Ελλάδα
ΣτΕ: Ώρα αποφάσεων για τα κομμένα δώρα, τα αναδρομικά που διεκδικούν 350.000 συνταξιούχοι
Μέσα στον επόμενο μήνα αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ όπου και θα κριθεί εάν οι περίπου 350.000 συνταξιούχοι του ιδιωιτικού τομέα θα λάβουν αναδρομικά τα δώρα και τις επικουρικές συντάξεις, που ανέρχονται σε επιπλέον 2 με 2,5 δισ. ευρώ, και είχαν υποστεί περικοπές λόγω των μνημονίων.
Πρόκειται για τα νέα αναδρομικά του 11μήνου Ιούνιος 2015 – Μάιος 2016, ενώ η αποπληρωμή των προηγούμενων αναδρομικών της απόφασης του ΣτΕ θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους.
Στο ΣτΕ έχουν προσφύγει οργανώσεις συνταξιούχων εκτιμώντας πως δεν ήταν νόμιμη η απόφαση της κυβέρνησης το περασμένο καλοκαίρι, να πληρώσει τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων και να αφαιρέσει τα αναδρομικά των επικουρικών και των δώρων.
Συνεπώς κρίνονται τα εξής αναδρομικά 11 μηνών:
-Τα καταργημένα δώρα των κύριων συντάξεων που ήταν 800 ευρώ για όλους (εκτός και εάν η κύρια σύνταξη ήταν κάτω από 400 ευρώ π.χ. αγρότες με την κατώτατη σύνταξη που διεκδικούν 660 ευρώ).
-Οι μειώσεις των επικουρικών που επιβλήθηκαν το 2012 σε όλους από το πρώτο ευρώ
-Η κατάργηση των δώρων στις επικουρικές που ήταν πλήρη (δυο επικουρικές ανά έτος) το 2012.
Στην πρώτη γραμμή των διεκδικήσεων βρίσκονται κατ’ αρχήν δυο ομάδες συνταξιούχων που δεν έλαβαν καθόλου αναδρομικά τον περασμένο Οκτώβριο:
-Ποσά έως 800 ευρώ: Συνταξιούχοι αγρότες του πρ. ΟΓΑ που έχασαν μόνο τα Δώρα. Πρόκειται για την κατηγορία συνταξιούχων που διεκδικούν τα ελάχιστα αναδρομικά, καθώς ως χαμηλοσυνταξιούχοι έχασαν την περίοδο των μνημονίων μόνο τα δώρα, τα οποία για την κατώτατη σύνταξη των 330 ευρώ ήταν 660 ευρώ το χρόνο (οι αγρότες ελάμβαναν μέχρι το 2012 τα πλήρη δώρα). Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και συνταξιούχοι του πρ. ΟΑΕΕ (πρ. ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) χωρίς επικουρική. Καθώς δεν έχασαν ποσά από την επικουρική διεκδικούν μόνο τα 800 ευρώ των χαμένων Δώρων από τις κύριες.
-Ποσά από 800 έως 2.000 ευρώ: Εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχοι από ΙΚΑ, ΕΤΑΑ, Τράπεζες ή και Δημόσιο που είχαν το 2012 εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα κάτω από 1.000 ευρώ μικτά. Διεκδικούν τα 800 ευρώ των χαμένων Δώρων και τα ποσά που έχασαν από τις περικοπές των επικουρικών το 2012.
Όμως υπάρχει κι τρίτη κατηγορία συνταξιούχων που έλαβαν μεν αναδρομικά τον Οκτώβριο, αλλά «κουρεμένα»:
-Ποσά από 800 έως 3.000 ευρώ: Εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι από ΙΚΑ, ΕΤΑΑ, Τράπεζες, Δημόσιο που είχαν το 2012 εισόδημα από κύριες, επικουρικές και μερίσματα πάνω από 1.000 ευρώ μικτά. Τα μεγαλύτερα ποσά προκύπτουν για συνταξιούχους με υψηλές συντάξεις ή περισσότερες από δυο συντάξεις.
Αναδρομικά μπορούν να διεκδικηθούν και από κληρονόμους. Ανά ταμείο τα ποσά των αναδρομικών που μπορούν να εισπράξουν είναι τα εξής:
-Δημόσιο 1.107-2.921 ευρώ
-ΙΚΑ 687-1.883 ευρώ
-ΔΕΚΟ και Τράπεζες 916-3.294 ευρώ
-ΤΕΑΥΕΚ 835-2.689 ευρώ
-ΝΑΤ 589- 2.352 ευρώ.
Η δημοσίευση της τελικής απόφασης αναμένεται από μέρα σε μέρα και πιθανότατα πριν το τέλος του έτους. Η απόφαση δυνητικά μπορεί να επεκταθεί σε 2,5 εκατ. συνταξιούχους με τις νέες επιστροφές να ξεκινούν από 800 ευρώ έως και 3.000 ευρώ.
Οι διεκδικήσεις αφορούν:
–
723 εκατ. για τα αναδρομικά των επικουρικών και
-1,875 δισ. ευρώ για τα Δώρα
Υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας αναφέρουν στην «R» ότι είναι απαραίτητο να εκδοθούν και να καθαρογραφούν οι αποφάσεις και στη συνέχεια η κυβέρνηση θα αποφασίσει ανάλογα με το δημοσιονομικό περιθώριο τον τρόπο υλοποίησής τους. Στο τραπέζι βρίσκεται η «λύση» της επιστροφής των αναδρομικών με δόσεις, ενώ εξετάζεται και το ενδεχόμενο συμψηφισμού κάποιων εξ αυτών με τη λεγόμενη προσωπική διαφορά.
Το 2010, η 13η και η 14η σύνταξη περιορίστηκαν στα 800 ευρώ τον χρόνο για όλους (400 τα Χριστούγεννα, 200 το Πάσχα και 200 το καλοκαίρι), πλην των συνταξιούχων του ΟΓΑ, ανεξάρτητα από το ύψος της σύνταξης.
Τότε τέθηκαν ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, ώστε να εισπράττουν τα «ψαλιδισμένα» δώρα μόνον όσοι συνταξιούχοι είναι άνω των 60 ετών και λαμβάνουν άθροισμα συνταξιοδοτικού εισοδήματος έως 2.500 ευρώ. Συνεπώς οι όποιες σημερινές διεκδικήσεις δεν μπορούν να ανατρέξουν στο παλαιό καθεστώς, αλλά στο καθεστώς του 2010.
Ποιους αφορά η επικείμενη απόφαση του ΣτΕ
Η απόφαση της Ολομέλειας αφορά τρεις διακριτές κατηγορίες συνταξιούχων:
-Κατ’ αρχήν περίπου 200.000 με 300.000 συνταξιούχους που είχαν ήδη προσφύγει δικαστικά πριν την ψήφιση του σχετικού νόμου το περασμένο καλοκαίρι. Πρόκειται για τους συνταξιούχους που διατηρούν το δικαίωμα να συνεχίσουν τις δίκες τους για τα αναδρομικά Δώρων και Επικουρικών, ωστόσο θα πρέπει να περιμένουν αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα έως ότου να τελεσιδικήσουν οι αγωγές τους. Μέσω της απόφασης του ΣτΕ επιδιώκεται η αντιμετώπιση των εν λόγω εκκρεμών υποθέσεων με διαδικασίες εξπρές (κρίση όχι στο ακροατήριο αλλά στα Διοικητικά Δικαστικά Συμβούλια) τις οποίες επιβάλλει η πιλοτική δίκη.
-Δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη μετά την νομοθετική διάταξη του καλοκαιριού του 2020. Η διάταξη απαγορεύει στους συνταξιούχους που εισέπραξαν τα αναδρομικά των κύριων συντάξεων να προσφύγουν για τις επικουρικές και τα δώρα, καθώς οι διεκδικήσεις γι’ αυτό το σκέλος των αναδρομικών αποσβένονται με την είσπραξη των αναδρομικών των κύριων. Παρόλα αυτά δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι προσέφυγαν έως τα τέλη του 2020, για να προλάβουν και την παραγραφή των 6 μηνών του 2015 (παραγραφή 5ετίας).
-Δυνητικά η απόφαση θα αφορά το σύνολο των συνταξιούχων, δηλαδή τα 2,5 εκατομμύρια, ακόμη και αυτούς που δεν έχουν προσφύγει δικαστικά, τουλάχιστον για το 5μηνο του 2016 (Ιανουάριος – Μάιος 2016) που δεν έχει ακόμη υποπέσει στην παραγραφή της 5ετίας. Κρίσιμη σε αυτή την περίπτωση θα είναι η πολιτική διαχείριση της απόφασης από την κυβέρνηση.