Νέο «Εξοικονομώ»: Πώς θα κερδίσετε επιδότηση έως 75% – Κορυφαία μυστικά δίνουν «ζεστό» χρήμα

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για το νέο «Εξοικονομώ- Αυτονομώ», το οποίο θεωρείται το βασικό εργαλείο για την ενεργειακή αναβάθμιση στις κατοικίες χιλιάδων νοικοκυριών.

Το ενδιαφέρον είναι τεράστιο, καθώς όλο και περισσότεροι εναποθέτουν τις ελπίδες τους στο πρόγραμμα, προκειμένου με σχετικά λίγα χρήματα να αλλάξουν τα δεδομένα του σπιτιού τους.

Η τελική μορφή του νέου κύκλου έχει κλειδώσει και ο σχεδιασμός του υπουργείου Περιβάλλοντος προβλέπει ότι το νέο «Εξοικονομώ» θα δέχεται αιτήσεις από τις αρχές του επόμενου μήνα.

Βασικός στόχος του νέου προγράμματος είναι να υπαχθούν 50.000 κατοικίες, εξέλιξη που αναμένεται να δώσει τεράστια ώθηση στην αγορά του real estate στη χώρα μας.

Παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος υπογραμμίζουν σε όλους τους τόνους ότι δεν θα επαναληφθούν λάθη του πρόσφατου παρελθόντος που άφηναν εκτός προγράμματος χιλιάδες νοικοκυριά.

Στο πλαίσιο αυτό, μπαίνει οριστικό τέλος στο σαθρό κριτήριο της χρονικής προτεραιότητας, το οποίο λειτουργούσε υπέρ τεχνικών γραφείων που δούλευαν με προηγμένα λογισμικά.

Τα παράπονα άλλωστε ήταν πολλά από πολιτικούς μηχανικούς που δεν προλάβαιναν ακόμη και για λίγα δευτερόλεπτά να μπουν στο πρόγραμμα, με αποτέλεσμα να βρίσκουν τον μπελά τους.

Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος αντιλήφθηκε ότι το σύστημα του «όποιος προλάβει» απέτυχε και επιχειρεί πλέον με πιο ορθολογικά κριτήρια να αντιμετωπίσει την αυξημένη ζήτηση του προγράμματος.

Για να μην υπάρχουν αδικίες, έμφαση δίνεται:

• στα φτωχά νοικοκυριά,
• στα σπίτια που μπορούν να σηκώσουν σημαντική αναβάθμιση σε ενεργειακό επίπεδο.

Τα δύο αυτά κριτήρια αποτελούν τον μπούσουλα του προγράμματος, καθώς φωτογραφίζουν και ποιοι έχουν προτεραιότητα, αλλά και τις περιοχές που θα έχουν τον πρώτο λόγο για ένταξη.

Παράγοντες του υπουργείου Ενέργειας μάλιστα διευκρινίζουν ότι προβάδισμα θα δίνεται σε κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές που είναι πιο έκθετες σε καιρικά φαινόμενα.

Μέσα σε 12 μήνες

Το τοπίο αλλάζει ριζικά και λόγω και του ότι καταργείται η ένταξη στο σύστημα με σειρά προτεραιότητας που είχε ισχύσει στο προηγούμενο πρόγραμμα και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.

Στο πλαίσιο αυτό, οι εργασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα 12 μηνών από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής (στόχος είναι η έκδοση των αποφάσεων ως το τέλος του χρόνου).

Εκτός από τις παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας θα επιδοτούνται επίσης:

• η έκδοση των ενεργειακών πιστοποιητικών, της ηλεκτρονικής ταυτότητας (που θα είναι υποχρεωτική),
• οι αμοιβές των μηχανικών και
• οι απαιτούμενες άδειες.

Τα νέα κριτήρια

Το νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ», δεν θα θυμίζει τα προγράμματα των προηγούμενων ετών, καθώς τα κριτήρια του έχουν πολύ συγκεκριμένους στόχους.

Έμφαση δίνεται σε κοινωνικές ομάδες που θεωρούνται πιο αδύναμες και εκτιμάται ότι μέσω του προγράμματος θα μπορέσουν να αναβαθμίσουν τα σπίτια τους με ένα μικρό κόστος.

Ειδικότερα, προτεραιότητα για ένταξη δίνεται:

• σε ΑΜΕΑ,
• μονογονεϊκές οικογένειες,
• μακροχρόνια ανέργους,
• πολύτεκνους,
• νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα,

Επίσης, έμφαση δίνεται σε κτίρια που κατατάσσονται σε χαμηλότερη ενεργειακή κλάση και βρίσκονται σε περιοχές με υψηλότερες ανάγκες θέρμανσης και παλαιότερες κατασκευές.

Δείτε επίσης: ΕΝΦΙΑ: Έκπτωση σε περισσότερους ιδιοκτήτες για το 2021 – Δείτε τα στατιστικά

Για το επόμενο «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» θα ισχύσουν και τα εξής κριτήρια:

• Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%).
• Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%).
• Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%).
• Η παλαιότητα κατασκευής (3%).
• Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%).
• Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%).
• Μονογονεϊκή οικογένεια (5%)
• Μακροχρόνια άνεργος (5%)
• ΑΜΕΑ (5%).

Πλατφόρμα

Σημαντικός είναι και ο ρόλος που αποκτά το Τεχνικό Επιμελητήριο (ΤΕΕ), καθώς εκεί θα λειτουργεί η πλατφόρμα που μείνει ανοικτή για ένα μήνα προκειμένου να υπάρχει χρόνος προετοιμασίας.

Στην ουσία δηλαδή, το ΤΕΕ αναλαμβάνει τη συνολική διαχείριση της πλατφόρμας, καθώς θα κάνει τις αξιολογήσεις επί των προτάσεων που θα υποβάλλονται από τους ενδιαφερόμενους.

Με βάση τα νέα δεδομένα που προκύπτουν από το πρόγραμμα, μπαίνει τέλος και στη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για παρεμβάσεις αποκλειστικά σε κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών.

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι δεν περιλαμβάνεται στις επιλέξιμες παρεμβάσεις η αναβάθμιση του ανελκυστήρα και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού για τα οποία θα υπάρξουν ξεχωριστά προγράμματα.

Πάντως οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι εξακολουθούν να ισχύουν τα φορολογικά κίνητρα (φοροαπαλλαγές) για όλους όσοι δεν εντάσσονται στο νέο Εξοικονομώ.

Εισόδημα- επιδότηση

Ο προϋπολογισμός του νέου «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» θα ανέλθει στο 1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 632 εκατ. εξ αυτών θα προέρχονται από τον «κουμπαρά» του Ταμείου Ανάκαμψης.

Στόχος του υπουργείου είναι να μπει φρένο στις υπερτιμολογήσεις που γίνονται για τις δαπάνες, προκειμένου να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι παρεμβάσεις και να ωφεληθούν περισσότερα νοικοκυριά.

Παράλληλα, το ΥΠΕΝ έχει ήδη καταλήξει στα ποσοστά επιδότησης που θα ισχύσουν στο νέο «Εξοικονομώ» και τα οποία θα κλιμακώνονται ανάλογα με το εισόδημα του νοικοκυριού.

Ο νέος σχεδιασμός του ΥΠΕΝ προβλέπει οι αιτήσεις να αξιολογούνται με μοριοδότηση των παραπάνω ενεργειακών, οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων.

Όσον αφορά στο ποσοστό επιδότησης φτάνει έως και το 75% του συνολικού κόστους των παρεμβάσεων, εξέλιξη που δίνει τη δυνατότητα για σημαντικές αλλαγές σε μια επιλέξιμη κατοικία.

Ειδικότερα:

• Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75%.
• Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70%.
• Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55%
• Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45%.
• Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40%.

Εμπράγματα δικαιώματα

Με βάση τα νέα δεδομένα, στο νέο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν ιδιοκτήτες (όσοι έχουν εμπράγματο δικαίωμα) για την κύρια κατοικία τους ή για νοικιασμένο σπίτι που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.

Όσον αφορά στη δεύτερη περίπτωση τα ποσοστό της επιδότησης φτάνει 40%, ανεξαρτήτως εισοδήματος, που θεωρείται ικανοποιητικό για να αναβαθμίσει ένα νοικοκυριό ενεργειακό το σπίτι του.

«Ζεστό» χρήμα

Όσον αφορά στο «ζεστό» χρήμα που θα πάρουν όσοι επιλεγούν από το πρόγραμμα είναι προσαρμοσμένο στην πραγματικότητα της αγοράς.

Παράγοντες του ΥΠΕΝ τονίζουν ότι έγινε το καλύτερο που θα μπορούσε και εξηγούν ότι υπάρχει συγκεκριμένο πλαφόν.

Ειδικότερα:

• Ο μέγιστος επιλέξιμος προϋπολογισμός των επενδύσεων είναι 0,9 ευρώ ανά κιλοβατώρα εξοικονομούμενης ενέργειας ανά τετραγωνικό και
• 180 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο της κατοικίας (όποιο από τα δύο είναι μικρότερο) και με ανώτατο πλαφόν σε κάθε περίπτωση τα 28.000 ευρώ.

Οι ευάλωτοι

Με δεδομένα τα οικονομικά προβλήματα που υπάρχουν, ιδίως για τους οικονομικά και ενεργειακά ευάλωτους, δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ. Μέσω αυτού του προϋπολογισμού, θα παρέχονται μεταξύ άλλων εγγυήσεις στις τράπεζες προκειμένου να εκταμιεύσουν τα δάνεια που θα καλύψουν την ιδιωτική συμμετοχή στις επενδύσεις. Σε κάθε περίπτωση οι αιτήσεις θα αξιολογούνται με βάση ενεργειακά, οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια. Όσον αφορά τα ποσοστά ενίσχυσης αυτά θα κλιμακώνονται μέχρι 75%, με δυνατότητα κάλυψης του υπόλοιπου μέσω τραπεζικού δανεισμού.

Οι διαφορές

Όπως γίνεται αντιληπτό το νέο πρόγραμμα σε σχέση με το προηγούμενο έχει διαφορές με κυριότερη αυτή του προϋπολογισμού που από τα 900 εκ. ευρώ πέφτει στα 500 εκ. ευρώ.

Επίσης το ανώτατο ποσοστό επιδότησης χαμηλώνει πολύ από το 90% με τα διάφορα «premia» που ήταν στο παρελθόν και αυτός είναι ο λόγος που ο μέγιστος προϋπολογισμός ανά κατοικία πέφτει κάτω από 50.000 ευρώ.

Ένα άλλο κρίσιμο στοιχείο είναι ότι ο προϋπολογισμός αυτή τη φορά δεν θα κατανεμηθεί ανά περιφέρεια, αλλά ανά περιφερειακή ενότητα (νομός) για να είναι πιο λειτουργικός.

Η βασική διαφορά πάντως είναι ότι κριτήριο για περισσότερα μόρια στους δικαιούχους, είναι το ύψος της επένδυσης ανά εξοικονομούμενη κιλοβατώρα ενέργειας.

Αυτό σημαίνει ότι προτεραιότητα θα έχουν τα νοικοκυριά τα οποία θα πετυχαίνουν τη μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας με τη χαμηλότερη δαπάνη.

Επιδότηση παρεμβάσεων

Το νέο «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» δεν είναι πάντως για όλα όσα λείπουν ή θα θέλαμε να επισκευάσουμε στο σπίτι μας, καθώς χρηματοδοτεί κάποιες πολύ συγκεκριμένες παρεμβάσεις.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι πέντε παρεμβάσεις που θα χρηματοδοτηθούν έχουν σχέση με την ενεργειακή οικονομία, το πώς δηλαδή θα καταναλώνει λιγότερη ενέργεια το σπίτι.

Οι παρεμβάσεις αυτές -όμοιες με το προηγούμενο «Εξοικονομώ»- είναι οι εξής:

• Κουφώματα/ συστήματα σκίασης/ αερισμός

Πλαίσια αλουμινίου, ξύλου ή PVC με υαλοπίνακα για παράθυρο και εξωστόθυρα

Μόνον υαλοπίνακες (Χωρίς αντικατάσταση πλαισίου για περιπτώσεις διατηρητέων και κτηρίων εντός παραδοσιακών οικισμών)

Εξωτερικό προστατευτικό φύλλο (σύστημα Κουτί-Ρολό, ή Εξώφυλλο)

Λοιπά σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης

Συστήματα Μηχανικού Αερισμού με ανάκτηση θερμότητας

• Θερμομόνωση

Θερμομόνωση δώματος εξωτερικά

Θερμομόνωση στέγης ή οριζόντιας οροφής κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη

Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού, δαπέδου επί εδάφους επί πιλοτής, ή μη θερμαινόμενου χώρου, με επικάλυψη με συνθετικό επίχρισμα

Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού, δαπέδου επί πιλοτής, ή μη θερμαινόμενου χώρου, με επικάλυψη με ελαφρά πετάσματα

• Συστήματα παροχής ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ)

Ηλιακό θερμοσιφωνικό σύστημα συλλέκτη – ταμιευτήρα αποθήκευσης ΖΝΧ

Ηλιoθερμικό σύστημα συλλέκτη – ταμιευτήρα αποθήκευσης ΖΝΧ βεβιασμένης κυκλοφορίας

Ηλιoθερμικό σύστημα παροχής ΖΝΧ και υποβοήθησης θέρμανσης χώρου

Αντλία θερμότητας.

• Συστήματα θέρμανσης/ψύξης

Διατάξεις αυτομάτου ελέγχου λειτουργίας συστήματος θέρμανσης

Σύστημα καυστήρα – λέβητα Φυσικού Αερίου / Υγραερίου

Σύστημα Α/Θ (Θέρμανσης – Ψύξης / Ελάχιστη απαίτηση ενεργειακής σήμανσης στους 55oC)

Σύστημα γεωθερμικής αντλίας θερμότητας

Σύστημα συμπαραγωγής Φ.Α. (ΣΗΘΥΑ)

Σύστημα λέβητα βιομάζας – πελλέτας ξύλου)

Αντλίες θερμότητας αέρα – αέρα διαιρούμενου τύπου (split unit) για θέρμανση/ψύξη χώρου

Συστήματα Μηχανικού Αερισμού με ανάκτηση θερμότητας

• Λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης

Συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home)

Αναβάθμιση φωτισμού (μόνον για πολυκατοικία).