Κεντρικό Θέμα
7 αλλαγές στην τσέπη μας: Έτσι θα αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα
Σε επτά μεγάλες αλλαγές που θα βελτιώσουν άμεσα το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών προχωράει η κυβέρνηση κάνοντας πράξη τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ν.Δ. κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Η ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων που είναι σε εξέλιξη αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον πρωθυπουργό, να αναδείξει τις πρωτοβουλίες που θα βελτιώσουν το εισόδημα της κοινωνίας.
Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι λόγω των εσωτερικών προβλημάτων που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ μοναδικός της αντίπαλος είναι τα προβλήματα της καθημερινότητας που απαιτούν εδώ και τώρα λύσεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και οι υπουργοί του, θα δίνουν καθημερινά εξετάσεις με τις απαιτήσεις να είναι πλέον πολύ μεγαλύτερες για τη δεύτερη θητεία της κυβέρνησης.
Στόχος σε κάθε περίπτωση είναι το “περισσότερα λεφτά στην τσέπη”, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μεγάλο κύμα ακρίβειας, που αποτυπώνεται στο “ράλι” που κάνουν καθημερινά τα τρόφιμα στο σούπερ μάρκετ.
Οι επτά μεγάλες αλλαγές έχουν ως ορίζοντα την 1η Ιανουαρίου του 2024, κάτι που σημαίνει ότι απαιτούνται εξαιρετικά γρήγοροι ρυθμοί για την υλοποίησή τους, σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία όπως η σημερινή.
Μισθολόγιο στο δημόσιο
Η πρώτη μεγάλη αλλαγή αφορά στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου, με στόχο καλύτερες αποδοχές οι οποίες θα βελτιώσουν την οικονομική τους κατάσταση.
Το σύνολο των αλλαγών θα επηρεάσει τις αμοιβές περίπου 600.000 δημοσίων υπαλλήλων με το σχεδιασμό να συμπεριλαμβάνει και τα ειδικά μισθολόγια των δικαστικών, των πανεπιστημιακών, ιατρικού προσωπικού και των ενστόλων.
Με βάση τον προγραμματισμό που έχει γίνει, το σχέδιο θα προβλέπει αυξήσεις στους μισθούς και το συνολικό ποσό που θα διατεθεί θα φτάσει γύρω στα 500 εκ. Ευρώ.
Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι:
-οι αυξήσεις που θα προκύψουν με το νέο μισθολόγιο ενδέχεται να φθάσουν και τα 100 ευρώ μηνιαίως,
-σημαντική θα είναι η αύξηση για τα χαμηλότερα μισθολογικά κλιμάκια, τις θέσεις ευθύνης, τους ένστολους και τους πανεπιστημιακούς,
-σημαντική θα είναι η αύξηση και στα χαμηλά κλιμάκια μετά την τελευταία αύξηση του κατώτατου μισθού του ιδιωτικού τομέα στα 780 ευρώ.
Για τους χαμηλόμισθους του δημοσίου επισημαίνεται ότι ο κατώτατος μισθός, είναι χαμηλότερος από το κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα, αφού αυτός υπολογίζεται με 14 μισθούς ετησίως έναντι 12 μισθών στο δημόσιο.
Στον δημόσιο τομέα
-ο πρώτος μεικτός μισθός για υπάλληλο Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης είναι 780 ευρώ,
-για υπάλληλο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης 858 ευρώ,
-για υπάλληλο Τεχνολογικής Εκπαίδευσης 1.037 ευρώ και
για υπάλληλο Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης 1.092 ευρώ.
Αυξήσεις θα δοθούν και στα επιδομάτων ευθύνης και ωφελημένοι θα είναι και οι υψηλόμισθοι υπάλληλοι, δηλαδή οι ειδικοί και γενικοί γραμματείς, οι γενικοί διευθυντές, οι διευθυντές, οι υποδιευθυντές και οι τμηματάρχες.
Παράλληλα είναι έτοιμες μια σειρά από αλλαγές, όπως:
– η ενσωμάτωση στον βασικό μισθό μέρους από τα σημερινά επιδόματα,
-η εφαρμογή μεικτού συστήματος αμοιβών με το οποίο συνδέεται η μισθολογική εξέλιξη με το υπαλληλικό βαθμό.
-η κατάργηση των κάθε είδους επιδομάτων, παροχών και αποζημιώσεων.
-η χορήγηση κινήτρων επίτευξης στόχων στους υπαλλήλους των υπηρεσιών που πετυχαίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τους ποσοτικοποιημένους στόχους.
Τα μνημόνια
Οι μεγάλες αλλαγές στις αμοιβές του δημοσίου, έχουν σχέση με το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια των μνημονίων υπέστησαν σύμφωνα με μελέτη της ΑΔΕΔΥ, δραματική μείωση άνω του 15%.
Τα στοιχεία μάλιστα σχετικά με τις μειώσεις είναι τα εξής:
-11,2% στα ανώτερα διευθυντικά και διοικητικά στελέχη, με το μισθό από 1.632 να μειώνεται σε 1.449 ευρώ,
-15,8% στους επιστήμονες (γιατροί, δάσκαλοι, καθηγητές, κτλ) δηλαδή από 1.366 σε 1.150 ευρώ,
-13,4% στους τεχνικούς από 1.265 σε 1.096 ευρώ.
-15,3% στους υπαλλήλους γραφείου, δηλαδή ο μισθός διαμορφώθηκε από 1.196 σε 1.013 ευρώ.
Νέο αφορολόγητο
Η βασική στόχευση της κυβέρνησης είναι να υπάρχουν “περισσότερα χρήματα στην τσέπη”, κάτι που θα υλοποιηθεί από τις αρχές του νέου έτους, όταν θα αυξηθεί και το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ.
Ωφελημένοι θα είναι περίπου 700.000 μισθωτοί, συνταξιούχο και κατ’ επάγγελμα αγρότες οι οποίοι θα δουν το διαθέσιμο εισόδημά τους να αυξάνεται, κάτι το οποίο θα τους δώσει μεγαλύτερη άνεση.
Ειδικότερα, το αφορολόγητο θα διαμορφωθεί σε:
-10.000 από 9.000 ευρώ που ισχύει σήμερα για φορολογουμένους με ένα εξαρτώμενο τέκνο,
-11.000 από 10.000 ευρώ για τους φορολογουμένους με δύο παιδιά,
-12.000 από 11.000 ευρώ για όσους έχουν τρία εξαρτώμενα παιδιά.
-13.000 από 12.000 ευρώ για τους φορολογουμένους με τέσσερα εξαρτώμενα παιδιά.
-Για φορολογούμενους χωρίς παιδιά το αφορολόγητο παραμένει στα 8.636 ευρώ.
Αναφορικά με την παρακράτηση εισοδήματος από τους μισθούς και τις συντάξεις όσων οικογενειών έχουν ένα ή περισσότερα τέκνα, το όφελος είναι ότι θα μειωθεί, από το επόμενο έτος.
Ειδικότερα, η παρακράτηση θα μειωθεί:
-Κατά 90 ευρώ σε ετήσια βάση ή κατά 6,4 έως 7,5 ευρώ σε μηνιαία βάση για τους ιδιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους με ένα εξαρτώμενο τέκνο και ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 10.000 ευρώ.
-Κατά 220 ευρώ σε ετήσια βάση ή κατά 15,7 έως 18,33 ευρώ σε μηνιαία βάση για τους ιδιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους με δύο ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα και ετήσιο ατομικό εισόδημα υψηλότερο των 11.000 ευρώ.
-Για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες οι παραπάνω ετήσιες μειώσεις των 90 και των 220 ευρώ θα γίνουν αντιληπτές το 2025 με την υποβολή και εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2024.
Για τους επαγγελματίες, θα υπάρξει σταδιακή μείωση του τέλους επιτηδεύματος των 400-650 ευρώ (που επιβάλλεται σήμερα σε περίπου 800.000 αυτοαπασχολουμένους) μέχρι την πλήρη κατάργησή του.
Ειδικότερα, προβλέπεται, μείωση του τέλους επιτηδεύματος:
-κατά 20% το 2025, από τα 400-650 στα 320-520 ευρώ,
– κατά 30% το 2026, από τα 520 στα 224-364 ευρώ,
– πλήρης κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος από το 2027.
Το τέλος επιτηδεύματος επιβλήθηκε στα χρόνια των μνημονίων σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες ανεξάρτητα από το εάν έχουν κέρδη ή ζημιές και η η κατάργηση του συστήνεται πλέον και από την Κομισιόν.
Σήμερα, εξαιρούνται από το τέλος επιτηδεύματος:
-φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και
-επιχειρήσεις που αυξάνουν τον συνολικό χρόνο απασχόλησης των εργαζομένων τους, με σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης 1 έτους και για διάστημα κατ’ ελάχιστον για τρεις μήνες ετησίως.
Η απαλλαγή παρέχεται σε επιτηδευματίες και μικρές επιχειρήσεις με ακαθάριστα έσοδα έως 2 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα
Η τρίτη μεγάλη αλλαγή αφορά στην αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος με στόχο έστω και συμβολικά να σταλεί το μήνυμα ότι για την κυβέρνηση αποτελεί προτεραιότητα η στήριξη των ασθενέστερων.
Στο πλαίσιο αυτό, αυξάνεται από 1-1-2024 κατά 8% το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και θα διαμορφωθεί στα 216 ευρώ από 200 ευρώ που είναι σήμερα για μονοπρόσωπο νοικοκυριό.
Κατά συνέπεια:
-όσοι παίρνουν 300 ευρώ θα πάρουν 324 ευρώ,
-όσοι παίρνουν σήμερα 400 ευρώ το μήνα θα λάβουν 432 ευρώ από 1.1.2024.
Το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα είναι ένα προνοιακό πρόγραμμα που αφορά σε περίπου 250.000 ευάλωτα νοικοκυριά.
Για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό ανέρχεται σήμερα σε 200 ευρώ το μήνα, για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος προσαυξάνεται κατά 100 ευρώ το μήνα και για κάθε ανήλικο κατά 50 ευρώ το μήνα, ενώ το ετήσιο κόστος είναι 49 εκατ. ευρώ.
Επίδομα μητρότητας
Η τέταρτη μεγάλη αλλαγή αφορά στην αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες με κόστος 40 εκατ. ευρώ ετησίως, για να σταλεί μήνυμα στήριξης της οικογένειας.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει υπολογιστεί ένα κόστος της τάξης των 40 εκατ. ευρώ ετησίως και από τους τέσσερις μήνες θα διαμορφωθεί στους εννέα στο ύψος του κατώτατου μισθού από 150 έως 200 ευρώ που είναι σήμερα.
Συνταξιούχοι – Φαρμακευτική δαπάνη
Η πέμπτη αλλαγή αφορά σε συνταξιούχους πρώην δικαιούχους του ΕΚΑΣ, για τους οποίους θα μονιμοποιηθεί η απαλλαγή τους από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη με το κόστος να ανέρχεται στα 38 εκατ. ευρώ ετησίως.
Με αυτόν τον τρόπο, 600.000 και πλέον χαμηλοσυνταξιούχοι που έχασαν οριστικά το ΕΚΑΣ θα έχουν δωρεάν φάρμακα, εξέλιξη που θα αυξήσει το εισόδημα που έχουν στη διάθεσή τους κάθε μήνα.
Η πρόσβαση σε δωρεάν φάρμακα θεσμοθετήθηκε ως αντιστάθμισμα στην απώλεια του ΕΚΑΣ και έκτοτε παρατείνεται κάθε χρόνο με ειδική νομοθετική ρύθμιση.
Οι συνταξιούχοι είχαν είτε μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα (όσοι έχασαν το ΕΚΑΣ από το 2016) ή μειωμένη 10% (όσοι συνέχιζαν να το λαμβάνουν μέχρι την πλήρη κατάργησή του, στο τέλος του 2019).
Voucher 150 ευρώ σε νέους
Η έκτη αλλαγή αφορά σε νέους που ενηλικιώνονται, οι οποίοι θα λαμβάνουν 150 με το μέτρο να τίθεται σε ισχύ από το 2024.
Δικαιούχοι είναι, οι νέοι που θα συμπληρώνουν την ηλικία των 18 και 19 ετών, οι οποίοι υπολογίζονται σε 200.000 ετησίως.
Το voucher των 150 ευρώ, θα μπορεί να χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις του τουριστικού και πολιτιστικού κλάδου, καθώς και σε μεταφορές.
Θα είναι μια ψηφιακή χρεωστική κάρτα, όπως το Freedom Pass, την οποία ο δικαιούχος θα επιδεικνύει στην επιχείρηση-οργανισμό ώστε να «σκανάρεται».
Μείωση ΕΝΦΙΑ
Η έβδομη αλλαγή αφορά στον ΕΝΦΙΑ ο οποίος έχει μειωθεί αρκετά και ήδη προβλέπεται και νέα μείωση κατά 10% αυτή τη φορά, υπό την προϋπόθεση όμως ότι οι ιδιοκτήτες θα ασφαλίζουν τα σπίτια τους για φυσικές καταστροφές.
Το κόστος να εκτιμάται γύρω στα 40 εκατ. ευρώ ετησίως και έτος πρώτης εφαρμογής να είναι το 2024, με βάση τα ασφαλιστήρια του 2023.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει τις κατοικίες τους για το 2023 θα δουν έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ του 2024, ενώ όσοι ασφαλίσουν τα σπίτια τους το 2024 θα κερδίσουν έκπτωση στο φόρο ακινήτων το 2025.
Κερδισμένοι είναι οι ιδιοκτήτες κατοικιών που έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο καθώς η ασφάλιση του ακινήτου έναντι φυσικών καταστροφών είναι υποχρεωτική.
Εάν φορολογούμενος που καλείται να πληρώσει ΕΝΦΙΑ 300 ευρώ ασφαλίσει τη κατοικία του θα γλιτώσει 30 ευρώ, ενώ άλλος φορολογούμενος με ΕΝΦΙΑ 2.000 ευρώ θα έχει όφελος 200 ευρώ.