Μετρητά τέλος για τα ενοίκια: “Πακέτο” μέτρων για την πάταξη της φοροδιαφυγής

“Πακέτο” μέτρων με στόχο την πάταξη της φοροδιαφυγής και της διακίνησης “μαύρου” χρήματος ετοιμάζει η κυβέρνηση η οποία αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού στην πληρωμή των ενοικίων.

Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών υπογραμμίζουν σε όλους τους τόνους ότι βασική προτεραιότητα είναι η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, προκειμένου να μπει “ζεστό” χρήμα στα ταμεία του κράτους.

Στο πλαίσιο αυτό καθίσταται υποχρεωτική σε κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες πληρωμών η χρήση των η χρήση ηλεκτρονικών μέσων όπως είναι οι πιστωτικές, οι χρεωστικές, οι προπληρωμένες κάρτες και το e-banking

Μια από τις κατηγορίες όπου θα είναι υποχρεωτική η χρήση των ηλεκτρικών τραπεζικών μέσων είναι και τα ενοίκια, όπου αποτελεί κοινό μυστικό ότι υπάρχει μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή.

Το μέτρο αυτό δεν θα είναι το μοναδικό, καθώς εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο που θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα και προβλέπει μεταξύ άλλων τα εξής:

-μείωση κάτω από 500 ευρώ του ανώτατου επιτρεπτού ορίου συναλλαγής με μετρητά τόσο μεταξύ επιχειρήσεων όσο και μεταξύ επιχειρήσεων και πελατών λιανικής,

-νέα κίνητρα για αποδείξεις καθώς ορισμένες κατηγορίες ελεύθερων επαγγλματιών έχουν ως αντίδοτο τη μεγάλη έκπτωση στην τελική τιμή,

-επέκταση της υποχρεωτικής χρήσης POS,

– διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των λοιπών φορολογικών μηχανισμών με τα POS των τραπεζών και τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ

 

Μετρητά με το σταγονόμετρο

Όπως γίνεται αντιληπτό τα μετρητά θα γίνουν δυσεύρετα, κάτι που σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών θα περιορίσει δραστικά τη φοροδιαφυγή που αποτελεί “πληγή” για τα δημοσιονομικά έσοδα.

Τα ίδια στελέχη τονίζουν ότι τα μετρητά με το…σταγονόμετρο θα οδηγήσει άμεσα στην υποχρεωτική δήλωσή όλων των συναλλαγών στις φορολογικές αρχές, με συνέπεια την αύξηση των εσόδων από φόρους και ΦΠΑ.

 

Τα μισθώματα

Τα ενοίκια μπορεί να έχουν εκτοξευτεί στα ύψη, αλλά είναι πλέον πασιφανές ότι αυτά που δηλώνει η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών ακινήτων στην εφορία δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα.

Η πλέον δεδομένη μορφή φοροδιαφυγής είναι η δήλωση χαμηλότερου τιμήματος από αυτό που πραγματικά εισπράττει ο ιδιοκτήτης και καταβάλλει ο ενοικιαστής.

Αυτό που γίνεται είναι ότι ιδιοκτήτης και ενοικιαστής συμφωνούν μεταξύ τους για το ύψος του τιμήματος, αλλά στο ενοικιαστήριο αναγράφεται ένα χαμηλότερο τίμημα και το υπόλοιπο ποσό περνάει στα χέρια του ιδιοκτήτη με μετρητά

Ο ιδιοκτήτης δηλώνει στη φορολογική του δήλωση μόνο το ενοίκιο που φαίνεται στο μισθωτήριο και έτσι ο ίδιος εμφανίζει μικρότερα έσοδα και πληρώνει πολύ λιγότερα χρήματα στην εφορία.

Με την καταβολή των μισθωμάτων μέσω του τραπεζικού συστήματος, εκτιμάται ότι θα περιοριστεί σημαντικά η φοροδιαφυγή, καθώς οι πληρωμές στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ιδιοκτητών, θα γίνεται είτε μέσω ΑΤΜ είτε μέσω e-banking.

Στην περίπτωση που η τράπεζα του ενοικιαστή είναι διαφορετική από την τράπεζα του ιδιοκτήτη, ο πρώτος θα επιβαρύνεται και με προμήθεια, που ξεκινά από 3 ευρώ και φθάνει μέχρι και τα 4,5 ευρώ.

Υπάρχει βέβαια και το ενδεχόμενο ιδιοκτήτης και ενοικιαστής να μοιράζονται την επιβάρυνση της προμήθειας ή εάν ο ιδιοκτήτης αποδεχτεί να επιβαρύνεται με ολόκληρη την προμήθεια ο ίδιος.

Εάν ο ενοικιαστής δεν εξοφλεί το ενοίκιο μέσω του τραπεζικού συστήματος, δεν θα θεωρείται ότι το ενοίκιο έχει εξοφληθεί, ενώ θα αποτελεί και φορολογική παράβαση τόσο για τον ενοικιαστή όσο και για τον ιδιοκτήτη.

Η εφορία – καθώς η τεχνολογία είναι πλέον σύμμαχός της, σαρώνει όλους εκείνους τους ιδιοκτήτες ακινήτων που ενοικιάζουν διαμερίσματα, χωρίς όμως ηλεκτρονικό μισθωτήριο.

Όσοι αποφεύγουν να δηλώνουν τα μισθώματα πιάνονται στην… τσιμπίδα, καθώς ο έλεγχος για τον εντοπισμό τους περιλαμβάνει από τη χρήση των ακινήτων των ιδιοκτητών των ενοικιαστών έως τα ηλεκτρονικά μισθωτήρια στο περιουσιολόγιο.

Οι ελεγκτές, διασταυρώνουν τα στοιχεία που δηλώνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στη φορολογική δήλωση και στα έντυπα Ε1 και Ε2 με τα ποσά των ενοικίων που έχουν δηλώσει ότι κατέβαλαν οι φορολογούμενοι-ενοικιαστές.

Σε δεύτερη φάση, γίνεται διασταύρωση των στοιχείων με τα ηλεκτρονικά μισθωτήρια, δηλαδή τις δηλώσεις «Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας» που έχουν υποβληθεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

Όσοι από αυτή τη διασταύρωση… πιαστούν ότι «ξέχασαν» να εμφανίσουν τα ενοίκια που εισέπραξαν θα λάβουν «ραβασάκι» με το οποίο θα καλούνται να πληρώσουν έξτρα φόρο εισοδήματος και πρόστιμα.

 

Πλαφόν στα μετρητά

Το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται στη μείωση του ανώτατου ορίου μέχρι του οποίου επιτρέπονται οι πληρωμές επιχειρήσεων με μετρηα και το οποίο σήμερα ανέρχεται στο ποσό των 500 ευρώ

Το συγκεκριμένο πλαφόν το οποίο ισχύει ανά συναλλαγή για εξόφληση με μετρητά από ιδιώτη καταναλωτή σε επιχείρηση θα μειωθεί πιθανότατα στα 200-300 ευρώ ή και ακόμη πιο χαμηλά.

Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί και στο όριο των 500 ευρώ για συναλλαγές με μετρητά μεταξύ επιχειρήσεων, όπου επίσης αναμένεται να μειωθεί δραστικά στα επίπεδα των 200-300 ευρώ.

 

Νέα κίνητρα για αποδείξεις

Ο Κωστής Χατζηδάκης θέλει να αυξήσει το ποσοστό των συναλλαγών που γίνεται ηλεκτρονικά, αντιλαμβάνεται όμως ότι πρέπει να δώσει και κίνητρα στους πολίτες, καθώς η αγορά έχει ως δέλεαρ την έκπτωση στην τελική τιμή χωρίς απόδειξη.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν αποκλείεται να επανεξεταστούν οι ρυθμίσεις που προβλέπουν εκπτώσεις φόρου για τα φυσικά πρόσωπα που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά μέσα εξόφλησης λιανικών συναλλαγών.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε, ότι οι ρυθμίσεις που προβλέπουν την έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα του 30% όσων εξοφλούν ηλεκτρονικά δαπάνες για κάποιες κατηγορίες επιτηδευματιών έως 5.000 ευρώ δεν λειτούργησαν ως κίνητρο.

Η εξόφληση με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες των επιτηδευματιών δεν λειτουργεί καθώς κυριαρχούν τα μετρητά, καθώς οι πολίτες γλιτώσουν το βάρος του ΦΠΑ 24% στην καθαρή αξία κάθε απόδειξης.

Όσοι έχουν… εμπειρία ξέρουν ότι σε επαγγέλματα κυρίως της οικοδομής, όπως για παράδειγμα υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, σοβατζήδες, πλακάδες, δεν υπάρχουν αποδείξεις κι όλα γίνονται με μαύρο χρήμα.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με άλλα επαγγέλματα όπως είναι οι ταξιτζήδες, οι κομμωτές, οι καθαρίστριες, οι φωτογράφοι, αλλά και εκπαιδευτικοί οι οποίοι παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα κατ’ οίκον.

Για το λόγο αυτό, το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται σε μια νέα ρύθμιση που θα είναι πιο “ελκυστική”, καθώς θα “σπρώχνει” τους φορολογούμενους να ζητούν από συγκεκριμένα επαγγέλματα πληρωμές με κάρτες και έκδοση αποδείξεων.

 

POS παντού

Το σχέδιο της κυβέρνησης είναι γνωστό και προβλέπει την υποχρεωτική χρήση των POS παντού, σε όλους δηλαδή τους κλάδους επιχειρήσεων που πραγματοποιούν λιανικές συναλλαγές.

Στο οικονομικό επιτελείο ξέρουν ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις καθώς η πρόβλεψη είναι να καθιερωθεί η υποχρεωτική χρήση POS στα ταξί, τα τουριστικά λεωφορεία, τις λαϊκές αγορές και σε άλλες επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών.

Με βάση τον σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, ταμειακές μηχανές και POS ουσιαστικά ενοποιούνται με πλήρη καταγραφή όλων των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και δυνατότητα άμεσης διασταύρωσης από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Με το νέο σύστημα, οι ταμειακές και τα POS δεν θα λειτουργούν αυτόνομα για χρεωστικές συναλλαγές.

Αυτό σημαίνει ότι:

-για πληρωμές με κάρτα, δεν θα επιτρέπεται να εισάγεται με πληκτρολόγηση στο POS το ποσό πληρωμής,

-το ποσό θα βγαίνει απευθείας από την ταμειακή μηχανή.

 

Επιδόματα με προπληρωμένη κάρτα

Το επίδομα ενοικίου και τα αναπηρικά επιδόματα, θα μείνουν σε αυτή τη φάση τουλάχιστον εκτός της διαδικασίας προπληρωμένης κάρτας που προωθεί το υπουργείο Εργασίας.

Επιδόματα όπως της ανεργίας και της μητρότητας που χορηγούνται απο τη ΔΥΠΑ και του παιδιού, από τον ΟΠΕΚΑ, εντάσσονται στη διαδικασία, της προπληρωμένης κάρτας που θα τεθεί σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2024.

Η νομοθετική πρωτοβουλία, είναι ήδη στα σκαριά και η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι θα παρουσιαστεί αμέσως μετά τις δημοτικές εκλογές για να πάρει στη συνέχεια το δρόμο της ψήφισης από τη Βουλή.

Η συγκεκριμένη προπληρωμένη κάρτα να μπορεί να ενσωματώνει κάθε είδους παροχή που θα προσφέρει η πολιτεία στους πολίτες, ανά περίπτωση, ακόμα και πρόσθετα επιδόματα αν προκύψουν στο άμεσο μέλλον.

Το μοντέλο της προπληρωμένης κάρτας θα είναι παρόμοιο με αυτό που ήδη ισχύει και αφορά το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) και προβλέπει ότι:

-το 50% του ποσού που θα αναλογεί στον δικαιούχο θα εντάσσεται στην εν λόγω κάρτα και θα μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο με τη χρήση της,

-το υπόλοιπο 50% θα πιστώνεται στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου.

Εκτιμάται ότι από τα περίπου 4 δισ. ευρώ που καταβάλλονται σήμερα για επιδόματα, τα 3 δισ. ευρώ θα ενσωματωθούν στην προπληρωμένη κάρτα και το υπουργείο Εργασίας θα μπορεί να ελέγχει τυχόν φαινόμενα διασπάθισης δημόσιου χρήματος. Επίσης, έχει υπολογιστεί από το οικονομικό επιτελείο ότι σε ετήσια βάση το κέρδος προς τα δημόσια ταμεία, από τη χρήση της εν λόγω κάρτας, μπορεί να ανέλθει έως και στα 100 εκατ. ευρώ.

Με τη συγκεκριμένη κάρτα εκτιμάται ότι:

-θα υπάρξει καλύτερη διαφάνεια ως προς τις συναλλαγές,

-θα εντοπίζονται με σαφήνεια οι πραγματικοί δικαιούχοι, δηλαδή όσοι πράγματι έχουν ανάγκη μιας οικονομικής ενίσχυσης, μέσω επιδόματος.

Αυτό που θα ακολουθήσει αμέσως μετά τη χρήση της προπληρωμένης κάρτας είναι η δημιουργία μιας ενιαίας πλατφόρμα δικαιούχων.

Με τον τρόπο αυτό θα γίνεται καλύτερος και πιο ουσιαστικός έλεγχος και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο, τόσο σε σχέση με τον αριθμό των ωφελούμενων ανά περίπτωση όσο και με το ύψος των παροχών.