Δάσος Συγγρού: Ένας τόπος φυσικού κάλλους στα βόρεια προάστια (photos)

Σε μια μεγαλούπολη σαν την Αθήνα τα πάρκα και άλλοι κοινόχρηστοι χώροι αποτελούν πολύτιμες οάσεις για ολόκληρη την οικογένεια. Η εφημερίδα ΧΤΥΠΟΣ και το xtypos.gr σας παρουσιάζουν τους  σημαντικότερους εξ αυτών στα βόρεια προάστια ξεκινώντας από το Δάσος Συγγρού.

Ανηφορίζοντας στη Λεωφόρο Κηφισίας βρίσκουμε στο δεξί μας χέρι το Δάσος Συγγρού, μια έκταση 1100 στρεμμάτων στα σύνορα των δήμων Κηφισιάς, Αμαρουσίου και Μελισσίων.  Αποτελεί κληροδότημα της Ιφιγένειας Μαυροκορδάτου – Συγγρού, συζύγου του Ανδρέα Συγγρού, προς την τότε Γεωργική Εταιρεία Αθηνών βάσει της διαθήκης της, το 1921, με ρητή επιθυμία η αξιοποίησή του να συμβάλλει στη «…μόρφωση καλών γεωργών και κηπουρών». Από το 1988 διαχειριστής του Κτήματος είναι το Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών (ΙΓΕ), υπό τον έλεγχο και την εποπτεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Το 1981 από πυρκαγιά που ξέσπασε αποτεφρώθηκαν 407 στρέμματα δάσους. Το δάσος αποκαταστάθηκε σταδιακά εν μέρει με τη συνδρομή των εθελοντών και των προσκόπων. Η φυσική αναδάσωση ενισχύθηκε τοπικά με κουκουναριές, χαλέπιο πεύκη, κυπαρίσσια και θάμνους.

Το Κτήμα Συγγρού, στο μεγαλύτερο ποσοστό του (περίπου 700 στρέμματα) είναι καλυμμένο με χαλέπιο πεύκη, 200 στρέμματα είναι γεωργικές εκτάσεις, ενώ τα κτίρια στο εσωτερικό του περιλαμβάνουν τις εγκαταστάσεις του ΙΓΕ, τη σχολή Αναβρύτων, στην οποία είχε φοιτήσει ο τότε διάδοχος Κωνσταντίνος, τη διατηρητέα έπαυλη του Ανδρέα Συγγρού και τον διατηρητέο Άγιο Ανδρέα, ναό γοτθικού ρυθμού, του οποίου η πλήρης ανακαίνιση ολοκληρώθηκε το 2007.

Ώρες επισκέψεως:

Από την ανατολή έως την δύση του ηλίου.

Νομικό καθεστώς:

Είναι κληροδότημα της Ιφιγένειας Συγγρού προς την πάλαι ποτε Γεωργική Εταιρεία Αθηνών με σκοπό την εκπαίδευση καλών γεωργών και κηπουρών. Μη υπαρχούσης πλέον της Γεωργικής Εταιρείας, την διαχείρισή του ασκεί σήμερα το Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών (ΙΓΕ),  ΝΠΔΔ εποπτευόμενο από το Υπ. Γεωργίας, το οποίο  έχει και την ευθύνη της εκπληρώσεως του σκοπού του Κληροδοτήματος.

Δραστηριότητες:

Σεμινάρια αμπελουργίας / οινολογίας, ανθοκομίας, ανθοδετικής, αγροβιοτεχνίας, αυτομάτων συστημάτων αρδεύσεως, βιολογικών καλλιεργειών, δενδροκομίας, φυτοπροστασίας, λαχανοκομίας, κηποτεχνίας, μελισσοκομίας.

Ιστορία:

Το 1921, με βάση τα οριζόμενα  στη διαθήκη της Ιφιγένειας Συγγρού, το ομώνυμο Κτήμα κληροδοτήθηκε στην τότε Ελληνική Γεωργική Εταιρεία, προκειμένου να ιδρυθεί σχολή κηπουρικής, πτηνοτροφίας, μελισσοκομίας, σηροτροφίας, και κτηνοτροφίας με αποστολή την εκπαίδευση «καλών γεωργών και κηπουρών». Πρώτος ιδιοκτήτης του Κτήματος φέρεται ο Βρετανός αρχαιολόγος Stin, ο οποίος σκόπευε να πραγματοποιήσει σε αυτό ανασκαφές. Μετά το πέρας αυτών, ο Stin πώλησε το Κτήμα στον συμπατριώτη του – επίσης αρχαιολόγο- Will. Από τον τελευταίο το αγόρασε ο Ανδρέας Συγγρός, σύζυγος της Ιφιγένειας, πιθανότατα γύρω στο 1875. Το Κτήμα αποτελούσε ουσιαστικά τον περιβάλλοντα χώρο της έπαυλης του Α. Συγγρού, ενώ πλαισιωνόταν από σειρά εγκαταστάσεων και βοηθητικών κτιρίων (οικίες για τους εργάτες, στάβλοι, αμαξοστάσια, ελαιοτριβείο, αλευρόμυλος). Οι σπουδαιότερες σωζόμενες από αυτές έως και σήμερα το βουστάσιο και ένας μικρός ναός: Το παρεκκλήσιο του Αγίου Ανδρέα είναι ο μοναδικός ορθόδοξος γοτθικού ρυθμού ναός στην Ελλάδα. Κατασκευάστηκε με βάση τα σχέδια του Γερμανού αρχιτέκτονα Έρνεστος Τσίλλερ, μαθητή του Θεόφιλου Χάνσεν.

Μετά το θάνατο του συζύγου της, η Ιφιγένεια Συγγρού θα ζήσει για περισσότερο από 20 χρόνια στη μεγαλοπρεπή έπαυλη του Κτήματος Συγγρού. Βασική της φροντίδα υπήρξε η προσπάθεια για την ολοκλήρωση των οραμάτων τους, όπως αυτά είχαν διατυπωθεί στη διαθήκη του. Έτσι, θα μεριμνήσει για τη δημοσίευση των Απομνημονευμάτων του Ανδρέα Συγγρού, την ανέγερση του Νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός», και δωρεές χρηματικών ποσών για τη βελτίωση του συστήματος ύδρευσης των Αθηνών και για τη κατασκευή της λεωφόρου που φέρει το όνομα του εθνικού ευεργέτη.

Η συνολική κοινωνική δραστηριότητα της Ιφιγένειας Συγγρού την ανέδειξε σε μια από τις πρωτοπόρες γυναικείες φυσιογνωμίες της αθηναϊκής κοινωνίας στον τομέα της πρόνοιας. Διετέλεσε πρόεδρος επί σειρά ετών του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», του διοικητικού συμβουλίου του Αμαλιείου Ορφανοτροφείου και του Συλλόγου Εκπαιδεύσεως Νεανίδων.

O θάνατός της (1921) έκανε φτωχότερη την κοινωνική μέριμνα στην Ελλάδα. Με τη διαθήκη της κληροδότησε στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών το Μέγαρο Συγγρού στη συμβολή της σημερινής Βασιλίσσης Σοφίας και Ζαλοκώστα, αλλά και σημαντικά χρηματικά ποσά για σκοπούς κοινωφελών ιδρυμάτων. Η δωρεά του Κτήματος Συγγρού στην Ελληνική Γεωργική Εταιρεία (σήμερα Ι.Γ.Ε.) συνιστά την κορωνίδα της συνολικής προσφοράς της για την παιδική ηλικία και νεότητα. Από το 1998 διαχειριστής του Κτήματος είναι το Ινστιτούτο Γεωπονικών Επιστημών (ΙΓΕ) και σήμερα βρίσκεται υπό τον έλεγχο και την εποπτεία του Υπουργείου Γεωργίας.

Διαβάστε στο φύλλο του ΧΤΥΠΟΥ που κυκλοφορεί στα περίπτερα των βορείων προαστίων την Παρασκευή 18 Ιουλίου για τη Ρεματιά Χαλανδρίου, ένα σημαντικό βιότοπο και πνεύμονα πρασίνου της περιοχής μας