Ρεύμα- θέρμανση: Ιδέες για να μειώσετε τους φουσκωμένους λογαριασμούς

Στην κόψη του ξυραφιού ακροβατεί η συντριπτική πλειονότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων λόγω της κρίσης στην αγορά ενέργειας και των εφιαλτικών ανατιμήσεων σε βασικά καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες.

Οι λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου έχουν πάρει την ανιούσα και σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στα «ράφια» των σούπερ μάρκετ, θέτουν εκτός ελέγχου κάθε έννοια προϋπολογισμού. Το εκρηκτικό κοκτέιλ που άρχισε να κάνει την εμφάνισή του από το περασμένο καλοκαίρι έχει ήδη «σκάσει» και με βάση ακόμη και συντηρητικές εκτιμήσεις θα στοιχίσει στις τετραμελείς οικογένειες περίπου 2.000 ευρώ.
Η «τέλεια καταιγίδα» είναι ήδη εδώ, καθώς οι εκτιμήσεις ότι πρόκειται για ένα παροδικό φαινόμενο αποδείχτηκαν άνευ περιεχομένου, με ότι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και όλη την κοινωνία.
Ο πληθωρισμός τείνει να αποκτήσει δομικά χαρακτηριστικά και τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση για να στηρίξει το εισόδημα, δεν μπορούν να απορροφήσουν τις αυξήσεις και να δώσουν λύση στο πρόβλημα. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν αυξήσεις 135,7% στο φυσικό αέριο έναντι του Δεκεμβρίου του 2020, 34,1% στο πετρέλαιο θέρμανσης, 45% στο ηλεκτρικό ρεύμα και 19,7% στις τιμές σε αρνί και κατσίκι.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος ας δούμε κάποιες από τις επισημάνσεις του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ που αφορούν το μήνα Δεκέμβριου με τίτλο «Ακρίβεια, αγοραστική δύναμη και αγοράς εργασίας»:

Α. «Η απώλεια αγοραστικής δύναμης του κατώτατου μισθού έφτασε το 10,4%, ενώ του μέσου μισθού των εργαζομένων μερικής απασχόλησης άγγιξε το 13,7%».

Β. «Το μέσο μηνιαίο ατομικό διαθέσιμο εισόδημα απώλεσε περίπου το 7% της αγοραστικής του δύναμης σε ετήσια βάση»

Εάν προσθέσει κανείς τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς για ενίσχυση των ανατιμήσεων μέσα στο επόμενο δίμηνο και αυξήσεις που σε κάποια προϊόντα θα ξεπεράσουν ακόμη και το 30%, γίνεται σαφές ότι τα δύσκολα έρχονται.
Νοικοκυριά και επιχειρήσεις βρίσκονται σε απόγνωση και το ερώτημα που θέτουν άπαντες είναι πως θα αντιμετωπιστεί η ακρίβεια σ’ αυτή την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία.
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι η ενεργειακή κρίση σε συνδυασμό με την πανδημία έχουν «ματώσει» την οικονομία, με αποτέλεσμα ουδείς να μπορεί να ανταπεξέλθει με άνεση στις υποχρεώσεις του.
Μαγικές συνταγές ασφαλώς και δεν υπάρχουν, από τη στιγμή που η ενεργειακή κρίση ακουμπά όλη την Ευρώπη και είναι άγνωστο πότε θα τελειώσει, γεγονός που διαμορφώνει κλίμα μεγάλης αβεβαιότητας. Ζητούμενο δε, από τη στιγμή που η κυβέρνηση δεν μπορεί να καλύψει το σύνολο των επιπτώσεων, είναι μια καλύτερη διαχείριση του προϋπολογισμού που έχουν στη διάθεση τους εργαζόμενοι και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες.

Πετρέλαιο θέρμανσης

Με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονται λόγω και του χειμώνα, γίνεται σαφές ότι τα νοικοκυριά που διαμένουν σε πολυκατοικίες, θα προμηθευτούν φέτος μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις λόγω της κρίσης, της έλλειψης αποθεματικού ή ακόμη και τη μη συμφωνίας των ενοίκων, τα νοικοκυριά είναι πολύ πιθανό να κάνουν χρήση κλιματιστικών ή θερμαντικών σωμάτων.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι απαιτείται μεγάλη προσοχή στα μικρά θερμαντικά σώματα για μικρούς χώρους, καθώς είναι ιδιαιτέρως «ενεργοβόρα» και μπορούν να «φουσκώσουν» τους λογαριασμούς ρεύματος.
Όσον αφορά στην αυτόνομη θέρμανση ναι μεν είναι μια εύκολη επιλογή, αφού όποιος τη διαθέτει, βάζει το καλοριφέρ ό,τι ώρα θέλει, αλλά όταν δεν υπάρχει συγχρονισμός απ’ όλους τους ενοίκους,  υπάρχει πρόβλημα. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους ενοίκους στους ψηλότερους ορόφους, καθώς ο λογαριασμός μπορεί να είναι πολύ πιο τσουχτερός και να τινάξει στον… αέρα τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Φυσικό αέριο

Οι μεγάλοι χαμένοι φέτος είναι αυτοί που κάνουν χρήση φυσικού αερίου, καθώς έως πέρυσι ήταν πολύ φθηνότερο σε σχέση με το πετρέλαιο θέρμανσης και ήταν μια πολύ συμφέρουσα επιλογή.
Φέτος τα δεδομένα είναι διαφορετικά, καθώς πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, γεγονός που υποχρεώνει νοικοκυριά και επιχειρήσεις σε δεύτερες σκέψεις για το εάν πρέπει να κάνουν χρήση.

Καυσόξυλα

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και για τα καυσόξυλα, καθώς η τιμή τους είναι αυξημένη σε σχέση με πέρυσι και οι  καταναλωτές καλό είναι να ψάξουν καλά το είδος του ξύλου που θα χρησιμοποιήσουν. Επίσης θα πρέπει να αγοράσουν με τιμολόγιο, προκειμένου να λάβουν το επίδομα θέρμανσης που δικαιούνται ανάλογα με τα εισοδηματικά, περιουσιακά και γεωγραφικά κριτήρια που προβλέπονται.

Έξυπνα και οικονομικά

Οι όποιες λύσεις προτείνονται σε καμία περίπτωση δεν απαντούν στην ανάγκη ενίσχυσης του εισοδήματος, από τη στιγμή που η ακρίβεια αποτελεί τη νέα ωρολογιακή βόμβα στην Ελλάδα. Οι όποιες προτάσεις έχουν ως στόχο να μειώσουν τις απώλειες και να δώσουν τη δυνατότητα να ζεσταθούμε έξυπνα και οικονομικό, καθώς βρισκόμαστε ήδη στην καρδιά του χειμώνα.
Με αυτό ως δεδομένο, εάν θέλουμε να μειώσουμε τους λογαριασμούς ρεύματος καλό είναι να γνωρίζουμε ότι το 70% της ενέργειας που καταναλώνουμε αφορά στη θέρμανση και το 14% το ζεστό νερό.
Στο πλαίσιο αυτό, κάποιες από τις προτάσεις που έχει κάνει στο παρελθόν η Greenpeace, μπορεί να αποδειχτούν αρκετά έξυπνες και να δώσουν έστω και μια προσωρινή ανακούφιση.

Ας δούμε κάποιες από αυτές

• Θερμοστάτης:  Καλό είναι ο θερμοστάτης να βρίσκεται στους 19-20 °C. Για κάθε βαθμό που χαμηλώνετε το θερμοστάτη εξοικονομείς 1-2 % σε ενέργεια, κάτι που μπορεί να έχει διαφορά στο λογαριασμό έως και 10%.
•  Ενδυμασία: Καλό είναι να προσαρμόζει κανείς τις ενδυματολογικές του συνήθειες ανάλογα με την εποχή, ακόμα και μέσα στο σπίτι. Τα ρούχα άλλωστε είναι η θερμομόνωση του σώματος.
• Καλοριφέρ:  Το πρώτο και βασικό σε ότι έχει σχέση με τα καλοριφέρ είναι τα   εξαερώνετε ανά τακτά χρονικά διαστήματα και να μην τα σκεπάζετε. Επίσης, θα πρέπει οι χώροι που δεν χρησιμοποιούνται να απομονώνονται, κάτι που μπορεί να γίνει ρυθμίζοντας το διακόπτη στα σώματα του καλοριφέρ.  Σημαντικό είναι να εγκαταστήσετε ένα σύστημα αντιστάθμισης σε πολυκατοικίες για την αυτόματη ρύθμιση της θερμοκρασίας του προσαγόμενου θερμού νερού στα καλοριφέρ, σε συνάρτηση με την εξωτερική θερμοκρασία και την επιθυμητή εσωτερική θερμοκρασία.
• Κουρτίνες- παραθυρόφυλλα-κουφώματα:  Θα πρέπει να  ανοίγετε τις κουρτίνες και τα σκίαστρα στα νότια παράθυρα για να επιτρέπετε στον ήλιο να περάσει στους εσωτερικούς χώρους. Επίσης,  είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο να κλείνετε τα εξωτερικά παραθυρόφυλλα το βράδυ ή όταν φυσάει πολύ. Οι παλιοί μάστορες λένε ότι για να μειωθούν οι απώλειες σε θερμότητα θα πρέπει να εντοπίζονται τα κουφώματα που “μπάζουν”. Αυτό μπορεί να γίνει με «αεροστεγάνωση» κάτι που σημαίνει ότι θα βελτιωθούν πολύ οι συνθήκες θερμικής άνεσης μέσα στο σπίτι.
• Εγκατάσταση θέρμανσης: Η συντήρησή της πρέπει να γίνεται στο τέλος του χειμώνα. Με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθεί η  απόδοση, και το κυριότερο μειώνεται η κατανάλωση καυσίμων και η ρύπανση της ατμόσφαιρας. Επίσης, ο εξοπλισμός έχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
• Τζάκια: Όσοι έχετε τζάκια, καλό είναι να κλείνετε την καμινάδα όταν δεν το χρησιμοποιείτε.

Ηλεκτρικές συσκευές

Νοικοκυριά και επιχειρήσεις με έξυπνες κινήσεις μπορούν να περιορίσουν την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος στις ηλεκτρικές συσκευές και με τον τρόπο αυτό να  εξοικονομήσουν χρήματα.
Πρώτη κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή είναι οι λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας τύπου LED στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους του σπιτιού. Μεγάλη εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων επιτυγχάνεται όταν υπάρχουν ψυγεία, πλυντήρια ρούχων και κάθε άλλη συσκευή ενεργειακής κλάσης Α, σε σχέση με τις συμβατικές.
Οι διακόπτες των συσκευών πρέπει να κλείνουν, καθώς επιτυγχάνεται εξοικονόμηση έως και 40%, κάτι που εύκολα γίνεται αντιληπτό με το παράδειγμα της τηλεόρασης. Εάν για παράδειγμα χρησιμοποιείται 4-5 ώρες την ημέρα, για τις υπόλοιπες θα πρέπει να βγαίνει τελείως από την πρίζα και όχι να βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής. Ο φορτιστής του κινητού τηλεφώνου πρέπει να βγαίνει από την πρίζα καθώς «καίει» ρεύμα, ενώ ψυγείο και καταψύκτης πρέπει να είναι σε απόσταση από τα καλοριφέρ), καθώς καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια.
Η θερμοκρασία του ψυγείου πρέπει να ρυθμιστεί στους 1-4 βαθμούς Κελσίου, του καταψύκτη στους -18 βαθμούς, ενώ το συχνό και καλό ξεσκόνισμα των καλωδίων του μπορεί να μειώσει κατά 30% την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
Όσον αφορά στο ψήσιμο δύο φαγητών στην κουζίνα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα, καθώς έτσι μειώνεται κατά 50% η κατανάλωση ενέργειας.
Οι κατσαρόλες πρέπει να εφαρμόζουν καλά στις εστίες για να μην υπάρχουν απώλειες, ενώ το συχνό άνοιγμα του φούρνου απελευθερώνει το 20% της θερμότητας, κάτι που απαιτεί περισσότερη κατανάλωση ενέργειας. Η χρήση φούρνου μικροκυμάτων για το ζέσταμα μικρής ποσότητας φαγητών, αποτελεί άλλη μία λύση για εξοικονόμηση ενέργειας αλλά και χρόνου.
Τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων πρέπει να γεμίζουν, ενώ αν η ποσότητα είναι περιορισμένη, τότε πρέπει να τίθεται σε λειτουργία το οικονομικό πρόγραμμα ή το πρόγραμμα για το μισό πλυντήριο.
Επίσης, θα πρέπει να γίνεται συχνά έλεγχος για πιθανές διαρροές στην τουαλέτα, του μπάνιου, ιδίως παλαιές κατοικίες όπου χάνονται εκατοντάδες λίτρα νερού κάθε χρόνο, με αποτέλεσμα να «φουσκώνει»  ο λογαριασμός.

Σούπερ μάρκετ

Κι εάν αυτά μπορεί να γίνουν με κάποιο τρόπο το δύσκολο είναι να βρεθεί λύση στα σούπερ μάρκετ, όπου οι τιμές στα ράφια είναι πλέον απλησίαστες, με αποτέλεσμα να αδειάζει το λεγόμενο καλάθι της νοικοκυράς.
Η αναζήτηση προσφορών όπως για παράδειγμα το «2 σε 1» είναι ο μόνος τρόπος για να μπορέσει κανείς να ψωνίσει τα απαραίτητα για την οικογένεια του στους δύσκολους καιρούς που ζούμε.
Ωστόσο, η λύση αυτή δεν είναι πάντα εύκολη, καθώς οι «δυνατές» προσφορές υπάρχουν στα πολύ μεγάλα σούπερ μάρκετ και όχι στα σούπερ μάρκετ της γειτονιάς.