Ο Δ. Παπαστεργίου στο Χ-τύπο: “Η μεγάλη δύναμη της Αυτοδιοίκησης είναι η ενότητά της”

Αποκλειστική συνέντευξη του Προέδρου της ΚΕΔΕ στον απόηχο του φετινού Συνεδρίου

Η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων για ανέγερση έργων στους Δήμους, η επίδραση της πανδημίας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των πόλεων ήταν λίγα μόνο από τα σημαντικότερα ζητήματα που τέθηκαν επί τάπητος στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.

Λίγες μόνο ημέρες μετά τη διεξαγωγή του φετινού Συνεδρίου που έλαβε χώρα με μεγάλη επιτυχία στη Θεσσαλονίκη, ο Χ-τύπος έχει την τιμή να φιλοξενεί τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ και Δήμαρχο Τρικκαίων, κ. Δημήτρη Παπαστεργίου.

Ο κ. Παπαστεργίου μιλά μεταξύ άλλων αναλυτικά για τα συμπεράσματα που προέκυψαν από τη φετινή συνάντηση πολιτικών, δημάρχων και στελεχών της αυτοδιοίκησης και το ρόλο που κατέχουν οι Δήμοι στην ανάπτυξη της χώρας, αλλά και της Ευρώπης. Ακόμη, αποκαλύπτει τις πρωτοβουλίες της ΚΕΔΕ τόσο για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όσο και για μια ομαλή μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, αλλά και για τη σχέση της Ένωσης με το ΥΠΕΣ, σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης.

Κύριε Πρόεδρε, πραγματοποιήθηκε πρόσφατα το Τακτικό Ετήσιο Συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Θεσσαλονίκη. Ποια θα λέγατε ότι ήταν τα σημαντικότερα συμπεράσματα που προέκυψαν;

Στο Συνέδριο αποτυπώθηκε ξεκάθαρα η αποφασιστικότητά μας να διεκδικήσουμε το ρόλο που μας αξίζει, στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των δημόσιων πολιτικών , που αφορούν τις πόλεις και τις τοπικές μας κοινωνίες. Η Αυτοδιοίκηση είναι ενωμένη σε αυτό το διεκδικητικό πλαίσιο.

Από την παρουσία των Υπουργών που έλαβαν το λόγο , απαντήθηκαν μερικά από τα ζητήματα που θέσαμε. Κρίνω θετική εξέλιξη το επιπλέον ένα δισεκατομμύριο ευρώ, που θα δοθεί για χρηματοδότηση έργων Δήμων μέσω του “Α. Τρίτσης”. Είναι πολύ θετική εξέλιξη η διάθεση απευθείας στους Δήμους 320 εκ. ευρώ για smart cities, από το ΕΣΠΑ, αλλά και η αύξηση από 1-1-2023 κατά 15% των ΚΑΠ.

Όμως υπάρχουν πολλά και σημαντικά που δεν έχουν απαντηθεί. Για το προσωπικό που μας λείπει και την κινητικότητα. Για τα οικονομικά των Δήμων. Για την αποκέντρωση και το ξεκαθάρισμα ρόλων κι αρμοδιοτήτων μεταξύ Α’ και Β’ Βαθμού. Ζητήσαμε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την τακτοποίηση των αρμοδιοτήτων σε σχέση με τις αποκεντρωμένες διοικήσεις, ως το τέλος του 2021. Και καλέσαμε από τώρα την Αυτοδιοίκηση σε Γενική Συνέλευση στις αρχές του 2022, προκειμένου να δούμε τι θα έχουμε πετύχει, για να επαναπροσδιορίσουμε τη στάση μας.

Παράλληλα, ξεκινάμε κύκλο συναντήσεων με τις ηγεσίες των πολιτικών κομμάτων, προκειμένου να τους ενημερώσουμε για τις θέσεις μας πάνω στα ζητήματα που ανέφερα παραπάνω. Θεωρώ ότι το 2022 θα αποδειχθεί χρονιά σημαντικών αλλαγών , που θα θέσουν τη λειτουργία των Δήμων σε ένα νέο πλαίσιο .

Θεωρείτε ότι οι Δήμοι μπορούν να έχουν έναν περισσότερο ενεργό ρόλο στην προσπάθεια για την αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας;

Οι Δήμοι μπορούν, κι αυτό αποδεικνύεται κάθε μέρα στην πράξη. Οι Δήμοι ήταν αυτοί που κράτησαν τις τοπικές μας κοινωνίες όρθιες, όχι μόνον στην πρόσφατη πανδημία, αλλά σε όλη τη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης.

Το ότι η Αυτοδιοίκηση μπορεί να αποτελέσει βασικό πυλώνα της ανάκαμψης στην Ευρώπη, αποτελεί διακηρυγμένη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία τονίζει ότι οι φορείς της αυτοδιοίκησης πρέπει να συμμετάσχουν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των νέων πολιτικών, για την ενίσχυση της κοινωνική συνοχής και την οικονομική ανάκαμψη σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα είναι Ευρώπη, άρα οφείλει το Κεντρικό Κράτος να υιοθετήσει την ξεκάθαρη αυτή θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι Δήμοι μπορούμε, αυτό που χρειάζεται είναι να μας δείξει το κεντρικό κράτος εμπιστοσύνη και να γίνει πράξη η μεγάλη μεταρρύθμιση , η αλλαγή του μοντέλου οργάνωσης της λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης.

Η Κεντρική Ένωση έχει δώσει μεγάλο βάρος στο θέμα της αντιμετώπισης της πανδημίας. Ποιες είναι οι κατευθύνσεις που δίνετε αυτήν την περίοδο;

Την ώρα που η χώρα, ο κόσμος όλος βίωνε πρωτόγνωρες καταστάσεις, οι Δήμοι δήλωσαν παρόν, λες και ήταν έτοιμοι από καιρό. Απλώσαμε ένα αποτελεσματικό δίκτυ αλληλεγγύης και κοινωνικής προστασίας για πάνω από 750.000 συμπολίτες μας σε όλη την Ελλάδα, δημιουργώντας μια συμμαχία ευθύνης και φροντίδας. Μέσα από τη Συμμαχία αυτή οι Δήμοι αυτοί κατάφεραν να έχουν στη διάθεσή τους πάνω από 700 αυτοκίνητα, τα οποία αξιοποιήθηκαν από τις κοινωνικές μας υπηρεσίες το πρώτο διάστημα της πανδημίας, για να μπορέσουν να φτάσουν σε κάθε πολίτη που είχε ανάγκη από τη στήριξή μας. Μέσω της ΚΕΔΕ εξασφαλίσαμε 1,5 εκατομμύριο ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, για τρόφιμα στα κοινωνικά παντοπωλεία των Δήμων της χώρας. Στηρίξαμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις των Δήμων μας, απαλλάσσοντας τες από την καταβολή τελών για να διασφαλίσουμε την οικονομική τους βιωσιμότητα.

Πλέον, έχουμε δώσει βάρος στην εθνική προσπάθεια για την ενίσχυση του εμβολιαστικού προγράμματος της χώρας, δίνοντας πρώτοι το παράδειγμα, τόσο εμείς οι αιρετοί, όσο και οι εργαζόμενοι στους Δήμους μας, με τη συμμετοχή μας στον εμβολιασμό.

Τις μέρες αυτές βρίσκεται σε εξέλιξη μια πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ και των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων της χώρας, με τη διοργάνωση τηλεδιασκέψεων ενημέρωσης σε κάθε ΠΕΔ, στις οποίες συμμετέχουν ιατροί που έχει ορίσει το Υπουργείο Υγείας, στελέχη της αυτοδιοικητικής κι εκπαιδευτικής κοινότητας, γονείς , εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων, σε μια προσπάθεια να ενδυναμώσουμε ακόμη περισσότερο το μήνυμα ότι πρέπει όλοι να εμβολιαστούμε, αφού το εμβόλιο αποτελεί την αποτελεσματική γραμμή άμυνας της κοινωνίας μας απέναντι στον covid.

Είστε ικανοποιημένος από τη συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών;

Θα επαναλάβω όσα είπα στο πρόσφατο Συνέδριο της Κ.Ε.Δ.Ε. της Θεσσαλονίκης, στην αναφορά μου για τη συνεργασία μας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών. Τόνισα πως πιστεύω ότι η σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΣ μπορεί να κάνει τη διαφορά και να γράψει ιστορία, συνδέοντας το όνομά της με μια πραγματικά μεγάλη μεταρρύθμιση. Η πρόκληση είναι τεράστια. Και είναι κρίμα να μη γίνει τώρα αυτή η πολυπόθητη μεταρρύθμιση. Με αυτή τη σύνθεση στο Υπ. Εσωτερικών και αυτή στην ΚΕΔΕ και τους Δήμους . Με τον Υπουργό Μάκη Βορίδη, τον Αναπληρωτή Στέλιο Πέτσα, έχουμε μέχρι σήμερα καλή συνεργασία , αλλά έχουμε και πολύ δουλειά ακόμη μπροστά μας. Η καλή μας σχέση θα πρέπει να φανεί στην πράξη, με άμεσες λύσεις στα μεγάλα προβλήματα της αυτοδιοίκησης, η επίλυση των οποίων δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Οφείλουμε να επιταχύνουμε τους ρυθμούς. Και βέβαια, θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω και τη θετική συνεργασία μας και με την προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΣ, τον Τάκη Θεοδωρικάκο , αλλά και σε έναν άνθρωπο που όπου κι αν βρεθεί, τον νοιώθουμε δίπλα μας, τον Θοδωρή Λιβάνιο.

Η εμπειρία σας και το σπουδαίο έργο σας στο Δήμο Τρικκαίων, πόσο σας βοήθησαν στα καθήκοντά σας ως Πρόεδρος των Δημάρχων όλης της χώρας;

Το να είσαι Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, είναι τεράστια τιμή αλλά και τεράστια ευθύνη. Εκπροσωπείς έναν θεσμό, που έχει καθοριστικό ρόλο στην καθημερινότητα των πολιτών και την ανάπτυξη της χώρας.

Η ενασχόληση μου με το Δήμο Τρικκαίων, με έναν μεγάλο Δήμο της Περιφέρειας, με το έργο που έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια στην πόλη μας, όχι μόνον από τη δική μου θητεία αλλά κι από τις προηγούμενες , με έχει βοηθήσει να ενισχύσω την άποψη ότι δεν είναι μόνον οι μεγάλοι Δήμοι που μπορούν να καταφέρουν σημαντικά πράγματα. Ότι οι καλές πρακτικές μπορούν ευκολότερα ίσως να εφαρμοστούν και να υιοθετηθούν σε Δήμους με μικρότερο μέγεθος πληθυσμού, αλλά με πλεόνασμα ικανοτήτων και σύγχρονων αντιλήψεων. Ζώντας σε μικρότερες σε μέγεθος τοπικές κοινωνίες, αντιλαμβάνεσαι καλύτερα την ανάγκη συνεργασιών, που υπερβαίνουν κόμματα και παρατάξεις.

Κι αυτή την αντίληψη την έχουμε περάσει στην ΚΕΔΕ, όπου αυτά τα δύο χρόνια της θητείας μας ως Διοίκηση, αντιμετωπίσαμε όλους τους Δήμους ισότιμα, χωρίς διαχωρισμούς, μεγέθους ή κομματικού χρώματος. Πετύχαμε να λειτουργεί το Διοικητικό μας Συμβούλιο ως μια γροθιά, με σεβασμό στην διαφορετική άποψη αλλά και με προσήλωση σε αυτό που μας ενώνει, που είναι η αναβάθμιση του θεσμού μας. Χωρίς πολιτικές ή κομματικές σκοπιμότητες, γιατί γνωρίζουμε καλά ότι η μεγάλη δύναμη της Αυτοδιοίκησης, είναι η ενότητά της. Θέλω να ξέρετε ότι δεν αισθάνομαι Πρόεδρος των Δημάρχων, αλλά ως ένας από τους 332 Δημάρχους της χώρας.

Υπάρχει σημαντική πρόοδος στην ψηφιακή μετάβαση των δήμων της χώρας; Πως επιχειρεί η ΚΕΔΕ να σταθεί αρωγός στους δήμους;

Δεν μπορεί να εννοηθεί ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας, χωρίς τη συμμετοχή των Δήμων.

Είναι αδιαμφισβήτητος ο ρόλος και η σημασία της Αυτοδιοίκησης για την επιτυχία της ψηφιακής μετάβασης. Οι δήμαρχοι είναι αυτοί οι οποίοι αφουγκράζονται τις ανάγκες  των πολιτών, αλλά ταυτόχρονα είναι και αυτοί που γνωρίζουν καλύτερα απ’ όλους τι είναι αναγκαίο για κάθε περιοχή.

Εμείς ως Δήμοι προετοιμαζόμαστε για να αξιοποιήσουμε το πλαίσιο στήριξης που θα μας δώσει η Κυβέρνηση, προκειμένου να κάνουμε πράξη την ψηφιακή μετάβαση, όμως έχουμε την ευθύνη να επιλέξουμε εμείς, που θα δώσουμε προτεραιότητα.

Με συντονισμένο  βηματισμό, με στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τον πολίτη, αλλά και την καλύτερη εσωτερική λειτουργία των Δήμων. Πρέπει από δω και πέρα να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ξεκινώντας από τις τοπικές μας κοινωνίες, ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες και με βάση αυτές , να σχεδιαστούν οι αναγκαίες δράσεις. Στο καινούργιο ΕΣΠΑ με την καθοδήγηση και συνεργασία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα μπορέσουμε να καταθέσουμε τα προγράμματα και τις λύσεις που πραγματικά έχουμε ανάγκη. Παράλληλα, η αγορά ανοίγει, δημιουργείται ένα νέο οικοσύστημα στην Ελλάδα και αυτό είναι θετικό, αυτά τα χρήματα που θα δοθούν θα πρέπει να απορροφηθούν, ώστε να γυρίσουν τα νέα παιδιά πίσω για να δουλέψουν στον τόπο τους. όμως πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί , γιατί κάθε τι που προτείνεται «ως έξυπνο», δεν θα πρέπει να υιοθετείται άκριτα, αλλά θα πρέπει να ανταποκρίνεται και στις ανάγκες του κάθε δήμου. Με ψυχραιμία, ταχύτητα, γιατί η πληροφορική  θέλει ταχύτητα, θα καθορίσουμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες και θα αρχίσουμε  βήμα- βήμα να υλοποιούμε τις έξυπνες λύσεις που θα αποφασίσουμε.

Σκοπός δεν είναι νιώσουμε εμείς ότι είμαστε σύγχρονος δήμος, σκοπός είναι  να νιώσει ο πολίτης ότι νοιαζόμαστε γι αυτόν και τον θέλουμε κοντά μας.