Κεντρικό Θέμα
Προκλήσεων συνέχεια: Νέο σόου Ερντογάν με την Αγία Σοφία
Σε τεντωμένο σχοινί ακροβατούν οι σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας, μετά την απόφαση Ερντογάν να μετατραπεί σε τζαμί η Αγία Σοφία και των αλλεπάλληλων τουρκικών προκλήσεων στην ανατολική Μεσόγειο.
Οι δίαυλοι επικοινωνίας για να πέσουν οι τόνοι έχουν ανοίξει μετά και την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, είναι όμως σαφές, ότι ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς.
Η Αθήνα διαμηνύει ότι προετοιμάζεται για τα σενάρια στην περίπτωση που η Τουρκία περάσει την «κόκκινη γραμμή», θέλοντας με τον τρόπο αυτό να θέσει προ των ευθυνών της την γειτονική χώρα.
Διπλωματικοί κύκλοι διαμηνύουν σε όλους τους τόνους, ότι η στρατηγική της Άγκυρας έχει αλλάξει σε όλα τα επίπεδα, γεγονός που την καθιστά και απρόβλεπτη και επικίνδυνη.
Άπαντες πλέον διαπιστώνουν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν με την απόφασή του να μετατραπεί σε τζαμί ένα σύμβολο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς απομακρύνει de facto την Τουρκία από την Ευρώπη.
Η επίδειξη δύναμης που κάνει ο Τούρκος Πρόεδρος, σχετίζεται άμεσα με τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, όπου θέλει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο ακόμη και εάν καταπατά το διεθνές δίκαιο.
Το γεγονός ότι προγραμματίζεται με κάθε λεπτομέρεια η πρώτη προσευχή μουσουλμάνων στην Αγία Σοφία την Παρασκευή 24 Ιουλίου, επιβεβαιώνει ότι τίποτα δεν θα είναι το ίδιο στις σχέσεις Άγκυρας – Βρυξελλών.
Παρά τις διεθνείς αντιδράσεις ο Τούρκος Πρόεδρος δεν κάνει πίσω και τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί είναι τα εξής:
- Η Αγία Σοφία είναι εσωτερικό ζήτημα της Τουρκίας.
- Οι άλλες χώρες πρέπει να σεβαστούν την απόφασή της να μετατραπεί από μουσείο σε τζαμί.
Εάν σε όλα αυτά προσθέσει κανείς και το σόου που ετοιμάζεται να στήσει, το συμπέρασμα είναι ότι σπάει οριστικά και προκλητικά τους δεσμούς που είχε χτίσει η Τουρκία με την ΕΕ.
Στο σόου της πρώτης προσευχής θα πάρουν μέρος χιλιάδες χιλιάδες άνθρωποι που συρρέουν είτε από διάφορες περιοχές της Τουρκίας, είτε από άλλες μουσουλμανικές χώρες.
Τα εισιτήρια μπορεί να έχουν εξαντληθεί αλλά αυτό δεν εμποδίζει όσους θέλουν να φωτογραφηθούν μπροστά στην Αγία Σοφία και να προσευχηθούν έστω και στον προαύλιο χώρο της.
Όσον αφορά στις αλλαγές που θα γίνουν μέσα στην Αγία Σοφία ώστε να μετατραπεί σε τζαμί, η πρώτη και βασική έχει σχέση με το χαλί το οποίο πλήρωσε η τουρκική προεδρία και είναι 14 χιλιάδων τ.μ.
Τα σύμβολα που δεν πρέπει να βρίσκονται εντός της Αγίας Σοφίας επειδή δεν θα συνάδουν με την λειτουργία της ως τζαμί, θα μεταφερθούν και θα εκτεθούν αλλού.
Ο βασικός προγραμματισμός για την Αγία Σοφία προβλέπει επίσης τα εξής:
- Διορισμό δύο ιμάμηδων και 4 μουεζίνηδων, οι οποίοι θα πρέπει να διαθέτουν εξαιρετική φωνή.
- Επί 24 ώρες θα ακούγονται στίχοι από το κοράνι μέσα στο μνημείο.
- Θα είναι κάθε ημέρα ανοικτή και για τις 5 προσευχές.
- Οι τουρίστες οι οποίοι θα μπαίνουν ελεύθερα δεν θα πληρώνουν εισιτήριο θα μπορούν να βλέπουν τα ψηφιδωτά συγκεκριμένες ώρες.
- Θα υπάρξουν ειδικές διευθετήσεις για τους επισκέπτες, προκειμένου να μην είναι σε θέση να πλησιάζουν το σημείο που θα γίνεται η μουσουλμανική προσευχή.
Η… κατάρα
Αναφορικά με το όνομα, η τουρκική προεδρία έχει στείλει ήδη το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να αλλάξει, με το σκεπτικό ότι το 1453 το αποκαλούσαν το «Μεγάλο Τζαμί της Αγίας Σοφίας»
Τουρκικοί παράγοντες τονίζουν ότι με τη μετατροπή σε τζαμί θα μπει τέλος και στην… κατάρα του Μωάμεθ του Πορθητή ότι όσοι χρησιμοποιούν την Αγία Σοφία πέρα του σκοπού για τον οποίο ετάχθη είναι καταραμένοι.
Ακατανόητη απόφαση
Η Αθήνα χαρακτηρίζει ακατανόητη την απόφαση Ερντογάν και διαμηνύει σε όσους τους τόνους ότι ο Τούρκος Πρόεδρος με αυτή του την κίνηση δείχνει ότι δεν θέλει σχέσεις καλής γειτονίας.
«Ναι δυσκολεύουν οι σχέσεις μας από εδώ και πέρα. Είμαστε πολύ προσεκτικοί να αναδεικνύουμε σε διεθνές επίπεδο αυτά τα θέματα», ήταν το μήνυμα που έστειλε ο Στέλιος Πέτσας.
Οι σύμμαχοι
Η Αθήνα όπως γίνεται αντιληπτό έχει την πρόθεση να διεθνοποιήσει το θέμα, καθώς πρόκειται για μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά το ερώτημα είναι εάν μπορεί να βρει συμμάχους σ’ αυτή την προσπάθεια.
Η πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στο οποίο καταδικάστηκαν οι τουρκικές προκλήσεις με τις γεωτρήσεις στην αν. Μεσόγειο, έδειξε ότι η Ελλάδα έχει συμμάχους.
Μαζί της συντάχθηκαν η Γαλλία, η Αυστρία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία και η Σουηδία, αλλά το Συμβούλιο περιορίστηκε σε ευχολόγια ως προς τις κυρώσεις στην Άγκυρα.
Μυστική συνάντηση
Σε κάθε περίπτωση, το κλίμα είναι βαρύ και η μυστική συνάντηση μεταξύ Ελλάδας, Γερμανίας και Τουρκίας που έγινε στο Βερολίνο τη Δευτέρα, είχε ως βασική αποστολή να πέσουν οι τόνοι.
Το Μαξίμου, με αφορμή τη συνάντηση τονίζει ότι οι δίαυλοι πρέπει να παραμένουν ανοικτοί ειδικά σε περιόδους κρίσης, κάτι που σημαίνει ότι η Άγκυρα πρέπει να αποκλιμακώσει τις προκλητικές της ενέργειες.