Η βιωσιμότητα των Δήμων σε πρώτο πλάνο – Οι προτάσεις της ΚΕΔΕ για ενέργεια και οικονομία [Ρεπορτάζ]

Πώς θα καταφέρουν οι Δήμοι να ανταπεξέλθουν στις συνέπειες της πανδημίας και των καταστροφών λόγω των έντονων καιρικών φαινομένων

Έντονα είναι τα προβλήματα στους περισσότερους Δήμους της Αττικής, όπως φυσικά και στα Βόρεια προάστια, μιας και τόσο η κατάσταση της πανδημίας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η “Ελπίδα” που σάρωσε το λεκανοπέδιο, όπως επίσης και οι καταστροφές από τις πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού έχουν δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Όλη αυτή η κατάσταση με τους Δήμους να πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, τόσο για την αποκατάσταση των ζημιών, αλλά και η δημιουργία κατάλληλων υποδομών ώστε να μην συμβούν παρόμοια περιστατικά στην επόμενη κατάσταση έκτακτης, έχουν κάνει τα αποθεματικά στα ταμεία τους να αδειάζουν.

Σε αυτό το πλαίσιο αντιπροσωπεία της ΚΕΔΕ πραγματοποίησε συνάντηση με την εκπροσώπους του υπουργείου Οικονομικών και Εσωτερικών, στην 1η Συνάντηση της Κοινής Προπαρασκευαστικής Ομάδας Εργασίας με στόχο να υπάρξει βελτίωση στην οικονομική βιωσιμότητα των ΟΤΑ. Πιο συγκεκριμένα από πλευράς ΚΕΔΕ τέθηκαν επί τάπητος το ενεργειακό κόστος, η ενίσχυση των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, το τέλος ταφής, η βελτίωση της εισπραξιμότητας των Δήμων, η επιτάχυνση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και άλλα οικονομικά ζητήματα των ΟΤΑ.

Στη συνάντηση συμμετείχαν οι αν. υπουργοί Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας και Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, ο γ.γ. του Υπουργείου Εσωτερικών Μιχάλης Σταυριανουδάκης, ενώ την ΚΕΔΕ εκπροσώπησαν εκτός από τον πρόεδρο Δημήτρη Παπαστεργίου και οι α΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ – δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, ο επικεφαλής παράταξης ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ και δήμαρχος Ήλιδας Ιωάννης Λυμπέρης, ο εκπρόσωπος παράταξης ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ – δημοτικός σύμβουλος Αιγάλεω Δημήτρης Μπίρμπας, ο επικεφαλής παράταξης ΝΕΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ, Δήμαρχος Νίκαιας – Ρέντη Γιώργος Ιωακειμίδης, ο πρόεδρος Επιτροπής Οικονομικών ΟΤΑ της ΚΕΔΕ Γιάννης Μουράτογλου και ο γενικός διευθυντής της ΚΕΔΕ Γιάννης Καραγιάννης.

Κατά τη συζήτηση ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου, χαρακτήρισε αξιόλογη την πρωτοβουλία να ανοίξουν όλα τα ζητήματα που αφορούν στην οικονομική βιωσιμότητα των Δήμων. Σημείωσε ότι η ήδη δύσκολη οικονομική κατάστασή τους, εξαιτίας των τεράστιων περικοπών που υπέστησαν λόγω της οικονομικής κρίσης, επιδεινώθηκε περαιτέρω με την πανδημία και τώρα με τις τεράστιες αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος, που δεν μπορούν πλέον να καλυφθούν από τους ΟΤΑ. Υπογράμμισε δε ότι η οικονομική ενίσχυση πρέπει να γίνει άμεσα πράξη για να μην καταρρεύσουν οι Δήμοι.

Στ. Πέτσας: «Τρεις άξονες προτεραιότητας»

Ο αν. υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας έθεσε κατά τη διάρκεια της συνάντησης το πρώτο χρονικό ορόσημο αναφορικά με την απορροφητικότητα των χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων από την πλευρά των Δήμων («Αντώνης Τρίτσης» – «Φιλόδημος») η οποία σήμερα αγγίζει τα 2,8 δις Ευρώ, με τον επιθυμητό στόχο να βρίσκεται στο ύψος των 4,1 δις την ερχόμενη άνοιξη, όπως είχε ανακοινώσει και ο ίδιος από το βήμα του τακτικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον περασμένο Οκτώβριο.

Ο Στ. Πέτσας ενημέρωσε τους εκπροσώπους της ΚΕΔΕ για την ατζέντα του Υπουργείου Εσωτερικών που αφορά τρεις άξονες προτεραιότητας, με την αναμόρφωση των ΚΑΠ, την αντιμετώπιση του επιτοκίου του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, όπως και την αύξηση της εισπραξιμότητας από οφειλές τρίτων προς τους Δήμους με μόνιμη λύση (μηχανισμό είσπραξης), να βρίσκονται στις πρώτες θέσεις. Ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών ανέφερε πως έχει υπολογιστεί το κόστος ταφής σε περίπου 80 εκ. €, ενώ το ενεργειακό κόστος στα 270 εκ. €, με το σύνολο των 350 εκ € να αποτελεί τον επιθυμητό στόχο κάλυψης σε ένα «δύσκολο δημοσιονομικά και αβέβαιο περιβάλλον» όπως τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης επεσήμανε επίσης πως «ψάχνουμε δημιουργικές λύσεις και πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση με πραγματικούς όρους.»

Καταλήγοντας ανέφερε πως «το μερτικό της Αυτοδιοίκησης θα συνυπολογιστεί, όταν αξιολογηθεί η τελική διαθεσιμότητα σε πόρους αφού ληφθεί υπόψη και το ανανεωμένο μεσοπρόθεσμο.

Προτάσεις της ΚΕΔΕ για το ενεργειακό

Σε ότι αφορά το ενεργειακό κόστος, όπως υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Παπαστεργίου, η ραγδαία αύξησή του θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη βιωσιμότητα των Δήμων. Τα δε στοιχεία που συλλέγει η ΚΕΔΕ τόσο και από μικρούς και μεγαλύτερους Δήμους όσο και από τις ΔΕΥΑ της χώρας, δείχνουν ότι το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας μεσοσταθμικά κινείται σε ένα ποσοστό αύξησης τουλάχιστον +100% ενώ αυτό του πετρελαίου/αερίου στο +75%.

Ο Δ. Παπαστεργίου παρουσίασε την πρόταση της Αυτοδιοίκησης που εστιάζεται σε εξής σημεία:

–Άμεση κάλυψη του 100% των επιπλέον δαπανών των σχολικών επιτροπών, Σύμφωνα με υπολογισμούς της ΚΕΔΕ, για να βγει η σχολική χρονιά θα χρειαστούν τουλάχιστον ακόμη μία (πέμπτη) δόση σχολικής ΚΑΠ ή 31% αύξηση των σχολικών ΚΑΠ.

–Άμεση απόδοση μίας (1) δόσης ΚΑΠ προκειμένου να καλύψουν οι Δήμοι τα κενά που δημιουργούνται ήδη στους προϋπολογισμούς τους, με πρόβλεψη καταβολής άλλων δύο (2) δόσεων ΚΑΠ μέσα στη χρονιά, ανάλογα με την εξέλιξη του φαινομένου.

–Στήριξη των ΔΕΥΑ της χώρας όπως ακριβώς πρόκειται να στηριχθούν και οι λοιπές επιχειρήσεις, με δέσμευση από την πλευρά των ΔΕΥΑ για διατήρηση του σημερινού τιμολογίου

–Τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου, έτσι ώστε οι έκτακτες αυτές χρηματοδοτήσεις, να μπορέσουν να κατευθυνθούν σε ανταποδοτικές και άλλες έκτακτες δαπάνες των Δήμων.

–Βελτίωση εισπραξιμότητας Δήμων και άλλες σχετικές ρυθμίσεις

Άλλα οικονομικά ζητήματα των ΟΤΑ

• Τέλος ταφής: Η ΚΕΔΕ προτείνει την αναστολή του για τα επόμενα δύο χρόνια, προκειμένου στα πλαίσια αυτής της προγραμματικής περιόδου, να ολοκληρωθούν σημαντικά έργα ΜΕΑ. Εναλλακτικά θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας διπλός μηχανισμός απομείωσής του ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι διάφορες μονάδες επεξεργασίας στη χώρα και του βαθμού ανακύκλωσης, προκειμένου το τέλος ταφής να φτάσει σε έναν τέτοιο σημείο που θα μπορεί να απορροφηθεί από Δήμους-ΦΟΔΣΑ χωρίς να φτάσει στους λογαριασμούς ρεύματος των πολιτών, με απρόβλεπτες συνέπειες, ειδικά αυτή την περίοδο.
• Μείωση επιτοκίου δανεισμού του ΤΠΔ: Δεν έχει καταστεί δυνατή η μείωση των επιτοκίων δανεισμού των Δήμων, που παραμένουν σταθερά γύρω ή και πάνω από το 4,5%. Παρότι στο συνέδριο της ΚΕΔΕ τον Οκτώβριο 2021 και ο πρόεδρος του ΤΠΔ συμφώνησε πως κάτι τέτοιο δεν συνάδει με τα τρέχοντα επιτόκια, η οριστική μείωσή τους δεν έχει καταστεί δυνατή.

Επιτάχυνση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης

Τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελούν μία τεράστια ευκαιρία για τη χώρα και τους ΟΤΑ, υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ. Παρόλα αυτά, σε σχέση με τους ΟΤΑ και παρά τον εμπροσθοβαρή χαρακτήρα του Ταμείου, μέχρι σήμερα έχουν ανακοινωθεί μόνον δύο προσκλήσεις, αυτές για τις «Έξυπνες πόλεις» και τις «Αστικές Αναπλάσεις», ενώ δεν έχει τίποτε γνωστό για τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης σε οδοφωτισμό και κτίρια, για τα έργα οδικής ασφάλειας αλλά και για άλλα σημαντικά έργα υποδομών ύδρευσης, αποχέτευσης και αντιπλημμυρικά. Ερώτημα παραμένει αν θα προκύψουν γέφυρες ανάμεσα στο πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» και το Ταμείο Ανάκαμψης, ή τι θα γίνει με τα έργα για την πολιτική προστασία και την απόκτηση εξοπλισμού.

«Δεν μπορεί οι Δήμοι να είναι τα εύκολα εξιλαστήρια θύματα, χωρίς να γίνουν επενδύσεις πάνω σε απαραίτητο εξοπλισμό πολιτικής προστασίας. Περιμένουμε μία επίσημη ενημέρωση για όλα τα παραπάνω θέματα, καθώς και ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, προκειμένου οι Δήμοι να προετοιμαστούν κατάλληλα», κατέληξε ο κ. Παπαστεργίου.