Κεντρικό Θέμα
ΣΥΝΤΑΞΗ: 2 έτη νωρίτερα με διαδοχική ασφάλιση
- Τι αναφέρουν οι νέοι εγκύκλιοι του ΕΦΚΑ
- Πώς θα πάρετε προσωρινή σύνταξη
- Παραδείγματα για όσους θέλουν να φύγουν
- Οδηγίες για μητέρες με ανήλικα
Νέα δεδομένα διαμορφώνονται στις συντάξεις όσων είχαν διαδοχική ασφάλιση, καθώς πλέον έχουν τη δυνατότητα να εγκαταλείψουν τον εργασιακό τους βίο έως και δύο χρόνια νωρίτερα.
Όσον αφορά στις αιτήσεις συνταξιοδότησης γίνονται ηλεκτρονικά από όλους τους ασφαλισμένους μέσω της σελίδας του ΕΦΚΑ με τους κωδικούς του taxisnet, ανεξάρτητα από το πόσοι ήταν οι φορείς ασφάλισής τους.
Η ενοποίηση των ταμείων έχει αλλάξει ριζικά το τοπίο, εξέλιξη που ευνοεί όσους είχαν ασφαλιστεί σε περισσότερα από ένα ταμεία και οι οποίοι έως πρόσφατα ήταν οι μεγάλοι αδικημένοι του συστήματος.
Για παράδειγμα μητέρες µε ανήλικο, που είχαν τις προϋποθέσεις (ανήλικο, ηλικία και 5.500 ένσημα), εάν είχαν χρόνο ασφάλιση ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, δεν μπορούσαν να φύγουν με τις διατάξεις περί ανήλικου.
Το αποτέλεσμα ήταν σε πολλές περιπτώσεις να βγαίνουν στη σύνταξη πολύ αργότερα, ενώ και τα χρήματα που έπαιρναν ήταν λιγότερα, λόγω του ότι ήταν σε καθεστώς διαδοχικής ασφάλισης.
Οι τελευταίες διευκρινιστικές εγκύκλιοι, καθιστούν σαφές ότι μπορούν να ωφεληθούν όσοι ήταν στον πρώην ΟΑΕΕ µε διαδοχική ασφάλιση ΙΚΑ και ΟΑΕΕ που έχουν τελευταίο φορέα ασφάλισης τον πρώην ΟΑΕΕ.
Στο σχετικό έγγραφο του ΕΦΚΑ επισημαίνονται τα εξής: «όταν το δικαίωμα κρίνεται µε τις διατάξεις του πρώην ΟΑΕΕ και διαπιστώνεται ότι δεν είναι αρμόδιος φορέας, ή ότι δεν πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του, θα κρίνεται µε τις διατάξεις του προηγούμενου ταμείου, µε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, εφόσον ο αιτών έχει συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας του ή μικρότερο όριο αν το ορίζει η νομοθεσία του τελευταίου».
Στην πράξη λοιπόν έχουν το εξής:
Όταν ο ΟΑΕΕ είναι ο τελευταίος φορέας και οι ασφαλισμένοι έχουν χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΙΚΑ, στο οποίο θεμελιώνουν δικαίωμα, ο ΟΑΕΕ υποχρεούται να διαβιβάσει την αίτηση συνταξιοδότησης στο 60ό έτος και όχι στο 62ο όπως συνέβαινε έως τώρα.
Η τακτική που ακολούθησε ο ΟΑΕΕ είχε ως αποτέλεσμα να απορρίπτεται:
Α. κάθε αίτημα εάν ο ασφαλισμένος δεν είχε πιάσει το 62ο έτος της ηλικίας του, με αποτέλεσμα να μην φεύγει δύο χρόνια νωρίτερα,
Β. κάθε αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών ασφάλισης.
Οι τελευταίες ευνοϊκές εξελίξεις αφορούν ασφαλισμένους των πρώην ταμείων του ΕΦΚΑ με διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση, οι οποίοι υπέβαλαν αίτημα προκειμένου να βγουν στη σύνταξη μετά τις 13/5/2016.
Ειδικότερα αφορά:
- Γυναίκες, οι οποίες είχαν ανήλικο παιδί και είχαν συμπληρώσει και 5.500 ένσημα, δηλαδή 18,4 έτη ασφάλισης έως τις 31/12/2012. Εάν έχουν ως τελευταίο φορέα ασφάλισης τον πρώην ΟΑΕΕ νυν ΕΦΚΑ, τότε μπορούν να φύγουν νωρίτερα από τα 62.
- Άνδρες οι οποίοι συμπλήρωσαν την 35ετία έως το 2012, αλλά δεν είχαν πιάσει το 60 έτος στις 18 Αυγούστου του 2015 και έτσι δεν θεμελίωσαν το σχετικό δικαίωμα με βάση τις διατάξεις του ΟΑΕΕ.
Παράδειγμα 1
Ας υποθέσουμε ότι ένα ασφαλισμένος που γεννήθηκε το 1960, έχει ασφάλιση στο ΙΚΑ, στη συνέχεια στο πρώην ΤΕΒΕ-ΟΑΕΕ, 35ετία στα δύο ταμεία έως το 2011, ασφαλίστηκε και το 2012 και τελικά διέκοψε την ασφάλιση.
Στην ουσία έχει 10.800 ένσημα δηλαδή 36 χρόνια και τελευταίο φορέα έχει τον πρώην ΟΑΕΕ.
Έως τώρα ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος είχε τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθεί από τον πρώην ΟΑΕΕ σε ηλικία 61 ετών και 6 μηνών αφού το 60ό έτος της ηλικίας του που απαιτούνταν το συμπληρώνει το 2020 και εάν έχει και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για το 2011 δηλ. 36 χρόνια.
Τώρα όμως μπορεί από τη στιγμή που συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας του, δηλαδή το 2020, να καταθέσει αίτημα συνταξιοδότησης στον ΟΑΕΕ. Αυτός, υποχρεωτικά πρέπει να διαβιβάσει το αίτημα στον προηγούμενο φορέα με βάση τις νέες διατάξεις διαδοχικής ασφάλισης, δηλαδή στο πρώην ΙΚΑ, για να κριθεί με βάση τις διατάξεις της νομοθεσίας του πρώην ΙΚΑ το αίτημα για συνταξιοδότηση. Στο πλαίσιο αυτό, ο ασφαλισμένος θα λάβει σύνταξη από το πρώην ΙΚΑ σε ηλικία 60 ετών.
Κι αυτό γιατί το 58ο έτος της ηλικίας του που απαιτούνταν σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς, το συμπλήρωσε το 2018 και εάν έχει τον απαιτούμενο χρόνο το 2011 που είναι 36 έτη.
Κατά συνέπεια ένας ασφαλισμένος έχει την ευκαιρία να φύγει δύο χρόνια νωρίτερα αρκεί να καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης στον ΟΑΕΕ όταν συμπληρώσει το 60ό έτος, δηλαδή το 2020.
Παράδειγμα 2
Ας υποθέσουμε ότι μητέρα ανήλικου το έτος 2010, που έχει γεννηθεί στις 21/3/1960 ασφαλίστηκε στο πρώην ΟΑΕΕ από 11/1990 έως 31/12/2016. Έχει 27 χρόνια και 2 μήνες και από την 1/1/2017 έως τις 31/12/2018 στον ΕΦΚΑ µη μισθωτών πρώην ΟΑΕΕ (28 χρόνια και 2 μήνες ασφάλισης), και από 1979 έως 1987 στο πρώην ΙΚΑ-1.580 ημέρες (5 χρόνια και 3 μήνες ασφάλισης).
Δεν θεμελιώνει αυτοτελές συνταξιοδοτικό δκαίωμα µε βάση τις διατάξεις κανενός εκ των δύο πρώην φορέων.
Ωστόσο μπορεί να συνυπολογίσει στον χρόνο του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τον χρόνο του πρώην ΤΕΒΕ-ΟΑΕΕ και έτσι να πιάσει τα 5.500 ένσημα, θεμελιώνοντας συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις προϋποθέσεις του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ του έτους 2010 ως μητέρα ανήλικου τέκνου.
Σύμφωνα με µε τις οδηγίες του νέου εγγράφου του ΕΦΚΑ, η ασφαλισμένη εφόσον έχει ήδη θεμελιώσει ως μητέρα ανηλίκου συνταξιοδοτικό δικαίωμα με το σύνολο ασφάλισης σε ΙΚΑ και ΟΑΕΕ το 2010, έχει τη δυνατότητα μόλις συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας της το 2020 να καταθέσει αίτηση στον τελευταίο φορέα ασφάλισης ΕΦΚΑ μη μισθωτών (πρώην ΟΑΕΕ), στον οποίο έχει ασφαλιστεί το 2018.
Ο ΟΑΕΕ υποχρεούται να διαβιβάσει το αίτημα στο πρώην ΙΚΑ, από τον οποίο η ασφαλισμένη θα λάβει σύνταξη πλήρη ως μητέρα ανηλίκου, καθώς έχει ήδη από το 2015συμπληρώσει το όριο των 55 ετών που απαιτούνταν από τη νομοθεσία του.
Σε διαφορετική περίπτωση και με βάση όσα ίσχυαν έως τώρα έπρεπε να περιμένει άλλα δύο χρόνια, δηλαδή έως τη συμπλήρωση του 62ου έτους.
Επανέλεγχος
Οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ νυν ΕΦΚΑ µη μισθωτών που έχουν και προγενέστερο χρόνο ασφάλισης σε άλλο ταμείο όπως το πρώην ΙΚΑ, πρέπει να ελέγξουν προσεκτικά τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους εκ νέου.
Και αυτό γιατί είναι πολύ πιθανόν να μπορούν να συνταξιοδοτηθούν µε πλήρη σύνταξη νωρίτερα, δηλαδή σε ηλικία 60 ετών και χωρίς να χρειαστεί να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη για να πιάσουν 40 χρόνια ασφάλισης και να συνταξιοδοτηθούν σε ηλικία 62 ετών.
Το σχετικό έγγραφο του ΕΦΚΑ διευκρινίζει ότι όσα παλαιά αιτήματα για συνταξιοδότηση έχουν απορριφθεί θα επανεξετασθούν σύμφωνα µε το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.
Προϋπόθεση βέβαια για να γίνει κάτι τέτοιο είναι να υποβληθεί αίτηση από τον ενδιαφερόμενο και έτσι τα οικονομικά αποτελέσματα θα ανατρέξουν στην ημερομηνία της νέας αίτησης.
Με βάση αυτό ως δεδομένο, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης που είχαν απορριφθεί γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να επανεξετασθούν αρκεί να υποβληθεί η σχετική αίτηση.
Διευκρινίσεις
Ας δούμε τώρα κάποιες κρίσιμες διευκρινίσεις που δίνει ο ΕΦΚΑ, μέσω ερωτήσεων απαντήσεων για να γίνει κατανοητό τι πρέπει να προσέχει όποιος βρίσκεται κοντά στο να βγει στη σύνταξη:
- Τι σημαίνει θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος: σημαίνει ότι ταυτόχρονα έχουν συμπληρωθεί τόσο οι ελάχιστες απαιτούμενες από τη συνταξιοδοτική νομοθεσία ημέρες ασφάλισης όσο και η ηλικία. Από την ημερομηνία κατά την οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές, το θεμελιωμένο δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί με αίτηση συνταξιοδότησης, προκειμένου να χορηγηθεί η σύνταξη.
- Έχω ασφαλιστεί διαδοχικά στον τέως ΟΑΕΕ και στο τέως ΙΚΑ – ΕΤΑΜ. Από ποιον φορέα θα συνταξιοδοτηθώ; Η σύνταξη θα χορηγηθεί από τον ΕΦΚΑ, με όλο τον χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στους δύο φορείς, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
- Ποιο είναι το ποσό της προσωρινής σύνταξης λόγω γήρατος; Η προσωρινή σύνταξη κυμαίνεται από 384 έως 768 ευρώ και μειώνεται αν η σύνταξη που θα χορηγηθεί είναι μειωμένη λόγω ορίου ηλικίας. Οταν η αίτηση συνταξιοδότησης υποβάλλεται ηλεκτρονικά, η προσωρινή σύνταξη λόγω γήρατος υπολογίζεται στο 80% του ποσού της οριστικής σύνταξης, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4387/2016. Στην περίπτωση χορήγησης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, το ποσό μειώνεται αναλόγως.
- Ποιο είναι το ποσό της εθνικής σύνταξης λόγω γήρατος; Το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 384 ευρώ (τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης και 40 έτη μόνιμης και νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης για τη χορήγηση σύνταξης λόγω γήρατος). Το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται ως εξής: α) 2% για κάθε έτος που υπολείπεται των 20 ετών ασφάλισης και μέχρι τα 15 έτη ασφάλισης, οπότε ανέρχεται σε 345,60 ευρώ. β) 1/40 για κάθε έτος που υπολείπεται των 40 ετών μόνιμης και νόμιμης διαμονής και γ) στις περιπτώσεις καταβολής μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος (6% για κάθε έτος που υπολείπεται του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, κατ’ ανώτατο 30%) ή μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας. Εξαιρούνται όσοι συνταξιοδοτούνται λόγω γήρατος με αιτία την αναπηρία, οι οποίοι δικαιούνται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης (384 ευρώ).
- Για να χορηγηθεί μειωμένη σύνταξη σε μητέρα ανηλίκου, πρέπει να υπάρχει εργασία την τελευταία πενταετία με 100 ημέρες κάθε χρόνο; Για τη χορήγηση μειωμένης σύνταξης με τις διατάξεις των μητέρων ανήλικων τέκνων δεν απαιτείται εργασία την τελευταία πενταετία.