Δημόσιο: 2+7 μεγάλες αλλαγές – Νέο τοπίο για τους υπαλλήλους

Μεγάλες αλλαγές δρομολογούνται στον δημόσιο τομέα, προκειμένου να γίνει πιο ανταγωνιστικός και να καταφέρει να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της νέας και πιο σύνθετης εποχής.

Η νέα υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως δείχνει αποφασισμένη να προχωρήσει στις νέες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν από αξιολόγηση και μπόνους στους αποδοτικούς υπαλλήλους έως αυξήσεις μισθών.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή απαιτεί πολύ πιο σύνθετους ρόλους και στελέχη τα οποία κατανοούν και αντιλαμβάνονται το πως θα πρέπει να υλοποιηθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί.

Με βάση αυτά τα δεδομένα γίνεται αντιληπτό ότι πολύ σύντομα, το νέο δημόσιο, θα έχει πολύ πιο επιτελικό ρόλο, προκειμένου να είναι σε θέση να προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες.

Στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών, τονίζουν ότι οι αλλαγές θα ξεκινήσουν από τις αμοιβές, αλλά θα επεκταθούν σε ένα ευρύ φάσμα που θα αλλάξουν τις αντιλήψεις που κυριαρχούσαν στο δημόσιο επί δεκαετίες.

Όπως εξηγούν, η αλλαγή κουλτούρας είναι το “κλειδί” για να γίνει ελκυστικό το δημόσιο στους πολίτες, οι οποίοι ουκ ολίγες φορές ταλαιπωρούνται και χάνονται μέσα στον λαβύρινθο της γραφειοκρατίας.

Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογούνται 10+ 2 μεγάλες αλλαγές, οι οποίες θα αναδείξουν τις νέες προτεραιότητες της ηγεσίας του υπουργείου Εσωτερικών για το δημόσιο, ώστε να σπάσουν κατεστημένες νοοτροπίες.

 

 

Αυξήσεις στο δημόσιο

Η πρώτη μεγάλη αλλαγή αφορά στις αυξήσεις που θα δοθούν στους εργαζόμενους τους δημόσιου ως αναγνώριση της προσπάθειας που έχουν καταβάλει στα δύσκολα χρόνια της κρίσης που βίωσε η Ελλάδα.

Το γεγονός ότι είναι για τις πρώτες αυξήσεις μετά από 13 ολόκληρα χρόνια, καθιστά σαφές ότι η κυβέρνηση έχει αντιληφθεί ότι πρέπει να αυξηθεί η αγοραστική δύναμη των δημοσίων υπαλλήλων λόγω και της μεγάλης ακρίβειας.

Οι νέες αυξήσεις θα έρθουν από την 1η Ιανουαρίου του 2024 και θα είναι έως και 10%, κάτι που σημαίνει σχεδόν έναν επιπλέον μισθό το χρόνο, που θα δώσει ανάσες στην κατανάλωση.

Ειδικότερα, το νέο μισθολόγιο δίνει ονομαστική αύξηση 70 ευρώ το μήνα όλους τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, εξέλιξη που θα έχει ευεργετικές συνέπειες και στη σύνταξη που θα λάβουν στο τέλος του εργασιακού τους βίου.

Εκτός από την ονομαστική αύξηση της τάξης των 70 ευρώ, θα υπάρξουν κι άλλα οφέλη, τα οποία είναι τα εξής:

-το επίδομα τέκνων αυξάνεται από 20 έως 50 ευρώ,

-το επίδομα θέσης ευθύνης αυξάνονται 30%

-προωθούνται ειδικές ρυθμίσεις μισθολογικών αυξήσεων για τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, και για τα μέλη Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού των Πανεπιστημίων.

Η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι αυτοί που θα βγουν περισσότερο ωφελημένοι είναι κυρίως οι χαμηλόμισθοι και ιδίως όσοι έχουν παιδιά, αλλά και όσοι λαμβάνουν επίδομα θέσης ευθύνης.

Με βάση τα νέα δεδομένα από την 1η Ιανουαρίου του 2024

-ο μέσος δημόσιος υπάλληλος θα έχει όφελος που θα ανέρχεται σε 1.292 ευρώ μικτά το χρόνο

-στην περίπτωση που συνυπολογιστούν και οι επιπλέον αυξήσεις ή απαλλαγές που εφαρμόζονται από το 2023 τότε το όφελος (κατά μέσον όρο) για τους υπαλλήλους του δημοσίου αυξάνεται σε 2.084 ευρώ μικτά το χρόνο.

Σύμφωνα με την εξαγγελία για αύξηση 70 ευρώ σε όλους τους υπαλλήλους, οι νέοι εισαγωγικοί (κατώτατοι) μισθοί στο δημόσιο, για νεοπροσλαμβανόμενους χωρίς παιδί, αναμένεται να διαμορφωθούν ως εξής:

Κατά συνέπεια για τους υπαλλήλους της υποχρεωτικής ή και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το άμεσο όφελος ανέρχεται σε έναν «13ο μισθό» ετησίως.

Επίσης, μεγαλύτερο όφελος είναι βέβαιο ότι θα έχουν και υπάλληλοι με παιδιά, λόγω της αύξησης που θα υπάρξει στο οικογενειακό επίδομα.

Στην ουσία δηλαδή, με επιπλέον 240 ή 600 ευρώ το χρόνο, αναλόγως εάν έχουν 1 ή 2 και περισσότερα παιδιά, ένας χαμηλόμισθος υπάλληλος του δημοσίου, θα κερδίζει τουλάχιστον έως και έναν 14ο μισθό.

 

 

Επιλογή προϊσταμένων μέσω ΑΣΕΠ

Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή αφορά στον τρόπο επιλογής προϊσταμένων, προκειμένου να υπάρξει μεγαλύτερη αξιοκρατία και αξιοποίηση στελεχών της δημόσιας διοίκησης που είναι σε θέση να προσφέρουν περισσότερα.

Το σχέδιο της κυβέρνησης, αλλάζει ριζικά τα όσα ξέρουμε έως τώρα για το δημόσιο και βασίζεται σε τρεις άξονες που έχουν ως στόχο την αναμόρφωση του συστήματος επιλογής προϊσταμένων και διοικήσεων.

Οι τρεις αυτοί άξονες είναι οι εξής:

-Επιλογή με ηλεκτρονικό τρόπο υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ.

-Συμβόλαια απόδοσης στη βάση ετήσιας αξιολόγησης επίτευξης στόχων

-Δυνατότητα εφαρμογής bonus παραγωγικότητας και παύση σε περίπτωση μη ικανοποιητικής απόδοσης.

Η μεγάλη καινοτομία όμως έχει σχέση με το ότι η επιλογή των προϊσταμένων σε δημόσιες υπηρεσίες και διοικήσεις δημοσίων φορέων και συνολικά στο δημόσιο θα γίνεται μέσω διαγωνισμού στον ΑΣΕΠ και όχι με διοικητικά ή πολιτικά κριτήρια.

Κάθε προϊστάμενος δημόσιας υπηρεσίας ή διοικητής δημοσίου φορέα θα υπογράφει συμβόλαιο με το δημόσιο στο οποίο θα αποτυπώνονται οι στόχοι της υπηρεσίας ή του φορέα αντίστοιχα για ένα προσδιορισμένο χρονικό διάστημα πχ 3 έτη.

Στο πέρας αυτής της περιόδου, ο κάθε προϊστάμενος ή διοικητής θα αξιολογείται, προκειμένου να είναι σαφές εάν και κατά πόσο πέτυχε τους στόχους τους οποίους συμφώνησε στο συμβόλαιό του.

Στη συνέχεια:

-εάν έχει πετύχει τους στόχους που έχουν τεθεί, θα υπάρχει δυνατότητα καταβολής ενός μπόνους επιβράβευσης του προϊσταμένου ή του διοικητή,

-εάν δεν έχει πετύχει τους συμφωνηθέντες στόχων, θα προβλέπεται ακόμη και η παύση από τα καθήκοντά του.

Το ίδιο μοντέλο σύνδεσης της στόχων, αξιολόγησης και μπόνους ε εξαίρεση της δυνατότητας παύσης από τα καθήκοντα όποιου αποτυγχάνει να πετύχει τους στόχους-προωθείται και για το σύνολο του διοικητικού προσωπικού του δημοσίου.

Στο πλαίσιο αυτό, προωθείται η αξιολόγηση και η στοχοθεσία, με νέο σύστημα παρακίνησης-επιβράβευσης (bonus παραγωγικότητας), με επιτάχυνση της πειθαρχικής δικαιοσύνης.

Για πρώτη φορά εφαρμόζεται το νέο σύστημα στοχοθεσίας, με επικέντρωση στη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση των απαραίτητων δεξιοτήτων των υπαλλήλων και των προϊσταμένων για την εκπλήρωση των στόχων της οργανικής μονάδας.

Σημαντικός παράγοντας προς την κατεύθυνση αυτή είναι και η επανεκκίνηση της διαδικασία πιστοποίησης των Συμβούλων Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού.

Πρόκειται για έναν νέο θεσμό που θα λειτουργήσει ως σημείο επαφής στα Υπουργεία και λοιπούς φορείς του Δημοσίου για την εφαρμογή της αξιολόγησης στους φορείς αυτούς.

Έμφαση θα δοθεί και στη συνεχή επιμόρφωση των δημοσίων υπαλλήλων και για το λόγο αυτό δρομολογούνται πλούσια προγράμματα επιμόρφωσης δημοσίων υπαλλήλων.

“Κλειδί” προς την κατεύθυνση αυτή είναι η πολύτιμη συνδρομή του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, αλλά και στοχευμένο πρόγραμμα ενίσχυσης των δεξιοτήτων 250.000 δημοσίων υπαλλήλων.

 

 

Εκσυγχρονισμός για καλύτερη λειτουργία

Οι δύο αυτές αλλαγές ναι μεν είναι οι πιο σημαντικές καθώς δίνονται οικονομικά κίνητρα, αλλά δεν είναι τα μόνα που θα συμβάλουν τόσο στον εκσυγχρονισμό όσο και στην καλύτερη λειτουργία του δημοσίου.

Στα σκαριά βρίσκονται άλλες 7 σημαντικές παρεμβάσεις τις οποίες θα “τρέξει” το υπουργείο Εσωτερικών και αφορούν από τις προσλήψεις και τον ΑΣΕΠ έως την αξιολόγηση των υπηρεσιών του δημοσίου από τους πολίτες.

Ειδικότερα:

1.Καθιερώνεται νέα διαδικασία προσλήψεων: Έμφαση στη νέα διαδικασία θα δοθεί ως επί το πλείστον στους εκπαιδευτικούς και τους νοσηλευτές. Πρόκειται όπως γίνεται αντιληπτό, για δύο κρίσιμες ειδικότητες που αφορούν στη μόρφωση και την υγεία, τομείς όπου η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα ρίξει μεγάλο βάρος των πρωτοβουλιών που θα αναλάβει.

2. Εκσυγχρονισμός των πληροφοριακών συστημάτων του ΑΣΕΠ: Όπως έχει δηλώσει η Νίκη Κεραμέως θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις στην ταχύτητα των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ. Επίσης θα λαμβάνεται υπόψη ο αντίκτυπος των τεχνολογικών αλλά και οικονομικών αλλαγών για την πιο αποτελεσματική στελέχωση του δημοσίου.

3. Ανάπτυξη διαλειτουργικοτήτων για την αυτόματη επιβεβαίωση στοιχείων: Είναι ηλίου φαεινότερο ότι το δημόσιο δεν μπορεί να μένει σε νοοτροπίες δεκαετιών του ’70 και του 80, κάτι που σημαίνει άμεσος εκσυγχρονισμός στη διαλειτουργικότητά του ως προς την αυτόματη επιβεβαίωση στοιχείων

4.Ενίσχυση ΑΣΕΠ: Το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού θα ενισχυθεί και σε ανθρώπινους και σε υλικούς πόρους. Όπως είναι λογικό και όπως επιβάλλουν οι ανάγκες της νέας εποχής, έμφαση θα δοθεί στην εξέλιξη των δομών του και στα σύγχρονα εργαλεία της τεχνητής νοημοσύνης. Αυτά τα εργαλεία θεωρούνται κρίσιμα καθώς θα προβλέπουν τις ανάγκες του Δημοσίου και θα λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο των τεχνολογικών και οικονομικών αλλαγών, για την πιο αποτελεσματική στελέχωση του κρίσιμων φορέων.

5. Αξιολόγηση από τους πολίτες: Έμφαση θα δοθεί σε έναν νέο μηχανισμό, ο οποίος θα δείχνει ή καλύτερα θα αποτυπώνει τους δείκτες ικανοποίησης των πολιτών ως προς τις παρεχόμενος υπηρεσίες του δημοσίου στους πολίτες

6. Πειθαρχική Δικαιοσύνη: Αποτελεί κοινό μυστικό ότι η ατιμωρησία στο δημόσιο είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Για το λόγο αυτό, θα συσταθεί στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους ειδική μονάδα με την ενεργοποίηση ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής και με προφανή στόχο την ταχύτερη και κυρίως αποτελεσματική απονομή της πειθαρχικής δικαιοσύνης.

7. Νέα επίπεδα διακυβέρνησης: Παρά τα βήματα που έχουν γίνει, ουδείς αμφισβητεί ότι στο δημόσιο τομέα υπάρχουν μεγάλες αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων. Το αποτέλεσμα είναι ο πολίτης να μπερδεύεται, να χάνεται στη γραφειοκρατία και είτε να αργεί είτε να μην κάνει τελικά τη δουλειά του. Στο πλαίσιο αυτό, βασική επιδίωξη είναι ο βέλτιστος συντονισμός των διαφορετικών επιπέδων διακυβέρνησης μέσω της αποφυγής τυχόν αλληλοεπικαλύψεων αρμοδιοτήτων και της άρσης ενδεχόμενων ασαφειών.