Επίκαιρο άρθρο του Θανάση Μπούρα, Διευθυντή του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Ηρακλείου Aττικής

«Ο φαύλος κύκλος του αποκλεισμού»

Αποκλεισμένα από την εκπαίδευση εξακολουθούν να βρίσκονται τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν στα σχολεία ειδικής αγωγής σε ολόκληρη τη χώρα, ένα μήνα περίπου μετά το πρώτο κουδούνι.

Δυο είναι κυρίως οι λόγοι που έχουν οδηγήσει σε αυτό το αδιέξοδο χιλιάδες μαθητές αλλά και τις οικογένειές τους. Το πρώτο αφορά στις ελλείψεις σε ειδικά εκπαιδευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό. Και αν εδώ υπάρχει η διαβεβαίωση από τους αρμόδιους φορείς ότι σύντομα  όλοι θα είναι στη θέση τους, για το δεύτερο που αφορά στη μεταφορά των μαθητών από και προς τα σχολεία τίποτα θετικό δε διαφαίνεται. Η πολιτεία μέσω των δημόσιων λειτουργών της δείχνει χαρακτηριστική αδυναμία να βρει λύση στο πρόβλημα. Αδυναμία ;άγνοια; ή ανικανότητα;
Όποιο χαρακτηρισμό κι αν διαλέξει κάποιος, αυτό που έχει σημασία είναι ότι για χιλιάδες παιδιά σε όλη την Ελλάδα δεν έχει χτυπήσει ακόμα το πρώτο κουδούνι,καθώς βρίσκονται αποκλεισμένα στα σπίτια τους σε μια κατάσταση ομηρίας. Για μια ακόμα φορά, τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αλλά και οι ενήλικες με αναπηρία δεν αντιμετωπίζονται ισότιμα από το εκπαιδευτικό σύστημα παρά τις σαφείς δεσμεύσεις για την προαγωγή μιας εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς. Και αυτό είναι άδικο.
Να σημειώσουμε εδώ ότι τα θύματα αυτής της κατάστασης στην Αττική είναι τα παιδιά από τα Ειδικά Σχολεία , και οι μαθητές των Καλλιτεχνικών και Μουσικών Σχολείων , ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα το θέμα αγγίζει και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό παιδιών από χωριά. Το κόστος σ’αυτές τις περιπτώσεις έχει μεταφερθεί  στις πλάτες των γονιών,για όσους τουλάχιστο από αυτούς μπορούν.Υπάρχουν όμως και γονείς που δεν μπορούν, οπότε σε αυτή την περίπτωση μιλάμε  «απλά» για αποκλεισμό από την εκπαίδευση.
Πως όμως  φτάσαμε ως εδώ; Σύμφωνα με το νόμο  3852/2010 – Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης, η αρμοδιότητα της μεταφοράς των μαθητών πέρασε στους Καλλικρατικούς Δήμους οι οποίοι έχουν την υποχρέωση να προκηρύξουν δημόσιους μειοδοτικούς διαγωνισμούς προκειμένου να αναδειχτούν οι ανάδοχοι μεταφορείς.
To εγχείρημα απέτυχε όμως καθώς στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι Δήμοι είτε καθυστέρησαν να προκηρύξουν τους διαγωνισμούς είτε οι διαγωνιστικές διαδικασίες κηρύχθηκαν άγονες .
Μόνο σε 30 από 325 Δήμους στην επικράτεια υπήρξαν ανάδοχοι οι οποίοι σήμερα εκτελούν κανονικά τα δρομολόγια εξυπηρετώντας τους μαθητές.
Η αποτυχία των διαγωνισμών οδήγησε το Υπουργείο Εσωτερικών να ζητήσει από τις περιφέρειες να ξαναπάρουν τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα Οι περιφερειάρχες είπαν το «ναι», ζήτησαν όμως συγκεκριμένες και γραπτές δεσμεύσεις σε ότι αφορά τη νομοθετική ευθύνη της αποπληρωμής των μεταφορέων για τα ποσά που τους οφείλονται από τις προηγούμενες σχολικές χρονιές. Με δεδομένο τον κίνδυνο 200.000 περίπου μαθητές σε ολόκληρη τη χώρα να μείνουν χωρίς πρόσβαση στα σχολεία για ολόκληρη τη φετινή χρονιά ,το Υπουργείο Εσωτερικών ανέλαβε την ευθύνη να δώσει θεσμική λύση στο ζήτημα, ικανοποιώντας έτσι άμεσα το αίτημά των Περιφερειαρχών μέσω της Κατάθεσης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου σύμφωνα με την οποία παρατείνονται οι υπάρχουσες συμβάσεις με τους μεταφορείς έως το τέλος της τρέχουσας σχολικής χρονιάς με παράλληλη απομείωση του κόστους σε ποσοστό τουλάχιστον 17% μετά από συνεννόηση μαζί τους, διασφαλίζοντας την ομαλή διεξαγωγή της μεταφοράς μαθητών και εξοικονομώντας περίπου 25 εκατ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό υπογράφηκε η επιχορήγηση των Περιφερειών της Χώρας από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους έτους 2012 με το ποσό των 21 εκ. ευρώ για την κάλυψη αποκλειστικά και μόνο δαπανών μεταφοράς μαθητών για το πρώτο εξάμηνο του 2012. Παρόλα αυτά όμως οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους αρνούνται να πληρώσουν τις οφειλές του προηγούμενου σχολικού έτους  εάν προηγμένως οι μεταφορείς δεν δεχτούν επιπλέον κούρεμα κατά 20% στα δεδουλευμένα τους.
Σύμφωνα με την Περιφέρεια Αττικής, το κράτος της χρωστά συνολικό ποσό 19 εκατ. ευρώ μέχρι και τον Ιούνιο του 2012. Παρόλα αυτά η Περιφέρεια Αττικής ενέκρινε την καταβολή από δικούς της πόρους, ακόμα 3 εκατ. ευρώ, προσπαθώντας να βοηθήσει στην εξεύρεση λύσης. Όσο όμως οι υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου δεν ενταλματοποιούν τις παλαιές οφειλές, οι μεταφορείς δεν θα εκτελούν δρομολόγια το πρόβλημα θα παραμένει άλυτο.
Οι μεταφορείς έχουν ξεκάθαρη θέση. Αρνούνται να εκτελέσουν νέα δρομολόγια, αν δεν αρχίσουν να εξοφλούνται σταδιακά οι παλιές οφειλές. Η Περιφέρεια Αττικής έχει σηκώσει τα «χέρια ψηλά» με τη στείρα άρνηση των αρμοδίων υπουργών να λύσουν το πρόβλημα της μεταφοράς των μαθητών στα σχολεία τους. Και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.
Η πολιτεία οφείλει να προστατέψει  το ήδη πληγωμένο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα της Ειδικής Αγωγής και να διασφαλίσει το δικαίωμα της συμμετοχής των μαθητών με αναπηρία στο κοινωνικό αγαθό της Δημόσιας Δωρεάν Εκπαίδευσης. Οφείλει σύμφωνα με το άρθρο 21 του Συντάγματος αλλά και τις γενικές αρχές της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα άτομα με αναπηρία να μεταχειρίζεται με το ίδιο τρόπο τους πολίτες της να εξασφαλίζει την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας, και είναι υποχρεωμένη να διασφαλίζει την αξιοπρέπεια, και το δικαίωμα σε μια ζωή  χωρίς εξαρτήσεις, σε μια κοινωνία χωρίς διακρίσεις που σέβεται στη διαφορετικότητα.