Σύγχρονος Πολεοδομικός Σχεδιασμός για τη Μύκονο: Μεταρρύθμιση και Αντιφάσεις γύρω από τις Αρτιότητες και τις Χρήσεις Γης

Με αφορμή την παρουσίαση του νέου πολεοδομικού σχεδιασμού της Μυκόνου, ο Ευθύμιος Μπακογιάννης, Γενικός Γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), εξήγησε τη φιλοσοφία και τις προθέσεις της κυβέρνησης για τον νέο Ειδικό Πολεοδομικό Σχεδιασμό (ΕΠΣ) του νησιού. Η εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Γρυπάρειο Πολιτιστικό Κέντρο της Μυκόνου, συγκέντρωσε έντονες αντιδράσεις από το τοπικό ακροατήριο, που εξέφρασε την ανησυχία του για τις συνέπειες του νέου σχεδίου στην τουριστική ανάπτυξη και τις εκτός σχεδίου δόμηση.

Ο κ. Μπακογιάννης, μιλώντας επί τρεις ώρες και υπό συνεχή διακοπή από φωνές και χειρονομίες των ακροατών, υποστήριξε πως ο νέος σχεδιασμός της Μυκόνου προκρίνει τη μείωση της πολεοδομικής εξάπλωσης και τη μείωση της δόμησης εκτός σχεδίου, για να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη του νησιού και να περιοριστούν οι περιβαλλοντικές πιέσεις.

Μεταρρύθμιση και Αρτιότητες: Τι προβλέπει ο νέος σχεδιασμός

Η βασική πρόταση του νέου ΕΠΣ Μυκόνου αφορά την αύξηση των αρτιοτήτων για την τουριστική και οικιστική δόμηση, η οποία, σύμφωνα με τον κ. Μπακογιάννη, εντάσσεται σε μια συνολική στρατηγική “πολεοδομικής ευελιξίας” που προωθεί το ΥΠΕΝ. Σύμφωνα με το προκρινόμενο σενάριο, στις περιοχές τουριστικού ενδιαφέροντος προβλέπεται η δημιουργία οικοπέδων με ελάχιστη αρτιότητα 30 στρεμμάτων για τουριστικά καταλύματα και συντελεστή δόμησης 0,12, ενώ για περιοχές ήπιας τουριστικής δραστηριότητας, η αρτιότητα ορίζεται στα 8 στρέμματα για την κατασκευή οικίας.

Η αύξηση της αρτιότητας, ωστόσο, προκάλεσε αντιδράσεις, καθώς οι τοπικοί παράγοντες προειδοποιούν ότι θα οδηγήσει σε απαξίωση μικρότερων γηπέδων, τα οποία θα αναγκαστούν να πωληθούν σε μεγάλους επενδυτές για να συνενωθούν και να δημιουργηθούν μεγαλύτερα οικόπεδα για δόμηση. Ο κ. Μπακογιάννης αντέτεινε ότι ο στόχος της πολιτικής είναι η περιορισμένη τουριστική ανάπτυξη με χαμηλή δόμηση και όχι η αποδοχή στρατηγικών επενδύσεων πριν την ολοκλήρωση του ΕΠΣ.

Φέρουσα Ικανότητα και Υποδομές: Ορόσημο για την ανάπτυξη

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η δημιουργία νέων περιοχών για δόμηση προϋποθέτει την εφαρμογή έργων υποδομής για την ενίσχυση της φέρουσας ικανότητας των περιοχών αυτών. Ο κ. Μπακογιάννης αναφέρθηκε στην έννοια της φέρουσας ικανότητας, η οποία θα εξετάζεται με βάση την υλοποίηση των έργων υποδομής (ύδρευση, αποχέτευση, ενέργεια, οδοποιία). Η πρόταση της κυβέρνησης είναι να μειωθούν οι αρτιότητες έως και 50% για κατοικία και τουρισμό εφόσον η φέρουσα ικανότητα της περιοχής επιτρέπει αυτή την προσαρμογή.

Η εφαρμογή της “πολεοδομικής ευελιξίας” αναμένεται να γίνει με βάση τα έργα υποδομής και την αποκατάσταση των αναγκαίων λειτουργιών για την ανάπτυξη των περιοχών. Για την πραγματοποίηση αυτών των έργων, η κυβέρνηση προτείνει τη χρήση πόρων από το Πράσινο Ταμείο, τα έσοδα των προστίμων αυθαιρέτων και τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ.

Αντιπαράθεση για Στρατηγικές Επενδύσεις και Εκτός Σχεδίου Δόμηση

Το θέμα της στρατηγικής ανάπτυξης και των επενδύσεων στη Μύκονο αποτέλεσε σημείο έντονης αντιπαράθεσης. Η κυβέρνηση ξεκαθάρισε ότι οι στρατηγικές επενδύσεις στο νησί δεν θα προχωρήσουν πριν την ολοκλήρωση του νέου ΕΠΣ και των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων, τα οποία θα κριθούν και από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Οι τοπικοί παράγοντες αντέτειναν ότι η αύξηση των αρτιοτήτων θα δημιουργήσει αδικίες σε σχέση με τα μικρότερα γήπεδα, ενώ οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι υποστήριξαν ότι η ανάπτυξη θα γίνει με περιορισμούς για να διασφαλιστεί η ποιότητα του τουριστικού προϊόντος.

Στη συνέχεια, ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΝ αναφέρθηκε και στις διαδικασίες αναγνώρισης οδών και κατατμήσεων στις περιοχές εκτός σχεδίου, υπογραμμίζοντας ότι η κύρωση των οδών είναι κρίσιμη για τη νομιμότητα της δόμησης. Η κυβέρνηση σχεδιάζει τη νομοθετική ρύθμιση για τις δουλείες διόδου και τις κατατμήσεις, ενισχύοντας την ανάγκη για αυστηρούς κανόνες γύρω από τη χρήση της γεωργικής γης και τις κατατμήσεις για την οικοδομική ανάπτυξη.

 Η Στρατηγική του ΥΠΕΝ για τη Μύκονο

Η νέα στρατηγική του ΥΠΕΝ για τη Μύκονο προσβλέπει στην ισχυρότερη ρύθμιση της τουριστικής και οικιστικής ανάπτυξης, μέσα από τη δημιουργία ενός ενιαίου και διαρκώς προσαρμοζόμενου πολεοδομικού πλαισίου, το οποίο θα εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα της περιοχής. Ωστόσο, οι εντάσεις γύρω από το νέο ΕΠΣ καταδεικνύουν τις δυσκολίες στην εφαρμογή των πολιτικών, καθώς τοπικοί παράγοντες και επενδυτές εκφράζουν αμφιβολίες για την ευελιξία των νέων κανονισμών και τις πιθανές επιπτώσεις τους στην αγορά ακινήτων και την οικονομική ανάπτυξη του νησιού.

Ο χρόνος και η διαδικασία έγκρισης των Προεδρικών Διαταγμάτων από το Συμβούλιο της Επικρατείας θα κρίνουν τελικά την τύχη του νέου σχεδιασμού και την εφαρμογή των πολεοδομικών ρυθμίσεων, οι οποίες συνδέονται άμεσα με τη βιωσιμότητα του νησιού και την ανάπτυξή του σε συνάρτηση με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προτεραιότητες της χώρας.