Εργασία
ΣΥΝΤΑΞΗ: Με πιο λίγα χρόνια και από το 2022
Αντιμέτωποι με ένα νέο και πολύ πιο σύνθετο τοπίο βρίσκονται χιλιάδες εργαζόμενοι, οι οποίοι άμεσα θα πρέπει να λάβουν την απόφαση για το εάν θα παρατείνουν ή θα εγκαταλείψουν τον εργασιακό τους βίο.
Από τη νέα χρονιά τίποτα δεν θα είναι πλέον το ίδιο ως προς την απονομή των συντάξεων, κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να κάνουν την καλύτερη δυνατή επιλογή για να εξασφαλίσουν τα συμφέροντά τους.
Η έξοδος στη σύνταξη από την 1-1-202 δυσκολεύει, καθώς αυξάνονται τα ηλικιακά όρια, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχει ακόμη ελάχιστος χρόνος για να αποφασίσει ο καθένας τη στρατηγική που θα ακολουθήσει.
Ειδικότερα, στις 31-12 2021 λήγει το μεταβατικό καθεστώς του νόμου που προέβλεπε σχετικά ανώδυνες προσαρμογές των ορίων ηλικίας και από την 1-1-2022, ισχύουν τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Αυτό σημαίνει ότι από την 1-1-2022, θα ισχύουν τα γενικά όρια που προβλέπει ο ν. 4336/2015, τα οποία συνοψίζονται στη συνταξιοδότηση:
- με 40 χρόνια ασφάλισης και 62ο έτος,
- με τουλάχιστον15 χρόνια ασφάλισης στο 67ο έτος και άνω.
Κλίμα ανασφάλειας
Η ανησυχία όπως γίνεται σαφές είναι διάχυτη σε χιλιάδες ασφαλισμένους, καθώς διαμορφώνεται η αίσθηση ότι θα πρέπει να δουλεύουν ως τα… βαθιά γεράματα για να εξασφαλίσουν σύνταξη.
Εάν προσθέσει κανείς και το γενικευμένο κλίμα ανασφάλειας, λόγω της αβεβαιότητας στην αγοράς εργασίας, γίνονται αντιληπτοί οι λόγοι για τους οποίους όλο και περισσότεροι σκέφτονται τη σύνταξη.
Παράγοντες της κοινωνικής ασφάλισης και δικηγόροι που ασχολούνται με τις συντάξεις αναγνωρίζουν την αύξηση των αιτήσεων και σημειώνουν ότι θα είναι ακόμη μεγαλύτερη το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Δεν αποκλείουν μάλιστα ο αριθμός των ασφαλισμένων που θα σπεύσουν να υποβάλλουν αίτηση για να κατοχυρώσουν το δικαίωμα σύνταξης έως το τέλος του έτους, να φτάσει τις 150.000.
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι μια τέτοια εξέλιξη θα «εκτινάξει», το κόστος για τον ΕΦΚΑ, καθώς και δεν θα εισπράττει και θα υποχρεωθεί να τους καταβάλει συντάξεις.
Στην περίπτωση που υπάρξουν 150.000 νέες συνταξιοδοτήσεις το ετήσιο κόστος θα φτάσει σε 1,2 με 1,4 δισ. ευρώ, με ότι κινδύνους αυτό εγκυμονεί για τη βιωσιμότητα του ΕΦΚΑ.
Διαβεβαιώσεις
Το υπουργείο Εργασίας πάντως, έχει επιχειρήσει ουκ ολίγες φορές να καθησυχάσει τους ασφαλισμένους που συμπληρώνουν τις σχετικές προϋποθέσεις, σε μια προσπάθεια να ανακόψει το κύμα φυγής.
Στο πλαίσιο αυτό, το μήνυμα που εκπέμπει είναι ότι δεν θα πρέπει να ανησυχούν όσοι θεμελίωσαν ή θεμελιώνουν το συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Το μήνυμα αφορά:
- όσους θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα κατά τα προηγούμενα έτη,
- όσους το θεμελιώνουν φέτος, αλλά δεν έχουν κάνει ακόμα ή δεν θα κάνουν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2021.
Όλοι αυτοί, θα μπορούν να το πράξουν και από την 1η-1-2022 και κατά συνέπεια, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας δεν θίγεται το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα.
Μετά την πανδημία
Ωστόσο, τα δομικά προβλήματα στην αγορά εργασίας σε συνδυασμό με τον εφιάλτη της εργασίας έως τα 67, υποχρεώνει πολλούς 55άρηδες να κάνουν δεύτερες σκέψεις για τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουν.
Η λογική πλέον είναι πως όσο περισσότερα χρόνια δουλεύει κανείς, τόσο μεγαλύτερη σύνταξη θα πάρει, αλλά το πρόβλημα μετά την πανδημία είναι ποιοι θα έχουν δουλειά και με τι αποδοχές.
Αυτός είναι και ο λόγος που σπρώχνει πολλούς στην «έξοδο», καθώς στο ασφαλιστικό σύστημα, υπάρχουν ακόμη «παράθυρα» που εξασφαλίζουν σύνταξη με λιγότερα χρόνια δουλειάς.
Τα στοιχεία λένε ότι υπάρχουν 3 κατηγορίες που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν φέτος δικαίωμα, ώστε να βγουν στη σύνταξη από το 2022 και μετά πριν από το 62ο και το 67ο έτος της ηλικίας.
Οι αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, από το 2022, δεν αφορούν όλους τους ασφαλισμένους και υπάρχουν δυο «παράθυρα» προκειμένου να συνεχίσουν εργαζόμενοι με τις ισχύουσες διατάξεις.
Οι 30 κατηγορίες ασφαλισμένων που κατοχυρώνουν εφέτος συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αφορά σε πλήρη και μειωμένη, αλλά χρειάζεται προσοχή, γιατί τα λάθη θα έχουν ολέθριες επιπτώσεις στο εισόδημα.
Για το λόγο αυτό, καλό είναι να υπάρχει συνεργασία, είτε με τον ΕΦΚΑ, είτε με δικηγόρους που ασχολούνται με αυτά τα θέματα, ώστε να γίνει η καλύτερη δυνατή επιλογή.
Ας δούμε αναλυτικά ποιοι μπορούν να φύγουν:
ΔΗΜΟΣΙΟ- Πλήρης σύνταξη
- Υπάλληλοι με 40 έτη έως την υποβολή του αιτήματος με πραγματικα αλλά και πλασματικά έτη. Αναγκαία προϋπόθεση να είναι 62 χρόνων μέσα στο 2021.
- Τρίτεκνοι που έχουν γεννηθεί από το Μάιο έως και το Δεκέμβριο του 1964. Πρέπει να έχουν 21 έτη το 2011, ενώ η ηλικία που θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει είναι αυτή των 56 ετών και 9 μηνών.
- Γονείς ανηλίκων τέκνων με 25ετία το 2011 και υπό τον όροι ότι είχαν κατά τη συμπλήρωση της 25ετίας ανήλικο παιδί. Πρέπει να έχουν γεννηθεί από τον Μάιο έως τον Δεκέμβριο του 1964 και η ηλικία τους να είναι αυτή των 56 ετών και 9 μηνών.
- Ασφαλισμένες που έχουν γεννηθεί μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου του 1958 και έχουν συμπληρώσει 25ετία το 2010.Η ηλικία που απαιτείται είναι αυτή των 63 ετών και 6 µηνών.
- Ασφαλισµένοι-ες που έχουν γεννηθεί από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο του 1957. Πρέπει να έχουν 25ετία το 2011, ενώ η ηλικία που απαιτείται είναι αυτή των 63 ετών και 3 μηνών.
- Ασφαλισµένοι/ ες που έχουν γεννηθεί το 1961 με 25ετία έως και 31-12-2010.Πρέπει να συμπληρώνουν 35ετία έως και την 31-12-2018 και να έχουν την ηλικία των 60 ετών.
- Ασφαλισµένοι-ες που έχουν γεννηθεί 1961 με 25ετία έως και 31-12-2011. Πρέπει να συμπληρώνουν 36 έτη συνολικά έως και την 31-12-2018 και η απαιτούμενη ηλικία είναι αυτή των 60 ετών.
- Ασφαλισµένοι-ες που έχουν γεννηθεί το πρώτο εξάμηνο του 1961 με 25ετία έως και 31-12-201. Πρέπει να συμπληρώνουν 36 έτη συνολικά έως την 31-12-2019 και να έχουν ηλικία 60 ετών και 6 μηνών.
- Ασφαλισµένοι-ες που γεννήθηκαν από τον Αύγουστο του 1960 και εφεξής με 25ετία έως τις 31-12-2011.Πρέπει να συμπληρώνουν 36 έτη συνολικά έως την 31-12-2019. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η ηλικία των 60 ετών και 6 μηνών.
- Ασφαλισµένοι-ες που γεννήθηκαν το 1961 με 25ετία έως και 31-12-2010. Πρέπει να συμπληρώνουν 35ετία έως την 31-12-2019, ενώ η απαιτούμενη ηλικία είναι των 60 ετών και 6 μηνών.
- Ασφαλισµένοι-ες που έχουν γεννηθεί από τον Φεβρουάριο του 1960 έως και τον Ιανουάριου του 1961. Πρέπει να έχουν 25ετία έως τις 31-12-2012 και να 37ετία έως το τέλος του 2019. Η απαιτούμενη ηλικία είναι αυτή των 60 ετών και 11 μηνών.
ΔΗΜΟΣΙΟ-μειωμένη σύνταξη
- Ασφαλισμένες που έχουν γεννηθεί το 1966, έπιασαν 25ετία το 2010 και απαιτούμενο όριο ηλικίας τα 55 έτη.
- Ασφαλισμένοι που έχουν γεννηθεί το 1961 και έχουν συμπληρώσει Ασφαλισμένοι το 1963, που έπιασαν 25ετία το 2012, με απαιτούμενο όριο ηλικίας τα 58 έτη.
- 25ετία το 2010, με όριο ηλικίας τα 60 έτη.
- Ασφαλισμένοι που έχουν γεννηθεί το 1965, έπιασαν 25ετία το 2011 και όχι νωρίτερα με απαιτούμενο όριο ηλικίας τα 56 έτη.
ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ- πλήρη σύνταξη
- Ασφαλισμένοι με 40ετία έως την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήµατος µε πραγµατικά ή πλασµατικά έτη. Πρέπει να έχουν πιάσει το 62ο έτος έως το τέλος του χρόνου.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΟΑΕΕ που έχουν γεννηθεί έως και το τέλος του 1959.Πρέπει να έχουν 35 έτη ασφάλισης έως και 31-12-2011 και με 36 έτη ασφάλισης μέχρι τη συνταξιοδότηση. Το όριο ηλικίας είναι τα 61έτη και 3 μήνες.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που γεννήθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 1966. Απαιτούνται 10.500 ένσημα εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31-12-2011. Το ηλικιακό όριο είναι αυτό των 55 ετών και 9 μηνών.
- Γυναίκες – μητέρες ασφαλισμένες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που έχουν γεννηθεί από τον Απρίλιο έως τον Δεκέμβριο του 1960.Πρέπει να έχουν 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το τέλος του έτους και παιδί που έχει γεννηθεί από το 1993 και μετά. Η ηλικία που απαιτείται για αυτές τις περιπτώσεις είναι 60 ετών και 9 μηνών.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που έχουν γεννηθεί έως τον Δεκέμβριο του 1960. Πρέπει να έχουν 10.500 ένσημα έως το τέλος του 2012 και με 11.100 ημέρες ασφάλισης έως σήμερα. Η ηλικία που απαιτείται είναι αυτή των 60 ετών και 11 μηνών.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ γεννημένοι το 1966 με 10.500 ένσημα. Από αυτά τουλάχιστον 7.500 πρέπει να είναι στα βαρέα έως και τον Δεκέμβριο του 2010, ενώ το απαιτούμενο όριο ηλικίας είναι αυτό των 55 ετών.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που γεννήθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 1965.Απιτούνται 10.500 ένσημα εκ των οποίων τα 7.500 στα βαρέα έως και το τέλος του 2012. Το ηλικιακό όριο είναι αυτό των 56 ετών και 6 μηνών.
- Γυναίκες που έχουν έως το τέλος του 2010, 4.500 ένσημα εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά. Από αυτά όμως τα 1.000 πρέπει να είναι στα βαρέα τα τελευταία 17 έτη πριν από τη συνταξιοδότηση. Επίσης πρέπει να είναι γεννημένες το 1966, ενώ η ηλικία που απαιτείται είναι αυτή των 55 ετών.
- Ασφαλισμένες που συμπλήρωσαν έως το τέλος του 2011, τα 4.500 ένσημα εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά. Από αυτά όμως τα 1.000 βαρέα πρέπει να είναι τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης. Πρέπει να έχουν γεννηθεί το 1965 και το ηλικιακό όριο είναι αυτό των 56 ετών.
- Ασφαλισμένες που έχουν έως το τέλος του 2012 4.500 ένσημα εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά. Από αυτά όμως τα 1.000 πρέπει να είναι στα βαρέα τα τελευταία 17 έτη προ της συνταξιοδότησης. Πρέπει να έχουν γεννηθεί το 1964 και το ηλικιακό όριο είναι τα 57 έτη.
ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ – μειωμένη σύνταξη
- Ασφαλισμένοι/ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, που έχουν γεννηθεί το α’ εξάμηνο του 1962 με 10.500 ένσημα εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως το τέλος του 2014. Το ηλικιακό όριο είναι αυτό των 59 ετών και 6 μηνών.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που έχουν γεννηθεί το α’ τρίμηνο του 1963 με 10.500 ένσημα εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως το τέλος του 2013. Το ηλικιακό όριο είναι αυτό των 58 ετών και 9 μηνών.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που έχουν γεννηθεί το α’ εξάμηνο του 1967. Απαιτούνται 10.500 ένσημα εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και το τέλος του 2012. Το ηλικιακό όριο είναι των 54 ετών και 6 μηνών.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που έχουν γεννηθεί το 1968 με 10.500 ένσημα εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και το τέλος του 2010.Το ηλικιακό όριο είναι τα 53 έτη.
- Ασφαλισμένοι-ες του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ που έχουν γεννηθεί το α’ τρίμηνο του 1968 με 10.500 ένσημα εκ των οποίων τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα έως και 31-12-2011. Το ηλικιακό όριο είναι των 53 ετών και 9 μηνών.