένα «μπατίλι». Με αυτά θα κάνει τους εκκωφαντικούς ήχους που θα ξυπνήσουν τη φύση από την χειμερία νάρκη ώστε να καρποφορήσει γρήγορα και με αφθονία», εξηγεί το μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανθής Σερρών, Βασιλική Τζίοβα.

«Τα μυτερά καπέλα, που μπορεί να φτάσουν και το ένα μέτρο ύψος και στην άκρη τους φέρουν πολύχρωμα μαντήλια και κορδέλες συμβολίζουν τα χρώματα της άνοιξης. Λέγονται “μπαμπούσαρκες” και με αυτά ο “Μπαμπόγερος” χορεύοντας σε έναν διονυσιακό ρυθμό, προσκυνά τη γη, την «ξύνει» και την «καλεί» να ανθοφορήσει. «Κάρπισε, κάρπισε…» της τραγουδάει και χορεύει τον «κυκλικό» χορό της μέλισσας που έχει τα κέφια της όταν μαζεύει το νέκταρ των λουλουδιών ή όταν ετοιμάζεται να γονιμοποιηθεί», λέει η κ. Τζίοβα.
Τον «Μπαμπόγερο», στην Ανθή, τον περιμένουν σε όλα τα σπίτια του χωριού με μεγάλη χαρά. Το έθιμο θα ξεκινήσει μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας της Κυριακή της Τυρινής. Οι μπαμπόγεροι θα πάνε σε κάθε οικογένεια, κρατώντας ένα πορτοκάλι στα χέρια τους.

«Το πορτοκάλι συμβολίζει το “συχώριο”. Σε αυτό οι νοικοκυρές θα “μπήξουνε” λεφτά που θα δοθούν στην εκκλησία. Οι “Μπαμπόγεροι” θα χειροφιλήσουν το νοικοκύρη του σπιτιού σε ένδειξη ταπεινοσύνης και σεβασμού», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παρούσης.

Ο «Μπαμπόγερος» στην Ανθή, παρά την τρομακτική φορεσιά του και τις κουδουνοκρουσίες του, μεταφέρει στο κοινό το πνεύμα που πρεσβεύει το καλό και την ευημερία. «Η φορεσιά του είναι για τρομάξει το κακό και να εξαγνίσει τον τόπο», εξηγεί ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανθής «Άγιος Γεώργιος».
Οι «Μπαμπόγεροι» είναι ιδιαίτεροι συμπαθητικοί σε όλους, ενώ πολλοί είναι οι επισκέπτες που θα παραβρεθούν στο μικρό χωριό την Κυριακή της Τυρινής, για να παρακολουθήσουν το έθιμο, αλλά και να συμμετέχουν στο μεγάλο γλέντι που θα στηθεί φέτος, νωρίς το μεσημέρι, στον αύλειο χώρο του δημοτικού σχολείου του χωριού.