Λογαριασμοί στην τράπεζα: Πώς θα αυξήσετε τον “ακατάσχετο” – Τι αλλάζει για όσους χρωστούν στην εφορία

Θηλιά για χιλιάδες οφειλέτες αποτελούν τα χρέη στην εφορία, σε μια συγκυρία κατά την οποία η μεγάλη πλειονότητα της κοινωνίας αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι η ενεργειακή κρίση σε συνδυασμό με την ακρίβεια έχει προκαλέσει τεράστιες ανατροπές σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να κυριαρχεί μεγάλη αβεβαιότητα και ανασφάλεια. Παράγοντες της αγοράς δεν κρύβουν τον προβληματισμό και την αγωνία τους και εκφράζουν φόβους για μια νέα γενιά “κόκκινων” φορολογικών χρεών που θα φέρει τα πάνω κάτω στον προϋπολογισμό του κράτους.

Πρόσφατα στοιχεία από την ΑΑΔΕ δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος, καθώς τα “φρέσκα” ληξιπρόθεσμα χρέη από φόρους αυξήθηκαν κατά 334 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο σε σχέση με τον Ιούνιο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι:

-Τον Ιούνιο οι απλήρωτοι φόροι είχαν “φουσκώσει” κατά 352 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Μάιο του 2022,

-συνολικά τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη ανήλθαν στο 7μηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου σε 4,846 δισ. ευρώ.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσει κανείς ότι το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος διαμορφώθηκε σε 112,653 δισ. ευρώ από τα οποία τα 26,126 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης.

Το αποτέλεσμα είναι πώς το καθαρό χρέος διαμορφώνεται σε 87,134 δισ. ευρώ, ενώ το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι πώς πως 4,2 εκ. φορολογούμενοι έχουν κάποιον ανοικτό… λογαριασμό με την εφορία.

 

 

Προοδευτική αύξηση

Τα στοιχεία αυτά καθιστούν σαφές ότι πρέπει να δοθούν κίνητρα, προκειμένου να μη βρεθούν σε αδιέξοδο ακόμη και φορολογούμενοι που παρά τα χρέη τους, θέλουν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

Μαγικές συνταγές ασφαλώς και δεν υπάρχουν και στο υπουργείο Οικονομικών είναι έτοιμοι να ενεργοποιήσουν το κίνητρο που σχετίζεται με την προοδευτική αύξηση του ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού.

Το συγκεκριμένο μέτρο παρά το γεγονός ότι έχει ψηφιστεί από το 2019 παραμένει «παγωμένο» μέχρι σήμερα και αφορά τους συνεπείς οφειλέτες και όχι στρατηγικούς κακοπληρωτές που αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους.

 

Μέτρο ανάσα

Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για μέτρο ανάσα, το οποίο όπως τονίζουν θα δώσει τη δυνατότητα στους συνεπείς οφειλέτες να βγάλουν τη… θηλιά από το λαιμό τους. Όπως εξηγούν, οι συνεπείς οφειλέτες θα είναι σε θέση να ανακτήσουν σταδιακά τον έλεγχο των τραπεζικών τους λογαριασμών, οι οποίοι λόγω χρεών προς το δημόσιο είναι δεσμευμένοι.

Όσον αφορά στην ενεργοποίηση του προοδευτικού ακατάσχετου λογαριασμού, θα προβλέπεται στο νέο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ η οποία θα ξεκινήσει επαφές με τις τράπεζες για την εφαρμογή του νέου μέτρου.

Η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι το μέτρο:

Α. Θα βοηθήσει τους συνεπείς οφειλέτες, να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους έναντι της φορολογικής διοίκησης.

Β. Θα δώσει στους συνεπείς φορολογούμενους ένα δυνατό κίνητρο, προκειμένου να πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους προς την Εφορία.

 

Αύξηση με συντελεστές

Με βάση τη ρύθμιση το ακατάσχετο όριο που σήμερα είναι στα επίπεδα των 1,250 ευρώ θα προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές, ανάλογα με τον αριθμό και το ποσό των δόσεων που θα εξοφλούν οι οφειλέτες.

Στο πλαίσιο αυτό, το ακατάσχετο θα αυξάνεται εάν ο οφειλέτης είναι συνεπής, κάτι που σημαίνει ότι έχει ρυθμίσει τα χρέη του και πληρώσει εμπρόθεσμα τις δόσεις προς την εφορία.

Ειδικότερα, για να κερδίσει κανείς ακατάσχετο άνω των 1250 ευρώ θα πρέπει:

1. Να έχει ρυθμίσει τα χρέη του και να έχει προηγηθεί η πληρωμή δύο δόσεων.

2. Να έχει δηλώσει τον λογαριασμό για τον οποίο ζητά τον περιορισμός της κατάσχεσης.

3. Να πληρώνουν με συνέπεια τις δόσεις της ρύθμισης.

Σε κάθε περίπτωση εκείνο που πρέπει να γίνει σαφές, είναι πώς δεν θα υπάρχει 2η ευκαιρία, κάτι που σημαίνει ότι εάν κάποιος χάσει τη ρύθμιση, θα χάσει και τη δυνατότητα για σταδιακή αποδέσμευση του λογαριασμού του.

 

 

Το “χτίσιμο”

Ζητούμενο είναι επίσης το πώς θα καταφέρει ένας οφειλέτης να χτίσει τον δικό του προοδευτικό ακατάσχετο λογαριασμό που θα του δώσει τη δυνατότητα σταδιακά να βγάλει τη θηλιά από το λαιμό του.

Ο φορολογούμενος με δεσμευμένο τραπεζικό λογαριασμό αφού υπαχθεί σε ρύθμιση θα πρέπει να πληρώσει δύο δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών του, προκειμένου τον τρίτο μήνα να ζητήσει αύξηση του ακατάσχετου.

 

Παραδείγματα

Ως βάση υπολογισμού για την αναπροσαρμογή του ορίου θα λαμβάνεται υπόψη το άθροισμα των δόσεων ρυθμίσεων του μήνα.

Στο ποσό αυτό θα εφαρμόζεται ο πρώτος συντελεστής 3, ο οποίος δίνει το νέο ύψος του ακατάσχετου λογαριασμού.

Εάν για παράδειγμα η μηνιαία δόση ανέρχεται σε 500 ευρώ με την έναρξη της νέας διαδικασίας ο οφειλέτης θα κερδίζει ακατάσχετο όριο 1.500 ευρώ (500Χ3) από 1.250 ευρώ που ισχύει για όλους.

Εάν η δόση ή οι δόσεις στο βαθμό που εξυπηρετούνται παράλληλα με περισσότερες από μια ρυθμίσεις που μετρά ως βάση αναφοράς είναι για παράδειγμα 50 ευρώ, με την εφαρμογή συντελεστή 3, οδηγεί σε αποτέλεσμα 150 ευρώ.

Επειδή το ποσό υπολείπεται των 1.250 ευρώ του ακατάσχετου, το όριο των 1.250 ευρώ παραμένει αμετάβλητο.

Για να αυξήσει κάποιος το όριο του ακατάσχετου θα πρέπει η μηνιαία δόση της ρύθμισης που εξυπηρετεί να είναι μεγαλύτερη των 400 ευρώ.

Με την πάροδο του χρόνου και υπό την προϋπόθεση ότι η ρύθμιση τηρείται, ο συντελεστής θα αυξάνεται.

Για παράδειγμα, σε έναν φορολογούμενο ο οποίος έχει ρυθμίσει τις οφειλές του με την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, εξοφλώντας 5 δόσεις των 500 ευρώ μπορεί να «κερδίσει» συντελεστή 3,8 αυξάνοντας τον ακατάσχετο λογαριασμό στα 1.900 ευρώ (500Χ3,8).

Ανάλογα με το πλήθος των δόσεων η αύξηση του πολλαπλασιαστή που θα οδηγεί στο ακατάσχετο θα ποικίλλει.

Αυτό σημαίνει πως όσο πλησιάζει ο χρόνος για την πλήρη εξόφληση της οφειλής, το ακατάσχετο ποσό θα φτάνει στο ανώτατο όριο με την εφαρμογή του μέγιστου συντελεστή 4,5.

Τα όρια του ακατάσχετου θα καθορίζονται κάθε μήνα και θα ισχύουν για ένα μήνα, ενώ θα βρεθεί σε αδιέξοδο εάν απολέσει τη ρύθμιση.

Αυτό σημαίνει ότι εάν δεν πληρώσει δύο συνεχόμενες δόσεις τότε θα χάσει και τον αυξημένο ακατάσχετο αλλά και το δικαίωμα να τον διεκδικήσει εκ νέου.

 

 

Νόμος Κατσέλη

Με δεδομένο ότι τα χρέη στην εφορία ακολουθούν τους πάντες και το παραμικρό λάθος τινάζει τα πάντα στον αέρα, το ερώτημα που τίθεται είναι πότε και με ποιους τρόπους “σβήνουν”.

Πρόσφατη εγκύκλιος της ΑΑΔΕ ξεκαθαρίζει το τοπίο για την απαλλαγή του οφειλέτη και τις περιπτώσεις που ενεργοποιείται η διαδικασία πλειστηριασμού της κύριας κατοικίας.

Οι οφειλέτες που έχουν εντάξει τις οφειλές τους στη ρύθμιση του Ν. 3869/2010 (Ν. Κατσέλη) απαλλάσσονται από «κάθε τυχόν υφιστάμενο υπόλοιπο οφειλής» και από απαίτηση του Δημοσίου εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

-Να έχει περιληφθεί η απαίτηση του Δημοσίου ως πιστωτή στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών που περιλαμβάνεται στην αίτηση του οφειλέτη ενώπιον του αρμόδιου Ειρηνοδικείου και να μην έχει εξαιρεθεί από το δικαστήριο.
-Να έχει επιδοθεί η αίτηση του οφειλέτη περί υπαγωγής των οφειλών του στον Ν. 3869/2010 στο Δημόσιο.

-Να έχει συμμορφωθεί ο οφειλέτης στη ρύθμιση των οφειλών του, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση και τον νόμο, στις οριζόμενες καταβολές εντός της τριετίας, προς όλους τους πιστωτές.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν αρκεί η συμμόρφωση του οφειλέτη προς την κανονική εκτέλεση των υποχρεώσεών του έναντι του Δημοσίου.

Στο πλαίσιο αυτό, απαιτείται η συμμόρφωσή του έναντι του συνόλου των πιστωτών, των οποίων οι απαιτήσεις καταλαμβάνονται από τη δικαστική ρύθμιση.

 

 

Δεν απαλλάσσονται

Ο οφειλέτης απαλλάσσεται για οφειλές οι οποίες είναι βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων, υπό την προϋπόθεση ότι ρυθμίζονται από τη δικαστική απόφαση του Ν. 3869/2010.

Ο οφειλέτης δεν απαλλάσσεται από βεβαιωμένες οφειλές οι οποίες:

-ενώ είχαν συμπεριληφθεί στην αίτηση περί υπαγωγής τους στον Ν. 3869/2010 εξαιρέθηκαν και δεν ρυθμίστηκαν,

– δεν συμπεριλήφθηκαν από τον οφειλέτη στην αίτησή του ούτε εντάχθηκαν στη διαδικασία από το δικαστήριο.

Η απαλλαγή από το υπόλοιπο οφειλών επέρχεται μόνο υπέρ του αιτούντος οφειλέτη που υπήχθη στις προστατευτικές διατάξεις του Ν. 3869/2010 και δεν έχει καμία επίπτωση στην ευθύνη τυχόν τρίτων προσώπων που ευθύνονται αλληλεγγύως με αυτόν έναντι του Δημοσίου (π.χ. συνυπόχρεοι, εγγυητές). Η ευθύνη των προσώπων αυτών εξακολουθεί να υφίσταται.

Για να διαγραφούν οριστικά τα χρέη για τα οποία έχει απαλλαγεί ο οφειλέτης θα πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

-να έχει καταστεί αμετάκλητη η δικαστική απόφαση με την οποία ρυθμίστηκαν οι οφειλές, σύμφωνα με τον Ν. 3869/2010.
-να έχει παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για την άσκηση αίτησης έκπτωσης, δηλαδή να έχουν παρέλθει 2 έτη από την επέλευση της απαλλαγής, χωρίς να έχει ασκηθεί από πιστωτή αίτηση έκπτωσης ή, σε περίπτωση που έχει ασκηθεί αίτηση έκπτωσης, να έχει εκδοθεί αμετάκλητη απορριπτική απόφαση επί αυτής.

-να μην υφίστανται άλλοι οφειλέτες / ευθυνόμενα πρόσωπα πέραν του απαλλασσόμενου οφειλέτη για τις οφειλές που υπόκεινται σε απαλλαγή.

Εφόσον με τη δικαστική απόφαση εξαιρείται από την εκποίηση η κύρια κατοικία του οφειλέτη, να έχει ολοκληρωθεί η αποπληρωμή των δόσεων που ορίζονται σε αυτή.

Ο οφειλέτης που έτυχε απαλλαγής από το υπόλοιπο των χρεών ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπος με την καταγγελία της ρύθμισης από τον πιστωτή και την ενεργοποίηση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης εις βάρος της κύριας κατοικίας του, αν καθυστερήσει τέσσερις τουλάχιστον μηνιαίες δόσεις.

Η απαλλαγή του οφειλέτη ανατρέπεται εάν γίνει δεκτή από το δικαστήριο αίτηση έκπτωσης, η οποία μπορεί να ασκηθεί από πιστωτή εντός 2 ετών από την επέλευση.