Πολιτική ανάλυση: Δείτε τα πέντε τρομο-δώρα από Σουλτάνο σε Ελλάδα & Ε.Ε.

Προβληματισμός επικρατεί στην Αθήνα μετά την επικράτηση του «Ναι» στο δημοψήφισμα που έγινε στην Τουρκία και καθιστά τον Ταγίπ Ερντογάν νέο Σουλτάνο της Ανατολής.

Κυβέρνηση και αντιπολίτευση αναμένουν τις κινήσεις που ετοιμάζει ο Τούρκος Πρόεδρος δεν κρύβουν όμως ότι είναι πολύ πιθανό να αλλάξουν τα πάντα στις σχέσεις των δύο χωρών.
Κύκλοι του Μαξίμου ναι μεν τόνιζαν ότι οι αποφάσεις του τουρκικού λαού θα γίνουν σεβαστές, σημείωναν όμως ότι επιθυμούν η γειτονική χώρα να συνεισφέρει στο διάλογο στη βάση του αλληλοσεβασμού.
Η δήλωση αυτή έχει πολλές ερμηνείες, αλλά σε κάθε περίπτωση δείχνει ότι η Τουρκία μπορεί να μετατραπεί σε έναν απρόβλεπτο γείτονα που θα επαναφέρει την ένταση στο Αιγαίο.
Η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι σε διπλωματικές πηγές της Αθήνας είναι ότι ο κ. Ερντογάν δεν θα έρθει σε ρήξη με τα εθνικιστικά κόμματα, τα οποία άλλωστε του έδωσαν και την οριακή νίκη στο δημοψήφισμα.
Δεν είναι μάλιστα λίγοι αυτοί που εκτιμούν ότι από τη στιγμή που έχασε όλες τις μεγάλες περιφέρειες, είναι πιθανό να προσφύγει σε κάλπες για να αντιμετωπίσει την εσωτερική αμφισβήτηση.
Μια τέτοια εξέλιξη όπως γίνεται αντιληπτό θα εντείνει την τουρκική επιθετικότητα και θα θέσει σε νέα δοκιμασία τις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία που δεν βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο.
Όσοι παρακολουθούν προσεκτικά τις εξελίξεις στην τουρκική πολιτική σκηνή κάνουν λόγο για πέντε τρομο-δώρα που στέλνει σε Ελλάδα και ΕΕ ο Σουλτάνος με την επικράτηση του «ΝΑΙ».
Ειδικότερα:
1. Η Τουρκία γίνεται απρόβλεπτος γείτονας: Ο Ταγίπ Ερντογάν δυνητικά μπορεί να παραμείνει στην εξουσία έως και το 2029, με ότι αυτό σημαίνει για τη Δημοκρατία στη χώρα. Στην ουσία άνοιξε ο δρόμος για την εγκαθίδρυση ενός αυταρχικού καθεστώτος, κάτι που σημαίνει ότι ο κ. Ερντογάν θα μπορεί να εξάγει τα εσωτερικά προβλήματα της Τουρκίας. Θύμα σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, ιδίως εάν αναλογιστεί κανείς ότι τα εθνικιστικά κόμματα επενδύουν στην ένταση με τη χώρα μας.
2. Απομάκρυνση λύσης Κυπριακού: Η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι ο Σουλτάνος θα βάλει μεγάλα εμπόδια στην προσπάθεια Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων. Δεν αποκλείουν μάλιστα νέα ένταση στην Κύπρο με αφορμή μάλιστα και το βέτο που έχει βάλει η Άγκυρα για το φυσικό αέριο στην περιοχή.
3. Νέα ένταση στις σχέσεις με Ευρώπη: Στην περίπτωση που ο κ. Ερντογάν αποφασίσει να προχωρήσει σε νέο δημοψήφισμα με στόχο την επαναφορά της θανατικής ποινής, οι σχέσεις Τουρκίας –ΕΕ θα δοκιμαστούν έντονα. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα είναι σαφές ότι θέλει να ανακόψει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, με αποτέλεσμα να επηρεαστούν και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.
4. Ένταση με τους Κούρδους: Η κατάρρευσης της εκεχειρίας με το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν το καλοκαίρι του 2015. Η οριακή νίκη του «Ναι» ίσως υποχρεώσει τον κ. Ερντογάν να υιοθετήσει μια πιο «συμβιβαστική» στάση στο κουρδικό ζήτημα. Για την ώρα πάντως η ρητορική του είναι πολεμική και ο φιλοκυβερνητικός Τύπος έκανε πρόσφατα λόγο για επικείμενη χερσαία επιχείρηση εναντίον του PKK στο βόρειο Ιράκ.
5. Νέες προσφυγικές ροές: Τυχόν κλιμάκωση της επίθεσης κατά των Κούρδων, είναι πιθανό να αυξήσει τις προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα, κάτι που έγινε και το καλοκαίρι του 2015, λόγω του πολέμου στη Συρία.

Η… οικονομία
Τα στοιχήματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπος ο Ερντογάν είναι και πολλά και μεγάλα, αλλά τα πάντα θα κριθούν στο μέτωπο της οικονομίας η οποία επλήγη από τα αλλεπάλληλα τρομοκρατικά χτυπήματα.
Οι αγορές προσέβλεπαν στη νίκη του «Ναι» προκειμένου να επιστρέψει η σταθερότητα στην Τουρκία, αλλά για την ώρα αυτό που κυριαρχεί είναι η μεγάλη αβεβαιότητα.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης από τους επενδυτές και η διαπίστωση ότι η Τουρκία είναι μια βαθιά διαιρεμένη χώρα, θα επηρεάσουν την πορεία της προς την επιστροφή στην κανονικότητα.
Εάν δεν ανακοπεί η καθοδική πορεία της οικονομίας, είναι βέβαιο ότι οι υπερεξουσίες του Σουλτάνου θα έχουν δραματικές επιπτώσεις σε όλη την τουρκική κοινωνία.

Ισορροπία τρόμου
Η γειτονική χώρα δείχνει να ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί και αυτή η ισορροπία του τρόμου είναι βέβαιο ότι θα έχει μεγάλες επιπτώσεις, σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία όπως η σημερινή.
Ευρωπαϊκές εφημερίδες χαρακτηρίζουν τον Ερντογάν «νεκροθάφτη της Τουρκικής Δημοκρατίας και αποκαλούν το καθεστώς που εγκαθιδρύει ως Προεδρικό «Ερντογανιστάν».
Οι αναφορές τους στα εργαλεία που χρησιμοποίησε ο κ. Ερντογάν για να κερδίσει το δημοψήφισμα, όπως η θρησκεία και ο πόλεμος στην ΕΕ, δείχνουν ότι τίποτα δεν είναι πλέον το ίδιο.
Εάν προσθέσει κανείς ότι οι αντίπαλοί του είναι διαιρεμένοι και άλλοι όπως ο Γκιουλ ή ο Νταβούτογλου δεν έχουν καμία επιρροή, γίνεται σαφές ότι τα πάντα στην Τουρκία κρέμονται από μια κλωστή.