Πρωτοβουλίες του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας για την Αντιμετώπιση της Στεγαστικής Κρίσης στην Ελλάδα

Για να αντιμετωπίσει το σοβαρό ζήτημα της στεγαστικής κρίσης, το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας έχει αναλάβει πρωτοβουλίες με σκοπό την επίλυση του προβλήματος και την παροχή στέγης, εστιάζοντας κυρίως σε νέα ζευγάρια, οικογένειες και ευάλωτους πληθυσμούς.

Τα προγράμματα αυτά επιδιώκουν να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή προσφέροντας πρόσβαση στη στέγη, μειώνοντας τις ανισότητες και αξιοποιώντας χιλιάδες κενές κατοικίες, που θα παρέχουν εισόδημα στους ιδιοκτήτες τους.

Κύρια προγράμματα είναι το επιτυχημένο «Σπίτι μου Ι», το οποίο θα επεκταθεί το νέο έτος με το «Σπίτι μου ΙΙ», καθώς και το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», το οποίο αναμένεται να υποστεί σημαντικές βελτιώσεις σύντομα.

Τα επίσημα δεδομένα καταδεικνύουν τη σοβαρότητα του στεγαστικού προβλήματος, καθώς το 37% του εισοδήματος μιας οικογένειας δαπανάται για στέγη, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ ανέρχεται στο 20%. Η αύξηση των ενοικίων τα τελευταία χρόνια είναι εντυπωσιακή, ιδίως στα αστικά κέντρα, όπου πάνω από 200.000 κατοικίες είναι κλειστές στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, κυρίως παλαιές κατασκευές που χρειάζονται ανακαίνιση. Τα προγράμματα που εξετάζονται για την αποτελεσματικότητά τους θα κριθούν στα επόμενα χρόνια και στοχεύουν και στη δημογραφική κρίση, η οποία είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που θα επηρεάσει το μέλλον της χώρας αν δεν αντιμετωπιστεί.

Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, επισήμανε σε δηλώσεις της ότι η Ελλάδα, όπως και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αντιμετωπίζει το ζήτημα της ανεπαρκούς και οικονομικά προσιτής στέγης. Οι οικογένειες που διαμένουν ενοικιαστές, οι νέοι που επιθυμούν να φύγουν από το πατρικό τους σπίτι, καθώς και οι οικονομικά αδύναμοι πολίτες, αισθάνονται έντονη πίεση. Σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχωρά σε μια εθνική πολιτική στέγασης, με πόρους που θα ξεπεράσουν τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ για προγράμματα στήριξης στέγης. Παρόλο που το πρόβλημα δεν επιλύεται πλήρως, με στοχευμένες δράσεις, χιλιάδες χαμηλόμισθοι πολίτες θα καλύψουν μια από τις βασικές τους ανάγκες. Το «Σπίτι μου Ι» έχει αποδειχθεί πολύ επιτυχές, και για αυτό τον λόγο θα προχωρήσουμε στο «Σπίτι μου ΙΙ» με διπλάσιο προϋπολογισμό και αριθμό ωφελουμένων.

Στο «Σπίτι μου Ι», 9.155 δικαιούχοι είναι νέοι με περιορισμένο εισόδημα, με το μεγαλύτερο μέρος των δανείων να αφορά άτομα 34-39 ετών και με μέσο οικογενειακό εισόδημα περίπου 18.618 ευρώ. Χωρίς αυτό το πρόγραμμα, οι νέοι αυτοί δεν θα είχαν ευκαιρία για δάνειο. Η διαδικασία εκταμίευσης είναι ταχύτατη και ευκολότερη. Μαζί με τη δεύτερη φάση του προγράμματος, σχεδόν 30.000 οικογένειες θα αποκτήσουν το δικό τους σπίτι, πληρώνοντας δόσεις χαμηλότερες από το ενοίκιο.

Το πρόγραμμα «Σπίτι μου Ι» έχει συνολικό προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ και μέχρι το τέλος του χρόνου 9.155 νέα ζευγάρια θα αποκτήσουν το δικό τους σπίτι, με περίπου 7.500 συμβάσεις και 7.200 εκταμιεύσεις να έχουν ήδη γίνει. Αυτό οδήγησε την κυβέρνηση να επεκτείνει το πρόγραμμα το επόμενο έτος με το «Σπίτι μου ΙΙ», με διευρυμένα κριτήρια και προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ, ωφελώντας συνολικά 20.000 άτομα.

Ο νέος προγραμματισμός «Σπίτι μου ΙΙ» θα περιλαμβάνει διευρυμένα κριτήρια, καθώς δικαιούχοι θα είναι όσοι πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια της τριετίας και όχι μόνο για το 2023. Αυξάνονται επίσης τα όρια ηλικίας, το όριο της αγοράς και το ποσό των δανείων, ενώ θα παρέχονται άτοκα δάνεια σε ποσοστό 50%, και αυξημένα ποσά για τρίτεκνους. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων θα είναι πιο ευέλικτη και οι δικαιούχοι θα έχουν περισσότερες δυνατότητες.

Αντίστοιχα, τρέχουν και άλλα προγράμματα, όπως το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» που θα ενισχυθεί με αυξήσεις στην επιδότηση και στο ανώτατο ποσό ανακαίνισης, ενώ η ανακαίνιση θα πρέπει να ολοκληρωθεί εντός έξι μηνών.

Το πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου», που αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή τον Ιανουάριο του 2025, θα προσφέρει άτοκα δάνεια για ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικιών, χωρίς εισοδηματικά ή ηλικιακά κριτήρια, επιδιώκοντας να ωφελήσει 20.000 πολίτες.

Ταυτόχρονα, τρέχουν και έξι μικρότερα, στοχευμένα προγράμματα για την στήριξη ευάλωτων ομάδων. Η Υπουργός αναφέρεται στην προτεραιότητα που δίνεται σε άτομα που λαμβάνουν Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και σε άλλες ευάλωτες ομάδες όπως οι άνεργοι, οι πολύτεκνες οικογένειες και οι γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία» παρέχει στήριξη για τρία χρόνια, καλύπτοντας ενοίκια και άλλες δαπάνες, με δυνατότητα επέκτασης.

Τέλος, το Υπουργείο αναγνωρίζει τις ανάγκες στέγασης των δημοσίων υπαλλήλων, αναλαμβάνοντας δράσεις για τη στήριξή τους.