Κοινωνικό μέρισμα: Ποιοι θα πάρουν φέτος «μποναμά»

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για τις τελικές αποφάσεις που θα λάβει η κυβέρνηση ως προς το κοινωνικό μέρισμα το οποίο θα δώσει μικρή ανάσα σε χαμηλόμισθους, χαμηλοσυνταξιούχους και άνεργους.

Στο υπουργείο Οικονομικών έχει σημάνει κόκκινος συναγερμός, καθώς το τοπίο ως προς τους δικαιούχους θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το αργότερο, έως τα τέλη του μήνα.
«Δουλεύουμε πυρετωδώς σύντομα θα είμαστε έτοιμοι», έλεγε με νόημα στον «Χτύπο» παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών και σημείωνε ότι στόχος είναι να αντιμετωπιστούν οι όποιες στρεβλώσεις.
Διαβεβαίωνε επίσης ότι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα οι φήμες ότι δεν θα χορηγηθεί το μέρισμα και παρέπεμπε στις σχετικές δηλώσεις που έχει κάνει ο πρωθυπουργός επί του θέματος.
Όπως γίνεται αντιληπτό η αγωνία έχει χτυπήσει κόκκινο, καθώς ουδείς είναι σε θέση να πει με βεβαιότητα τι θα αλλάξει σε σχέση με πέρυσι και ποιοι θα λάβουν τον «μποναμά» του κοινωνικού μερίσματος.
Σε κάθε περίπτωση είναι ζήτημα ημερών οι οριστικές αποφάσεις σχετικά με το πότε θα ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα  για την υποβολή αιτήσεων χορήγησης Κοινωνικού Μερίσματος.

Ειδικότερα:

• Οι αιτήσεις θα αρχίσουν να υποβάλλονται από τις αρχές Δεκεμβρίου.
• Τα χρήματα στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων, θα πιστωθούν έως τα μέσα του επόμενου μήνα.

Λιγότερα χρήματα
Τα σενάρια δίνουν και παίρνουν,  αλλά όλα πλέον συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι παρά και το φετινό υψηλό πλεόνασμα, το τελικό κονδύλι, θα είναι μικρότερο σε σχέση με τα 800 εκ. ευρώ που δόθηκαν πέρυσι.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξή του στον αρθρογράφο των «New York Times»,  Roger Cohen, είχε πει ότι το όποιο πλεόνασμα θα δοθεί τον Δεκέμβριο για την στήριξη των πολιτών.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας από την πλευρά του έχει προσδιορίσει το ποσό που θα χορηγηθεί περίπου στα 300 εκ. ευρώ για να δοθεί βοήθεια στους μη έχοντες.
«Θα δούμε στο τέλος του χρόνου τις δημοσιονομικές δυνατότητες και τα χρήματα θα κατευθυνθούν εκεί που πρέπει», είχε πει ο κ. Πέτσας και με τον τρόπο του άφηνε όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά για τους δικαιούχους.
Πέρυσι τα ποσά που δόθηκαν στους δικαιούχους άρχισαν από τα 200 ευρώ και έφταναν έως και τα 1.200, αλλά το κονδύλι, ήταν πολύ μεγαλύτερο σε σχέση με το φετινό.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι:

• είτε οι δικαιούχοι θα είναι πολύ λιγότεροι σε σχέση με αυτούς που πήραν πέρυσι κοινωνικό μέρισμα,
• είτε τα τελικά ποσά που θα δοθούν θα είναι πολύ μικρότερα για να πάρουν όλοι από κάτι.

Δύσκολο σταυρόλεξο
Τα δεδομένα αυτά εξηγούν σε μεγάλο βαθμό γιατί το τοπίο είναι θολό και γιατί το οικονομικό επιτελείο κάνει αγώνα δρόμου προκειμένου να βρει λύση που δεν θα προκαλέσει κοινωνική δυσαρέσκεια.
Η λύση του σταυρόλεξου είναι εξαιρετικά πολύπλοκη, άπαντες όμως στην κυβέρνηση «ποντάρουν» στο πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο στο 9μηνο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου διαμορφώθηκε στα 4,48 δισ. ευρώ.
«Γαλάζιοι βουλευτές», τονίζουν ότι σε συνεννόηση με τους Θεσμούς θα βρεθεί η βέλτιστη λύση, προκειμένου και να ενισχυθεί η κοινωνική συνοχή και να εκτελεστεί χωρίς προβλήματα ο προϋπολογισμός.

Υπεραπόδοση
Το ερώτημα που τίθεται είναι ποιοι θα είναι δικαιούχοι, με δεδομένο ότι η υπεραπόδοση στα έσοδα το μόνο που εξασφαλίζει είναι μια μικρή αύξηση στο κονδύλι που θα διατεθεί.
Από τη στιγμή λοιπόν που θα είναι πολύ μικρότερο σε σχέση με τα 800 εκ. ευρώ που δόθηκαν πέρυσι, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα το λάβουν όσοι ανήκουν σε κοινωνικά ασθενέστερα στρώματα.

Βασικός σχεδιασμός
Ο βασικός σχεδιασμός προβλέπει την χορήγησή του σε όσους έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, αλλά δεν θα πρέπει να αποκλείονται εκπλήξεις στην περίπτωση που το τελικό ποσό αυξηθεί.
Την τελική απόφαση ασφαλώς θα την πάρει ο πρωθυπουργός, αλλά οι πληροφορίες λένε ότι η εισήγηση που έχει δεχτεί προβλέπει τη χορήγηση μερίσματος στις εξής κατηγορίες:

• Χαμηλοσυνταξιούχους λόγω του ότι τα βγάζουν πολύ δύσκολα.
• Κοινωνικά και οικονομικά ασθενέστερους, χαμηλόμισθους, δικαιούχους του κοινωνικού επιδόματος αλληλεγγύης.

Οι Θεσμοί
Οι επαφές  με τους Θεσμούς είναι σε πλήρη εξέλιξη, καθώς οι αποφάσεις θα ληφθούν μετά από συνεννόηση μαζί τους, λόγω του ότι ο πρωθυπουργός δεν θέλει να υπάρξουν αναταράξεις στην οικονομία.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι Θεσμοί επιθυμούν το κοινωνικό μέρισμα να το πάρει η δεύτερη κατηγορία  των κοινωνικά ασθενέστερων δηλαδή, αλλά ξεκαθαρίζουν ότι την τελική απόφαση θα την έχει η κυβέρνηση.
Η θέση των Θεσμών υπέρ της δεύτερης κατηγορίας έχει την εξήγησή της στο γεγονός ότι οι συνταξιούχοι έχουν ήδη εξασφαλίσει το επίδομα της 13ης  σύνταξης που πήραν τον Ιούνιο.

Κριτήρια
Ζητούμενο για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, είναι και τα κριτήρια βάσει των οποίων θα χορηγηθεί φέτος κοινωνικό μέρισμα, όπου το τοπίο παραμένει επίσης θολό.
Η εισήγηση που υπάρχει -χωρίς όμως να πρόκειται για τελική απόφαση-, είναι να υιοθετηθούν κριτήρια ανάλογα με αυτά που ισχύουν για το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
Ο βασικός πυρήνας αυτής της πρότασης είναι να υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία καθορίζονται από την κινητή και ακίνητη περιουσία που έχει το κάθε νοικοκυριό.
Ο κανονισμός για τη χορήγηση του ΚΕΑ που έχει τεθεί σε εφαρμογή από τις 20 Νοεμβρίου, προβλέπει πολύ συγκεκριμένες προϋποθέσεις οι οποίες καθορίζονται από αντικειμενικά κριτήρια, που είναι τα εξής:

• Ακίνητη περιουσία: Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει το ποσό των 90.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.
• Κινητή περιουσία: Η αντικειμενική δαπάνη της κινητής περιουσίας του νοικοκυριού (ΙΧ, δίκυκλο, κλπ) δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 6.000 ευρώ. Το συνολικό ύψος εισοδήματος ή καταθέσεων του νοικοκυριού ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.λπ. είναι μέχρι ένα πολύ χαμηλό ποσό έως έξι μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης.

Τα όρια
Έτσι για μονοπρόσωπο νοικοκυριό το όριο είναι 1.200 ευρώ, ενώ για τα νοικοκυριά με  δύο ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος, το ποσό ανεβαίνει στα 1.800 ευρώ.

• Για τα νοικοκυριά με δύο ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη, το ποσό είναι 2.100 ευρώ.

• Για τα νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και δύο ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη, το όριο είναι στα 2.400 ευρώ.

• Για νοικοκυριά από τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή δύο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τέσσερα ανήλικα μέλη, το όριο αυξάνεται στα 2.700 ευρώ.

• Για τα νοικοκυριά από τέσσερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και τέσσερα ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με πέντε ανήλικα μέλη, το όριο φτάνει στα 3.000 ευρώ.
Όπως γίνεται αντιληπτό στην περίπτωση που το συγκεκριμένο σενάριο γίνει αποδεκτό τα δεδομένα θα αλλάξουν άρδην και ο τελικός αριθμός όσων θα λάβουν κοινωνικό μέρισμα θα είναι πολύ μικρός. Στην ουσία δηλαδή, το βοήθημα θα λάβουν όσοι βρίσκονται ή είναι κάτω από τα όρια της φτώχειας και θα αποκλειστεί η μεγάλη πλειονότητα όσων το έλαβαν πέρυσι.

Ο αποκλεισμός θα αφορά κάποιες από τις κατηγορίες που είχαν λάβει το 2018 τα εξής ποσά:
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό (ένας ενήλικας μόνος)
Εισόδημα 0 – 5.000 ευρώ ενίσχυση 450 ευρώ
Εισόδημα 5.000 – 7.000 ευρώ ενίσχυση 350 ευρώ
Εισόδημα 7.000 – 9.000 ευρώ ενίσχυση 250 ευρώ

Δυο ενήλικα μέλη (π.χ. ζευγάρι χωρίς παιδιά):
Εισόδημα 0 – 7.500 ευρώ ενίσχυση 675 ευρώ
Εισόδημα 7.500 – 10.500 ευρώ ενίσχυση 525 ευρώ
Εισόδημα 10.500 – 13.500 ευρώ ενίσχυση 375 ευρώ

Δύο ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος (π.χ. ζευγάρι με παιδί)
Εισόδημα 0 – 8.750 ευρώ ενίσχυση 787 ευρώ
Εισόδημα 8.750 – 12.250 ευρώ ενίσχυση 612 ευρώ
Εισόδημα 12.250 – 15.750 ευρώ ενίσχυση 437 ευρώ

Τρία ενήλικα μέλη ή δυο ενήλικα και δυο ανήλικα μέλη (π.χ. ζευγάρι με δυο παιδιά)

Εισόδημα 0 – 10.000 ευρώ ενίσχυση 900 ευρώ
Εισόδημα 10.000 – 14.000 ευρώ ενίσχυση 700 ευρώ
Εισόδημα 14.000 – 18.000 ευρώ ενίσχυση 500 ευρώ

Τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή δυο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη (π.χ. ζευγάρι με τρία παιδιά)
Εισόδημα 0 – 11250 ευρώ ενίσχυση 1012.5 ευρώ
Εισόδημα 11.250 – 15.750 ευρώ ενίσχυση 787 ευρώ
Εισόδημα 15.750 – 20.250 ευρώ ενίσχυση 562 ευρώ.

Επιχειρήσεις
Το σίγουρο είναι ότι μέρισμα θα εισπράξουν στο τέλος του χρόνου και οι επιχειρήσεις, αφού θα τους επιστραφεί το 5% του φόρου εισοδήματος του 2020, το οποίο έχουν προκαταβάλει.
Πάντως το συγκεκριμένο ποσό δεν θα προέλθει από το υπερπλεόνασμα, αλλά από τον κανονικό προϋπολογισμό, κάτι που σημαίνει ότι θα «απελευθερωθεί» δημοσιονομικός χώρος.

Δύο όπλα
Η κυβέρνηση προκειμένου να αναχαιτίσει τις όποιες αντιδράσεις διαθέτει ακόμη δύο όπλα τα οποία έχουν σχέση με το πετρέλαιο θέρμανσης και το επίδομα γέννας.
Το πρώτο θα είναι αυξημένο φέτος, με προϋπολογισμό 68 εκατ. ευρώ και τα σχετικά ποσά θα καταβληθούν σχεδόν στο σύνολό τους -90%, το αργότερο έως τις 10 Δεκεμβρίου.
Το δεύτερο προβλέπει την χορήγηση επιδόματος ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020, εκ των οποίων τα 1.500 ευρώ θα δίνονται άμεσα.