Διπλωματική αντεπίθεση: Συμμαχίες – φρένο στις νέες προκλήσεις του Ταγίπ Ερντογάν

Σε εξαιρετικά κρίσιμη καμπή βρίσκονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις με την Αθήνα να προετοιμάζει μεθοδικά τις επόμενες κινήσεις της για να μπει φρένο στην αδιαλλαξία και την προκλητικότητα της Άγκυρας.

Κυβερνητικά στελέχη δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους για την ένταση του τουρκικού αναθεωρητισμού, σημειώνοντας ότι η γειτονική χώρα είναι αυτή που αποκλείει τις γέφυρες επικοινωνίας και συνεννόησης.

Το μήνυμα Μητσοτάκη στην Άγκυρα με τη φράση «ξέρουν όλοι ότι δεν μπορούν να παίζουν με την Ελλάδα», είχε ως στόχο να καταστήσει σαφές, ότι η χώρα μας δεν πρόκειται να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια. Ωστόσο, η επιθετική ρητορική, σε συνδυασμό με την προκλητική συμπεριφορά τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην Κύπρο, καθιστούν σαφές, ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει διάθεση να βάλει νερό στο κρασί του.

Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι ο «Σουλτάνος» επιχειρεί να κάνει το άσπρο μαύρο στο μεταναστευτικό φτάνοντας στο σημείο να κατηγορεί την Ελλάδα ότι έχει μετατρέψει το Αιγαίο σε νεκροταφείο προσφύγων. Η Αθήνα απάντησε στις προκλήσεις δια του Νίκου Δένδια δείχνοντας την Τουρκία ως υπεύθυνη για την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού, σημειώνοντας μάλιστα ότι είναι είναι η χώρα που απειλεί με πόλεμο.

Η επιθετική ρητορική ναι μεν αποδίδεται στο γεγονός ότι η γειτονική χώρα έχει εισέλθει σε προεκλογική περίοδο, αλλά άπαντες αφήνουν ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα για τις επιλογές που θα κάνει ο «Σουλτάνος». Η απομόνωσή του είναι κάτι παραπάνω από σαφής μετά και την απόφαση του Τζο Μπάιντεν για την πλήρη άρση του εμπάργκο στην πώληση όπλων που είχε επιβληθεί εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1987.

Η αμήχανη αντίδραση της Άγκυρας που έκανε λόγο για ράλι εξοπλισμών στην Κύπρο και μέτρα για την προστασία των Τουροκύπριων, είναι βέβαιο ότι θα τον φέρει σε ακόμη πιο δύσκολη θέση ενόψει των εκλογών στη γείτονα.

Συνέλευση ΟΗΕ

Σε αυτή την εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία, η Αθήνα προετοιμάζει τη στρατηγική της με στόχο να στείλει το μήνυμα ότι η Ελλάδα σε αντίθεση με την Τουρκία είναι μια χώρα που σέβεται το διεθνές δίκαιο.

Μια πρώτη γεύση της στρατηγικής των συμμαχιών, δίνει η Αθήνα μέσω της Γενικής Συνέλευσης του  ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, καθώς βασικός της στόχος είναι η ενδυνάμωση των συμμαχιών.

Η στρατηγική αυτή γίνεται αντιληπτή από:
-την υποψηφιότητα της χώρα μας για μια θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την περίοδο 2025 – 2026,
-την υποψηφιότητα για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων την περίοδο 2028 – 2030 και
-την Προεδρία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το 2035.

Η 6η Οκτωβρίου

Η Αθήνα αποδίδει μεγάλη σημασία και στη συμμετοχή του πρωθυπουργού στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας (ΕΠΚ) που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Οκτωβρίου.

Η Σύνοδος, θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ, στην οποία θα συμμετάσχουν και χώρες που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μεταξύ αυτών, η Ελβετία, η Αλβανία και το Αζερμπαϊτζάν. Σύμφωνα με πληροφορίες στη Σύνοδο αναμένεται να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την έναρξη διαλόγου μεταξύ του πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου, που έχει μπει «πάγος» από τον δεύτερο.

Η όποια επικοινωνία των δύο ηγετών γίνεται μέσω φορτισμένων ομιλιών και συνεντεύξεων, κάτι που έγινε σαφές και από την ομιλία του Κ. Μητσοτάκη στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Ζητούμενο είναι εάν ο Ερντογάν θα αλλάξει στρατηγική, αφήνοντας ανοικτό κάποιο «παράθυρο», καθώς ξέρει ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να περιθωριοποιηθεί πλήρως σε διπλωματικό επίπεδο.

Ο πρωθυπουργός θα πάει πολύ καλά προετοιμασμένος για να στείλει το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι μια ειρηνική χώρα που δεν είναι όμως διατεθειμένη να ανεχτεί παιχνίδια εις βάρος των εθνικών της συμφερόντων.

Επιβολή κυρώσεων

Κρίσιμος σταθμός για την Αθήνα σ’ αυτό το ιδιότυπο διπλωματικό μπρα ντε φερ με την Τουρκία είναι χωρίς αμφιβολία το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που αναμένεται να διεξαχθεί στις Βρυξέλλες στις 20 και 21 Οκτωβρίου.

Ο πρωθυπουργός δείχνει αποφασισμένος να θέσει προ των ευθυνών της την Ε.Ε. τονίζοντας ότι δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές τέτοιες συμπεριφορές εκ μέρους της Τουρκίας από την Ευρώπη. Δεν αποκλείεται μάλιστα να ζητήσει και την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να οδηγήσει σε πλήρη απομόνωση τον κ. Ερντογάν.

Συναλλαγές «Σουλτάνου»

Ο «Σουλτάνος» πάντως μόνον εύκολος αντίπαλος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς έχει αποδείξει ουκ ολίγες φορές ότι και απρόβλεπτος είναι και ξέρει πώς εάν μπει «σφήνα» μπορεί να εκμεταλλεύεται καταστάσεις προς όφελός του.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλωστε έχει αλλάξει τα δεδομένα και στο πλαίσιο αυτό, γερμανικές επιχειρήσεις ελπίζουν σε νέες συναλλαγές με την Τουρκία για να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της γερμανικής Handelblatt, αντί για τη φθηνή αλλά αβέβαιη παράδοση εμπορευμάτων από τη μία άκρη της Γης στην άλλη, το ζητούμενο πλέον είναι οι μικρές αποστάσεις. Με δεδομένο ότι πολλές τουρκικές επιχειρήσεις αντιλήφθηκαν από νωρίς -ήδη από τις αρχές της πανδημίας- τις δυνατότητές που έχουν για αύξηση των συναλλαγών, ίδρυσαν νέα παραρτήματα.

Σε αυτό το πλαίσιο, όπως επισημαίνει η εφημερίδα, γερμανικές επιχειρήσεις ελπίζουν σε νέες συναλλαγές με την Τουρκία, τα λιμάνια της οποίας γίνονται ολοένα και πιο σημαντικά στη Μαύρη Θάλασσα.

Ο Ταγίπ Ερντογάν δείχνει έτοιμος να τα παίξει για άλλη μια φορά όλα για όλα, αλλά στην παρούσα φάση είναι δύσκολο να πάρει με το μέρος του τη Γερμανία, λόγω του  ότι η χώρα αυτή ζητάει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στα ενεργειακά.