Κεντρικό Θέμα
Η Σήραγγα του Υμηττού: Από τα Δοκιμαστικά Τούνελ στην Ιστορία της Αττικής
Η διάνοιξη σήραγγας στον Υμηττό υπήρξε ένα από τα πιο επίμαχα και πολυσυζητημένα έργα υποδομής της Αττικής, με τη συζήτηση να ξεκινά ήδη από τη δεκαετία του 1970. Το έργο που αφορούσε τη σύνδεση των Μεσογείων με τη Γλυφάδα και, τελικά, με το αεροδρόμιο του Ελληνικού, απασχόλησε τις τοπικές κοινωνίες για πάνω από 40 χρόνια, με τα πρώτα διερευνητικά τούνελ να ανοίγονται το 1979.
Η Ιδέα της Σύνδεσης: Σχέδια για ένα Σύγχρονο Δίκτυο Υποδομών
Από τη δεκαετία του 1970, οι τοπικές αρχές προγραμματίζανε τη διάνοιξη τούνελ που θα συνέδεε το Κορωπί με τη Γλυφάδα, εξυπηρετώντας κυρίως τις μεταφορές προς το αεροδρόμιο του Ελληνικού και, αργότερα, το νέο αεροδρόμιο Σπάτων. Το έργο φαινόταν να προσφέρει μια βελτίωση στη συνδεσιμότητα μεταξύ των ανατολικών και νοτίων προαστίων της Αθήνας, καθώς και μια σημαντική εναλλακτική για τους κατοίκους της περιοχής που ήθελαν να προσεγγίσουν το αεροδρόμιο της Αθήνας.
Το Σχέδιο και η Πρώτη Δοκιμαστική Διάνοιξη το 1979
Η τοποθεσία που επιλέχθηκε για την πρώτη διάνοιξη ήταν στο διάσελο του Σταυρού, κοντά στην αρχαία Σφηττία Οδό – τον δρόμο που διέσχιζε τον Υμηττό από τη χαμηλότερη περιοχή του, συνδέοντας το Κορωπί με τη Γλυφάδα. Η Σφηττία Οδός αποτέλεσε ένα φυσικό μονοπάτι που συνδέει τις δύο περιοχές, καθιστώντας τη μια ιδανική τοποθεσία για τη διεξαγωγή των πρώτων δοκιμαστικών τούνελ.
Το 1979, κατασκευάστηκαν δύο τούνελ μήκους 60 μέτρων πάνω από τη Γλυφάδα, με στόχο να συνδεθούν με ένα τρίτο τούνελ μήκους 130 μέτρων που ανοιγόταν ταυτόχρονα στη Ντούκα, κοντά στο Σέσι. Οι πρώτες έρευνες έδειξαν ότι το έργο θα μπορούσε να προχωρήσει, αλλά το σχέδιο τελικά ναυάγησε, πιθανώς λόγω του υψηλού κόστους και των αντιδράσεων από τις τοπικές κοινωνίες, οι οποίες διαμαρτύρονταν για τις πιθανές επιπτώσεις στις ιδιοκτησίες τους και το περιβάλλον.
Ανεξερεύνητες Επιπτώσεις και Ολοκληρωμένη Εγκατάλειψη
Παρά το γεγονός ότι το σχέδιο δεν προχώρησε, οι δοκιμαστικές σήραγγες παρέμειναν ανοιχτές για αρκετό καιρό, ενώ τα έργα είχαν προχωρήσει σε σημαντικό βάθος. Η τοποθεσία του έργου, όπως και τα πρώτα τούνελ, παρέμειναν στον Υμηττό και, σήμερα, αποτελούν ένα ενδιαφέρον σημείο για ιστορικούς και αρχαιολόγους. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της διάνοιξης της κύριας σήραγγας, ανακαλύφθηκε ένα μικρό σπήλαιο, το οποίο προσδίδει ένα ιδιαίτερο χαρακτήρα στην περιοχή και ενδεχομένως ανατρέπει τις παραδοχές για την προέλευση των τούνελ.
Σήμερα: Η Κληρονομιά του Υμηττού και η Συνεχιζόμενη Αντίδραση των Τοπικών Κοινωνιών
Παρά την αρχική αποτυχία, το έργο της διάνοιξης σήραγγας στον Υμηττό δεν έχει ξεχαστεί. Σήμερα, οι τοπικές κοινωνίες συνεχίζουν να εκφράζουν ανησυχίες για τις νέες προτάσεις και τη δυνατότητα συνέχισης του έργου, ενώ οι αντιδράσεις σε νέα σχέδια παραμένουν έντονες. Το ζήτημα της αναγκαίας ανάπτυξης υποδομών στην περιοχή συνεχίζει να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης, καθώς οι ανάγκες μετακίνησης στην Αττική εντείνονται, αλλά η προστασία του φυσικού τοπίου και των τοπικών κοινοτήτων παραμένει προτεραιότητα.
Η ιστορία των τούνελ στον Υμηττό είναι μια ενδιαφέρουσα πτυχή του αστικού σχεδιασμού στην Αττική και αποδεικνύει τη δυσκολία υλοποίησης μεγάλων έργων σε περιοχές με έντονες τοπικές αντιδράσεις και περιβαλλοντικές ανησυχίες.