Φόβοι για μεγαλύτερο σεισμό στην Τουρκία – Κάτοικοι σε πανικό για την αντοχή των σπιτιών τους

Για περισσότερες από πέντε εβδομάδες, η Τουρκία αντιμετώπιζε τις συνέπειες του καταστροφικού σεισμού μεγέθους 7,8 βαθμών στα νοτιοανατολικά της χώρας.

Αλλά οι φόβοι στην μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη πόλη της, η πίεση προς τις αρχές να προετοιμαστούν για το ενδεχόμενο μιας άλλης φυσικής καταστροφής αδιανόητων διαστάσεων αυξάνεται.

«Οι σεισμικές προβλέψεις για την Κωνσταντινούπολη δεν είναι καθόλου ευοίωνες», λέει στο CNN  ο καθηγητής Celal Sengor, ένας από τους σημαντικότερους γεωεπιστήμονες της Τουρκίας.

«Αν δεν συμβεί ένας μεγάλος σεισμός μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια στην Κωνσταντινούπολη, τότε θα εκπλαγούμε πολύ», λέει ο καθηγητής του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης στο CNN.

Φόβοι για τα δυο μεγάλα ρήγματα

Με δύο βασικά ρήγματα  – το Βόρειο Ανατολικό και το Ανατολικό Ανατολικό – η Τουρκία είναι μία από τις πιο ενεργές σεισμικά περιοχές στον κόσμο. Πρόκειται για μια γεωλογική πραγματικότητα που εντείνει την ανησυχία για έναν τρομακτικά μεγάλο σεισμό στην Κωνσταντινούπολη.

Ιστορικά, το ρήγμα έχει οδηγήσει σε αρκετούς καταστροφικούς σεισμούς, συμπεριλαμβανομένου ενός σεισμού μεγέθους 7,6 βαθμών που έπληξε την κοντινή πόλη Izmit το 1999, σκοτώνοντας πάνω από 17.000 ανθρώπους και εκτοπίζοντας περίπου 500.000 άλλους.

Σήμερα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι ένας άλλος σεισμός στο ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας θα μπορούσε να έχει μέγεθος μεταξύ 7,2 και 7,8 βαθμών, με καταστροφικές συνέπειες για τον εμπορικό και βιομηχανικό κόμβο της Τουρκίας. Ο χρόνος ενός τέτοιου σεισμού, ωστόσο, είναι αδύνατο να προβλεφθεί.

«Μπορούμε να προβλέψουμε ότι ένας σεισμός αυτού του μεγέθους θα συμβεί σύντομα, αλλά δεν υπάρχει κανένας τρόπος να το προβλέψουμε», λέει ο Sengor.

Μια μελέτη που διεξήχθη από το Παρατηρητήριο Kandilli και το Ινστιτούτο Σεισμολογικών Ερευνών εκτιμά ότι ο αριθμός των νεκρών θα ξεπερνούσε τους 14.000 αν ένας σεισμός μεγέθους 7,5 βαθμών στην Κωνσταντινούπολη συνέβαινε τη νύχτα.

Ορισμένοι ειδικοί, ωστόσο, πιστεύουν ότι ο απολογισμός θα είναι πολύ μεγαλύτερος.

«Η εκτίμησή μου είναι περίπου 100.000. Θα γίνει χαμός», λέει ο Σενγκόρ. «Δεν μπορείτε να σκέφτεστε μόνο τον αντίκτυπο της δόνησης, πρέπει να σκεφτείτε επίσης τι θα ακολουθήσει τη δόνηση. Θα υπάρξουν λεηλασίες, πυρκαγιές, επιδημίες».

Οι τελευταίες προβλέψεις του Δήμου της Κωνσταντινούπολης δείχνουν ότι ένας σεισμός μεγέθους 7,5 βαθμών κατά μήκος του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας θα μπορούσε να οδηγήσει στην καταστροφή περίπου 90.000 κτιρίων στην πόλη, ενώ άλλα 260.000 κτίρια είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν σημαντικές ζημιές.

Πρόκειται για μια απογοητευτική πρόβλεψη που θα μπορούσε να αφήσει άστεγους περίπου 4,5 εκατομμύρια ανθρώπους, σύμφωνα με τους αξιωματούχους της πόλης – δηλαδή περισσότερο από το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης.

Προετοιμάζονται για τα χειρότερα

Τώρα, αφού περισσότεροι από 48.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην Τουρκία από τον σεισμό του περασμένου μήνα, η Κωνσταντινούπολη τρέχει να ενισχύσει τις άμυνές της απέναντι σε μια φυσική καταστροφή που οι ειδικοί λένε ότι θα μπορούσε να χτυπήσει ανά πάσα στιγμή.

Στο πλαίσιο των προσπαθειών προετοιμασίας για έναν μεγάλο σεισμό, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου εγκαινίασε αυτό που οι αξιωματούχοι περιγράφουν ως “οδικό χάρτη ετοιμότητας της πόλης για καταστροφές”.

Το σχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις για μεγαλύτερη κατανομή των κονδυλίων της πόλης στο πρόγραμμα ετοιμότητας για καταστροφές, καθώς και λεπτομέρειες για νέα σημεία έκτακτης ανάγκης που θα δημιουργηθούν για να παρέχουν στους πολίτες κρίσιμες υπηρεσίες, όπως καταφύγιο, νερό και ενέργεια. Όμως, το κυριότερο μεταξύ των προτεραιοτήτων της πόλης είναι το σύστημα ταχείας σάρωσης για την αξιολόγηση της ασφάλειας των κτιρίων της Κωνσταντινούπολης.

Για περισσότερα από τρία χρόνια, ο δήμος πραγματοποιεί αξιολογήσεις κτιρίων για ακίνητα που χτίστηκαν πριν από το 2000, όταν τέθηκαν σε ισχύ οι νέοι κανονισμοί για τους σεισμούς. Η υπηρεσία παρέχεται πλέον δωρεάν και, από τον σεισμό του Φεβρουαρίου, ο δήμος λέει ότι οι αιτήσεις έχουν αυξηθεί κατά περισσότερες από 100.000.

Ο Ozlem Tut, επικεφαλής του Τμήματος Διαχείρισης Σεισμικού Κινδύνου και Αστικής Βελτίωσης του δήμου, δηλώνει στο CNN ότι από τα 29.000 κτίρια που έχουν επιθεωρηθεί μέχρι στιγμής, το 50% βρίσκεται υπό υψηλό κίνδυνο κατάρρευσης.

«Έχουμε επίσης εντοπίσει 318 κτίρια… που θα μπορούσαν να καταρρεύσουν χωρίς να έχουν υποστεί ζημιές από το σεισμό», λέει.

Κατασκευαστικές αμνηστίες

Ενώ ο δήμος λέει ότι αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο για να διασφαλίσει ότι η πόλη είναι προετοιμασμένη για έναν σεισμό, ο δήμαρχος – βασικό μέλος του μεγαλύτερου κόμματος της τουρκικής αντιπολίτευσης – στοχεύει επίσης τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επικρίνοντας την ιστορική εφαρμογή από την κυβέρνηση των αμνηστειών για την οικοδομική ζώνη.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η κυβέρνηση της Τουρκίας χορηγεί αμνηστία σε κτίρια που κατασκευάζονται χωρίς πολεοδομική άδεια, καθώς και σε εκείνα που δεν τηρούν τους επίσημους οικοδομικούς κανονισμούς, συμπεριλαμβανομένων των κανονισμών για τους σεισμούς.

Ο Ιμάμογλου θέλει να βάλει τέλος στις αμνηστίες χωροθέτησης

Ορισμένοι κάτοικοι αυτών των εξαθλιωμένων γειτονιών λένε στο CNN ότι ακόμη και αν τα σπίτια τους κινδυνεύουν, δεν έχουν την οικονομική άνεση να μετακομίσουν αλλού.

Στη γειτονιά Armutlu της Κωνσταντινούπολης, η κάτοικος Sade Ozorman λέει στο CNN ότι έχει λίγες ελπίδες ότι το κτίριό της θα επιβιώσει από έναν σεισμό.

Αλλά τέτοιες ανησυχίες δεν είναι μοναδικές για τις κοινότητες των παραγκουπόλεων. Πολλές λιγότερο προνομιούχες γειτονιές της πόλης χτίστηκαν πριν από την εισαγωγή των κανονισμών για τους σεισμούς και θεωρούνται επικίνδυνες.

Η παραδοχή εργολάβων

Ο Sukru Karali, εργολάβος κτιρίων που ζει στην περιοχή Bagcilar, λέει στο CNN ότι δεν εμπιστεύεται την ακεραιότητα των κτιρίων που βοήθησε να χτιστούν στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένου του σπιτιού του.

«Αυτά τα κτίρια κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Πώς μπορείς να τους εμπιστευτείς; Είναι πολύ ανησυχητικό, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Εξαρτάται πραγματικά από την οικονομική κατάσταση των κατοίκων».

«Δυσβάσταχτο» το ποσό στέγης

Η αγορά κατοικίας της Κωνσταντινούπολης γίνεται ολοένα και πιο δυσβάσταχτη καθώς η Τουρκία αντιμετωπίζει μια βαθύτερη οικονομική κρίση.

Η χώρα έχει δει τον αυξανόμενο πληθωρισμό ως αποτέλεσμα των ανορθόδοξων νομισματικών πολιτικών της κυβέρνησης και μιας νομισματικής κρίσης που πέρυσι μείωσε σχεδόν κατά 30% την αξία της λίρας έναντι του δολαρίου.

Ως μέρος του σχεδίου κινητοποίησης για καταστροφές, ο δήμος της Κωνσταντινούπολης λέει ότι έχει ξεκινήσει εργασίες για την κατασκευή 5.000 μονάδων κοινωνικής κατοικίας για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, με σχέδια για περαιτέρω 10.000 κοινωνικές κατοικίες που θα κατασκευαστούν στο εγγύς μέλλον.

Ο Ερντογάν, ο οποίος αντιμετωπίζει εκλογές σε δύο μήνες, έχει επίσης δεσμευτεί να κατασκευάσει χιλιάδες νέα σπίτια, δεσμευόμενος να ανοικοδομήσει τμήματα της νοτιοανατολικής Τουρκίας που επλήγησαν από τον σεισμό του Φεβρουαρίου εντός ενός έτους.

Σε πρόσφατη ομιλία του, παραδέχτηκε ότι περίπου 6,5 εκατομμύρια κτίρια σε όλη τη χώρα χρειάζονται ανακατασκευή.

Ο Ιμάμογλου, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, έχει προταθεί για αντιπρόεδρος από μια συμμαχία κομμάτων της αντιπολίτευσης που ελπίζουν να ανατρέψουν τον Ερντογάν και το ΑΚ Κόμμα του στις εκλογές του Μαΐου.

Τώρα, με τον σεισμό του Φεβρουαρίου να τοποθετεί σταθερά την ετοιμότητα της Τουρκίας για καταστροφές στην κορυφή των ψηφοφόρων, ο Imamoglu ζητά στενότερη συνεργασία μεταξύ κεντρικής και τοπικής κυβέρνησης για να προετοιμάσει το εμπορικό κεφάλαιο της χώρας για αυτό που λένε οι ειδικοί είναι αναπόφευκτο.

«Η επικείμενη καταστροφή είναι αυτή που θα απειλήσει την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας», είπε ο Ιμάμογλου νωρίτερα αυτό το μήνα σε μια συνάντηση για την ανακοίνωση του σχεδίου ετοιμότητας για καταστροφές.

«Δεν αποτελεί απειλή μόνο για την Κωνσταντινούπολη ή την περιοχή του Μαρμαρά. Είναι μια απειλή για το μέλλον της Τουρκίας, την οικονομία της και τη θέση της στον κόσμο».