Φορολογικές δηλώσεις: Το τυρί & οι φάκες των οκτώ δόσεων – «Καμπάνες» για όσους δεν δικαιολογούν τα τεκμήρια διαβίωσης

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων και όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι μέσα στο Μάρτιο θα ανοίξει το taxis για το καθιερωμένο ραντεβού με την εφορία.

Στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει σημάνει συναγερμός, καθώς στόχος είναι η υποβολή των δηλώσεων από μισθωτούς, συνταξιούχους και ελεύθερους επαγγελματίες να αρχίσει νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά.

Στην παρούσα φάση προτεραιότητα είναι οι βεβαιώσεις αποδοχών, συντάξεων, αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα και  μερισμάτων για το φορολογικό έτος 2021 που θα αποστείλουν οι επιχειρήσεις και οι φορείς του Δημοσίου.

Στο πλαίσιο αυτό, ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής έχει ήδη εκδώσει απόφαση προκειμένου τα λογιστήρια των επιχειρήσεων και των φορέων του δημοσίου να υποβάλουν ηλεκτρονικά τις βεβαιώσεις έως τις 28 Φεβρουαρίου. Η διαδικασία εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί άμεσα, ώστε οι φορολογούμενοι να είναι σε θέση α αρχίσουν να καταθέτουν με τη βοήθεια τω λογιστών τους, τις δηλώσεις για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2021.

Με ενδιαφέρον αναμένονται και τα νέα έντυπα της φορολογικής δήλωσης του 2022 που περιλαμβάνουν τους προσυμπληρωμένους κωδικούς, που έχουν ως στόχο να  κάνουν πιο εύκολη τη ζωή των φορολογούμενων.

Έντυπα Ε1-Ε2

Με βάση τις έως τώρα πληροφορίες στις φετινές φορολογικές δηλώσεις θα είναι προσυμπληρωμένοι στα έντυπα Ε1 και Ε2 οι κωδικοί με τα ποσά των ενοικίων που απέκτησαν οι φορολογούμενοι κατά τη διάρκεια του 2021.

Η ΑΑΔΕ άλλωστε, έχει στη διάθεσή της τα στοιχεία από τις ηλεκτρονικές δηλώσεις μίσθωσης ακινήτων και τις δηλώσεις Covid που έχουν υποβάλει οι φορολογούμενοι που εισέπραξαν πέρυσι «κουρεμένα» ενοίκια έως 100%.

Περισσότερες δόσεις

Με βάση αυτά τα δεδομένα, γίνεται αντιληπτό ότι προτεραιότητα αποτελεί για την κυβέρνηση το άνοιγμα της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ για την υποβολή των δηλώσεων έως τα τέλη Μαρτίου. Στην περίπτωση που υλοποιηθεί ο στόχος, θα αυξηθεί ο αριθμός των δόσεων εξόφλησης του φόρου εισοδήματος για τους φορολογούμενους που θα λάβουν φέτος χρεωστικό εκκαθαριστικό σημείωμα.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, έχει δεσμευτεί ότι ο φόρος εισοδήματος θα ξεκινήσει να πληρώνεται από τον Ιούλιο, σε 8 δόσεις, κάτι που σημαίνει οκτώ δόσεις με την τελευταία να είναι τον Φεβρουάριο του 2023.

Με τον τρόπο αυτό εκτιμάται ότι θα δοθεί ανάσα στους φορολογούμενους, καθώς θα έχουν τον χρόνο:
– να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους σε πολύ περισσότερες δόσεις,
-να πληρώνουν μικρότερο ποσό ανά μήνα.

Το κυριότερο όμως είναι ότι θα μπει τέλος στο σίριαλ των παρατάσεων που κυριαρχούσε κάθε καλοκαίρι, όπου το υπουργείο Οικονομικών αναγκαζόταν να εκδώσει εγκυκλίους.

Με το νέο σύστημα όλοι έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τις οφειλές τους σε οκτώ μηνιαίες δόσεις και να κάνουν το κουμάντο τους, καθώς θα γνωρίζουν τα περιθώρια που έχουν στη διάθεσή τους. Ωστόσο, φοροτεχνικοί χαρακτηρίζουν «τυρί» τις οκτώ δόσεις και επισημαίνουν ότι υπάρχουν αρκετές «φάκες», στις οποίες κινδυνεύουν να πέσουν αυτοί που δεν έκαναν καλά «κουμάντα» το 2021.

e-αποδείξεις

Ο μεγάλος εφιάλτης για τους φορολογούμενους είναι η απειλή επιπλέον φόρου κάτι που μπορεί να προκύψει είτε από τα τεκμήρια διαβίωσης είτε από το μέτρο των αποδείξεων. Η απόφαση που έχει ληφθεί είναι ότι το μέτρο των e- αποδείξεων θα εφαρμοστεί φέτος χωρίς εκπτώσεις, κάτι που έγινε πέρυσι λόγω των μεγάλων προβλημάτων που προκάλεσε η πανδημική κρίση.

Κατά συνέπεια όσοι δεν κάλυψαν το 2021, το 30% του εισοδήματος τους με e-πληρωμές για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών θα βρεθούν αντιμέτωποι με πέναλτι φόρου 22% για το ποσό των αποδείξεων που θα λείπουν.

Από το μέτρο των e-αποδείξεων γλιτώνουν όσοι είναι άνω των 70 ετών, όσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά έως 500 κατοίκους και σε νησιά έως 3.100 κατοίκους που δεν είναι τουριστικοί προορισμοί και όσοι κάνουν στρατιωτική θητεία.

Αναλυτικά η λίστα με όσους απαλλάσσονται έχει ως εξής:

• Φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70o έτος της ηλικίας τους.
• Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
• Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
• Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.
• Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή. Στην έννοια της αλλοδαπής περιλαμβάνονται τόσο οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ., όσο και οι τρίτες χώρες.
• Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
• Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
• Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
• Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).
• Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των έξι (6) μηνών).
• Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.
• Οι φυλακισμένοι.

Τεκμήρια

Ιδιαιτέρως προσεκτικοί θα πρέπει να είναι οι φορολογούμενοι σε σχέση με τα τεκμήρια διαβίωσης τα οποία φέρνουν επιπλέον φόρους.

Όσοι μάλιστα δεν καταφέρουν να δικαιολογήσουν τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για μεγαλύτερα εισοδήματα.

Οι τεκμαρτές δαπάνες που απειλούν να αυξήσουν τη φορολογία των φυσικών προσώπων, είναι οι εξής:

• Κατοικίες: Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας.
• Αυτοκίνητα: Το τεκμήριο για τα αυτοκίνητα διαμορφώνεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά και ξεκινάει από τα 4.000 ευρώ για αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κ.εκ. και κλιμακώνεται αναλόγως.
• Δίδακτρα που καταβάλλονται για ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια.
• Δαπάνες για οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.
• Σκάφη αναψυχής. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα μέτρα.
• Πισίνες. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά τους και διαμορφώνεται ανάλογα με το αν είναι εξωτερική ή εσωτερική.

Η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης, ορίζεται στο ποσό των 3.000 ευρώ, προκειμένου για άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο.

Στη συνέχεια ανεβαίνει στο ποσό των 5.000 ευρώ, εάν πρόκειται για συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εάν δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.

Όσοι δηλώνουν χαμηλότερο πραγματικό εισόδημα, από το τεκμαρτό μπορούν να καλύψουν τη διαφορά, με εισοδήματα που είναι αφορολόγητα ή φορολογήσιμα, εισοδήματα προηγουμένων οικονομικών ευρώ ή με τη λήψη δανείων.

Εισφορά – προκαταβολή

Η εισφορά αλληλεγγύης έχει «σβήσει» για τους φορολογούμενους που θα δηλώσουν φέτος εισοδήματα από ακίνητα, μερίσματα, επιχειρηματική δραστηριότητα.

Αναφορικά με την προκαταβολή φόρου θα υπολογιστεί με συντελεστή 55% για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις, ενώ για τις επιχειρήσεις έχει «κουρευτεί» στο 80%.

Φορολογικό «διαζύγιο»

Τα παντρεμένα ζευγάρια τα οποία επιθυμούν να κάνουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις, θα πρέπει να «τρέξουν», καθώς η προθεσμία που έχουν στη διάθεσή τους λήγει στις 28 Φεβρουαρίου.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ έχει ανοίξει και η διαδικασία πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, καθώς  σε διαφορετική περίπτωση θα θεωρείται ότι θα γίνει κοινή φορολογική δήλωση. Όσοι έχουν επιλέξει το δρόμο του φορολογικού «διαζυγίου» θα πρέπει να ξέρουν ότι ο μεγάλος κίνδυνος είναι τα τεκμήρια που πρέπει να καλύπτει ο κάθε σύζυγος χωριστά, αφού τα εισοδήματα δεν αθροίζονται.

Ας δούμε τις οδηγίες που δίνει η ΑΑΔΕ σε ζευγάρια που θέλουν να «χωρίσουν» μέσα από συγκεκριμένες ερωτήσεις απαντήσεις:

• Στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης Φ.Ε. συζύγων, θα γίνεται συμψηφισμός φόρου μεταξύ συζύγων και βεβαίωση στο όνομα του συζύγου; Όχι, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.
• Επηρεάζεται η χορήγηση επιδομάτων στις χωριστές δηλώσεις συζύγων; Όχι, δεν επηρεάζεται.
• Είναι απαραίτητο να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία; Όχι, δεν είναι απαραίτητη διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.
• Πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων; Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.
• Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία όταν ένας εκ των δύο συζύγων δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης; Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.
• Πώς αναγράφονται τα τέκνα ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου στις χωριστές δηλώσεις; Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.
• Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου που προέρχεται από τον κοινό γάμο στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. όταν αυτό δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Ε.; Το εισόδημα του ανηλίκου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.
• Ποιος βαρύνεται με τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων; Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.

Νιόπαντροι

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις χωριστές φορολογικές δηλώσεις δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο.

Ζευγάρι που θα παντρευτεί για παράδειγμα μέσα στο Μάρtιο μπορεί να υποβάλλει χωριστή φορολογική δήλωση για το φορολογικό έτος 2021. Γι’ αυτές τις περιπτώσεις μάλιστα η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων δεν εισέρχονται τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης καθώς εκ του νόμου, τους έχει δοθεί εξαρχής η δυνατότητα για υποβολή κοινών ή χωριστών δηλώσεων.