Δίαυλος επικοινωνίας με τους κληρονόμους Φιξ

To xρονίζον ζήτημα του κτήματος Φιξ, που βρίσκεται στη Λ. Ηρακλείου 524 (Οικοδομικό Τετράγωνο 245) απασχόλησε και πάλι το Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου Αττικής σε ειδική συνεδρίαση του Σώματος το βράδυ της Τρίτης 7 Ιουνίου.
Tο θέμα βρίσκεται ξανά στο προσκήνιο από την αρχή της δημοτικής περιόδου και έχει αρκετά… μέτωπα. Από τη μια πλευρά υπάρχει το πολιτικό ζήτημα με το Δήμο να συνεχίζει την προσπάθεια για απαλλοτρίωση του χώρου των 28 στρεμμάτων από το κράτος βάσει σχετικών δεσμεύσεων των προηγούμενων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας αλλά με μηδαμινές ελπίδες. Από την άλλη πλευρά υπάρχει και το δικαστικό μέτωπο στην Ελλάδα όπου μετά από προσπάθειες της Επιτροπής Πολιτών του Ηρακλείου για τη διάσωση του κτήματος Φιξ υπάρχει ποινική δίωξη εις βάρος πρώην κρατικών λειτουργών για Απάτη σε βάρος του δημοσίου, απιστία και παράβαση καθήκοντος αναφορικά με την παραίτηση του ελληνικού δημοσίου από τη διεκδίκηση τμήματος 15 στρεμμάτων.  Μάλιστα τα Δημοτικά Συμβούλια Ηρακλείου και Μεταμόρφωσης έχουν ήδη πάρει αποφάσεις να στηρίξουν νομικά αυτήν την προσπάθεια κάνοντας παράσταση πολιτικής αγωγής Δικαστική μάχη όμως για το Φιξ έχουμε και στις Βρυξέλλες όπου έχουν προσφύγει οι ιδιοκτήτες ζητώντας να ακυρωθεί η Υπουργική Απόφαση του 2002 για την κήρυξη του χώρου ως διατηρητέου μνημείου. Και εδώ πρέπει να υπογραμμισθεί πως οι ιδιοκτήτες ζητάνε και αποζημίωση ύψους 40 εκ. ευρώ από το ελληνικό δημόσιο ως αποζημίωση για τη δέσμευση της περιουσίας τους.    

• Οι αρχικές τοποθετήσεις των παρατάξεων
Σχετικά με τη διενέργεια συζήτησης στο Δημοτικό Συμβούλιο για το κτήμα Φιξ είχε υποβληθεί αίτημα από τη δημοτική παράταξη “Ηράκλειο-Ανθρώπινη Πόλη” στο οποίο ανταποκρίθηκε ο Δήμαρχος, κ. Παντελής Βλασσόπουλος με την πραγματοποίηση αυτής της ειδικής συνεδρίασης.  Ωστόσο, ο κ. Βλασσόπουλος στην εισαγωγική του ομιλία δεν παρουσίασε κάποια συγκεκριμένη πρόταση για το ζήτημα και κάλεσε τις παρατάξεις να εξετάσουν όλοι μαζί τι είναι εφικτό σε αυτήν την υπόθεση μέσα και σε αυτό το περιβάλλον κρίσης. Μετά την τοποθέτηση του Δημάρχου έγινε ένας πρώτος κύκλος τοποθετήσεων  από τους πολιτικούς αρχηγούς με αρκετές δόσεις παρελθοντολογίας για ένα θέμα που ξεκινάει από τα μέσα της δεκαετίας του 80.

Ο επικεφαλής της μείζονος, κ. Νώντας Σπυρόπουλος ζήτησε το Σώμα να σηκώσει πολιτικά το θέμα ώστε να αναδειχτούν οι ευθύνες πρώην κρατικών λειτουργών στο χειρισμό της υπόθεσης.  Ο επικεφαλής της παράταξης “Ηράκλειο Ανθρώπινη Πόλη”, κ. Νίκος Μπάμπαλος, κατέθεσε δύο προτάσεις. Η πρώτη ήταν να ζητηθεί από την ΚΕΔ ενημέρωση για το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ακινήτου και αν το ελληνικό δημόσιο έχει δικαιώματα στο χώρο και σε πόση έκτασή του. Η δεύτερη ήταν να πάρει το Σώμα απόφαση για την απόκτηση του κτήματος Φιξ ως “πάρκο της πόλης”  και να ενταχθεί η χρηματοδότησή του στα χρηματοδοτούμενα έργα της Περιφέρειας βάσει της προσπάθειας που είχε ξεκινήσει ο πρώην Δήμαρχος, κ. Σταύρος Γεωργόπουλος. Ο κ. Γεωργόπουλος, από την πλευρά του, συμφώνησε με τον χαρακτηρισμό του χώρου ως πάρκο, όχι μόνο όμως του Ηρακλείου αλλά “ολόκληρης της Βορειοανατολικής Αθήνας”. 

Ο επικεφαλής της “Λαϊκής Συσπείρωσης”, κ. Βασίλης Λυκούρας υποστήριξε πως ο Δήμος θα μπορούσε να μπει μέσα στο χώρο και να τον αξιοποιήσει προς όφελος των δημοτών όπως έχει γίνει σε άλλους χώρους της Αττικής που κερδήθηκαν από τις δημοτικές αρχές. Το αίτημά του ήταν ο Δήμος να πάρέχει ηθική, νομική και υλική στήριξη σε όποιες πρωτοβουλίες αναλαμβάνουν οι πολίτες. Η επικεφαλής του Δικτύου Πολιτών, κα Ειρήνη Κατσινοπούλου, υποστήριξε πως θα έπρεπε να υπήρχε μια πιο τεκμηριωμένη εισήγηση της διοίκησης από κάθε πλευρά (νομική, πολεοδομική κλπ). Η ίδια έκανε λόγο για “έγκλημα” εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος (αναφορικά με το 15 στρέμματα) και απέδωσε τεράστιες ευθύνες στο χειρισμό του θέματος και προς τις προηγούμενες δημοτικές αρχές και ιδιαίτερα προς την πλευρά του κ. Γιώργου Μαστοράκο. Ο Δήμαρχος απάντησε τονίζοντας πως ο Δήμος είχε κάνει τότε όλες τις ενέργειες που προβλέπονταν και θυμίζοντας την εξέλιξη της διαδικασίας της απαλλοτρίωσης το 2004 όταν είχαν κατατεθεί τα απαιτούμενα χρήματα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, αλλά η τότε Υπουργός κα Πετραλιά δεν προχώρησε επικαλούμενη την παρέλευση του 18μηνου, “όταν όλες οι απαλλοτριώσεις για την Αττική Οδό έγιναν μετά το 18μηνο” όπως σημείωσε. Ο κ. Μαστοράκος αναγνώρισε την εκκρεμοδικία που υπάρχει σήμερα αλλά πρόσθεσε πως θα απαιτηθούν χρόνια για την οποιαδήποτε απόφαση και για αυτό ζήτησε να πάει ο Δήμος σε διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες.   

• Η πρόταση της Επιτροπής Πολιτών
Εκ μέρους της δραστήριας Επιτροπής Πολιτών μίλησε ο δικηγόρος κ. Μιχάλης Βόμβας που ενημέρωσε το Σώμα για την νομική εξέλιξη της υπόθεσης και τις προσπάθειες της Επιτροπής αποκαλύπτοντας πως ο Εισαγγελέας έχει ασκήσει δίωξη όχι μόνο στους κρατικούς λειτουργούς αλλά και στους ιδιοκτήτες του χώρου. Ο κ. Βόμβας, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε την ανάγκη να κάνει παράσταση πολιτικής αγωγής, πέρα από τους Δήμους, και το ελληνικό δημόσιο και για αυτό το λόγο ζήτησε να ασκηθούν πιέσεις από τη Δημοτική Αρχή στην κυβέρνηση. Κατηγόρησε πάντως τον Υπουργό Πολιτισμού, κ. Γερουλάνο ότι σιωπά απέναντι στα αιτήματα που του έχει υποβάλλει η Επιτροπή. Η πρόταση της Επιτροπής, όπως τη διατύπωσε ο κ. Βόμβας, ήταν να μην μπει ο Δήμος σε διαπραγματεύσεις για τα 15 αμφισβητούμενα στρέμματα του χώρου και για τα υπόλοιπα 13 είτε να προχωρήσει ο Δήμος σε χαρακτηρισμό τους ως πράσινο βάσει του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου είτε να πάει σε απευθείας αγορά τους. 

• Άνοιξαν παράθυρο διαλόγου οι ιδιοκτήτες      
Ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο αυτής της συνεδρίασης ήταν η παρουσία του κ. Μαυρομιχάλη, πληρεξούσιου δικηγόρου τριών εκ των τεσσάρων ιδιοκτητών της κτήματος Φιξ. Ο κ. Μαυρομιχάλης στάθηκε στους τίτλους ιδιοκτησίας που έχουν οι πελάτες του στο χώρο από τον 19ο αιώνα και υποστήριξε πως υπάρχει αμετάκλητη δικαστική απόφαση για το ιδιοκτησιακό που αναγνωρίζει ως κατόχους τους πελάτες του και η οποία δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Ο κ. Μαυρομιχάλης είπε πως οι κληρονόμοι Φιξ προσφέρουν το ακίνητο προς πώληση και πρόσθεσε πως ο Δήμος μπορεί να εφαρμόσει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο και να δημιουργήσει κοινόχρηστο χώρο πρασίνου στα 17 στρέμματα και οι ιδιοκτήτες να αποζημιωθούν από τη μεταφορά του συντελεστή στα υπόλοιπα 11 στρέμματα. “Θέλουν να το δώσουν αν ο Δήμος βρει τον τρόπο να τους αποζημιώσει…μπορούμε να συζητήσουμε και για μικρότερο τίμημα” είπε ο κ. Μαυρομιχάλης ανοίγοντας ένα παράθυρο συνεννόησης Δήμου και ιδιοκτητών. Το κάλεσμα των ιδιοκτητών δεν άφησε αδιάφορο το Δημοτικό Συμβούλιο.  Ο κ. Κυριάκος Κουτρούλης κάλεσε τον κ. Μαυρομιχάλη να ξεκαθαρίσει αν οι Φιξ δεν θα προβάλλουν απαιτήσεις για την έκταση των 17 στρεμμάτων. Ο δικηγόρος απάντησε πως αν αρθεί ο χαρακτηρισμός ή περιοριστεί στην παλιά βίλλα και σε μια έκταση 2-3 στρεμμάτων οι Φιξ θα αρκεστούν στα οικοδομήσιμα 11 στρέμματα με τη μεταφορά του Συντελεστή Δόμησης. Ο κ. Νίκος Μπάμπαλος πρότεινε να δημιουργηθεί μια διαπαραταξιακή ομάδα εργασίας στην οποία να συμμετέχουν και κάτοικοι που θα διερευνήσει το ζήτημα και  να ανοίξει ένα διάλογο με τους ιδιοκτήτες. “Ίσως σε μια δεκαετία να έχουν αλλάξει τα δεδομένα και τα επόμενα Δημοτικά Συμβούλια να μην μπορέσουν να προχωρήσουν σε λήψη αποφάσεων” είπε ο κ. Μπάμπαλος. Σύμφωνοι με την πρόταση αυτή παρουσιάστηκαν τόσο ο κ. Νώντας Σπυρόπουλος όσο και ο Αντιδήμαρχος, κ. Γιώργος Βλαντής, από την πλευρά της διοίκησης.  Ο κ. Βλαντής χαρακτήρισε πολύ χρήσιμη την παρουσία του κ. Μαυρομιχάλη και εξέφρασε τη βούληση της Δημοτικής Αρχής να γίνει η επιτροπή “για να το ανοίξουμε το θέμα και να μην το κλείσουμε” όπως δήλωσε. “Συγκρατούμε την επιθυμία της άλλης πλευράς να τελειώσει με αυτό το ζήτημα. Και εμείς έχουμε αυτό το στόχο” τόνισε μεταξύ άλλων ο Αντιδήμαρχος.  

• Η απόφαση για συγκρότηση επιτροπής 
“Όχι άλλος χαμένος χρόνος” ήταν το σύνθημα του Δημάρχου, κ. Παντελή Βλασσόπουλου που θύμισε την αδυναμία της Περιφέρειας να δώσει χρήματα για την απόκτηση του χώρου. Ο κ. Βλασσόπουλος τόνισε πως η επιτροπή που θα συγκροτηθεί θα αναλάβει να φέρει πρόταση προς ψήφιση στο Δημοτικό Συμβούλιο. Και επειδή αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που συγκροτείται επιτροπή για το Φιξ ο Δήμαρχος έθεσε χρονοδιάγραμμα τονίζοντας πως η πρόταση πρέπει να έχει κατατεθεί στο  Σώμα μέχρι τις 19 Ιουλίου. Τελικά, μετά από μια συζήτηση 4 ωρών η συντριπτική πλειοψηφία του Σώματος υιοθέτησε την πρόταση για τη διαπαραταξιακή επιτροπή στην οποία θα συμμετέχουν επίσης και πολίτες με στόχο τη διερεύνηση της αγοράς-απαλλοτρίωσης του ακινήτου κάνοντας επαφές και με την πλευρά των ιδιοκτητών. Ο κ. Γεωργόπουλος, παράλληλα με την επιτροπή, πρότεινε να πάρει απόφαση το Σώμα για την απαλλοτρίωση του χώρου από το Υπουργείο Πολιτισμού ή την Περιφέρεια και να δημιουργηθεί μουσειακός χώρος στο υπάρχον κτίσμα. Η πρόταση του τέθηκε σε ψηφοφορία αλλά δεν εγκρίθηκε από την πλειοψηφία.

• “Κόκκινο” και από το Υπουργείο Πολιτισμού για την απαλλοτρίωση
Για την υπόθεση της απαλλοτρίωσης του κτήματος Φιξ από το κράτος έχουν υποβληθεί κατά καιρούς πολλές ερωτήσεις στη  Βουλή από Βουλευτές όλων των κομμάτων στη Β’ Αθήνας προς τους Υπουργούς Πολιτισμού. Ο τελευταίος ήταν ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, κ. Μίμης Ανδρουλάκης που ζητούσε απαντήσεις από τους Υπουργούς Πολιτισμού, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος. Το Υπουργείο Εσωτερικών δήλωσε αναρμόδιο να απαντήσει, ενώ από το Υπουργείο Περιβάλλοντος παρατέθηκε το πολεοδομικό καθεστώς του Οικοδομικού Τετραγώνου 245 όπου προβλέπεται σε τμήμα 17 στρεμμάτων η δημιουργία κοινόχρηστου πρασίνου, ενώ στο υπόλοιπο οικοδομήσιμο τμήμα αναφέρεται η δυνατότητα μεταφοράς του δικαιώματος Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης ολόκληρης της ιδιοκτησίας. Ο Υφυπουργός Πολιτισμού κ. Γιώργος Νικητιάδης, αφού παραθέτει ένα σύντομο ιστορικό της υπόθεσης απαλλοτρίωσης για τις ανάγκες της Πολιτιστικής Ολυμπιάδος, έρχεται να βάλει ένας τέλος στις όποιες ελπίδες υπήρχαν ακόμα να τηρήσει το κράτος την υπόσχεση που έχει δώσει επανειλημμένα σε κατοίκους και Δήμο για την απόκτηση του χώρου: “Δεδομένου ότι έχει εκλείψει πλέον ο προαναφερόμενος σκοπός δημόσιας ωφέλειας (σ.σ. Πολιτιστική Ολυμπιάδα) και με βάση την παρούσα δύσκολη οικονομική δεν κρίνεται ούτε δυνατή, ούτε σκόπιμη η επανακήρυξη της απαλλοτρίωσης”.