Εκλογές 2012
Συνάντηση του Ευάγγελου Βενιζέλου με νέους επιχειρηματίες
“Να δώσουμε χώρο στη
δημιουργικότητα και την καινοτομία”
Με νέους επιχειρηματίες συννατήθηκε ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, κ. Ευάγγελο Βενιζέλος την Πέμπτη στα κεντρικά γραφεία του ΠΑΣΟΚ, στην οδό Ιπποκράτους. “Βασική μας επιδίωξη είναι να αναδείξουμε την αξία της επιχειρηματικότητας. Και να την αναδείξουμε στο πρόσωπό σας, δηλαδή στο πρόσωπο νέων ή και κάπως πιο ώριμων, αλλά πάντως πάντα δυναμικών και καινοτόμων επιχειρηματιών. Η έννοια της επιχειρηματικότητας, είναι γεγονός πως στη χώρα μας είναι τις τελευταίες δεκαετίες ενοχοποιημένη, δεν έχει αποκτήσει τη θέση που πρέπει να έχει μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα και στη νοοτροπία της κοινωνίας” τόνισε ο κ. Βενιζέλος χαιρετώντας τους επιχειρηματίες.
Και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ συνέχισε ως εξής: “Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πως το κράτος, η δημόσια διοίκηση αλλά και η Δικαιοσύνη, δεν έχουν έναν καθαρά φιλοαναπτυξιακό, φιλοεπενδυτικό προσανατολισμό. Νομίζουν ότι το κράτος ελέγχει, λειτουργεί τιμωρητικά, παρεμποδίζει, αλλά δεν έχουν πάντα στο μυαλό τους το μοντέλο ενός ρυθμιστικού κράτους που υποστηρίζει με διαφόρους τρόπους την ιδιωτική πρωτοβουλία, την επιχειρηματικότητα, την ανάπτυξη.
Αλλά κι ένα μέρος της κοινωνίας, της κοινωνίας των πολιτών δυσκολεύεται ν’ αντιληφθεί ότι αν δεν έχεις επιχειρηματικότητα, αν δε δημιουργηθούν μέσα από τις επενδύσεις νέες θέσεις εργασίας, δε μπορείς να προστατεύσεις τις θέσεις εργασίας που υπάρχουν και δε μπορείς να δημιουργήσεις νέα κοιτάσματα απασχόλησης, προκειμένου να μειώσεις την ανεργία, που είναι το τραγικότερο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας και απαξιώνει το ελληνικό παραγωγικό δυναμικό.
Άρα, το πρώτο που θέλαμε να πετύχουμε με τη συνάντηση αυτή είναι αυτός ο συμβολισμός, να δώσουμε έμφαση στην επιχειρηματικότητα στον ιδιωτικό τομέα και στη φιλοεπενδυτική και φιλοαναπτυξιακή λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, της Δικαιοσύνης, του κράτους γενικά. Και να συμφιλιώσουμε την επιχειρηματικότητα με την απασχόληση και με τη μάχη κατά της ανεργίας.
Αντιμετωπίζουμε για πολλοστή φορά στην ελληνική Ιστορία, ένα πρόβλημα φυγής εγκεφάλων, ένα πρόβλημα διαφυγής στο εξωτερικό, του ελληνικού διανοητικού κεφαλαίου”.
Έμφαση στην έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία
“Δύο είναι οι μεγάλοι ενδογενείς πόροι που έχει η Ελλάδα:
Η γη της -κι όταν λέω «γη», εννοώ από τον ορυκτό πλούτο, μέχρι το τοπίο, τον πολιτισμό, τις ιστορικές μνήμες της γης- και οι άνθρωποι -κι όταν λέω «άνθρωποι» εννοώ πραγματικά όλες τις Ελληνίδες και όλους τους Έλληνες με το διανοητικό τους δυναμικό, με τα χέρια τους, με την αξία που έχει η έμπνευσή τους, η δουλειά τους. Αλλά τίποτε δεν είναι πιο ισχυρό υλικά και παραγωγικά από τις ιδέες. Η υλική και παραγωγική δύναμη των ιδεών, έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που λειτουργούν υποδειγματικά, όπως είναι για παράδειγμα οι σκανδιναβικές, όπως είναι για παράδειγμα η Σουηδία, έχουν δώσει τεράστια έμφαση στον αριθμό ευρεσιτεχνιών στις πατέντες. Εμείς δυστυχώς έχουμε μείνει εντυπωσιακά πίσω στο ζήτημα αυτό, δεν αντιλαμβανόμαστε τη σημασία που έχει η ευρεσιτεχνία, η επινοητικότητα και ποιοι οι Έλληνες οι οποίοι είναι επινοητικοί, ευρηματικοί από τη φύση τους και διαπρέπουν σε ένα διεθνές περιβάλλον, ανταγωνιστικό.
Δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα κοιτάσματα απασχόλησης και να διαμορφώσουμε ένα νέο εθνικό παραγωγικό μοντέλο, εάν δεν βασιστούμε στην έρευνα, την ανάπτυξη, την καινοτομία. Η καινοτομία στο μυαλό μας είναι κάτι που συνδέεται με τις νέες τεχνολογίες. Πράγματι σε πολύ μεγάλο βαθμό η καινοτομία συνδέεται με τις τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας, συνδέεται με τη βιοτεχνολογία αλλά μπορείς να έχεις καινοτομία σε πολύ κλασικές περιοχές δράσεις και μπορείς να έχεις καινοτομία και στον πρωτογενή τομέα στην αγροτική παραγωγή, μπορείς να έχεις νέους σπόρους νέες ποικιλίες, μπορείς να έχεις σε χαμηλής τεχνολογίας δραστηριότητες, ακόμη και στον τομέα των υπηρεσιών καινοτόμες ιδέες που κάνουν τη διαφορά, ανεβάζουν την ποιότητα, δημιουργούν ένα νέο προϊόν.
Συνηθίζω πάντα να λέω ότι ο καστανάς στη Ρώμη σου δίνει τα κάστανα σε μια σακούλα και κολλάει μία άδεια σακούλα για να πετάς τα τσόφλια. Αυτή είναι μια μικρή καινοτομία που σέβεται τον επισκέπτη, που σέβεται το περιβάλλον και διευκολύνει τη ζωή όλων. Είναι το πιο χαρακτηριστικό και απλό παράδειγμα μιας καινοτομίας, στην παροχή υπηρεσιών που είναι αστικές και τουριστικές υπηρεσίες.
Φυσικά, δεν θα μείνουμε σε αυτό, θα πάμε στην καρδιά, εκεί που πραγματικά η Ελλάδα μπορεί να αποδώσει και αυτοί μπορεί να είναι οι τομείς που ανέφερα, η ενέργεια, η βιοτεχνολογία, τομείς άλλοι τώρα που έχουν πολύ μεγάλη σημασία όπως οι ιχθυοκαλλιέργειες ή τα γενόσημα φάρμακα ό,τι μπορεί να φανταστεί ο επινοητικός Έλληνας επιχειρηματίας.
Άρα, έχει πολύ μεγάλη σημασία να κυνηγήσουμε τους ευρωπαϊκούς δείκτες καινοτομίας στους οποίους είμαστε σχετικά πίσω, και να αυξήσουμε δημόσια και ιδιωτική δαπάνη για έρευνα και ανάπτυξη. Εδώ έχουμε ένα άλλο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό: η δημόσια δαπάνη για έρευνα και καινοτομία είναι δυστυχώς μεγαλύτερη παρ’ ότι μικρή σε απόλυτους αριθμούς, είναι συγκριτικά μεγαλύτερη από τη δαπάνη του ιδιωτικού τομέα από τη δαπάνη των επιχειρήσεων για έρευνα και ανάπτυξη.
Έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία Κράτος, Πανεπιστήμια, ερευνητικά Κέντρα, άρα ο ευρύτερος δημόσιος τομέας και ο ιδιωτικός τομέας οι επιχειρήσεις να συνεργαστούν με δυναμικό τρόπο, οι ιδιώτες να αξιοποιήσουν δημόσιες ερευνητικές υποδομές και έτσι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον που θα αποτρέψει τη φυγή των νέων καινοτόμων Ελλήνων που θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν την έμπνευση που υπάρχει εδώ και το διανοητικό κεφάλαιο που υπάρχει εδώ”.
“Σημαντική η ρευστότητα”
“Υπάρχουν πολλά προγράμματα τα οποία βοηθούν προς την κατεύθυνση αυτή: το «Start up Greece», ο επενδυτικός νόμος για τα clusters, τα προγράμματα της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, όπως τα προγράμματα «Θαλής», «Αρχιμήδης» και «Ηράκλειτος» για την προσέλκυση νέων επιστημόνων.
Έχουμε ήδη φορολογικά κίνητρα πολύ σημαντικά: οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας εκπίπτουν φορολογικά, τα κέρδη της επιχείρησης από την πώληση προϊόντων που είναι προϊόν ευρεσιτεχνίας που έχει αναπτύξει η επιχείρηση, επίσης απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος για τρεις συνεχόμενες χρήσεις.
Μπορεί το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών να λειτουργήσει ως ένας μοχλός που συνδέει την παραγωγή γνώσης στα Πανεπιστήμια, το εκπαιδευτικό σύστημα με την έρευνα στο χώρο των επιχειρήσεων. Μπορούμε να δώσουμε άλλα πολύ πιο συγκεκριμένα κίνητρα γι’ αυτούς που έχουν ήδη διδακτορικά και θέλουν να κάνουν μεταδιδακτορική έρευνα σε συνεργασία με επιχειρήσεις.
Έχουμε ήδη ένα καμβά πάνω στον οποίο μπορούμε να στήσουμε τις επόμενες προσπάθειές μας. Αλλά για να γίνουν αυτά χρειάζεται η μαγική λέξη: ρευστότητα, πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα, εγγυητικές επιστολές, χρήμα στην αγορά, κεφάλαιο εγκατάστασης και έναρξης και κεφάλαιο κίνησης.
Παρουσίασα πριν από λίγες μέρες 9 πολύ συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη διοχέτευση ρευστότητας στην αγορά. Εξήγησα πως όλα αυτά που έχουμε κάνει στο υψηλό δημοσιονομικό επίπεδο, συνδέονται με την αγορά, με τον κάθε επιχειρηματία, με τον άνεργο που προσδοκά να βρει μια θέση απασχόλησης, με το νέο επιστήμονα που θέλει να δουλέψει στη χώρα του. Γιατί δεν είναι τυχαίο αυτό που έγινε με το δημόσιο χρέος και τη μείωσή του, δεν είναι τυχαία η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το δάνειο που παίρνουμε από τους εταίρους μας θέλουμε στο μέγιστο δυνατό βαθμό να το διοχετεύσουμε στην αγορά. Χρωστάμε 6,5 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις, μπορούμε να τις πληρώσουμε παίρνοντας όσο γίνεται πιο γρήγορα τις δόσεις.
Πρέπει να επιστρέφουμε το ΦΠΑ. Ήδη έχει υπογραφεί η απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών του κ. Οικονόμου, για την αυτόματη επιστροφή ΦΠΑ, χωρίς να παρεμβαίνει ανθρώπινος παράγοντας, αλλά πρέπει το Ταμείο να έχει χρήματα, να έχουμε ταμειακές ροές προκειμένου να γίνει αυτό.
Επίσης, είναι προφανές ότι δεν μπορεί η αγορά να είναι αιχμάλωτη της παλιάς αντίληψης για τον ΤΕΙΡΕΣΙΑ. Πρέπει και οι κανόνες για τον περιβόητο ΤΕΙΡΕΣΙΑ να προσαρμοστούν στα δεδομένα της κρίσης. Δεν μπορεί κάποιος για μια ατυχίας ή δυσκολίας να αποκλείεται για μεγάλο χρονικό διάστημα από την πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα.
Το Ταμείο Στήριξης Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων ενοποιεί όλες τις δράσεις του Υπουργείου Ανάπτυξης, δεν αποκλείει καμία επιχείρηση πολύ περισσότερο την καινοτόμο επιχείρηση και στρέφει όλη του την προσπάθεια στο κεφάλαιο κίνησης.
Το σημαντικότερο όμως είναι οι Τράπεζες. Τα 50 περίπου δισ. ευρώ που μπαίνουν στην ανακεφαλαιοποίηση, σε μεγάλο ποσοστό θα αρχίσουν να διοχετεύονται στην αγορά. Εμείς έχουμε τώρα ως κράτος το στρατηγικό έλεγχο του τραπεζικού συστήματος, άρα μπορούμε να ελέγξουμε την τήρηση των όρων χρηματοδότησης. Και επίσης απαλλάσσουμε τις Τράπεζες από βάρος 10 δισ. ευρώ, γιατί δάνειζαν με έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου το κράτος σταθερά με 10 δισ. ευρώ.
Τώρα απαλλάσσουμε τις Τράπεζες από αυτά τα 10 δισ. ευρώ για να πέσουν στην αγορά. Και το ακόμη πιο κρίσιμο: Θέλουμε να γυρίσουν οι καταθέσεις. Αν γυρίσουν από τα 70 δισ. ευρώ που έφυγαν από το τραπεζικό σύστημα σας λέω τα 50 δισ. ευρώ, αλλάζει η εικόνα της αγοράς και η δυνατότητα πρόσβασης στη ρευστότητα για κάθε επιχείρηση.
Και φυσικά αυτό σημαίνει ότι διευκολύνεστε στην έκδοση εγγυητικών επιστολών σε συνεργασία και με το κράτος που διαμορφώνει νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία, μη τραπεζικά, σε συνεργασία και με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, το EIF, το οποίο μπορεί να παίξει πραγματικά έναν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο από την άποψη αυτή. Δεν μπορείτε όταν σας ζητούν τόσα collaterals να ανταποκριθείτε, δεν είναι δυνατόν να ζητούμε για το παραμικρό μια δύσκολα εκδιδόμενη εγγυητική επιστολή. Άρα λοιπόν θέλουμε και ένα κράτος που να βοηθά.
Είπα πως αντιστρέφονται όλα τα τεκμήρια αδειοδότησης. Δεν μπορεί ο επιχειρηματίας να αγωνίζεται όχι μήνες, χρόνια, όχι να ιδρύσει την εταιρεία του γιατί αυτό είναι εύκολο, τώρα έχουμε και νέες μορφές εταιρείας όπως η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία, που είναι η πιο απλή μορφή εταιρείας.
Το θέμα είναι να εγκατασταθείς και να αρχίσει να λειτουργεί η επιχείρηση κι εκεί πράγματι υπάρχουν προβλήματα. Υπάρχουν προβλήματα διοικητικά, υπάρχουν προβλήματα περιβαλλοντικά και υπάρχουν προβλήματα σε σχέση με τις χρήσεις γης. Πολλές δραστηριότητες θεωρούνται οχλούσες με το παραμικρό. Άρα χρειαζόμαστε μια αντιστροφή του τεκμηρίου.
Εφ’ όσον ο φάκελος κατατίθεται και εφ’ όσον υπάρχει εγγύηση του τεχνικού συμβούλου, του μηχανικού, ότι ο φάκελος είναι πλήρης, η επιχείρηση εγκαθίσταται με δική της ευθύνη, ο έλεγχος ακολουθεί και εφ’ όσον όλα λειτουργούν κανονικά και ομαλά με έναν αυτοματοποιημένο τρόπο με βάση τους κανόνες της ηλεκτρονικής Διοίκησης δεν θα υπάρξει κανένα πρόβλημα.
Υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της προσφυγής στα δικαστήρια κι εδώ αναδεικνύεται ο ρόλος της Δικαιοσύνης και του Συμβουλίου Επικρατείας που πρέπει και αυτό να βοηθήσει πάντα στο πλαίσιο της νομιμότητας και με σεβασμό στο περιβάλλον στην ενίσχυση και την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας.
Αυτό δεν αφορά τόσο τις δραστηριότητες τις καινοτομικές οι οποίες είναι ήπιες και δεν θέλουν μεγάλες εγκαταστάσεις γιατί έχουν μεγάλο διανοητικό κεφάλαιο, αλλά άλλες δραστηριότητες πιο εντατικής παραγωγής, πιο μαζικής παραγωγής. Ακόμα όμως και στον τομέα του εμπορίου, ακόμη και στον τομέα των υπηρεσιών, μπορεί να έχουμε τέτοια προβλήματα.
Έχουμε μια σειρά από προγράμματα, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα για τη νέα καινοτομική επιχειρηματικότητα της Γενικής Γραμματείας Επιχειρήσεων, το πρόγραμμα για τα clusters επιχειρήσεων. Αναφέρθηκα ήδη στο «Start Up Greece», στις συστάδες επίσης”.
Υποστήριξη εξαγωγών
“Έχει πολύ μεγάλη σημασία να σας πω δυο λόγια για την υποστήριξη των εξαγωγών.
– Το Υπουργείο Οικονομικών, η Γενική Γραμματεία Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων ήδη παρουσίασε μια νέα ηλεκτρονική, απόλυτα αυτοματοποιημένη, χωρίς την παρεμβολή ανθρώπινων επαφών διαδικασία για τη διευκόλυνση των εξαγωγών, για τους τελωνειακούς ελέγχους.
– Το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει ήδη διαμορφώσει το πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» του Οργανισμού Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων, ώστε να μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε τις εξαγωγές, να στηρίξουμε τις εξαγωγές και να δώσουμε τις εγγυήσεις που απαιτούνται προκειμένου να διευκολυνθεί η ελληνική εξαγωγική δραστηριότητα, η εξωστρέφεια.
– Συγκροτείται το Εθνικό Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας και Ανάπτυξης. Ψηφίστηκε ο νόμος για το εξωτερικό εμπόριο με βάση τον οποίο απλοποιείται σημαντικά όλη η διαδικασία. Και το κυριότερο; Το 2011 πετύχαμε να ξεπεράσουμε τους στόχους εξαγωγών που έφτασαν το 10,4% του ΑΕΠ. Και έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε.
– Πρέπει να κινητοποιήσουμε τις ελληνικές πρεσβείες, και τα ελληνικά προξενεία στο εξωτερικό. Να λειτουργούν όπως λειτουργούν οι άλλες πρεσβείες και τα άλλα προξενεία εδώ στην Ελλάδα. Έχουμε διμερή προγράμματα με χώρες πολύ σημαντικές όπως η Κίνα, η Γερμανία, το Ισραήλ.
– Έχουμε μια Ειδική Υπηρεσία Ενημέρωσης. Έχουμε το σήμα ελληνικού προϊόντος. Και έχουμε φυσικά όλα αυτά τα ειδικά χρηματοοικονομικά εργαλεία για τα οποία σας μίλησα.
Παρ’ όλα αυτά το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εξακολουθεί να είναι προκλητικά ελλειμματικό. Αν θέλαμε να βρούμε το νέο παραγωγικό μοντέλο σε μεγάλο βαθμό θα αρκούσε να καλύψουμε το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Να δούμε ποιες είναι οι βασικές πηγές του ελλείμματος αυτού, να τις καλύψουμε, προκειμένου να αλλάξουμε το εθνικό παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο.
Εμείς θέλουμε να κάνουμε κάτι πολύ περισσότερο. Θέλουμε ξεκινώντας από τον πρωτογενή τομέα και φτάνοντας στον τομέα των υπηρεσιών να δώσουμε χώρο στη δημιουργικότητα και την καινοτομία.
Και υπάρχει πάντα ένα καταλυτικό ερώτημα: Γιατί δεν τα κάνατε όλα αυτά; Γιατί δεν αξιοποιούνται δυνατότητες όπως είναι τα venture capitals, τα οποία είναι ένα εργαλείο γνωστό, εν λειτουργία και το οποίο μπορεί τώρα με τη νέα μορφή που θα πάρει το τραπεζικό σύστημα υπό τον στρατηγικό έλεγχο του κράτους να κάνει πάρα πολλά πράγματα, μα πάρα πολλά πράγματα.
Μπορεί να δημιουργηθούν επίσης ειδικά funds, τα οποία από τα χρήματα του ΕΣΠΑ σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα στηρίξουν -κι αυτό είναι έτοιμο, γίνεται- θα στηρίξουν τέτοιες δραστηριότητες, τέτοιες επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Γιατί δεν κάναμε περισσότερα πράγματα, γιατί ερχόμαστε να τα πούμε τώρα αυτά προεκλογικά; Πάντα κάνεις λιγότερα από όσα θέλεις και πάντα έχεις μπροστά σου την υποχρέωση να κάνεις πολύ περισσότερα.
Υπάρχει όμως κάτι το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Πετύχαμε με κόπους και βάσανα και με τις θυσίες του ελληνικού λαού τη δημοσιονομική σταθεροποίηση. Αλλάξαμε τα δεδομένα του δημοσίου χρέους. Η βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, η οποία είναι αποδεκτή διεθνώς, σημαίνει ότι αλλάζουν τα επίπεδα ρίσκου της χώρας.
Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια ο Έλληνας επιχειρηματίας είναι το country risk. Είναι το γεγονός ότι η χώρα δεν παρέχει ασφάλεια. Και τώρα η Ελλάδα αλλάζει μορφή.
Με αυτό που έγινε με το PSI, με τη μείωση του χρέους, με τη βιωσιμότητα του, με τη μείωση των ετήσιων τόκων εξυπηρέτησης, με τη μείωση τη δραστική του πρωτογενούς ελλείμματος, με τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, με τη στόχευση να βγούμε από το μνημόνιο και την επιτήρηση σε τρία χρόνια, νομίζω ότι αλλάζουμε το περιβάλλον.
Σε συνδυασμό φυσικά με την ανακεφαλαιοποίηση και την εξυγίανση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος γιατί χωρίς Τράπεζες δεν υπάρχει πραγματική οικονομία και οι Τράπεζες υπάρχουν για να υπηρετούν την πραγματική οικονομία”.