Κεντρικό Θέμα
Πού το πάει ο “Σουλτάνος”: Το διπλό πρόσωπο του Ταγίπ Ερντογάν σε Ελλάδα και Κύπρο
Χαμηλά τον πήχη συνεχίζει να κρατά η Αθήνα στις σχέσεις της με την Άγκυρα, καθώς γνωρίζει ότι έχει απέναντί της έναν απρόβλεπτο “παίχτη” που ακούει στο όνομα Ταγίπ Ερντογάν.
Όσοι πίστευαν ότι η νίκη στις πρόσφατες εκλογές στην Τουρκία, θα άλλαζαν άρδην τα δεδομένα, διαψεύδονται στην πράξη, καθώς αντιλαμβάνονται ότι ο κ. Ερντογάν, ξέρει να ελίσσεται και να χτυπά εκεί που δεν το περιμένεις.
Στην παρούσα φάση βασική στρατηγική επιλογή του Προέδρου της Τουρκίας είναι να διασπάσει το μέτωπο Αθήνας – Λευκωσίας, διαμηνύοντας ότι το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά δεν συνδέονται μεταξύ τους.
Μόνο τυχαίο άλλωστε δεν είναι, ότι ευχήθηκε περαστικά στην Ελλάδα για τις πυρκαγιές σημειώνοντας ότι η Τουρκία έσπευσε σε βοήθεια, ενώ έκλεινε κάθε παράθυρο επίλυσης του Κυπριακού στην βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προσθέσει κανείς:
-την έμμεση αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης από τον κ. Ερντογάν, με τη φράση “θα ενισχύσουμε τα κέρδη της χώρας μας με νέες κινήσεις”,
-την επαναφορά του θέματος αποστρατιωτικοποίησης νησιών του Αιγαίου,
–την αισιοδοξία του για το θέμα της πώλησης στην Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών F-16 από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι εμμονές του “Σουλτάνου”
Το ερώτημα που θέτουν οι περισσότεροι είναι “που το πάει ο Ερντογάν”, καθώς ναι μεν εμφανίζεται πιο διαλλακτικός, όπως στη λειτουργία της Παναγίας της Σουμελά τον 15Αύγουστο, αλλά από την άλλη συνεχίζει την αναθεωρητική του πολιτική.
Το διπλό πρόσωπο του “Σουλτάνου” έχει σχέση με το ότι αντιλαμβάνεται πως η εξομάλυνση των σχέσεων της Τουρκίας με τη Δύση περνάει μέσα από την Ελλάδα και αυτός είναι ο λόγος που κρατά ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας.
Το γεγονός ωστόσο, ότι συνεχίζει να τηρεί σκληρή γραμμή για το Κυπριακό, με την εμμονή του για δύο κράτη, καθιστά σαφές ότι όλα είναι ανοικτά ως προς τις επιλογές που θα κάνει στο άμεσο μέλλον για την Ελλάδα.
Αναστάτωση της διεθνούς κοινότητας
Η γερμανική Welt για παράδειγμα έγραψε πρόσφατα ότι η “Συνθήκη της Λωζάννης αποτελεί ένα μέσο για τον Πρόεδρο της Τουρκίας, ώστε να αναστατώσει ξανά και ξανά τη διεθνή κοινότητα με προκλητικές θέσεις”.
Όπως εξηγεί η εφημερίδα η Συνθήκη της Λωζάννης εξακολουθεί να είναι βαρύνουσας σημασίας και ο κ. Ερντογάν απειλεί να αναθεωρήσει το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου ακόμη και με στρατιωτικά μέσα.
Διπλό μήνυμα
Όπως γίνεται αντιληπτό ουδείς μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στον Τούρκο Πρόεδρο, ακόμη και εάν δεσμεύτηκε ενώπιον του προέδρου των ΗΠΑ, ότι δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν F-16 κατά της Ελλάδας.
Το “όχι” στην επανένωση της Κύπρου από τον κ. Ερντογάν, δείχνει ότι δεν είναι στις προθέσεις του να βάλει τέλος στην αναθεωρητική του στρατηγική, γεγονός που υποχρέωσε τον πρωθυπουργό να του στείλει ένα διπλό μήνυμα λέγοντας:
1. “Οποιαδήποτε συζήτηση που θέτει ως βάση αφετηρίας τη λύση των δύο κρατών απορρίπτεται από την Ελλάδα και τον κυπριακό ελληνισμό”
2. “Η Ελλάδα παραμένει αταλάντευτη «στην βάση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας”.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης παρά την αναβολή της συνάντησής του με τον Νίκο Χριστοδουλίδη λόγω της συντριβής ου Canadair στην Κάρυστο, επανέλαβε ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις περνούν και από την Κύπρο.
ΟΗΕ και ΕΕ
Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή και διαρκή συντονισμό για όλες τις εξελίξεις και το βέβαιο είναι ότι η εθνική γραμμή για το Κυπριακό δεν πρόκειται να σπάσει όσα παιχνίδια και εάν παίζει ο κ. Ερντογάν.
Στο ραντεβού των κ.κ. Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη θα χαραχτεί κοινή γραμμή ενόψει και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη το φθινόπωρο όπου το Κυπριακό θα έρθει και πάλι στην πρώτη γραμμή.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός και ο Πρόεδρος της Κύπρου θα επιδιώξουν την ακόμη πιο ενεργή εμπλοκή της ΕΕ στην επίλυση του Κυπριακού, λόγω του ότι η Τουρκία έχει ως προτεραιότητα να ανοίξει ξανά την πόρτα της Ευρώπης.
“Επί του εδάφους”
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν είναι μπορεί να αλλάξει στρατηγική ο κ. Ερντογάν στο Κυπριακό. από τη στιγμή που δηλώνει ότι “οι αντίπαλοι της Άγκυρας θα πρέπει να αποδεχθούν τετελεσμένα, δηλαδή, “την κατάσταση ως έχει επί του εδάφους”.
Η σκληρή γραμμή του επιβεβαιώθηκε και στην επίσκεψή του στα Κατεχόμενα, όπου απέρριψε την επανέναρξη των συνομιλιών για λύση στη βάση της ομοσπονδίας, διεκδικώντας την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας του ψευδοκράτους.
“Εργαλείο” πίεσης
Παρά το γεγονός ότι η Αθήνα επιθυμεί να εμφανίζει το καλό κλίμα στις σχέσεις των δύο χωρών ως κίνητρο επανεκκίνησης της διαδικασίας στο Κυπριακό, διπλωμάτες δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους.
Όπως εξηγούν, ο κ. Ερντογάν θέλει να μετατρέψει το Κυπριακό σε ένα “εργαλείο” μέσω του οποίου θα ασκεί πίεση και στην Ελλάδα, σημειώνοντας με νόημα, ότι και το αδιέξοδο είναι μία επιλογή για τον τουρκο πρόεδρο.