Σε νέα φάση Αθήνα – Άγκυρα: “Κόκκινες” γραμμές στο κρίσιμο τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν

Νέα δεδομένα διαμορφώνονται στις σχέσεις Αθήνας- Άγκυρας με το δεύτερο τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν μέσα σε δύο μήνες, αλλά και το ραντεβού που θα έχουν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών.

Η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο θα γίνει στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στα μέσα του μήνα, ενώ αυτή των κ.κ. Γεραπετρίτη και Φιντάν την ερχόμενη Τρίτη στην Άγκυρα.

Πρόκειται όπως γίνεται αντιληπτό για δύο κρίσιμης σημασίας συναντήσεις που έχουν ως στόχο να διατηρήσουν το θετικό κλίμα που είχε αναπτυχθεί στο Βίλνους της Λιθουανίας στις 13 Ιουλίου.

Το βέβαιο πλέον είναι ότι οι ελληνοτουρκικές επαφές θα ενταθούν μέσα στο επόμενο διάστημα, καθώς οι ηγέτες των δύο χωρών έχουν συμφωνήσει στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος του ελληνοτουρκικού διαλόγου.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Γιώργος Γεραπετρίτηση και ο Χακάν Φιντάν αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο καθώς θα προσδιορίσουν το πλαίσιο πάνω στο οποίο θα κινηθεί η νέα σελίδα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Διπλωματικές πηγές αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στην πρώτη – μετά το 2016-, συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Εξωτερικών Πολιτικής των δύο χωρών, στη Θεσσαλονίκη τον προσεχή Οκτώβριο.

Όπως σημειώνουν, το γεγονός ότι θα γίνει υπό την αιγίδα των κ.κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν, καθιστά σαφές ότι οι σχέσεις των δύο χωρών μπαίνουν σε νέα φάση που δεν αποκλείεται να οδηγήσει και στην αποκλιμάκωση της έντασης.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε πως το κλίμα δεν θυμίζει σε τίποτα τις τουρκικές ακρότητες του προηγούμενου διαστήματος και οι δύο χώρες επιχειρούν να προσεγγίσουν η μια την άλλη με διαφορετικό τρόπο.

Ουδείς ασφαλώς αμφισβητεί ότι η αλλαγή στάσης του κ. Ερντογάν, σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την προβληματική τουρκική οικονομία και την ανάγκη του να οικοδομήσει μια νέα σχέση εμπιστοσύνης με τη Δύση.

Ο Τούρκος Πρόεδρος ξέρει ότι ο δρόμος αυτός περνάει μέσα από την εξομάλυνση των σχέσεων με την Ελλάδα και αυτός είναι ο λόγος που μετά την επανεκλογή του έχει αλλάξει τη ρητορική του.

 

Το άτυπο μορατόριουμ

Η συνάντηση Γεραπετρίτη – Φίνταν χαρακτηρίζεται κομβικής σημασίας, καθώς έχει ως στόχο να προετοιμάσει το έδαφος για το τετ α τετ του πρωθυπουργού με τον κ. Ερντογάν στη Νέα Υόρκη.

Η Αθήνα επιδιώκει το ραντεβού της Άγκυρας να επιβεβαιώσει το καλό κλίμα στις σχέσεις των δύο χωρών, κάτι που συμβάλλει καθοριστικά στον καθορισμό της ατζέντας στη συνάντηση των δύο ηγετών.

Η διατήρηση του θετικού κλίματος πάντως έχει μια βασική προϋπόθεση, που δεν είναι άλλη από τη διατήρηση του άτυπου μορατόριουμ στο Αιγαίο, κάτι που φαίνεται να τηρείται από την Τουρκία.

Κοινό μυστικό είναι άλλωστε, ότι το τελευταίο διάστημα οι τουρκικές παραβιάσεις έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες και όλα δείχνουν ότι δεν θα υπάρξει ανατροπή του σκηνικού.

Σε κάθε περίπτωση η Αθήνα αποδίδει μεγάλη σημασία στη συνάντηση Γεραπετρίτη -Φιντάν, κάτι που φαίνεται από το γεγονός ότι πραγματοποιείται παρά τις προκλήσεις στα Κατεχόμενα.

Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι το αποτελέσματα της συνάντησης Γεραπετρίτη – Φιντάν θα παίξουν σημαντικό ρόλο για την κατάληξη της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη στη Νέα Υόρκη.

Το γεγονός ότι η Γενική Συνέλευση θα πραγματοποιηθεί 19 με 24 Σεπτεμβρίου, ενώ πληροφορίες λένε πως οι δύο ηγέτες ίσως και να συναντηθούν στις 16 του μήνα στη Νέα Υόρκη, δείχνει τη σημασία του ραντεβού της Άγκυρας.

 

Οι “κόκκινες” γραμμές

Όπως γίνεται αντιληπτό η Αθήνα έχει τη βούληση να οικοδομήσει μια νέα σχέση με την Άγκυρα που θα βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη και θα βάζει τέλος στα “θα έρθουμε ένα βράδυ ξαφνικά”.

Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να οδηγεί στο συμπέρασμα ότι έχει και διάθεση για υποχώρηση από τις “κόκκινες” γραμμές που θα ανοίξει την όρεξη στην γειτονική μας χώρας.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η Αθήνα διαμηνύει ξεκάθαρα και προς πάσα κατεύθυνση ότι το μοναδικό θέμα με την Τουρκία για διευθέτηση είναι η οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και υφαλοκρηπίδας.

 

Το σενάριο της Χάγης

Με βάση τις τελευταίες εξελίξεις το ερώτημα που τίθεται είναι εάν από τις δύο αυτές συναντήσεις είναι πιθανό να ανοίξει και η μεγάλη συζήτηση, κάτι που σημαίνει ότι στο “τραπέζι” θα πέσει και το ενδεχόμενο της Χάγης.

Αυτό στην πράξη σημαίνει έναρξη διαλόγου που θα αφορά σε συνυποσχετικό για την προσφυγή αλλά και καταληκτική ημερομηνία της διαπραγμάτευσης, κάτι όμως που είναι πολύ δύσκολο να το πει κανείς από τώρα.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι κ.κ. Γεραπετρίτης και Φιντάν χειρίζονται αποκλειστικά τον πολιτικό διάλογο και η μεταξύ τους σχέση θα κρίνει πολλά και στην εξέλιξη αυτού του κρίσιμου θέματος για τη χώρα μας.