Ρεπορτάζ: Όλο το σχέδιο για φθηνά σπίτια – Στα σκαριά νέα στεγαστικά προγράμματα

*Τι αλλάζει με το πρόγραμμα “Σπίτι μου ΙΙ”
*Τα νέα εισοδηματικά κριτήρια & το επιτόκιο
* Νέα επιδότηση στο “Ανακαινίζω-ενοικιάζω”
* Οι δράσεις για εκπαιδευτικούς & στρατιωτικούς

Νέο τοπίο στην αγορά ακινήτων επιχειρεί να δημιουργήσει η κυβέρνηση, για να αντιμετωπιστεί το μείζον θέμα της στέγασης. που αποτελεί. μετά την ακρίβεια, το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας.

Η καθίζηση των ποσοστών της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην “έκρηξη” των ενοικίων, που έχουν ως αποτέλεσμα η μέση οικογένεια να μην μπορεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.

Το πρόβλημα έχει γίνει αντιληπτό από την κυβέρνηση, η οποία θα επιχειρήσει μέσα από την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων να δώσει ανάσες σε όσους δεν μπορούν ή δυσκολεύονται να πληρώσουν τόσο υψηλά ενοίκια.

Κοινό μυστικό είναι, άλλωστε, ότι το δημογραφικό πρόβλημα, οφείλεται κυρίως στην αδυναμία της νέας γενιάς να κάνει οικογένεια, λόγω του ότι το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους πρέπει να κατευθυνθεί στη στέγασή τους.

Μια πρώτη κίνηση για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, γίνεται με τους “κόφτες” στο Airbnb που ναι μεν προσφέρει υψηλά εισοδήματα στους ιδιοκτήτες, αλλά από την άλλη, θέτει εκτός μακροχρόνιας μίσθωσης πολλά σπίτια.

Κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι οι στρεβλώσεις θα αρχίσουν να αντιμετωπίζονται και υπογραμμίζουν, ότι οι κινήσεις που θα γίνουν, θα είναι στοχευμένες προκειμένου να δώσουν ανάσες στα μεσαία και λαϊκά εισοδήματα.

Στο πλαίσιο αυτό, έως το τέλος του καλοκαιριού αναμένεται η ενεργοποίηση και της ιστοσελίδας που θα περιλαμβάνει όλες τις δράσεις για την στεγαστική πολιτική της κυβέρνησης και την εξέλιξή τους.

Με τον τρόπο αυτόν, οι ενδιαφερόμενοι θα είναι σε θέση να αναζητήσουν και να υποβάλουν αίτηση στα νέα προγράμματα, τα οποία θα μπορούν να καλύψουν τις στεγαστικές τους ανάγκες.

“Σπίτι μου ΙΙ”

Τόσο ο πρωθυπουργός όσο και το κυβερνητικό επιτελείο, δίνουν έμφαση στον 2ο κύκλο του προγράμματος “Σπίτι μου”, προκειμένου να δοθούν νέες προοπτικές στην απόκτηση κατοικίας μέσω φθηνών στεγαστικών δανείων.

Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό “εργαλείο”, καθώς αφορά σε πρόγραμμα ύψους 2 δισ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί ως επί το πλείστον από τα δάνεια που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι το πρόγραμμα μπορεί να ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ είτε με τη μόχλευση που θα υπάρξει από τις εμπορικές τράπεζες, είτε ακόμη και με μια νέα φάση του ίδιου προγράμματος.

Το πρόγραμμα:

Α. Θα ξεκινήσει το φθινόπωρο και αφορά στη δυνατότητα απόκτησης κατοικίας σε άτομα έως 50 ετών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται ζευγάρια με παιδιά ή άγαμοι.
Β. Θα καλύψει περισσότερους από 30.000 δικαιούχους
Γ. Θα διευρυνθούν τα εισοδηματικά κριτήρια.
Δ. Θα συμπεριληφθούν στην αγορά νέες κατοικίες, ηλικίας κάτω των 15 ετών.
E. Όσοι είναι έως 39 ετών και δεν μπήκαν στον α’ κύκλο, λόγω εισοδήματος ή γιατί δεν βρήκαν κατάλληλα σπίτια, θα μπορούν να το κάνουν στον β’ κύκλο.

Με το που θα ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. και το πρόγραμμα πάρει την τελική του μορφή, θα αρχίσει και η υλοποίησή του, με τη συνεργασία των τραπεζών και της Τράπεζας της Ελλάδας.

Άξονες του προγράμματος

Τα εισοδηματικά κριτήρια θα διευρυνθούν, με στόχο να ενταχθούν στο πρόγραμμα όσο το δυνατόν περισσότεροι και να διεκδικήσουν ένα σπίτι στο οποίο θα μπορούν να στεγάσουν τις ανάγκες των οικογενειών τους.

Στο πλαίσιο αυτό, οι δικαιούχοι θα μπορούν να αγοράσουν ένα διαμέρισμα το οποίο κατασκευάστηκε ακόμη και πριν από 10 χρόνια, το οποίο δεν πληρούσε τα κριτήρια του προηγούμενου προγράμματος.

Ειδικότερα:

-Άγαμος με ετήσιο εισόδημα 18.000 ευρώ, που ήταν εκτός των ορίων του πρώτου κύκλου, τώρα θα μπορεί τώρα να συμμετάσχει.
-Θα περιληφθούν κατοικίες κάτω των 15 ετών, προσφέροντας στους δικαιούχους μεγαλύτερη ποικιλία και περισσότερες επιλογές.
-Το δάνειο θα καλύπτει έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου και θα έχει διάρκεια έως 30 έτη και θα αποκτάται κατά πλήρη κυριότητα από τον αγοραστή. Στο νέο πρόγραμμα εξετάζεται η αύξηση της αξίας του ακινήτου που θα χρηματοδοτούν οι τράπεζες στις 200.000 ευρώ. Έτσι για διαμέρισμα αξίας 180.000 ευρώ, το δάνειο θα καλύπτει τα 162.000 ευρώ δηλαδή το 90% της αξίας-, δίνοντας τη δυνατότητα για απόκτηση κατοικίας με χαμηλότερη μηνιαία δόση.
-Τα επιτόκια θα είναι χαμηλότερα από αυτά της αγοράς και θα διαφέρουν ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου. Οικογένειες με τρία ή περισσότερα παιδιά θα επιβαρύνονται με επιτόκιο που θα είναι της τάξης του 1,5%.

“Ανακαινίζω – ενοικιάζω”

“Φουσκώνει” το ποσό της επιδότησης σε όσους αποφασίσουν να ανακαινίσουν τα κενά τους διαμερίσματα και στη συνέχεια να τα διαθέσουν προς ενοικίαση, ενώ όσοι έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα θα πάρουν τα χρήματα αναδρομικά.

Το πρόγραμμα δεν “περπάτησε”, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών έκρινε το ποσό της επιδότησης χαμηλό και για το λόγο αυτό η κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει σε δύο αλλαγές που είναι οι εξής:

• Αυξάνεται το ανώτατο όριο δαπανών για την ανακαίνιση της κατοικίας από τα 10.000 ευρώ, που ανέρχεται σήμερα, σε 15.000 ευρώ.
• Αυξάνεται το ποσοστό της επιδότησης στο 60% από 40% που είναι σήμερα χωρίς να αλλάζουν τα κριτήρια και οι προϋποθέσεις.
•  Η προκαταβολή θα φτάνει και το 50% του ύψους της επιδότησης

Παράγοντες της αγοράς τονίζουν ότι με τις αλλαγές αυτές, οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι θα διαθέσουν τα ακίνητά τους για μακροχρόνια μίσθωση, μπορούν να κερδίσουν έως και 9.000 ευρώ.

Οι ιδιοκτήτες υποχρεούνται να ολοκληρώσουν τις εργασίες ανακαίνισης μέσα σε 6 μήνες και να υποβάλλουν ηλεκτρονικά τα τιμολόγια των εργασιών καθώς και το ηλεκτρονικό μισθωτήριο του σπιτιού.

Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν φυσικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές. σε ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 50% εάν ισχύουν οι εξής προϋποθέσεις:

-το ακίνητο έχει έκταση κύριων χώρων έως 100 τ.μ. και βρίσκεται σε οικικιστική περιοχή,
-έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο πραγματικό εισόδημα που δεν ξεπερνά τις 40.000 ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, η συνολική αξία της οποία δεν είναι μεγαλύτερη των 300.000 ευρώ.

Στρατιωτικοί

Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης όμως δεν σταματούν εδώ, καθώς υπάρχει και σχέδιο με ορίζοντα δεκαετίας που προβλέπει την κατασκευή χιλιάδων κατοικιών για στρατιωτικούς έχει ξεκινήσει να εκπονεί το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Η πρώτη φάση του προγράμματος που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2027 περιλαμβάνει 54 συγκροτήματα των 13 διαμερισμάτων έκαστο, δηλαδή 702 καινούργια διαμερίσματα συνολικού προϋπολογισμού 100 εκατ. ευρώ. Επικεντρώνεται σε 5 πόλεις της Θράκης και 13 νησιά του Αιγαίου, περιοχές δηλαδή που θεωρούνται εθνικά ευαίσθητες, με περιορισμένη διαθεσιμότητα οικιών και στα νησιά, όπου το κόστος κτήσης είναι εξαιρετικά υψηλό.

Δάσκαλοι & καθηγητές

Έμφαση δίνεται και σε εκπαιδευτικούς που διορίζονται στα νησιά, όπου η εξεύρεση στέγης και δύσκολη είναι και οι τιμές ενοικίασης είναι απλησίαστες και αναζητείται λύση σε συνεργασία με τους δήμους.

Για τον σκοπό αυτόν αναζητούνται είτε παλιά σχολικά κτίρια, είτε αστυνομικά τμήματα που θα μπορούν να αξιοποιηθούν για τη στέγαση των δασκάλων και καθηγητών που αδυνατούν να αναλάβουν υπηρεσία λόγω των υψηλών ενοικίων.

Κοινωνική αντιπαροχή

Μέσα στους επόμενους μήνες θα δημοσιευτεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για την αξιοποίηση της αδρανούς ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.

Στόχος είναι η παροχή κατοικίας µε χαμηλό ενοίκιο, αλλά και η ανέγερση νέων διαμερισμάτων με την σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.

Στην ΚΥΑ:

-θα καθορίζονται τα κριτήρια επιλεξιμότητας των αναδόχων,

-τα κοινωνικά κριτήρια για τους δικαιούχους, τα δικαιολογητικά και πως θα γίνεται η επιλογή τους.

Η δράση αφορά και την ανέγερση 2.500 κατοικιών σε 5.000 ωφελούμενους νέους έως 39 ετών και τη διάθεσή τους ως προσιτές κατοικίες, εφαρμόζοντας ως μοντέλο διάθεσης είτε το ενοίκιο, ή την αγορά, ή το μοντέλο rent to own.

Η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης που θα διαχειριστεί το πρόγραμμα, έχει ως “προίκα” από πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας, 11 οικόπεδα εντός σχεδίου. Επίσης σε εξέλιξη βρίσκεται και έργο με τίτλο: Μελέτη απογραφής, ψηφιοποίησης και ανάπτυξης δημόσιας ακίνητης περιουσίας προϋπολογισμού 1, 034 εκατ. ευρώ, σε συνεργασία με την Κοινωνία Της Πληροφορίας.

Από την καταγραφή που έχει ήδη γίνει εντοπίστηκαν 98 κατάλληλα οικόπεδα εντός σχεδίου, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων. εκ των οποίων το ένα τρίτο βρίσκεται στην Αττική.

Στον σχεδιασμό εντάσσονται και εκτάσεις εκτός σχεδίου όπως και αδιάθετες κατοικίες, διαμερίσματα, γραφεία.

Μέσα στο 2023 δόθηκαν, μεταξύ άλλων, 11 στρέμματα στην Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στρέμματα στη Ξάνθη και 74 στρέμματα στον Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες.

Ανακαινίσεις σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη

Με βάση τον προγραμματισμό που έχει γίνει, στην Αθήνα θα ανακαινιστούν 70 διαμερίσματα, με φορέα υλοποίησης την Εταιρία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών – ΕΑΤΑ Α.Ε. και εταίρο τον Δήμο Αθηναίων.

Στη Θεσσαλονίκη θα ανακαινιστούν 30 διαμερίσματα, τα οποία θα προκύψουν από το δημοτικό και δημόσιο στεγαστικό απόθεμα, όπου φορέας υλοποίησης θα είναι η Μείζων Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης – ΜΑΘ Α.Ε.

“Κάλυψη”

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πρόγραμμα “Κάλυψη”, το οποίο υλοποιείται ήδη με τη διάθεση 1.000 κατοικιών σε ευάλωτους.

Το πρόγραμμα συγκαταλέγεται στις δράσεις στεγαστικής πολιτικής της κυβέρνησης και θεσπίστηκε με τον νόμο 5006/2022.

Απευθύνεται σε νέους, ηλικίας 25-39 ετών, που είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και δεν έχουν ιδιόκτητη πρώτη κατοικία.

«Στέγαση και Εργασία» για αστέγους

Το πρόγραμμα “Στέγαση και Εργασία” έχει καθαρά κοινωνικό χαρακτήρα και απευθύνεται αποκλειστικά σε άτομα και οικογένειες που ζουν σε συνθήκες έλλειψης στέγης.

Το πρόγραμμα λειτουργεί συμπληρωματικά, στο πλαίσιο εφαρμογής δημόσιων πολιτικών καταπολέμησης της έλλειψης αυτής και έχει ως γενικό στόχο την εξάλειψη του φαινομένου της έλλειψης στέγης.

“Εξοικονομώ – Ανακαινίζω”

Το πρόγραμμα “Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους” αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών και απευθύνεται στους νέους ηλικίας από 18-39 ετών.

Η επιδότηση φτάνει έως 22.500 ευρώ για παρεμβάσεις βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης και επιδότηση από 50% έως 90% ανάλογα με το εισόδημα του νέου και την περιοχή της επιλέξιμης κατοικίας.