Ποιοι πληρώνουν το «μάρμαρο» στο νέο ασφαλιστικό

Σαρωτικές είναι οι αλλαγές σε όλο τον χάρτη της κοινωνικής ασφάλισης με το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή.

Ειδικότερα, μειώνει επικουρικές και κύριες συντάξεις, εφάπαξ και μερίσματα του Δημοσίου από φέτος, μέχρι και το 2019 κατά 3,5 δισ ευρώ.
Όσοι καταθέσουν στο εξής αίτηση συνταξιοδότησης εντάσσονται στο νέο τρόπο υπολογισμού, που οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις, κυρίως για όσους φεύγουν με περισσότερα από 25 έτη και μέσο εισόδημα άνω των 1.000 ευρώ.
Οι απώλειες στις νέες συντάξεις ανέρχονται σε 30% και μεγάλοι χαμένοι είναι οι συνταξιοδοτούμενοι με 35ετία από όλα τα Ταμεία και το Δημόσιο και κυρίως οι υψηλόμισθοι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα.

Ποιες θα είναι οι μειώσεις στους νέους συνταξιούχους;
Η μείωση έως 30% στις νέες κύριες συντάξεις επέρχεται λόγω νέας μείωσης των ποσοστών αναπλήρωσης στο 40,7% στα 40 χρόνια ασφάλισης (αντί του 45% που πρότεινε αρχικά η κυβέρνηση), 60% που προβλεπόταν στους νόμους Λοβέρδου και 70% στον προηγούμενο Νόμο Ρέπα. Επίσης, λόγω υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών σε όλο τον εργασιακό βίο, αντί των 5 καλύτερων από την τελευταία 10ετία που ίσχυε στο ΙΚΑ, του τελευταίου μισθού που ίσχυε στις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες και του μισθού του Οκτωβρίου του 2011 που ίσχυε για τους δημοσίους υπαλλήλους.

Τι θα γίνει με τις καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις;

Οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις παίρνουν περίοδο χάριτος για 2,5 έτη ακόμα καθώς θα συνεχίσουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31.12.2014 (σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις) και μέχρι τις 31/12/2018. Από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων.

Τι είναι η Εθνική Σύνταξη και πώς θα καταβάλλεται;
Καταργείται η κατώτερη σύνταξη, που μέχρι τώρα ήταν 486 ευρώ με 15 χρόνια ασφάλισης και 4.500 ένσημα. Καθιερώνεται η εθνική σύνταξη, η οποία διαμορφώνεται στα 384 ευρώ, για όσους θα έχουν στο εξής από 20 έτη ασφάλισης και άνω. Για περιπτώσεις συνταξιοδότησης με λιγότερα έτη, η εθνική σύνταξη θα είναι μικρότερη κατά 2% για κάθε έτος πριν από το 20ό.

Έτσι, για όσους φεύγουν με 19 χρόνια θα ανέρχεται σε 376 ευρώ (-2%), στα 18 χρόνια θα φθάνει τα 368 ευρώ (-4%), με 17 χρόνια τα 361 ευρώ (-6%), με 16 χρόνια τα 353 ευρώ (-8%) και με 15ετία τα 345 ευρώ (-10%).

Τι προβλέπεται στο νομοσχέδιο για την αύξηση των εισφορών σε ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και επιστήμονες;
Σε τριπλασιασμό οδηγούνται οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών – αυτοαπασχολούμενων και των αγροτών με αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά το εισόδημά τους, ενώ οι μελλοντικές παροχές θα είναι μειωμένες.
Συγκεντρωτικά οι νέες εισφορές είναι:
Εισφορά 7% μισθωτών –εργοδοτών για το ΕΤΕΑΠ από 1.6.2016
Εισφορά 7% των αυτοαπασχολούμενων για το ΕΤΕΑμ από 1.6.2016
Εισφορά 20% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών και επιστημόνων από 1.1.2017
Εισφορά 14% επί του εισοδήματος των αγροτών από 1.1.2017
Εισφορά 6,9% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών υπέρ του ΕΟΠΥΥ
Εισφορά 7,1% επί των αποδοχών των μισθωτών υπέρ του ΕΟΠΥΥ
Εισφορά 6% στις κύριες συντάξεις υπέρ του ΕΟΠΥΥ (ισχύει από 1.7.2015)
Εισφορά 6% στις επικουρικές συντάξεις υπέρ του ΕΟΠΥΥ (ισχύει από 1.7.2015)
Το μεγαλύτερο βάρος καλούνται να καλύψουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι-καταστηματάρχες αλλά και επιστήμονες, οικονομολόγοι, δικηγόροι, γιατροί και μηχανικοί, με δραστικές αλλαγές στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα και μεγάλες -σε αρκετές περιπτώσεις- αυξήσεις εισφορών. Eκτός από τις μειώσεις στις μελλοντικές συντάξεις, θα βρεθούν άμεσα μπροστά σε νέες, σημαντικές απώλειες εισοδημάτων.

Τι θα γίνει με τις επικουρικές συντάξεις;
Πλέγμα προστασίας (άθροισμα κύριας και επικουρικής) ορίζεται στα 1.170 ευρώ καθαρά (1.300 μικτά), ενώ αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο το υπερβάλλον ποσό (που ξεπερνά τα 1.170 ευρώ) να μηδενιστεί σε περιπτώσεις συντάξεων με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης με αποτέλεσμα αυτή η κατηγορία των συντάξεων να υποστεί μείωση έως και 40%.

Τι προβλέπεται για το ΕΚΑΣ;
Καταργείται το ΕΚΑΣ από 1/1/2020. Από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 η δαπάνη θα μειώνεται μέσω της αυστηροποίησης των εισοδηματικών κριτηρίων και κάθε χρόνο θα χάνει το ΕΚΑΣ ένα ποσοστό χαμηλοσυνταξιούχων έως ότου μηδενιστεί τελείως.

Ποια θα είναι η «τύχη» των εφάπαξ;
Απώλειες 12-15%, εκτός των μνημονιακών περικοπών που έχουν ήδη υποστεί, θα δουν στο εφάπαξ τους οι ασφαλισμένοι αλλά και οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν από 1/9/2013 εξαιτίας του νέου μαθηματικού τύπου.

Το νομοσχέδιο εξισώνει παλαιούς και καινούργιους ασφαλισμένους και προβλέπει πως θα εφαρμοστεί για όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις -περί τις 62.000 στους 37 τομείς και κλάδους Πρόνοιας σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα- ο τύπος υπολογισμού που είχε θεσμοθετηθεί το 1992 μόνο για νέους ασφαλισμένους (όσους δηλαδή πρωτοασφαλίστηκαν μετά την 1/1/1993).

Τι προβλέπεται για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης;
Αυστηροποιούνται οι προϋποθέσεις για την προσωρινή σύνταξη. Προβλέπεται ότι δεν μπορεί να χορηγηθεί προσωρινή σύνταξη αν δεν έχει ολοκληρωθεί η αναγνώριση – εξαγορά των πλασματικών ετών που προϋποθέτει καταβολή χρημάτων. Επιπλέον, οι προσωρινές συντάξεις θα κυμαίνονται μεταξύ 384 και 768 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα υποστούν μειώσεις υψηλόμισθοι του ιδιωτικού τομέα, ΔΕΚΟ και τραπεζών που δικαιούνται σήμερα προσωρινή σύνταξη ίση με το 80% της οριστικής σύνταξης που θα τους χορηγηθεί.

Τι θα γίνει με τις συντάξεις χηρείας;
Για τις συντάξεις χηρείας εισάγονται αυστηρότερες προϋποθέσεις για τη χορήγησή τους. Συγκεκριμένα, τίθεται όριο ηλικίας τα 55 έτη. Δηλαδή αν ο επιζών σύζυγος έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του δικαιούται σύνταξη για διάστημα τριών ετών, μετά την πάροδο των οποίων η καταβολή σύνταξης αναστέλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του.

Οι συντάξεις χηρείας καταβάλλονται κανονικά αν ο επιζών σύζυγος έχει ανήλικα ή ανάπηρα παιδιά, ή παιδιά που σπουδάζουν έως 24 ετών ή είναι ανίκανος για την άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος κατά ποσοστό 67% και άνω.

Τι αλλάζει στο καθεστώς των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων;
Δραματικές μειώσεις θα υποστούν όσοι τολμήσουν να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα, πριν από το όριο πλήρους συνταξιοδότησης.

Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η μείωση της Εθνικής Σύνταξης προκειμένου για τους ασφαλισμένους που παίρνουν μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος ανέρχεται σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης. Επιπλέον, το αναλογικό ποσό θα μειωθεί κατά 10% λόγω του πέναλτι.

Μην ξεχνάτε την εφημερίδα “ΧΤΥΠΟΣ”. Κυκλοφορεί από το Σάββατο στα περίπτερα της Αθήνας και του Πειραιά. Με αποκλειστικές ειδήσεις ρεπορτάζ και άρθρα. Επίσης, με μεγάλες χρήσιμες προσφορές και δώρα.