Δάνεια σε funds: Χαμηλή δόση ή κατάσχεση

Στην κόψη του ξυραφιού ακροβατούν χιλιάδες δανειολήπτες, οι οποίοι κινδυνεύουν να πέσουν στα νύχια των funds και να χάσουν την περιουσία τους.

Τραπεζικοί παράγοντες χαρακτηρίζουν καθοριστικής σημασίας το επόμενο τρίμηνο, επισημαίνοντας ότι η πορεία μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων βρίσκεται στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε, ότι τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα κάνουν «πρωταθλητισμό» στα κόκκινα δάνεια και έχουν αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για να μην κινδυνεύουν με ανακεφαλαιοποίηση.
Στόχος τους είναι η μείωση του δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων να πέσει κάτω από το 20% του χαρτοφυλακίου τους, για να προσεγγίσουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι στο 4%.
Παρά το γεγονός ότι η κατάσταση έχει βελτιωθεί, παράγοντες της αγοράς την χαρακτηρίζουν οριακή και υπογραμμίζουν την ανάγκη για λήψη μέτρων που θα βελτιώσουν την εικόνα των τραπεζών.
Αναφέρουν μάλιστα ότι όσοι δεν προχωρήσουν σε ρύθμιση του δανείου που δεν εξυπηρετούν θα βρεθούν με την πλάτη στον τοίχο, τονίζοντας ότι η περίοδος χάριτος έληξε οριστικά.
Το γεγονός αυτό καθιστά σαφές ότι οι τράπεζες είναι αποφασισμένες να σφίξουν ακόμη περισσότερο τη θηλιά στο λαιμό των δανειοληπτών για να τους υποχρεώσουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη.
Τα πιστωτικά ιδρύματα για να βελτιώσουν την εικόνα των χαρτοφυλακίων τους προχωρούν σε δύο κινήσεις που είναι οι εξής:

• πώληση κόκκινων δανείων σε ξένα funds, τα οποία έως το 2021 θα έχουν στη διάθεσή τους χαρτοφυλάκια ύψους 30 δισ. ευρώ,
• πλειστηριασμούς, τους οποίους θεωρούν κίνηση ματ, καθώς υποχρεώνουν όσους χρωστούν να ρυθμίσουν έστω και στο παρά πέντε την οφειλή τους.

Ο χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους οι τράπεζες για να προχωρήσουν σε ένα συνολικό ξεκαθάρισμα των κόκκινων δανείων είναι περίπου 18 μήνες, λόγω του αυστηρότερου πανευρωπαϊκού εποπτικού πλαισίου.

Ασφυκτικές πιέσεις
Αυτό σημαίνει ότι στο διάστημα αυτό οι πιέσεις  προς τους δανειολήπτες θα ενταθούν, καθώς η ελληνική αγορά κόκκινων δανείων προσεγγίζει τα 100 δισ. ευρώ και είναι η 4η μεγαλύτερη σε όγκο στην Ευρώπη.
Ενδεικτικό της πίεσης που ασκείται είναι και το γεγονός ότι έως το τέλος του έτους έχουν δρομολογηθεί 5.652 πλειστηριασμοί, εκ των οποίων οι 1.973 αφορούν κατοικίες.

Αγοράζουν φθηνά
Η στρατηγική των τραπεζών οδηγεί στο συμπέρασμα πώς όσοι δεν  δείξουν διάθεση συμμόρφωσης στους όρους που θα τους προταθούν για ρύθμιση, θα παραδίδονται στα ξένα funds.
Οι εταιρίες διαχείρισης είναι βέβαιο ότι από τη στιγμή που θα αγοράσουν ένα δάνειο θα επιχειρήσουν να το εκμεταλλευτούν με όσο το δυνατόν καλύτερο δυνατό τρόπο για τα συμφέροντά τους.
Το πρόβλημα για τους δανειολήπτες είναι ότι ενώ τα funds αγοράζουν από τις τράπεζες τα «πακέτα» των κόκκινων δανείων με μεγάλη έκπτωση, δεν δείχνουν ελαστική διάθεση όπως έκαναν οι τράπεζες στο παρελθόν.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων-ιδίως όταν εντοπίσουν περιουσιακά στοιχεία-, ακολουθούν μία σκληρή εισπρακτική πολιτική που φέρνει τους δανειολήπτες αντιμέτωπους με  κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.

Άνεση χρόνου
Το μεγάλο όπλο των funds είναι η υπομονή, λόγω του ότι έχουν αγοράσει πολύ χαμηλά και έτσι ούτε βιάζονται ούτε πιέζονται για να ξεφορτωθούν τα λεγόμενα προβληματικά δάνεια όπως συμβαίνει με τις τράπεζες.
Αυτή η άνεση χρόνου, τους δίνει τη δυνατότητα να ξεψαχνίζουν τους δανειολήπτες που απέφευγαν να πληρώνουν στις τράπεζες και να τους πιέζουν, θυμίζοντάς τους, τις υποχρεώσεις τους.

Πολιτική funds
Πώς λοιπόν θα επιβιώσουν οι περίπου 150.000 δανειολήπτες, οι οφειλές των οποίων θα περάσουν στα χέρια των funds και θα κινδυνεύσουν ακόμη και με κατάσχεση της περιουσίας τους;
Το σίγουρο είναι ότι οι εταιρίες διαχείρισης δεν προσφέρουν μεγάλο κούρεμα και «ξεψαχνίζουν» τόσο την κινητή όσο και την ακίνητη περιουσία του δανειολήπτη, ενώ αντιμετωπίζουν την κάθε περίπτωση ξεχωριστά.
Η πολιτική τους είναι να ζητούν από την πρώτη συνομιλία που έχουν με τον δανειολήπτη εκκαθαριστικά της φορολογικής δήλωσης για να δουν τόσο την οικονομική του κατάσταση όσο και την περιουσία του.
Στη συνέχεια αρχίζει το «σκανάρισμα» με βάση το άρθρο 953 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στο οποίο ορίζεται ποια κινητά περιουσιακά στοιχεία εξαιρούνται από την κατάσχεση και ποια μπορούν να κατασχεθούν.
Κατά συνέπεια, ο δανειολήπτης που δεν θα συνεργαστεί, μπορεί ανά πάσα στιγμή να χάσει από οικιακές συσκευές μεγάλης αξίας έως και το ΙΧ που έχει για τις μετακινήσεις του.
Ο έλεγχος είναι εξονυχιστικός, καθώς ξένες εξειδικευμένες εταιρείες και νομικά γραφεία, αναζητούν από καταθέσεις, μετοχές και ομόλογα έως οικόπεδα που υπάρχουν εντός και εκτός Ελλάδας.

Μικρό κούρεμα
Η εμπειρία που υπάρχει δείχνει ότι τα ξένα funds δεν προσφέρουν μεγάλα κουρέματα, αφού έχουν σύμμαχο το χρόνο και στόχος τους είναι να αποκομίσουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος.
Το «κούρεμα» που προσφέρουν είναι επιλεκτικό και μόνον όταν και εφόσον διαπιστώσουν ότι ο δανειολήπτης δεν έχει ούτε εισόδημα ούτε περιουσία εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας.

Χειροπόδαρα
Η διαπραγμάτευση με τα funds δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, καθώς πρόκειται για εταιρίες με συγκεκριμένη στρατηγική που έχει την εμπειρία να «λυγίσει» κάθε δανειολήπτη.
Αυτό που επιδιώκουν δεν είναι να πάρουν πίσω μόνον όσα έδωσαν στις τράπεζες και να έχουν και ένα μικρό κέρδος, αλλά να κερδίσουν όσο το δυνατόν περισσότερα.
Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκουν ένα μακράς διάρκειας, χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής, με μία σταθερή και χαμηλή μηνιαία δόση, αλλά για πολλά χρόνια, για να δέσουν χειροπόδαρα τον δανειολήπτη.

Το δίλημμα
Με δεδομένο ότι τα δάνεια όσων περάσουν στα χέρια των funds, περνάνε από «κόσκινο» γίνεται αντιληπτό ότι το δίλημμα που θέτουν σε όλους όσοι χρωστούν είναι «ή πληρώνετε ή η περιουσία σας κατάσχεται»
Στο στόχαστρο θα βρεθούν όσοι αρνούνται να συνεργαστούν μαζί τους, αλλά και αυτοί που ενώ ήρθαν σε συμφωνία, αρνούνται να την τηρήσουν και σταματούν τις πληρωμές.
Σ’ αυτή την περίπτωση και εφόσον δεν συμμορφωθούν στις υποδείξεις που θα τους γίνουν, το πιθανότερο είναι ότι θα κινδυνεύουν με κατασχέσεις και πλειστηριασμούς με πιο γρήγορες διαδικασίες, σε σχέση με τις τράπεζες.

Επιχειρηματικές οφειλές
Τα funds καλούν τους επιχειρηματίες για να βρουν λύση και συνήθως αυτό που ζητούν είναι να τους εκχωρηθούν οι εγγυήσεις του δανείου, δηλαδή το υποθηκευμένο ακίνητο ή να βρεθεί από κοινού- ή κατά μόνας- αγοραστής.
Στην περίπτωση κατά την οποία δεν υπάρξει συμφωνία, το fund βγάζει σε πλειστηριασμό τα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης ή προχωρά μέσω διαγωνισμού στην πώλησή τους.

Γενναίο κούρεμα
Τα funds έχουν το πρόσωπο του Ιανού, κάτι που σημαίνει ότι προσφέρουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες δανειοληπτών πολύ μεγάλα «κουρέματα» για να ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Προτείνουν μάλιστα «κούρεμα» που φτάνει ακόμη και το 90% σε δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις τα οποία έχουν περάσει στη διαχείρισή τους, από τις συστημικές τράπεζες.
Ωστόσο, το κέρδος τους και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι τεράστιο, λόγω του ότι έχουν αγοράσει τα δάνεια σε πολύ χαμηλή τιμή, της τάξεως των 4 με 5 σεντς στα 100, ενώ άλλη τόση είναι συνήθως η απαίτησή τους.
Η μεγάλη δυσκολία βέβαια είναι να εντοπίσουν τους δανειολήπτες που έχουν οφειλές σε πιστωτικές κάρτες και μικρά καταναλωτικά δάνεια, αφού ως επί το πλείστον είναι εξαφανισμένοι.
Στο πλαίσιο αυτό συνεργάζονται με εισπρακτικές εταιρείες ώστε να έρθουν σε συμφωνία μαζί τους και να υποχρεώσουν τους δανειολήπτες να βάλουν το χέρι στην τσέπη.

Μικρά περιθώρια
Το ερώτημα που θέτουν οι περισσότεροι δανειολήπτες είναι τι πρέπει να κάνουν για να μη βρεθούν τελείως απροστάτευτοι, όταν το δάνειό τους περάσει στα χέρια ξένων funds.
Ωστόσο, τα περιθώρια που έχουν στη διάθεσή τους είναι μικρά, κάτι πού γίνεται σαφές και από τις οδηγίες της Ένωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ).

Οι δανειολήπτες πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

• αναγγελία της μεταβίβασης δανείου γίνεται προς τους οφειλέτες και τους εγγυητές με κάθε πρόσφορο μέσο (δηλαδή πριν από τη μεταβίβαση ή την ανάθεση διαχείρισης του δανείου σε τρίτον, ο δανειολήπτης – καταναλωτής δεν «αιφνιδιάζεται»),
• στις περιπτώσεις πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων καθώς και σε περιπτώσεις ανάθεσης διαχείρισης δεν χειροτερεύει η ουσιαστική και δικονομική θέση του οφειλέτη και του εγγυητή και δεν επιτρέπεται η μονομερής τροποποίηση όρου σύμβασης καθώς και του επιτοκίου, πλην των περιπτώσεων στις οποίες έχουν προκαθοριστεί σταθερά κριτήρια προσδιορισμού του,
• ο δανειολήπτης – καταναλωτής δεν «φορτώνεται» μια δανειακή σύμβαση με δυσμενέστερους όρους από αυτούς του οποίους είχε αρχικά υπογράψει με την τράπεζα.

Εξώδικη πρόσκληση
Αναγκαία προϋπόθεση για να προσφερθούν προς πώληση οι απαιτήσεις των τραπεζών από μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι να έχουν προσκληθεί με εξώδικη πρόσκληση ο δανειολήπτης και ο εγγυητής.
Το διάστημα είναι 12 μήνες πριν από την προσφορά, να διακανονίσουν τις οφειλές τους βάσει γραπτής πρότασης κατάλληλης ρύθμισης με συγκεκριμένους όρους αποπληρωμής, σύμφωνα και με τις διατάξεις του Κώδικα Δεοντολογίας (ν.4224/2013 όπως αυτή ισχύει.
Κάθε νέος εκδοχέας απαιτήσεων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια και πιστώσεις, δηλαδή οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ) και οι Εταιρείες Απόκτησης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΑΑΔΠ) οφείλει να εκκινεί εκ νέου τη Διαδικασία Επίλυσης Καθυστερήσεων.
Είναι αυτοτελής υποχρέωση των Εταιρειών να εκκινούν εκ νέου τη διαδικασία που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας ανεξαρτήτως αν αυτή ξεκινήσει όσο το δάνειο το διαχειριζόταν η τράπεζα (πριν από την μεταβίβαση ή την ανάθεση διαχείρισης του δανείου σε τρίτον).