Σε διαδικασία εξυγίανσης μπαίνουν οι υπερχρεωμένοι Δήμοι

Υπό αυστηρή επιτήρηση εισέρχονται 58 δήμοι οι οποίοι «πατάνε» κορυφή στη λίστα με τους υπερχρεωμένους ΟΤΑ που πρόσφατα έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργείο Εσωτερικών.
Πρόκειται για τους δήμους οι συνολικές οφειλές των οποίων ξεπερνούν το 100% των ετήσιων τακτικών τους εσόδων και πλέον, σύμφωνα με τον Καλλικράτη, μπαίνουν  στο ειδικό πρόγραμμα εξυγίανσης με κρατικό ψαλίδι στις δαπάνες τους. Στην κορυφή του καταλόγου των υπερχρεωμένων δήμων βρίσκονται το Μαρούσι, η Λυκόβρυση – Πεύκη και η Μεταμόρφωση, που εντάσσονται στο πρόγραμμα ελέγχου και περιορισμού του χρέους τους. Σε καλύτερη κατάσταση Νέα Ιωνία, Ηράκλειο και Κηφισιά που είναι στη λίστα με τους ελαφρά χρεωμένους. Εδώ βέβαια οφείλουμε να αναφέρουμε πως δεν έχουν (συν)υπολογιστεί οι οφειλές των δημοτικών επιχειρήσεων των δήμων.

• Η λίστα των χρεωμένων 

Σύμφωνα με την παρουσίαση που έκανε ο Υπουργός, κ. Γιάννης Ραγκούσης, οι 58 δήμοι που μπαίνουν στην εξυγίανση είναι αυτοί που παρουσίασαν στη Βάση Οικονομικών Δεδομένων του ΥΠΕΣ συνολικό δανειακό χρέος μαζί με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους μεγαλύτερες από τα τακτικά τους έσοδα.  Πρόγραμμα εξυγίανσης δε θα χρειαστούν σίγουρα δήμοι που έχουν συνολικό χρέος κάτω από 100%, που είναι μάλλον στο πράσινο. Πρόκειται για 45 δήμους που συνολικό χρέος από 80% έως 100% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ, 82 που είναι από 50% έως 80% και 140, το συνολικό χρέος των οποίων είναι κάτω από 50% Στο “κόκκινο”, φιγουράροντας στην κορυφή της λίστας με συνολικό χρέος άνω του 150% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ, είναι οι Δήμοι: Τήλου, Φυλής, Αμαρουσίου, Περάματος, Αχαρνών, Πειραιώς, Σπάτων-Αρτέμιδος, Αγιάς, Δίου-Ολύμπου, Ρόδου, Καρδίτσας, Ασπροπύργου, Πύλης, Λυκόβρυσης-Πεύκης, Μαρκοπούλου, Μεσογαίας, Διάννου, Βύρωνος, Τροιζηνίας, Σαλαμίνας, Παξών, Κορυδαλλού, Τρικκαίων, Κοζάνης και Σιθωνίας. Ένα σκαλί πιο κάτω του “κόκκινου”, με συνολικό χρέος από 120% έως 150% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ, είναι οι Δήμοι: Ζωγράφου, Σύμης, Μεταμόρφωσης, Νίκαιας-Ρέντη, Αγίας Βαρβάρας, Κέρκυρας, Ιστιαίας-Αιδηψού, Μαντουδίου, Αλίμου, Βέλου-Βόχας, Κασσάνδρας και Σερβίων-Βελβεντού. Στην τελευταία κατηγορία, που όμως μπαίνει στην επιτήρηση, με συνολικό χρέος από 100% έως 120% των τακτικών εσόδων και της ΣΑΤΑ, βρίσκονται οι δήμοι : Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Κύμης-Αλιβερίου, Μεγαρέων, Κισσάμου, Λαυρεωτικής, Ήλιδας, Ωρωπού, Κεφαλονιάς, Νέας Προποντίδας, Σκιάθου, Ζακύνθου, Ύδρας, Κατερίνης, Ορχομενού, Περιστερίου, Καισαριανής, Ιωαννιτών, Θερμαϊκού, Αίγινας, Ρεθύμνης, Κρωπίας, Διρφύων, Μεσσαπίων. 

Στο “πράσινο”, δηλαδή εκτός επιτήρησης, μένουν ο Δήμος Ηρακλείου, που βρίσκεται στην 106η θέση της σχετικής λίστας με 79% χρέος επί των εσόδων του, αντίστοιχα στην 121η ο Δήμος Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνας με χρέος 72%, στην 190η ο Δήμος Κηφισιάς με 49%. Ακόμα καλύτερα πάει δε ο Δήμος Νέας Ιωνίας που είναι στη 210η θέση με 41%. 

• Οι ποινές

Για τους 58 δήμους οι περιπτώσεις των οποίων θα ελεγχθούν προκειμένου να διαπιστωθεί αν απαιτείται να μπουν στο πρόγραμμα εξυγίανσης (όπως είπε ο υπουργός, θα ξεκινήσει άμεσα με βάση υπουργική απόφαση η οποία θα εκδοθεί), θα ισχύουν οι εξής ποινές: –  Πάγωμα ή περιορισμός των προσλήψεων και των συμβάσεων. – Πάγωμα ορισμένων κωδικών όπως για δημόσιες σχέσεις, εκδηλώσεις κλπ – Πάγωμα υλοποίησης νέων έργων, καθώς το σύνολο των εσόδων συμπεριλαμβανομένων και αυτών από τη ΣΑΤΑ, θα διατίθεται για το πρόγραμμα εξυγίανσης. – Υποχρέωση υλοποίησης του προγράμματος με βάση συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα που δε υπερβαίνει μια δημοτική περίοδο. Πάντως ο κ. Ραγκούσης, διευκρίνισε ότι  οι συγκεκριμένες “ποινές” μπορούν να αφορούν μόνο σε μία δημοτική κοινότητα (πρώην δήμοι), εφόσον μόνο εκεί διαπιστώνεται το οικονομικό πρόβλημα. Παράλληλα, ο Υπουργός τόνισε ότι νέα έργα θα μπορούν να πραγματοποιούνται στους συγκεκριμένους δήμους, αλλά μόνο μέσω του ΕΣΠΑ και του “Προγράμματος Ε.ΛΛ.Α.Δ.Α”. 

• Οι διευκολύνσεις

Το πρόγραμμα εξυγίανσης θα περιλαμβάνει την επιμήκυνση του σημερινού μέσου χρόνου αποπληρωμής των δανείων των 15 ετών μέχρι 25 για την αποπληρωμή τους και σημαντική μείωση του επιτοκίου που ανέρχεται στο 5,9%. Με αυτόν τον τρόπο, όπως τόνισε κ. Ραγκούσης, η μείωση της τοκοχρεωλυτικής δόσης θα φτάσει μέχρι και το 55%, με αποτέλεσμα αφενός αυτή να είναι μικρότερη του 20% των συνολικών ετήσιων εσόδων του δήμου, όπως προβλέπει ο “Καλλικράτης” και αφετέρου, να δώσει τη δυνατότητα για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και για ένταξη των δήμων που σήμερα βρίσκονται στο “κόκκινο” στην “πράσινη” δόση. Πλην των δύο παραπάνω διευκολύνσεων, το πρόγραμμα εξυγίανσης θα παρέχει και περίοδο χάριτος για ορισμένες περιπτώσεις δήμων που αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα χρέους, η οποία θα καλύπτει τα χρεολύσια, αλλά όπως άφησε να εννοηθεί ο πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, δε θα είναι δυνατό να υπερβαίνει το χρόνο θητείας των σημερινών δημάρχων (δηλαδή περίπου τρία χρόνια).

• Η διαδικασία
Η διαδικασία ένταξης στο πρόγραμμα εξυγίανσης θα γίνει σε τέσσερα στάδια: – Διαπίστωση ανάγκης οικονομικής αξιολόγησης βάση αντικειμενικών κριτηρίων – Εκτίμηση της οικονομικής κατάστασης του από τους αξιολόγηση ΟΤΑ από τους ορκωτούς λογιστές – Εκπόνηση ειδικού επιχειρησιακού προγράμματος εξυγίανσης – Έγκριση του προγράμματος από την τριμελή Ελεγκτική επιτροπή Το πρόγραμμα εξυγίανσης θα ελέγχεται από τριμελή επιτροπή που θα αποτελείται από ένα μέλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ένα μέλος της ΚΕΔΕ και το γενικό διευθυντή Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών. Ερωτηθείς ο Υπουργός Εσωτερικών, άφησε να εννοηθεί ότι η ένταξη των δήμων που από τον έλεγχο θα διαπιστωθεί ότι αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα στο “μνημόνιο” θα είναι υποχρεωτική. “Ούτως ή άλλως, όλοι οι δήμοι που έχουν πρόβλημα, μας ζητούν επιτακτικά να προχωρήσουμε σε ρύθμιση. Πάντως, αν κάποιος έχει καλύτερη πρόταση από τη δική μας τη συζητάμε…”, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ραγκούσης. 

• Η απάντηση του πρόεδρου της ΚΕΔΚΕ

Αιχμηρή η απάντηση από πλευράς ΚΕΔΚΕ, δια του προέδρου της, κ. Νικήτα Κακλαμάνη, ο οποίος τονίζει ότι: “τα χρέη των δήμων αποτελούν χρέη της κεντρικής κυβέρνησης που μεταβιβάζονται στους δήμους”. “Η Τ.Α. δεν χρωστάει “τα μαλλιοκέφαλά της”, το ελληνικό κράτος παραμένει το πιο συγκεντρωτικό κράτος της Ευρώπης. Για όλα τα κακά του ελληνικού Δημοσίου και κυρίως για το δημοσιονομικό έλλειμμα και χρέος δεν είναι υπεύθυνη η Τ.Α., δεν είναι όλοι οι δήμαρχοι μπαταχτσήδες και οι δήμοι που δεν ικανοποιούν τα κριτήρια του νόμου δεν είναι προβληματικοί”, σχολιάζει ο κ. Κακλαμάνης. 

• Γιώργος Πατούλης: “Ο Δήμος είναι ήδη σε διαδικασία εξυγίανσης”

Ο Δήμος Αμαρουσίου είναι ήδη σε εκ των έσω πρόγραμμα εξυγίανσης, που μάλιστα φέρνει θετικά αποτελέσματα, τονίζει στην δική του απάντηση ο Δήμαρχος της πόλης, κ. Γιώργος Πατούλης: “Από το 2007 έχουμε αρχίσει την εφαρμογή προγράμματος εξυγίανσης με απτά αποτελέσματα και συνεχίζουμε χωρίς να κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων προς τους δημότες υπηρεσιών, χωρίς εξ’ αρχής να έχουμε καθόλου αυξήσει τα δημοτικά τέλη. Γιατί δεν αποδεχόμαστε τη λογική οι νέες γενιές να πληρώνουν “τα σπασμένα” παλαιότερων “αμαρτωλών” Διοικήσεων που συσσώρευσαν υπέρογκα χρέη εκατομμυρίων ευρώ. Δεν δεχόμαστε να υπάρχουν δημότες δύο ταχυτήτων. Δεν δεχόμαστε η τοπική αυτοδιοίκηση να γίνει ο “αποδιοπομπαίος τράγος” του εθνικού χρέους όταν της αναλογεί  μόνο του 1% του συνολικού χρέους, και όταν απορροφά πόρους που αναλογούν μόνο στο 3,1% του ΑΕΠ. Συνεχίζουμε αμείωτα την προσπάθεια εξυγίανσης που βρίσκεται σε εξέλιξη και είμαστε σε διάλογο “εξορθολογισμού” με την κεντρική εξουσία για την προώθηση των προτάσεών μας. Στόχος πρέπει να είναι η θεραπεία όχι μόνο του ασθενούς αλλά και της ίδιας της ασθένειας”. 

• Δημήτρης Φωκιανός: “Θα συνεργαστούμε με το Υπουργείο για τη μείωση του χρέους” 

Θετικός σχετικά με την εφαρμογή του προγράμματος εξυγίανσης εμφανίζεται ο Δήμαρχος Λυκόβρυσης-Πεύκης, κ. Δημήτρης Φωκιανός, ο οποίος, μάλιστα, καλωσορίζει την εισήγηση του Υπουργείου Εσωτερικών σαν λύση στα οικονομικά προβλήματα του Δήμου του: “Ο Δήμος Λυκόβρυσης – Πεύκης είναι πρόθυμος να συμμετάσχει σε αυτή τη σημαντική προσπάθεια που ξεκινάει το Υπουργείο Εσωτερικών. Με τις δυνάμεις και συγχρόνως με τη βοήθεια του προγράμματος εξυγίανσης, θα κάνουμε ότι μπορούμε να μειώσουμε το χρέος του δήμου. Είμαστε αποφασισμένοι και θα τα καταφέρουμε”.