Κεντρικό Θέμα
Έτσι σώζεται η Α’ κατοικία (αναλυτικά παραδείγματα)
Βροχή αιτήσεων έχει αρχίσει και δέχεται η ηλεκτρονική πλατφόρμα από δανειολήπτες που βρίσκονται σε οριακό σημείο και θέλουν να σώσουν την περιουσία τους.
Η πλατφόρμα θα είναι ανοικτή έως και το τέλος Δεκεμβρίου και αναμένεται να δεχτεί 180.000 αιτήματα, εκ των οποίων τα 50.000 αφορούν μικρά επιχειρηματικά και επαγγελματικά δάνεια με εγγύηση την α’ κατοικία.
Αίτηση για ρύθμιση μπορεί να υποβάλει κάθε φυσικό πρόσωπο (μισθωτός, άνεργος ή έμπορος) που έχει ιδιοκτησία σε ακίνητο, τα οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία του.
Στην έννοια της ιδιοκτησίας περιλαμβάνονται και ποσοστά κυριότητας (πχ 50%), η ψιλή κυριότητα και η επικαρπία, εφόσον το ακίνητο βαρύνεται με υποθήκη/ προσημείωση υποθήκη.
Με το νέο νόμο μπορούν να ρυθμισθούν οφειλές από οποιαδήποτε αιτία προς πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και οφειλές από στεγαστικό δάνειο προς το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι:
- να υφίσταται τουλάχιστον μία οφειλή επιδεκτική ρύθμισης και
- το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου (τόκοι και τυχόν έξοδα εκτέλεσης) ανέρχεται μέχρι του ποσού των 130.000 ευρώ ανά πιστωτή ή των 100.000 ευρώ ανά πιστωτή, εάν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια.
Funds, άλλο νόμισμα
Στη ρύθμιση εντάσσονται και οφειλές που έχουν μεταβιβασθεί σε εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (funds) αλλά και απαιτήσεις που έχουν πωληθεί στο πλαίσιο τιτλοποίησης δανείων.
Τα δάνεια που έχουν συνομολογηθεί σε άλλο νόμισμα, πλην του ευρώ, εντάσσονται στην ρύθμιση του νέου νόμου και υπόκεινται στους ίδιους κανόνες που αφορούν και στις υπόλοιπες οφειλές που έχουν συνομολογηθεί σε ευρώ.
Στην περίπτωση αυτή, για τον καθορισμό του μέγιστου ορίου των 130.000 ευρώ ή των 100.000 ευρώ, λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία αλλοδαπού νομίσματος και ευρώ κατά το χρόνο υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης για συναινετική ρύθμιση των οφειλών.
Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ρυθμισθούν:
- οφειλές φυσικών προσώπων, για τις οποίες υφίσταται εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου,
- οφειλές που κατά το χρόνο υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης, έχουν ρυθμισθεί σύμφωνα με τα άρθρα 99 επ. του ν. 3588/2007 (Α’153), τα άρθρα 61-67 του ν.
- οφειλές που δεν ήταν σε καθυστέρηση τουλάχιστον 90 ημερών κατά την 31.12.2018,
- οφειλές που έχουν ρυθμιστεί με το νόμο Κατσέλη-Σταθάκη.
Νόμος Κατσέλη
Εάν έχει εκδοθεί απόφαση υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη – Σταθάκη και η απόφαση έχει εξαφανισθεί ή αναιρεθεί ύστερα από παραδοχή ένδικου μέσου έφεσης ή αναίρεσης πριν την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης συναινετικής ρύθμισης οφειλών, τότε το φυσικό πρόσωπο μπορεί να υποβάλει την ηλεκτρονική αίτηση μέχρι 31.12.2019.
Εάν έχει εκδοθεί απόφαση που απορρίπτει την υπαγωγή στο νόμο Κατσέλη – Σταθάκη για λόγους διαφορετικούς από αυτούς που αναφέρονται ανωτέρω υπό 1.8 (π.χ. εάν απερρίφθη λόγω αναγνώρισης εμπορικής ιδιότητας) τότε μπορεί να ζητήσει τη ρύθμιση στο πλαίσιο του νόμου αυτού.
Αξία ακινήτου
Ως προς το όριο στην αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει κατά το χρόνο υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης συναινετικής ρύθμισης οφειλών το ποσό των 250.000 ευρώ.
Εάν στις οφειλές περιλαμβάνονται και επιχειρηματικά δάνεια, η αξία της κατοικίας δεν μπορεί να είναι ανώτερη από 175.000 Ευρώ.
Ως αξία της κύριας κατοικίας λαμβάνεται η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του Ε.Ν.Φ.Ι.Α και ως κύρια κατοικία νοείται αυτή που προκύπτει από την τελευταία υποβληθείσα φορολογική δήλωση.
Και άλλη ακίνητη περιουσία
Ζητούμενο είναι τι γίνεται στην περίπτωση κατά την οποία το φυσικό πρόσωπο διαθέτει και άλλη ακίνητη περιουσία πλην της κύριας κατοικίας που επιθυμεί να προστατεύσει από την ρευστοποίηση.
Σ’ αυτή την περίπτωση, η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του αιτούντος, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, πέραν της κύριας κατοικίας, καθώς και των μεταφορικών μέσων του αιτούντα και της συζύγου του, δεν θα πρέπει να ξεπερνά το ποσό των 80.000 ευρώ.
Ο περιορισμός αυτός ισχύει μόνο αν το σύνολο των υπό ρύθμιση οφειλών είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ, ενώ κρίσιμος είναι ο χρόνος υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης συναινετικής ρύθμισης οφειλών.
Ως μεταφορικά μέσα νοούνται, αυτοκίνητα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης και εναέρια μέσα.
Χρηματικές καταθέσεις
Εάν ο αιτών, ο σύζυγός του και τα εξαρτώμενα μέλη διαθέτουν χρηματικές καταθέσεις, χρηματοπιστωτικά προϊόντα ή πολύτιμα μέταλλα, δεν θα πρέπει η συνολική τους αξία να υπερβαίνει το ποσό των 15.000 ευρώ κατά το χρόνο υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης συναινετικής ρύθμισης οφειλών.
Ως χρηματοπιστωτικά προϊόντα νοούνται τα μέσα χρηματαγοράς, όπως τα έντοκα γραμμάτια, αποδεικτικά κατάθεσης και εμπορικά γραμμάτια, εξαιρουμένων των μέσων πληρωμής, οι κινητές αξίας όπως μετοχές, ομόλογα και τα εξαγοράσιμα ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής.
Οικογενειακό εισόδημα
Ως «οικογενειακό εισόδημα» νοείται το άθροισμα των εισοδημάτων του αιτούντος, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, μειωμένο κατά τους αναλογούντες φόρους, την ειδική εισφορά και το τέλος επιτηδεύματος. Στο «οικογενειακό εισόδημα» συμπεριλαμβάνονται και τα αφορολόγητα, καθώς και τα αυτοτελώς φορολογούμενα ποσά, ενώ ο όρος σύζυγος αφορά και τον αντισυμβαλλόμενο σε σύμφωνο συμβίωσης.
Το οικογενειακό εισόδημα δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 12.500 ευρώ, κατά το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 8.500 Ευρώ για το σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τα 3 εξαρτώμενα μέλη.
Παραδείγματα:
Ας δούμε τώρα χαρακτηριστικά παραδείγματα για το ποιοι μπορούν να υπαχθούν στο νέο καθεστώς και να σώσουν την περιουσία τους.
- Για φυσικό πρόσωπο έγγαμο χωρίς τέκνα, το όριο είναι 12.500 +8500 ευρώ <21.000 ευρώ
- Για φυσικό πρόσωπο έγγαμο με ένα τέκνο/εξαρτώμενο μέλος: Οικογενειακό εισόδημα 12.500+8500+5000 <26.000 ευρώ
- Για φυσικό πρόσωπο έγγαμο με δύο τέκνα/εξαρτώμενα μέλη: Οικογενειακό εισόδημα 12.500+8500+5000+5.000 <31000 ευρώ
- Για φυσικό πρόσωπο έγγαμο με τρία τέκνα/εξαρτώμενα μέλη: Οικογενειακό εισόδημα 12.500+8500+5000+5.000+5.000 <36.000 ευρώ
- Για μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο μέλος: Οικογενειακό εισόδημα 12.500 Ευρώ +5.000 <17.500 ευρώ
- Για μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα μέλη: Οικογενειακό εισόδημα 12.500+5000+5.000 <22.500 ευρώ
- Για μονογονεϊκή οικογένεια με τρία εξαρτώμενα μέλη: Οικογενειακό εισόδημα 12.500+5000+5.000+5.000 <27.500 Ευρώ (άρθρο 68 § 1δ ν.4605/2019)
Υπολογισμός αξίας ακινήτων
Για τον προσδιορισμό της αξίας της κύριας κατοικίας λαμβάνεται υπόψη η αξία της πλήρους και αποκλειστικής κυριότητας.
Ως αξία της κύριας κατοικίας λογίζεται η εμπορική αξία αυτής, όπως αυτή είχε καταχωρηθεί στα βιβλία του πιστωτικού ιδρύματος κατά την 31 Δεκεμβρίου του τελευταίου έτους πριν από την υποβολή της ηλεκτρονικής αίτησης συναινετικής ρύθμισης οφειλών του παρόντος νόμου.
Βέβαια, ο αιτών μπορεί να αποδείξει ότι η εμπορική αξία της κύριας κατοικίας του είναι διαφορετική από την καταχωρισμένη στα βιβλία των πιστωτών, οπότε η εμπορική αξία καθορίζεται με βάση την αποδεικνυόμενη από αυτόν
Για τον καθορισμό του καταβλητέου ποσού της ρύθμισης κρίσιμη είναι η αξία του ποσοστού («ιδανικού μεριδίου») και εάν ο αιτών έχει επικαρπία ή ψιλή κυριότητα, το ήμισυ της αξίας της πλήρους κυριότητας.
Υποβολή Αίτησης
Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής, στην οποία υπάρχει πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. (http://www.keyd.gov.gr/) έως την 31η Δεκεμβρίου 2019.
Δεν επιτρέπεται η υποβολή δεύτερης αίτησης από το ίδιο φυσικό πρόσωπο, ακόμα και αν ο αιτών αιτείται με τη δεύτερη τη ρύθμιση διαφορετικών οφειλών σε σχέση με την πρώτη ή εξέπεσε της ρύθμισης που προέκυψε από την προηγούμενη.
Εάν υπάρχουν ελλείψεις ή σφάλματα της αίτησης, τα οποία δεν μπορούν να διορθωθούν με εισαγωγή των στοιχείων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, μπορεί η αίτηση να διαγραφεί και ταυτόχρονα να επανυποβληθεί.
Η αίτηση πρέπει να περιέχει:
- Πλήρη στοιχεία του αιτούντος (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση οικίας και εργασίας, Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης, Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας, αν είναι επιτηδευματίας, τηλέφωνο, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου).
- Στοιχεία του συζύγου και των εξαρτώμενων μελών του.
- Εισοδήματα του αιτούντος, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του από οποιαδήποτε πηγή και αιτία.
- Κατάλογο των πιστωτών, με ληξιπρόθεσμες ή μη απαιτήσεις, για τις οποίες έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης στην κύρια κατοικία, το οφειλόμενο ποσό ανά πιστωτή, την ημερομηνία, αναφορικά με την οποία προσδιορίζεται το ύψος της κάθε οφειλής, και τους συνοφειλέτες που ευθύνονται έναντι κάθε πιστωτή.
- Κατάλογο των περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα και στην αλλοδαπή του αιτούντα, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, πέραν της κύριας κατοικίας του αιτούντα, των μεταφορικών μέσων του αιτούντα και του συζύγου του, των καταθέσεων, των χρηματοπιστωτικών προϊόντων και των πολύτιμων μετάλλων σε νομίσματα ή ράβδους, του αιτούντος και του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών.
- Πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, δημόσιο βιβλίο), που είναι εγγεγραμμένα στην κύρια κατοικία του αιτούντος.
- Κατάλογο των πιστωτών με οφειλές ανεπίδεκτες ρύθμισης, έκαστος των οποίων (πιστωτών) έχει απαίτηση άνω των 2.000 ευρώ.
Πρέπει επίσης να περιλαμβάνεται δήλωση του αιτούντος, ότι:
Α) δεν εκδόθηκε οριστική απόφαση, που απέρριψε αίτησή του κατά το άρθρο 4 του ν. 3869/2010 (ν. Κατσέλη- Σταθάκη), λόγω δόλιας περιέλευσής του σε αδυναμία πληρωμής ή λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας ή που εξαίρεσε την κύρια κατοικία του από τη ρευστοποίηση κατά την παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3869/2010,
Β) οι οφειλές, των οποίων ζητεί τη ρύθμιση, δεν έχουν ρυθμιστεί σύμφωνα με τις διατάξεις για εξυγίανση επιχειρήσεων.
Δικαιολογητικά
Η αίτηση συνυπογράφεται υποχρεωτικά από το σύζυγο και τα εξαρτώμενα μέλη του αιτούντος ή τους νόμιμους αντιπροσώπους τους.
Ο αιτών συνοδεύει υποχρεωτικά την αίτησή του με τα εξής δικαιολογητικά:
- πιστοποιητικό βαρών της κύριας κατοικίας από το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο ή αντίγραφο του κτηματολογικού φύλλου αυτής.
- εάν ο οφειλέτης ή ο σύζυγός του είναι κύριος ή επικαρπωτής γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού, για το οποίο δεν προσδιορίζεται αξία ΕΝ.Φ.Ι.Α., συμπληρωμένο έντυπο υπολογισμού αξίας γηπέδου, υπογεγραμμένο από συμβολαιογράφο.
- εκτίμηση εκτιμητή εμπορικής αξίας της κύριας κατοικίας του, εάν διαφωνεί με την καταχωρημένη εμπορική αξία της κύριας κατοικίας στα βιβλία των πιστωτών.
Ο αιτών μπορεί επίσης να συνοδεύει την αίτησή του με οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, στοιχείο ή πληροφορία, τα οποία θεωρεί σημαντικά για την επιτυχία της διαδικασίας.
Άρση απορρήτου
Με την αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία, ο αιτών παρέχει άδεια για πρόσβαση, επεξεργασία και διασταύρωση των δεδομένων του, που είτε είναι στην αίτηση είτε στην κατοχή των συμμετεχόντων πιστωτών.
Η άρση του τραπεζικού απορρήτου αφορά περίοδο, η οποία ξεκινά πέντε έτη πριν από την οριστική υποβολή της αίτησης και διαρκεί μέχρι την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει ο αιτών.
Η άρση του φορολογικού απορρήτου αφορά χρονική περίοδο, η οποία ξεκινά πέντε έτη πριν από την οριστική υποβολή της αίτησης και διαρκεί μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας συναινετικής ρύθμισης .
Έναντι του Δημοσίου η άρση του απορρήτου εκτείνεται σε όλη τη χρονική διάρκεια της ρύθμισης.
Ψευδής δήλωση
Αν αποδεικνύεται με δημόσια έγγραφα ότι η υπεύθυνη δήλωση, είναι ψευδής, τότε, εφόσον η ανακρίβεια επιδρά στην επιλεξιμότητα του αιτούντος, η δικαστική ή η εξώδικη ρύθμιση θεωρείται αυτοδικαίως άκυρη.
Στην περίπτωση αυτή ο οφειλέτης εκπίπτει όλων των δικαιωμάτων βάσει της ρύθμισης, οφείλει να καταβάλει στον πιστωτή την οφειλή που προκύπτει από την αρχική σύμβαση (μειωμένη κατά τα ποσά που καταβλήθηκαν) και ο θιγόμενος πιστωτής μπορεί να επισπεύσει άμεσα αναγκαστική εκτέλεση.
Η εν λόγω οφειλή επιβαρύνεται με επιτόκιο πέντε τοις εκατό (5%).
Η Διοίκηση υποχρεούται να ανακαλέσει με αναδρομική ενέργεια την απόφαση, με την οποία εγκρίθηκε η συνεισφορά του Δημοσίου, αν αποδεικνύεται ότι η απόφαση στηρίχθηκε σε ψευδή στοιχεία.
Σε αυτήν την περίπτωση το Δημόσιο αναζητά από τον αιτούντα την καταβληθείσα συνεισφορά, η οποία επιβαρύνεται με επιτόκιο 5% από τον χρόνο καταβολής της.