Γιατί τρώμε μπακαλιάρο με σκορδαλιά την 25η Μαρτίου

Μπακαλιάρο σκορδαλιά τρώμα σήμερα, 25η Μαρτίου σε κάθε ελληνικό νοικοκυριό. Η ελληνική παράδοση ορίζει πως την ημέρα της 25ης Μαρτίου, της θρησκευτικής και εθνικής γιορτής της Ελλάδας, το οικογενειακό τραπέζι έχει ως κύριο φαγητό μπακαλιάρο με σκορδαλιά. Είναι το εθνικό φαγητό μας για τον εορτασμό και, έτσι, ανήμερα της 25ης Μαρτίου τιμάμε το αγαπημένο ελληνικό έθιμο. Η παράδοση αυτή κρατάει από τον 4ο αιώνα μ.Χ. περίπου. Μάλιστα, η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η παλαιότερη και πιο αυστηρή χρονική περίοδος νηστείας για την ορθόδοξη εκκλησία.

Από την καθιέρωσή της, περί τον 4ο αιώνα μ.Χ., προβλέπεται κατά τα μοναχικά πρότυπα ξηροφαγία με τους πιστούς να τρώνε μόνο μια φορά την ημέρα κι αυτή μετά τις 15:00 το μεσημέρι.

Κατά την περίοδο της Τεσσαρακοστής η νηστεία «σπάει» τρεις φορές, με σκοπό οι πιστοί να πάρουν δυνάμεις.

Η πρώτη από αυτές τις φορές είναι κατά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, όπως έχει καθιερωθεί η 25η Μαρτίου. Την ημέρα αυτή, λοιπόν, επιτρέπονται το ψάρι, το ελαιόλαδο και το κρασί.

Οι λόγοι που καθιέρωσαν τον μπακαλιάρο την 25η Μαρτίου ήταν καθαρά οικονομικοί και πρακτικοί. Στην ηπειρωτική χώρα, που δεν βρεχόταν από θάλασσα, οι κάτοικοι δεν μπορούσαν να προμηθεύονται φρέσκα ψάρια με την ευκολία που μπορούσαν τα νησιά και οι παράκτιες περιοχές.

Έτσι, ο παστός μπακαλιάρος, που μπορούσε να διατηρηθεί εκτός ψυγείου, ήταν η καλύτερη λύση και, επιπλέον ήταν πολύ φθηνός, γεγονός που τον έκανε ιδιαίτερα προσιτό σε όλους και που ανέβασε τη δημοφιλία του. Επομένως, ο παστός μπακαλιάρος ήταν η πιο εύκολη και οικονομική λύση.

Η ακριβής όμως αιτία για την επιλογή μπακαλιάρου κι όχι κάποιου άλλου ψαριού χάνεται στο παρελθόν. Μια άλλη ιστορική εκδοχή αναφέρει ότι ο παστός μπακαλιάρος κατέκλυσε την αγορά της χώρας μας κάπου στον 17ο με 18ο αιώνα, όταν οι Άγγλοι τον έφερναν εδώ σε μεγάλες ποσότητες για να πάρουν ως αντάλλαγμα σταφίδες. Το γεγονός ότι ήταν παστός έκανε πιο εύκολη τη συντήρησή του αλλά και την εξάπλωσή του σε όλη τη χώρα.