Εφορία: Ποιες καταθέσεις γλιτώνουν τον έλεγχό της – Οι αποφάσεις του ΣτΕ

Με δύο πρόσφατες αποφάσεις, το Συμβούλιο της Επικρατείας έθεσε οριστικό τέλος στις αμφισβητήσεις, κρίνoντας ότι η πενταετής προθεσμία ισχύει για όλες τις υποθέσεις, εκτός από αυτές που περιλαμβάνουν νέα συμπληρωματικά στοιχεία.

Πλέον, οι καταθέσεις σε τράπεζες, τα εμβάσματα και γενικά οι κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών του 2018 και των προηγούμενων ετών είναι προστατευμένες από τον έλεγχο της εφορίας, καθώς το δικαίωμα της ΑΑΔΕ να τις ελέγξει και να εκδώσει Πράξεις Προσδιορισμού Φόρου έχει παραγραφεί.

Αν και υπήρχαν αμφιβολίες για την ακριβή διάρκεια της παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων, οι πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ καθορίζουν ότι η πενταετία ισχύει για όλες τις περιπτώσεις, εκτός από εκείνες που περιλαμβάνουν νέα στοιχεία που δεν ήταν γνωστά στις φορολογικές αρχές κατά την πενταετία και δεν μπορούσαν να είχαν αποκτήσει πρόσβαση σε αυτά.

Ακόμη το ΣτΕ (1726/2024), ακύρωσε φόρους και πρόστιμα σε φορολογούμενο, από τον οποίο κατασχέθηκαν βιβλία και στοιχεία εντός της πενταετίας, από τα οποία αποδείχτηκε ότι εξέδωσε και έλαβε πλαστά και εικονικά τιμολόγια και του επιβλήθηκαν φόροι και πρόστιμα ύψους άνω των 900.000 ευρώ.

Όμως, παρότι ο έλεγχος ξεκίνησε το 2009, για υπόθεση που αφορούσε στο έτος 2006, εντούτοις, η Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού του Φόρου, κοινοποιήθηκε στον υπόχρεο το 2015.

Καθώς η πενταετία είχε συμπληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2012, το ΣτΕ έκρινε ότι η υπόθεση παραγράφηκε, παρά το γεγονός ότι τα εικονικά τιμολόγια αποτελούν συμπληρωματικά στοιχεία.

Ο λόγος είναι, πως τα «πειραγμένα» τιμολόγια ήταν γνωστά στον φορολογικό έλεγχο εντός της πενταετίας, αλλά η εφορία καθυστέρησε να επεξεργαστεί τα στοιχεία και να κοινοποιήσει την Πράξη στον υπόχρεο.

Σε άλλη υπόθεση, το ΣτΕ (1238/2024) επανέλαβε, ότι οι κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών στην ημεδαπή από τις οποίες προκύπτει εισόδημα που δεν είχε δηλωθεί, δεν συνιστούν συμπληρωματικά στοιχεία που να δικαιολογούν την επέκταση από πέντε σε δέκα χρόνια του δικαιώματος του Δημοσίου να καταλογίσει φόρους και πρόστιμα.

Η ΑΑΔΕ υποστήριξε πως, οι αδικαιολόγητες καταθέσεις, αφορούν μεν έτος το οποίο ήταν πέραν της πενταετίας, αλλά εντοπίστηκαν από προληπτικό έλεγχο που έγινε εντός της πενταετίας, πλην όμως καθυστέρησε η βεβαίωση των φόρων και των προστίμων. Όμως, το ΣτΕ απέρριψε την προσφυγή του Δημοσίου, τονίζοντας ότι ο εντοπισμός και ο καταλογισμός των φόρων θα πρέπει να γίνει εντός της πενταετίας.

Πώς γλιτώνουν οι καταθέσεις

Στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 31 Δεκεμβρίου 2024 παραγράφηκε το δικαίωμα της Εφορίας να ελέγξει, να καταλογίσει και να κοινοποιήσει φόρους και πρόστιμα στους φορολογούμενους, για τυχόν ύποπτες κινήσεις των τραπεζικών τους λογαριασμών το έτος 2018.

Αυτό σημαίνει ότι πλέον οι φορολογούμενοι, ανεξάρτητα εάν τα ποσά των καταθέσεών τους ή των εμβασμάτων που δέχτηκαν ή απέστειλαν, δικαιολογούνται από τα εισοδήματα που δήλωσαν το 2018 ή τα προηγούμενα έτη, η Εφορία δεν μπορεί να τους καταλογίσει φόρους και πρόστιμα.

Στο πλαίσιο αυτό, από φέτος η προσοχή της Εφορίας στρέφεται στον έλεγχο των τραπεζικών λογαριασμών των ετών 2019 και μετά, καθώς, το έτος 2019 παραγράφεται στις 31 Δεκεμβρίου 2025.

Δύσκολα επεκτείνεται στη δεκαετία

Με βάση τη νομοθεσία, όπως έχει διαμορφωθεί έως τώρα από τη νομολογία, ο χρόνος παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων είναι η πενταετία. Αυξάνεται όμως στη δεκαετία, όταν οι φορολογικές αρχές βρουν «συμπληρωματικά στοιχεία» τα οποία δεν θα μπορούσαν να είναι σε γνώση της εφορίας εντός της πενταετίας.

Όμως, με βάση τη νομολογία που έχουν διαμορφώσει οι δικαστικές αποφάσεις, δεν θεωρούνται «συμπληρωματικά στοιχεία» και, συνεπώς, δεν μπορούν να επεκτείνουν τον χρόνο της παραγραφής από τα 5 στα 10 χρόνια, εκείνα που αφορούν:

Κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών σε εγχώριες τράπεζες, καθώς η ΑΑΔΕ είχε τον χρόνο (πενταετία) να ερευνήσει τα στοιχεία από τις ελληνικές τράπεζες.

Εμβάσματα τα οποία έφυγαν από ελληνικές προς ξένες τράπεζες.

Αντίθετα, μέχρι τη δεκαετία μπορεί να φτάσει η περίοδος παραγραφής για τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών, που βρίσκονται σε τράπεζες του εξωτερικού, καθώς τα δικαστήρια έχουν κρίνει πως οι ελληνικές φορολογικές αρχές δεν είχαν τη δυνατότητα να τις ελέγξουν εντός της πενταετίας και άρα μένουν ανοιχτές.

Αυτό σημαίνει πως παραγράφηκαν στο τέλος του 2024 οι κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών του εξωτερικού του έτους 2012 και προηγούμενων ετών, ενώ «ανοιχτοί» είναι οι λογαριασμοί των ετών 2013 και μετά.