Νέο πολιτικό τοπίο: Η θεσμική ευθύνη, ο ανασχηματισμός & ο εκλογικός νόμος – Ο νέος πήχης για αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές

 Σε τεντωμένο σχοινί ακροβατούν κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές της Ν.Δ. μετά την κατηγορηματική διαβεβαίωση του πρωθυπουργού ότι θα εξαντλήσει την τετραετία.

Το ερώτημα που θέτουν οι περισσότεροι έχει σχέση με τις επόμενες κινήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη σε πολιτικό επίπεδο, καθώς ακολουθεί ένας πολύ δύσκολος χειμώνας που μπορεί να αλλάξει τους συσχετισμούς δυνάμεων. Δεν είναι μάλιστα λίγοι αυτοί που τονίζουν ότι το ρίσκο που ανέλαβε είναι μεγάλο, αναγνωρίζουν όμως ότι οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία λόγω του πολέμου στην Ουκρανία είναι τεράστιοι.

Οι ωμοί εκβιασμοί Πούτιν σε συνδυασμό με το ενεργειακό «έμφραγμα» ακόμη και σε ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες όπως αυτή της Γερμανίας, καθιστούν σαφές ότι η χώρα δεν μπορεί να μπει σε αχαρτογράφητα ύδατα.

Στην παρούσα φάση υπάρχει ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία η οποία είναι σε θέση να αντιμετωπίσει την επιθετική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, που κάνει αγώνα δρόμου για να μαζέψει την ψαλίδα της δημοσκοπικής διαφοράς.

Εάν η χώρα πήγαινε σε πρόωρες εκλογές, για ένα διάστημα τουλάχιστον έως τον Νοέμβριο θα κυριαρχούσαν συνθήκες πολιτικής αστάθειας, που θα είχαν τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομική δραστηριότητα.

Αυτό είναι και το σκεπτικό του πρωθυπουργού που τον οδήγησε στην απόφαση να «κάψει» το σενάριο των εκλογών στις αρχές του φθινοπώρου και να συνεχίσει η κυβέρνηση τη θητεία της έως την άνοιξη.

Ανοικτά μέτωπα

Στην ουσία δηλαδή, ο κ. Μητσοτάκης επενδύει στο «χαρτί» της θεσμικής ευθύνης προκειμένου να υπάρξει σταθερότητα και να μην βρεθεί η χώρα αντιμέτωπη με ανοιχτά μέτωπα σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία όπως σημερινή.

Η κυρίαρχη πλέον εκτίμηση είναι ότι το ημερολόγιο των εκλογών θα γράφει 2023 αλλά όχι απαραίτητα την άνοιξη, κάτι που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι κάλπες δεν πρόκειται να στηθούν πριν από τον Ιανουάριο.

Νέα αρχή

Το ερώτημα πλέον είναι τι θα πράξει ο πρωθυπουργός προκειμένου να σταλεί το μήνυμα ότι ο ίδιος και η κυβέρνησή του κάνουν μια νέα αρχή προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα μεγάλα προβλήματα της εποχής.

Μια πρώτη κίνηση στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσαν να είναι οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα με την είσοδο νέων και άφθαρτων προσώπων που μπορούν να δώσουν ώθηση στις μεταρρυθμίσεις. Δεν είναι μάλιστα λίγοι αυτοί που εκτιμούν ότι μπορούν να υπουργοποιηθούν στελέχη από περιοχές που η Ν.Δ. εμφανίζει δημοσκοπική φθορά, ώστε να μεγαλώσει η διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, το πότε και το εάν θα γίνει ανασχηματισμός και εάν θα είναι σαρωτικός ή διορθωτικός, είναι ένα ερώτημα στο οποίο μπορεί να απαντήσει αποκλειστικά και μόνον ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα άλλωστε δεν προαναγγέλλονται, καθώς αποτελούν «όπλο» στα χέρια του πρωθυπουργού, που θέλει να δώσει στίγμα της πολιτικής που θα ακολουθήσει.

Με δεδομένο όμως ότι ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τις εκλογές, δεν είναι λίγοι αυτοί που αφήνουν να εννοηθεί ότι δεν θα αργήσει η ημέρα, που ο κ. Μητσοτάκης θα ανακοινώσει αλλαγές στην κυβέρνηση.

Ο ανασχηματισμός δεν πρόκειται πάντως να γίνει σε «νεκρό» πολιτικά χρόνο, κάτι που ίσως οδηγεί την κυβέρνηση ότι η νέα κυβερνητική σύνθεση θα ανακοινωθεί λίγο πριν από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) στις αρχές Σεπτεμβρίου. Εκεί άλλωστε ο πρωθυπουργός θα δώσει και το στίγμα πρωτοβουλιών που θα αναλάβει στην τελική ευθεία προς τις κάλπες, έχοντας δίπλα του και τα πρόσωπα που θα πρέπει να τις υλοποιήσουν.

Στο παρασκήνιο πάντως ψιθυρίζεται ότι εάν αποφασιστούν αλλαγές, αυτές θα είναι προσεκτικές προκειμένου να μην προκληθεί δυσαρέσκεια από στελέχη που θα μείνουν εκτός κυβερνητικού σχήματος.

Αυτοδυναμία

Μια δεύτερη πρωτοβουλία στο δρόμο προς τις κάλπες, δεν αποκλείεται να είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου, προκειμένου στις δεύτερες εκλογές να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Η απλή αναλογική δεν δίνει τέτοια δυνατότητα, ενώ και ο σημερινός εκλογικός νόμος βάζει τον πήχη στο 37,5%-38% για την αυτοδυναμία στις δεύτερες κάλπες, που είναι αδύνατον να επιτευχθεί με βάση τα δημοσκοπικά δεδομένα.

Μια αλλαγή που θα έριχνε τον πήχη στα επίπεδα του 36% για παράδειγμα, θα άλλαζε άρδην τα δεδομένα, αν και το συγκεκριμένο σενάριο που είχε δει το φως της δημοσιότητας στο παρελθόν δεν προχώρησε.

Στο Μέγαρο Μαξίμου μπορεί να δηλώνουν ότι δεν τίθεται τέτοιο θέμα, αλλά δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να επανέλθει στο προσκήνιο, με βάση τα δημοσκοπικά δεδομένα του φθινοπώρου.

«Γαλάζιοι» βουλευτές πάντως τονίζουν ότι είναι αναγκαίες κάποιες διορθωτικές κινήσεις στον εκλογικό νόμο και στο πλαίσιο αυτό δεν θα πρέπει να αποκλείεται το ενδεχόμενο ανάληψης νομοθετικής πρωτοβουλίας.

Κανένας εφησυχασμός

Παρά τις διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού για εκλογές το 2023, βουλευτές και στελέχη του κυβερνώντος κόμματος δεν εφησυχάζουν, καθώς γνωρίζουν ότι η εκλογική μάχη θα είναι Γολγοθάς.

Με δεδομένο ότι η χώρα έχει εισέλθει για τα καλά σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, η μάχη του «σταυρού» είναι σε πλήρη εξέλιξη με μπαράζ περιοδειών στις περιφέρειες που είναι υποψήφιοι.