“Ο σπασμένος καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας”, του Γ. Μήτσιου

Σοκαρισμένη και αποσβολωμένη η ελληνική κοινωνία παρακολουθεί τις τελευταίες μέρες τις αποκαλύψεις για το όργιο παρενοχλήσεων σε αθλητικούς χώρους, πανεπιστημιακούς, πολιτικούς, εργασιακούς, μέσα στα οικογενειακά περιβάλλοντα και αλλού.

Η κορυφή του παγόβουνου, είπαν κάποιοι, το τέλος της σιωπής κάποιοι άλλοι, η υποκρισία για κάποιους και τα κίνητρα για κάποιος άλλους, Ότι και να είναι, όποια ερμηνεία και να δοθεί ένα είναι γεγονός ότι ο καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας έσπασε. Ζούσαμε και ζούμε ακόμα σε μια ψευδαίσθηση καλώς καμωμένων των πραγμάτων, μεγαλώσαμε πολλοί, με το «μη μιλάς», «κοίτα τη δουλειά σου», «έχεις οικογένεια», «εσύ θα βγάλεις το φίδι από την τρύπα», «κοίτα κανείς δεν τιμωρείται», «βολέψου εσύ» κ.λπ.

Αυτός ακριβώς ήταν ο καθρέφτης, φτιάξαμε μια κοινωνία της υποκρισίας, του δήθεν, μιας ελληνικής ορθότητας για να δικαιολογούμε τον τρόπο ζωής, τη λειτουργία της κοινωνίας αλλά και της ίδιας της δημοκρατίας και αποτύχαμε. Η οικονομική κρίση, τα μνημόνια και τώρα η πανδημία έχουν φέρει σε αδιέξοδα και βγήκαν στην επιφάνεια όλα αυτά που δεν μπορούν να κρυφτούν άλλο. ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΑΛΛΟ, θα μπορούσε να είναι και το σύνθημα για την επόμενη μέρα. Όλο αυτοί που βγάζουν κροκοδείλια δάκρυα είναι συνεργοί και αυτουργοί μιας κοινωνίας και ενός τρόπου ζωής που δημιούργησαν με τα πρότυπα των τελευταίων δεκαετιών. Μια κοινωνία εκπορνευόμενη, με ένα πολιτικό σύστημα διεφθαρμένο, με απαξιωμένα ΜΜΕ και Δικαιοσύνη, μια οικονομική ολιγαρχία και μια παιδεία απαίδευτη.

Αυτός είναι ο καθρέφτης μας, της υποκρισίας της δηθενιάς και του ατομικού συμφέροντος. Έχουμε χάσει τις αξίες μας, τον προσανατολισμό μας, τον αυτοέλεγχό μας, τις αρχές μιας κοινωνίας που έχει όρια, δικαιώματα και υποχρεώσεις. Οι ανήλικοι νεαροί δε φταίνε, φταίνε οι δάσκαλοί τους, το περιβάλλον, η οικογένεια και το πως γαλουχήθηκαν. Όταν ο σεβασμός γίνεται άγνωστη λέξη, η μαγκιά, το σεξουαλικό «πέσιμο» για υποταγή, εξάρτηση ή επιδιωκόμενο όφελος, ο τσαμπουκάς, τα κονέ, η ατιμωρησία, η κάλυψη πολιτική και οικονομική γίνονται στοιχεία μιας κυριάρχουσας κουλτούρας τι άλλο πλέον να περιμένουμε; Εικόνα σου είμαι κοινωνία μου, και σου μοιάζω που λέει και ο συγγραφέας.

Και τώρα τί; τι μπορούμε να κάνουμε είναι το μεγάλο ερώτημα. Πως να κολλήσουμε τα σπασμένα κομμάτια του καθρέφτη;

Όχι δεν θα τα κολλήσουμε θα φτιάξουμε έναν άλλο καινούριο καθρέφτη που θα λάμπει και θα αντανακλά όλα όσα θέλουμε να είμαστε και δεν μπορούμε. Θέλει χρόνο, αγώνα αυταπάρνηση, όραμα και σκληρή δουλειά απ’ όλους μας, ο καθένας από το μετερίζι του. Πρωτίστως από εκείνους τους ανθρώπους που δεν φοβούνται να βγουν μπροστά, να ματώσουν, να διεκδικήσουν όχι για τα σπασμένα κομμάτια αλλά για κάτι καινούριο. Το σοκ πολλές φορές επαναφέρει τον ασθενή στη ζωή και του δίνει μια νέα ευκαιρία.

Τα ζωντανά κύτταρα της κοινωνίας, οι καθαροί και έντιμοι άνθρωποι και οι φωτισμένοι σε όλους τους τομείς της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ζωής έχουν υποχρέωση να βγουν μπροστά. Τους έχει ανάγκη ο τόπος όσο ποτέ άλλοτε και τους χρειάζονται και οι υπόλοιποι για να ακολουθήσουν που τώρα φοβούνται, δειλιάζουν και ντρέπονται.

Το παλιό πεθαίνει σιγά σιγά και πεθαίνουν μαζί όλες οι πρακτικές, οι συνήθειες και οι τρόποι του. Δεν χρειάζεται επανεκκίνηση ούτε συγκόλληση τα κομμάτια του καθρέφτη. Χρειάζεται πραγματική αναγέννηση και ένας νέος καθρέφτης, όμορφος, λαμπερός που θα εκπέμπει ελπίδα και φως. Αν θέλουμε να έχουμε μέλλον δεν μπορεί να μένουμε στο παρελθόν. «Γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο», που έλεγε και ο Μαχάτμα Γκάντι.

Ο Γ. Μήτσιος είναι πολιτικός επιστήμων-διεθνολόγος, ΜΑ Παν/μιου Northeastern Βοστώνης.
Μέλος Διοικούσας Επιτροπής της Ελεύθερης Πατρίδας.