Οδηγός για ηλιακούς & αντλίες

Ισχυρά κίνητρα δίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος για την ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων, με στόχο να γίνουν πιο “πράσινα” και πιο φιλικά στο περιβάλλον.

Το 2025 θεωρείται χρονιά ορόσημο, καθώς θα τεθούν σε εφαρμογή μια σειρά από προγράμματα “εξοικονομώ” που θα δώσουν τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να αλλάξουν άρδην τη σημερινή μορφή των ακινήτων τους.

Πρόκειται για ένα μεγάλο στοίχημα το οποίο η χώρα μας είναι υποχρεωμένη να κάνει πράξη, προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, που θέλει να εφαρμόσει σε όλες τις χώρες μέλη η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τα κονδύλια έχουν βρεθεί και θα αρχίσουν να διατίθεται στους ενδιαφερόμενους, οι οποίοι θα πρέπει να ενημερωθούν για τα οφέλη που έχουν αυτά τα προγράμματα για τη ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων τους.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι τα περισσότερα ακίνητα στη χώρα μας είναι παλιά και είναι δύσκολο για τους ιδιοκτήτες τους να μπορέσουν να τα ανακαινίσουν, λόγω έλλειψης χρημάτων.

Το αποτέλεσμα είναι είτε να μένουν κλειστά, είτε το κόστος για όσους διαμένουν σ’ αυτά να είναι πολύ υψηλό, καθώς κάθε μήνα δαπανάται ένα σημαντικό κονδύλι του οικογενειακού προϋπολογισμού στην κάλυψη ενεργειακών εξόδων.

Ένα από τα προγράμματα αυτά είναι και το “Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα”, που φιλοδοξεί να αλλάξει άρδην τα δεδομένα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θέλουν να αναβαθμίσουν την περιουσία τους.

Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος θα δοθεί στους ιδιοκτήτες ακινήτων, η δυνατότητα να αλλάξουν σύστημα θέρμανσης και να αποκτήσουν νέο θερμοσίφωνα ή αντλία θερμότητας, με σημαντική επιδότηση.

Παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος μάλιστα διαβεβαιώσουν ότι στόχος του προγράμματος είναι να ενισχύσει την αντικατάσταση των παλιών, και ενεργοβόρων συστημάτων θέρμανσης και θερμοσίφωνων με σύγχρονες και πιο αποδοτικές λύσεις.

Οι αιτήσεις
Οι αιτήσεις για την επιδότηση του νέου προγράμματος θα γίνονται από τις 8 Ιανουαρίου έως και τις 31 Μαρτίου, κάτι που σημαίνει ότι οι ενδιαφερόμενοι έχουν στη διάθεσή τους, κρίσιμο χρόνο για να δουν πως θα κινηθούν.
Η καταληκτική ημερομηνία για την εξαργύρωση του voucher που αφορά στην εγκατάσταση τόσο της αντλίας θερμότητας όσο και του και ηλιακού θερμοσίφωνα είναι η 23η Σεπτεμβρίου.
Οι αιτήσεις από τους ωφελούμενους θα υποβάλλονται στο allazothermansi-thermosifona.gov.gr/, ενώ η χρηματοδότηση έχει εξασφαλιστεί από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Με βάση τον προγραμματισμό που έχει γίνει για τη συνολική δαπάνη:

-το 67% αφορά ηλιακούς θερμοσίφωνες και

-το 33% αντλίες θερμότητας.

Ο εξοπλισμός
Στην περίπτωση των αντλιών θερμότητας, επιδοτούνται μοντέλα αέρα-νερού, γεωθερμικά, καθώς και πολυδιαιρούμενα συστήματα.
Η επιχορήγηση καλύπτει την προμήθεια του συνόλου του εξοπλισμού, δηλαδή στην περίπτωση των αντλιών θερμότητας η εξωτερικής μονάδας, τα fan coil και οι σωληνώσεις.
Όσον αφορά τους ηλιακούς, δίνεται η δυνατότητα επιχορήγησης συστημάτων με χωρητικότητα άνω των 110 λίτρων.
Και στις δύο περιπτώσεις, οι συσκευές θα πρέπει να είναι καινούριες και πιστοποιημένες, όπως και να καλύπτονται από τουλάχιστον διετή εγγύηση, ενώ επιδοτούνται και οι εργασίες εγκατάστασης.

Το μεγάλο κέρδος
Με βάση αυτά τα δεδομένα γίνεται σαφές και ο μεγάλος στόχος του υπουργείου Περιβάλλοντος, αλλά και το μεγάλο κέρδος που θα έχουν οι οικιακοί καταναλωτές που θα μπουν στο πρόγραμμα.
Με την επιδότηση που θα κερδίσουν για τη νέα εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα ή αντλίας θερμότητας, θα αντικαταστήσουν ενεργοβόρους ηλεκτρικούς θερμαντήρες και θα μειώσουν τα μηνιαία έξοδα τους.
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι μέσω αυτών των συστημάτων θέρμανσης θα μειωθεί το ενεργειακό κόστος, καθώς θα αυξηθεί η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα περιοριστούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.

Εξοχικά
Το συνολικό ύψος για τον προϋπολογισμό του νέου προγράμματος ανέρχεται στα 223 εκατ. ευρώ και όσοι καταφέρουν να ενταχθούν θα μπορούν να τοποθετήσουν ηλιακούς θερμοσίφωνες και αντλίες θερμότητες ακόμη και στα εξοχικά τους.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι στον οδηγό του σχετικού προγράμματος αναφέρεται ότι μπορούν να προχωρήσουν στην αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών, είτε στην κύρια είτε στην δευτερεύουσα κατοικία.

Ενοικιαζόμενες κατοικίες
Όσον αφορά στις ενοικιαζόμενες και δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες, εφαρμόζονται ο Κανονισμός de minimis.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι πριν τη χορήγηση της ενίσχυσης, οι ιδιοκτήτες των ακινήτων θα πρέπει να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση, για το ότι τα τρία τελευταία έτη δεν έχουν λάβει ενισχύσεις πάνω από 300.000 ευρώ.

Η επιδότηση
Όσον αφορά στο κρίσιμο ερώτημα που δεν είναι άλλο από το ύψος της επιδότησης, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ξέρουν ότι είναι ύψους 50% με 60% για αγορά ενός νέου ηλιακού θερμοσίφωνα σύγχρονης τεχνολογίας.
Αναφορικά με την επιδότηση για την αντλία θερμότητας είναι κι αυτή υψηλή, καθώς φτάνει το 50% ανάλογα με το εισόδημα του πολίτη, γεγονός που καθιστά σαφές ότι το κίνητρο της επιδότησης είναι πολύ σημαντικό.
Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι αγορές με τα voucher του “Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα” θα πρέπει να γίνονται από τους ωφελούμενους μέχρι και 60 ημέρες από την έκδοση των επιταγών.

Προτεραιότητα -ταυτοποίηση
Η υποβολή αιτήσεων θα αρχίσει με την ενεργοποίηση του προγράμματος, αλλά σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα θα δοθεί στους επιλαχόντες του προγράμματος “Ανακυκλώνω Αλλάζω Θερμοσίφωνα”.
Για την υποβολή της αίτησης απαιτείται υποχρεωτικά η προηγούμενη ταυτοποίηση του ωφελούμενου με τη χρήση των προσωπικών κωδικών–διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (TAXISNET).

Τα επόμενα βήματα
Η διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθήσουν στη συνέχεια, μπορεί να μην είναι πολύπλοκη, αλλά απαιτεί κάποια πολύ συγκεκριμένα βήματα, τα οποία θα πρέπει να κάνουν οι ενδιαφερόμενοι.
Σε περίπτωση αδυναμίας, καλό είναι να απευθύνεστε σε κάποιους ειδικούς, ακόμη και στον λογιστή σας προκειμένου να προχωρήσετε τη διαδικασία και να ενταχθείτε στο πρόγραμμα.
Ειδικότερα, μετά την ταυτοποίηση του, ο ωφελούμενος δηλώνει -μεταξύ άλλων- τον 11ψήφιο αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος της οικίας στην οποία θέλει να πραγματοποιηθεί η εγκατάσταση του επιλέξιμου εξοπλισμού.

Κατηγορία Α και Β
Η αίτηση χρηματοδότησης για την Κατηγορία Α αφορά την επιδότηση της δαπάνης για αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα, αλλά και την εκτέλεση όλων των αναγκαίων εργασιών για την εγκατάστασή του.

Ειδικότερα:

-Η δαπάνη αγοράς νέου ηλιακού θερμοσίφωνα αφορά σε ένταση ενίσχυσης 50% ή 60% ανάλογα με τα αντίστοιχα εισοδηματικά κριτήρια.

-Η δαπάνη εκτέλεσης των αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών για την εγκατάσταση νέου ηλιακού θερμοσίφωνα (π.χ. κόστος μεταφοράς, κόστος τοποθέτησης, αναλώσιμα, εξαρτήματα, smart system (χρονοδιακόπτη) κλπ.), με ένταση ενίσχυσης 50% ή 60% και μέχρι ενός ανώτατου επιτρεπόμενου ποσού επιχορήγησης, που εξαρτάται από τα εισοδηματικά κριτήρια του ωφελούμενου.

Η αίτηση χρηματοδότησης για την Κατηγορία Β αφορά την επιδότηση της:

-Δαπάνης αγοράς νέου συστήματος αντλίας θερμότητας με ένταση ενίσχυσης 50%.

-Δαπάνης εκτέλεσης των αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών για την εγκατάσταση νέου συστήματος αντλίας θερμότητας (π.χ. κόστος μεταφοράς, αναλώσιμα, εξαρτήματα, smart system (χρονοδιακόπτη) κλπ.), με ένταση ενίσχυσης 50% μέχρι ενός ανώτατου επιτρεπόμενου ποσού επιχορήγησης.

Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι οι ωφελούμενοι για κάθε μια από τις Κατηγορίες (Κατηγορία Α & Κατηγορία Β) των οποίων η αίτηση εγκρίνεται, λαμβάνουν κατ’ επιλογήν τους έως δύο (2) επιταγές (Vouchers):

-Μια για την επιδότηση του επιλέξιμου εξοπλισμού των Κατηγοριών Α & Β.

-Μια για την επιδότηση των συμπληρωματικών υπηρεσιών.

Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στον κάθε ωφελούμενο να εξαργυρώσει κάθε επιταγή σε προμηθευτή της επιλογής του, μειώνοντας το τελικό ποσό που θα κληθεί να καταβάλει για την αγορά και την παροχή των συμπληρωματικών υπηρεσιών.

Παραδείγματα με ποσά
Για να γίνουν σαφή τα κέρδη που θα έχουν όσοι καταφέρουν να ενταχθούν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, υπάρχουν δύο πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα.

-Όσον αφορά τις αντλίες θερμότητας, η επιδότηση για την προμήθεια είναι 50% χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, με ανώτατο όριο τις 5.000 ευρώ (προ ΦΠΑ), ενώ και ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμος με την ενίσχυση και πάλι κατά 50%.

Το ίδιο ποσοστό επιδότησης ισχύει και για τις υπηρεσίες εγκατάστασης, με όριο τα 1.000 ευρώ.
Με βάση αυτά τα δεδομένα ένας ωφελούμενος μπορεί να λάβει επιχορήγηση 5.000 ευρώ για τον εξοπλισμό, 1.200 ευρώ για τον ΦΠΑ προμήθειας του συστήματος, 1.000 ευρώ για τις υπηρεσίες και 240 ευρώ για τον ΦΠΑ υπηρεσιών.
Εάν προσθέσει κανείς τα συγκεκριμένα ποσά γίνεται αντιληπτό ότι το συνολικό ποσό ανέρχεται σε 7.440 ευρώ.

-Όσον αφορά στην επιδότηση του ηλιακού θερμοσίφωνα, αυτό που πρέπει να ξέρουν οι ενδιαφερόμενοι είναι ότι προβλέπονται εισοδηματικά κριτήρια.

Έτσι, για δικαιούχους με ετήσιο ατομικό κάτω από 5.000 ευρώ και ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 10.000, το ποσοστό είναι 60%, με το πλαφόν στήριξης στα 840 ευρώ (προ ΦΠΑ).
Ανάλογο είναι και το ποσοστό και που αφορά στις υπηρεσίες, όπου το πλαφόν είναι στα 180 ευρώ.
Για οικιακούς καταναλωτές με μεγαλύτερο ετήσιο εισόδημα, το ποσοστό επιδότησης είναι 50%, με πλαφόν για αγορά εξοπλισμού και υπηρεσίες στα 600 και 100 ευρώ, αντίστοιχα.
Κατά συνέπεια, το ανώτερο όριο στήριξης όπου θα πρέπει να συνυπολογιστεί και ο ΦΠΑ είναι 1.041,60 ευρώ.
Για τον υπολογισμό των εισοδηματικών κριτηρίων λαμβάνεται υπόψη το ετήσιο ατομικό και οικογενειακό εισόδημα , κατά το φορολογικό έτος αναφοράς που αφορά στην χρήση του 2023.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος στο ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα προσμετρούνται το Συνολικό Δηλωθέν εισόδημα, τα Απαλλασσόμενα και Αυτοτελή Φορολογούμενα εισοδήματα καθώς και η Προστιθέμενη Διαφορά Αντικειμενικών Δαπανών, όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος.

Άλλα κριτήρια αξιολόγησης
Στο πρόγραμμα ορίζονται κάποια συγκεκριμένα κριτήρια, που δίνουν πόντους, όπως είναι η ύπαρξη ΑΜΕΑ στο νοικοκυριό, ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών, καθώς και οι βαθμοημέρες (οι οποίες προσδιορίζονται με βάση τον Ταχυδρομικό Κώδικα και αποτελούν δείκτη για τη δριμύτητα κλίματος μιας περιοχής).
Στην περίπτωση των αιτήσεων για ηλιακό θερμοσίφωνα, η ύπαρξη ΑΜΕΑ έχει συντελεστή βαρύτητας 30%, ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών επίσης 30% και οι βαθμοημέρες 40%.
Στις αιτήσεις για αντλία θερμότητας, η ύπαρξη ΑΜΕΑ έχει συντελεστή βαρύτητας 20%, ο αριθμός των εξαρτώμενων μελών 20% και οι βαθμοημέρες 30%.
Συντελεστή βαρύτητας 30% έχει η διαμονή σε ατμοσφαιρικά επιβαρυμένη Περιφέρεια όπως είναι η Ήπειρος και η Κεντρική Μακεδονία.