Χειμερινό ηλιοστάσιο: Τι είναι το αστρονομικό γεγονός που ξεκινά επίσημα από σήμερα – 4 αρχαίες τοποθεσίες ευθυγραμμισμένες με το Ηλιοστάσιο και την Ισημερία

Σήμερα το απόγευμα, περίπου στις 6 ώρα Ελλάδας, ο Ήλιος θα βρεθεί στο χειμερινό ηλιοστάσιο, έτσι θα ξεκινήσει και επίσημα ο φετινός χειμώνας στην Ελλάδα και γενικότερα στο βόρειο ημισφαίριο. Το βράδυ του ηλιοστασίου και τα αμέσως επόμενα θα είναι και τα μεγαλύτερα του έτους σε διάρκεια.

Τι είναι το χειμερινό ηλιοστάσιο

Παρόλο που όλοι έχουμε διαφορετικές ζώνες ώρας, τα ηλιοστάσια συμβαίνουν την ίδια στιγμή σε όλο τον κόσμο καθώς είναι ένα αστρονομικό γεγονός, που βασίζεται στην τροχιά του πλανήτη μας γύρω από τον Ήλιο και την κλίση στον άξονά του.

Το Χειμερινό Ηλιοστάσιο (Winter Solstice στα αγγλικά) αποτελεί όρο της αστρονομίας που χρησιμοποιείται με σκοπό να περιγράψει μία συγκεκριμένη στιγμή του έτους, όταν ο ήλιος βρίσκεται στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση νοτίως του ισημερινού.

Το χειμερινό ηλιοστάσιο συμβαίνει κάθε χρόνο στο Βόρειο Ημισφαίριο της Γης στις 21 ή 22 Δεκεμβρίου, οπότε παρατηρείται η μικρότερη ημέρα του χρόνου και ορίζεται ως η επίσημη έναρξη του χειμώνα. Αντίστροφα, στο Νότιο Ημισφαίριο παρατηρείται η μεγαλύτερη ημέρα του χρόνου και ορίζεται ως η επίσημη έναρξη του καλοκαιριού. Όλα αυτά χάρη στον κεκλιμένο άξονα της Γης, που το κάνει έτσι ώστε το ένα ήμισυ της Γης να είναι στραμμένο μακριά από τον Ήλιο και το άλλο μισό να είναι στραμμένο προς αυτόν την ώρα του ηλιοστασίου.Συχνά σκεφτόμαστε το χειμερινό ηλιοστάσιο ως ένα γεγονός που εκτείνεται σε μια ολόκληρη ημερολογιακή ημέρα, αλλά το ηλιοστάσιο στην πραγματικότητα διαρκεί μόνο μια στιγμή. Συγκεκριμένα, είναι η ακριβής στιγμή που ένα ημισφαίριο γέρνει όσο πιο μακριά από τον Ήλιο μπορεί.

Πώς μπορούμε να παρατηρήσουμε οι ίδιοι τα αποτελέσματα του ηλιοστασίου;

Άν την ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου, σταθούμε έξω το μεσημέρι και κοιτάξουμε την σκιά μας θα είναι η μεγαλύτερη σκιά που μπορεί να παρατηρήσει κανείς όλο τον χρόνο. Άν επαναλάβουμε την ίδια πράξη την ημέρα του θερινού ηλιοστασίου δεν θα δουμε σχεδόν καμία σκιά.

4 Αρχαίες τοποθεσίες ευθυγραμμισμένες με το Ηλιοστάσιο και την Ισημερία

Στα αρχαια χρόνια οι άνθρωποι ζούσαν μέσα στη φύση έτσι παρατήρησαν το σύμπαν θαυμάζοντας τους ρυθμούς του, χρησιμοποίησαν τον Ήλιο και τη Σελήνη ως ένα είδος ημερολογίου, παρακολουθώντας την πορεία του Ήλιου στον ουρανό.

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα αρχαίων τοποθεσιών και μνημείων που χτίστηκαν για να ευθυγραμμίζονται με τα ηλιοστάσια ή τις ισημερίες.

Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου

Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου που βρίσκεται στο νότιο Περού είναι το αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του πολιτισμού των Ίνκα, που χάθηκε με απότομο τρόπο και που η εξέλιξή του ήταν και παραμένει θέμα συζήτησης. Υπάρχει μια γιγάντια πέτρα στην κορυφή αυτού του ιερού βουνού που ονομάζεται Intihuatana, που σημαίνει «το μέρος που δένει ο ήλιος». Παραδόξως, η πέτρα είναι τέλεια τοποθετημένη έτσι ώστε κάθε γωνία να κάθεται στα τέσσερα βασικά σημεία (βόρεια, νότια, ανατολή και δύση) και σε γωνία περίπου 13 μοιρών προς τα βόρεια.Συνήθως, η πέτρα ρίχνει μια σκιά όλη την ημέρα, όπως θα έκανε κάθε άλλη κατασκευή. Ωστόσο, ακριβώς το μεσημέρι της ημερομηνίας της εαρινής ή φθινοπωρινής ισημερίας, η σκιά του Ήλιου εξαφανίζεται! Επομένως, η πέτρα είναι ένας ακριβής δείκτης της ημερομηνίας των δύο ισημεριών.Το Μάτσου Πίτσου είναι ένα από τα Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου από τις 7 Ιουλίου του 2007. Δεδομένου ότι αυτή η πόλη δεν λεηλατήθηκε από τους Ισπανούς όταν κατέκτησαν τους Ίνκας, θεωρείται ως ιδιαίτερα σημαντική πολιτιστική περιοχή για έναν λαό που έπαψε πλέον να υπάρχει.

Φαράγγι του Τσάκο στο Νέο Μεξικό

Στο σημερινό φαράγγι του Τσάκο, στο Νέο Μεξικό, οι αρχαίοι άνθρωποι των Πουεμπλόαν, που ήταν ειδικοί παρατηρητές του ουρανού, χάραξαν σπειροειδή σχέδια σε βράχο για να παρακολουθούν τις εποχές και να καταγράφουν το πέρασμα του χρόνου. Σε αυτό το φαράγγι υπάρχει ένα πετρογλυφικό που ονομάζεται Sun Dagger λόγω του τρόπου με τον οποίο οι σφηνοειδείς ακτίνες του Ήλιου το χτυπούν το μεσημέρι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του χειμερινού ηλιοστασίου.

Newgrange Ιρλανδία

Γύρω στο 3200 π.Χ., οι αρχαίοι άνθρωποι στην Ιρλανδία έχτισαν έναν τεράστιο λόφο από χώμα και τον περιέβαλαν με πέτρες. Σήμερα, το knoll ονομάζεται Newgrange. Για πέντε ημέρες γύρω από το χειμερινό ηλιοστάσιο, μια ακτίνα ηλιακού φωτός φωτίζει ένα μικρό δωμάτιο μέσα στο ανάχωμα για 17 λεπτά την αυγή. Το δωμάτιο χωράει μόνο είκοσι άτομα τη φορά. Κάθε χρόνο, χιλιάδες συμμετέχουν σε μια κλήρωση με την ελπίδα να είναι ένα από τα εκατό άτομα που επιτρέπεται να συμμετάσχουν

Οι πυραμίδες της Αρχαίας Αιγύπτου

Στις περίφημες πυραμίδες και τη Σφίγγα της Αρχαίας Αιγύπτου την εαρινή ή φθινοπωρινή ισημερία εμφανίζεται ένα περίεργο φαινόμενο. Εάν στέκεστε ακριβώς μπροστά από τη Σφίγγα (απέναντι από αυτήν) κατά τη δύση του ηλίου, την ημερομηνία οποιασδήποτε ισημερίας, καθώς ο Ήλιος πλησιάζει στον ορίζοντα, θα την παρατηρήσετε να κατακάθεται απευθείας στον δεξιό ώμο της Σφίγγας. Σε αυτή τη γωνία, ο Ήλιος βρίσκεται επίσης στη νότια γωνία της πυραμίδας του Khafre, που βρίσκεται πίσω από τη Σφίγγα.